هنرهای رشتی‌دوزی و چموش دوزی چیست؟

  شنبه، 14 فروردین 1400   زمان مطالعه 2 دقیقه
هنرهای رشتی‌دوزی و چموش دوزی چیست؟
هنرهای رشتی دورزی و پای افزار دو رشته هنری در گیلان می باشند که به روش های مختلفی بافته می شوند. این هنرها که در این مطلب به آنها می پردازیم، دارای ظرافت و زیبایی های خاصی هستند و نیازمند تبحر و تجربه کافی می باشند.

هنر رشتی دوزی

قلاب دوزی هنر دوختن ابریشم است بر پارچه ی ماهوت، قلاب دوزی رشت که به رشتی دوزی معروف است یکی از هنر های اصیل بانوان شهر رشت در حال حاضر میباشد. قلابدوزی یکی از قدیمی ترین صنایع دستی شهر رشت است و عبارت است از تزیین پارچه های ارزنده ی ضخیم از طریق رودوزی. بدین ترتیب که زمینه ی پارچه به وسیله ی نخ های ابریشمین تزیین می گردد. به عبارت دیگر به روی پارچه های ضخیم، نقش های زیبایی با نخ ابریشمین و وسیله ای که قلاب نام دارد دوخته می شود.

نقوشی که در این هنر به کار می روند دو نوع هستند:

  1. گلدوزی که از قدیم بوده و به صورت الگویی ثابت مورد استفاده قرار می گیرد.
  2. نقوش ابتکاری (ابداعی) به طوری که با نقوش قدیم مطابقت داشته باشد. مثل نقشه، چادری ستونی، هشتی تاجی شب بی حاشیه دارد (در حدود ۳۰ سال پیش، از این طرح استفاده می کردند و حاشیه ی اطراف آن کار ابتکاری است بدون نقشه روی پارچه قلابدوزی می کنند .

تصویر

چموش دوزی

در زمانه اي نه چندان دور،يا كفش و پاي افزار تمام چرم ، مخصوص گيله مردان و روستاييان 'بدون پاشنه' و در انواع و اقسام مختلف مورد استفاده اغلب ساكنان گيلان بود . نوع متداول آن، داراي بند و تسمه هاي بلنداست كه به ساق پا پيچيده مي شود و نوع ديگر داراي تسمه و بند است، ولي همانند نوع بنددار، نوكي عقابي و برگشته دارد.در گذشته اكثر روستاييان، دامداران و كشاورزان گيلاني از چموش استفاده مي كردند كه با رواج كفش هاي ماشيني و انواع پاي افزار لاستيكي و پارچه اي، امروزه استفاده از چموش بسيار كم شده، به طوري كه اكنون اين صنعت و هنر سنتي بيشتر جنبه تزييني پيدا نموده است.

تصویر

چموش را غالبا از چرم ساده و بدون رنگ تهيه مي كردند، اما اگر مي خواستند كه چرم را رنگ كنند، از رنگ گياهي همچون رنگ پوست انار استفاده مي شده است. چموش اصيل را از چرم دباغي شده 'گاوميش براي مردان ' يا بز 'براي زنان 'مي ساختند و به همين جهت در جاهايي كه دوخت چموش متداول بود، تشكيلات دباغي و دباغخانه رو به راه و دباغخانه هايي در حوالي چموش دوزان وجود داشت .كارگاه هاي دباغي كه خود نيز از مشاغل قديمي اين منطقه، به خصوص صنايع دباغي ماسوله را تشكيل مي داد، كارش تبديل پوست گاو و گوسفند به چرم بود.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
از سراسر وب   
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
آخرین ویدیو ها