جاذبه های گردشگری و جاهای دیدنی آران و بیدگل

 مسجد جامع قاضی آران و بیدگل

یکی از جاذبه‌های تاریخی آران و بیدگل، مجموعه‌ای است کهن و متشکل از مسجد جامع قاضی، حسینیه، مهدیه، بقعه‌ی متبرکه‌ی چند امامزاده، آب انبار، بازارچه‌ی شرقی و غربی، مسجد ملاعلی، خانه‌ی علمای عاملی آرانی و بناهای دیگری است که قدمت اکثر آن‌ها به دوران صفویه و زندیه بازمی‌گردد.

مسجد جامع قاضی آران و بیدگل یکی از کهن‌ترین بناهای احداث شده در این شهرستان است

«مسجد جامع قاضی» این شهرستان، یکی از کهن‌ترین عمارات این مجموعه است که به نظر می‌رسد قدمت آن به دوران نخست اسلامی بازمی‌گردد که احتمالا به دستور شاه طهماسب اول بر وسعت آن افزوده شده است. کتبیه‌‌ای گچی در این مسجد وجود دارد که مزین به خط نسخ عالی و به هنرمندی ابوالقاسم کاشانی نوشته شده است. این کتیبه متعلق به زمان علیشاه قاجار و سال ۱۲۳۸ است. این مسجد دارای شبستان تابستانی، صحن اصلی، مهدیه، ساختمان پنج امامزاده از فرزندان امام محمد باقر (ع) و کتیبه‌ای سنگی منقوش به وقف‌نامه‌ی قپان مسجد، است.

 کاروانسرای مرنجاب

عمارتی کهن، در سال ۱۰۱۲ هجری قمری، به دستور شاه عباس اول صفوی، در ۵۰ کیلومتری از شمال آران و بیدگل و در مجاورت دریاچه‌ی نمک، جهت اسکان مامورین محافظ راه ابریشم که محل عبور یکی از انشعاب‌های این راه تاریخی و ارزشمند است، ساخته شد. این بنای وسیع که به دلیل قرارگیری در منطقه‌ای به نام مرنجاب به «کاروانسرای مرنجاب» نام گرفت، یکی از مجهزترین و زیباترین کاروانسراهای ساخته شده در زمان خود محسوب می‌شد. هرچند در مدت زمانی به دلیل تغییر پایتخت به تهران و ایجاد راه‌های ارتباطی جدید در مسیر تهران، قم و کاشان، این کاروانسرا متروکه شد، ولی در سال‌های اخیر به همت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری، مورد تعمیر و بازسازی قرار گرفت و امروزه به عنوان یکی از اقامتگاه‌های گردشگری کویری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

 بقعه امامزاده محمد هلال

یکی از جاذبه‌های گردشگری مذهبی در شهرستان آران و بیدگل، بقعه‌ی متبرکه‌ی امامزاده محمد هلال ابن علی (ع)، است که به دلیل معماریانجام شده و نیز تزئینات چشم‌گیر، یکی از دیدنی‌ترین و زیباترین بارگاه‌های متبرکه در این شهرستان است. سردر، هشتی ورودی رفیع، صحن‌های بزرگ با تزئیناتی زیبا از کاشی‌های معرق و معقل و نیز کاربندی‌های بسیار زیبا، گنبد بزرگ، گلدسته‌های متعدد با تزئینات هنرمندانه‌ی کاشیکاری از دلایل زیبایی قابل توجه این مجموعه‌ی زیارتی است. به نظر می‌رسد که قدمت بنای بقعه‌ به دوران پیش از حکومت صفویان بازمی‌گردد. جالب است بدانید که آینه‌کاری انجام شده در سقف حرم به دستور کریم‌خان زند انجام شده است.

مسجد نقشینه 

مسجد نقشینه بیدگل مربوط به دوره تیموریان - دوره صفوی - دوره قاجار است و در شهر آران و بیدگل واقع شده است. این اثر در تاریخ ۲۷ مرداد ۱۳۷۷ با شماره ثبت ۲۰۹۱ به‌ عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است. این مسجد قدیمی‌ترین اثر دوره‌ اسلامی در آران و بیدگل می‌باشد. وجه تسمیه این بنا به علت وجود نقش و نگارهای زیبا و بدیعی است که در دوره صفویه به ایوان مسجد اضافه شده و زینت‌بخش کالبد و نمای بیرونی آن بوده است. این بنا مساحتی نزدیک به یک هزار و 200 مترمربع داشته و در گذشته مجموعه بازار، حوض‌خانه، کارگاه شعربافی، حسینیه و میدان خانقاه و بقعه چهل‌ دختران را شامل می‌شده که اکنون حوض‌خانه، کارگاه شعربافی و بازار روبروی آن کاملاً تخریب شده است.

