سالمونلوز به بیماری ناشی از باکتریهای جنس سالمونلا اطلاق می شود . سالمونلاها باکتریهای گرم منفی ، غیرهاگزا و اغلب تاژکدار می باشند که بر اساس تاژکدار بودن یا نبودن به دو گروه عمده تقسیم می شوند:
-
سالمونلاهای بدون تاژک( غیر متحرک): میزبان اختصاصی این اجرام، طیور می باشند. طیف میزبانی این گروه محدود است و بندرت برای انسان و سایر حیوانات بیماریزا هستند. این گروه شامل سالمونلا پلوروم و گالیناروم می باشند که بترتیب عامل بیماریهای پلوروم ( اسهال سفید جوجه ها) و تیفوﺌید مرغان هستند.
- سالمونلاهای تاژکدار( متحرک): ازویژگیهای مهم آن می توان به تنوع زیاد ، پراکندگی وسیع، عدم اختصاصی بودن نسبت به میزبانی خاص ، اهمیت زیاد از لحاظ بهداشت عمومی، بیماریزایی برای انسان، طیور و سایر حیوانات اشاره نمود وبه سالمونلاهای پاراتیفوﺌیدی هم معروف هستند که از مهمترین آنها سالمونلا تیفی موریوم و انتریتیدیس می باشند.
علائم بیماری سالمونلوز در قناری
- آلودگی موجود در غذای مصرفی پرنده ( خصوصا تخم مرغ ) .
- آلودگی غذای پرنده با مدفوع جوندگان و یا فضولات پرندگان مبتلا .
- ج- تماس مستقیم با پرنده تازه خریداری شده ای که یا درد وره کمون بیماری است و یا به صورت ناقل به ظاهر سالم میکروب را از خود دفع می کند .
راههای انتقال بیماری سالمونلوز در قناری
به ندرت نیز انتقال بیماری از طریق دست انسانهای مبتلا به سالمونلا و یا گزش انگل های خارجی مانند کک ها اتفاق افتاده است . در این ارتباط نکته بهداشتی بسیار مهم این است که برخی از انواع سالمونلا در پرنده ایجاد بیماری نکرده و از طریق مدفوع به محیط خارج وارد گشته و در صورتی که با مواد غذایی مورد مصرف انسان تمای پیدا کند موجب مسمومیت های شدید غذایی تا حد مرگ می شود.علائم بیماری ناشی از اکثر سالمونلا های مختلف در انسان شامل عوارض گوارشی و مسمومیت غذایی می باشد بجز گونه های خاص سالمونلا که در انسان ایجاد بیماری تب روده (حصبه) می کند . در قناری بسته به گونه سالمونلای عامل بیماری , سن پرنده مبتلا و شرایط نگه داری , علائم درمانگاهی می تواند متفاوت باشد .
اکثرا در جوجه قناری ها موجب مرگ و میر در روزهای اول بعد از خروج از تخم ویا حتی درون تخم و گاهی به هنگام خروج از تخم می شود معمولا هنگامی که قناری ماده به این بیماری مبتلا می شود , اکثر جوجه هایش ردون تخم از بین می روند و کمتر از%20 درصد آنها سالم به دنیا خواهند آمد .جوجه های مبتلا یی که از تخم خارج شده اند , کوچک و ضعیف بوده و اکثر آنها دچار اسهال می باشند . در شکلهای دیگر بیماری که پرنده بعد از خروج از تخم مبتلا می شود ,
عوارض بیماری سالمونلوز در قناری
- چون خمودگی
- چرت زدن
- اسهال
- بی اشتهایی
- پف کردن
همچنین چند ساعت قبل از مرگ دچار لرزش تشنج و غش شده و بالاخره تلف می شود .
درمان پرنده های مبتلا به سالمونلوز
به دلیل تعداد متنوع گونه های سالمونلوز، شناخت نوع بیماری بسیار مهم است.
آزمایشات آزمایشگاهی می تواند یک یا دو روز طول بکشد تا به متخصص شما برگردد ، اما او معمولاً درمان پرنده شما را با یک آنتی بیوتیک شروع می کند.طیف وسیعی از آنتی بیوتیک ها وجود دارد که برای درمان پرنده شما ممکن است تجویز شود ، و متخصص شما مشخص می کند که کدام یک برای کبوتر شما بهتر است.این امر درمان فوری بیماری را انجام می دهد و بعداً ، پس از تعیین گونه سالمونلا ، دامپزشک پرنده شما به یک آنتی بیوتیک خاص تر جهت هدف قرار دادن گونه خاص این بیماری تغییر می کند.
سایر علائم نگران کننده مانند اسهال باید تحت درمان قرار گیرند تا پرنده شما بتواند سلامتی خود را بازیابد.یک داروی مبتنی بر کائولین مدفوع را سفت می کند و بر آنتی بیوتیک تأثیر نمی گذارد.درمان های دیگری مانند مقدار زیادی آب تمیز برای جلوگیری از کم آبی بدن لازم خواهد بود.گرم نگه داشتن پرنده خود و تهیه غذای مناسب او را برای خوردن غذا ترغیب کرده که بخشی از درمان این بیماری است.برای جمعیت پرندگان وحشی ، درمان این بیماری تقریباً غیرممکن است و سالمونلا شایعترین علت مرگ و میر است.اگر به جمعیت زیادی از پرندگان وحشی غذا می دهید ، تمیز نگه داشتن آب و تغذیه و ظروف غذا به شما کمک می کند.