قلعه سیزان آران و بیدگل

این قلعه در شهر نوش‌آباد واقع در شهرستان آران و بیدگل و در فاصله 7 کیلومتری شهر کاشان قرار دارد، شهرستان آران و بیدگل در حال حاضر از جاذبه‌های توریستی فراوانی برخوردار است. این قلعه که از مستحکم‌ترین قلعه‌های دفاعی محسوب می‌گردد از خشت و گل ساخته شده، دیوارهای ضخیم 4 الی 5 متری و مساحتی بیش از یک هکتار و 9 برج دیده‌بانی از مشخصات این قلعه می‌باشد. در آن از مسکوکات دوران صفوی پیدا شده ولی آن را از آثار دوران سلجوقی و ایلخانی می‌دانند و این قلعه در دوران قاجار اقامتگاه خاندان فرزین بوده است.

حمام رئیسه آران و بیدگل

یکی از کهن‌ترین حمام‌های شهرستان آران و بیدگل، «حمام رئیسه» این شهرستان است که قدمت آن متعلق به دوران حکومت صفویان است. این حمام در زمینی به مساحت نزدیک به ۱۰۰۰ متر مربع و با زیربنایی حدود ۵۰۰ متر مربع احداث شده است. خشت، گچ و آهک، کاشی و سنگ، از مصالح استفاده شده در ساخت این حمام قدیمی است که با دو درب ورودی جدگانه برای بانوان و آقایان، سه فضای اصلی گرمخانه، سردخانه و میاندر، دستشویی و دوش‌ها، در سال ۱۳۸۴ به ثبت ملی رسیده است.

کویر مرنجاب

یکی دیگر از دیدنی‌های محبوب در شهرستان آران و بیدگل منطقه‌ای است طبیعی که از آن به نام «کویر مرنجاب» یاد می‌شود. این جاذبه‌ی زیبای گردشگری در شمال شهرستان آران و بیدگل از توابع استان اصفهان قرار گرفته است و از شمال به دریاچه‌ی نمک آران و بیدگل، از شرق به کویر بند ریگ و پارک ملی کویر، از غرب به کویر مسیله و دریاچه‌های نمک حوض سلطان و حوض مره و سرانجام به شهرستان آران و بیدگل از سمت جنوب متصل می‌شود.

به نظر می‌رسد که نام این کویر را شاه عباس صفوی انتخاب کرده است. بعضی دیگر معتقدند که کندن چاه و قنات و رسیدن به آب شیرین در این کویر کاری بسیار طاقت‌فرسا و سخت بوده است و به همین دلیل در گذشته به آن «مرد رنج آب» گفته می‌شد که رفته رفته تغییر کرد و به مرنجاب تبدیل شد. تپه‌های شنی مرتفع، جنگل‌های تاق، دریاچه‌های نمک و آسمان فوق‌العاده‌ زیبای شب نیز از جذابیت‌های این کویر محسوب می‌شود. امروزه این منطقه از استان اصفهان یکی از محبوب‌ترین و درعین حال از جذاب‌ترین نقاط گردشگری در کشور است که علاقه‌مندان بسیاری برای تماشای آن به آران و بیدگل سفر می‌کنند.

خانه باغ تاریخی شاکر 

خانه باغ تاریخی شاکر در مزرعه حسین آباد واقع شده است. این بنای تاریخی با معماری ذوزنقه در مساحتی بالغ بر ۶ هزار متر مربع در اوایل دوره قاجار بنا شده است. این نبای تاریخی که مورد مرمت و بازسازی قرار گرفته، در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

آب‌انبارها

این شهر تاریخی آب‌انبارهای متعدد بسیاری دارد. از آب‌انبارهای این منطقه می‌توان به محله قاضی، میدان بزرگ، محله بازار، مسجد جمعه، گز و ... اشاره کرد که همگی آن‌ها دارای قدمت تاریخی هستند و عموما به ثبت ملی نیز رسیده‌اند. آب‌انبار گز گرچه در میان بیابان واقع شده است و از آب‌انبارهای صحرایی به شمار می‌رود و به همین دلیل دارای بنایی بسیار مستحکم و زیبا است. این آب‌انبار از جمله شاهکارهای هنر معماری در کویر و مربوط به عصر قاجار محسوب می‌شود.

منطقه شکار ممنوع یخاب

در فاصله‌ی ۴ کیلومتری از غرب شهرستان آران و بیدگل، یکی از مناطق طبیعی و تحت حفاظت محیط زیست قرار گرفته است که به «منطقه‌ی شکار ممنوع یخاب» شهرت یافته است. بخش‌هایی از مرز شمالی منطقه با مرز پارک ملی کویر، یکی بوده و دریاچه‌ی نمک نیز در بخش شمالی آن قرار دارد که برای علاقه‌مندان به طبیعت‌گردی و کویرگردی مناسب خواهد بود. این منطقه دارای آب و هوایی کوهستانی، دشت‌های آبرفتی، تپه ماهوری، شن‌های روان در بخش غربی، پوشش بسیار مناسب، منابع آبی فراوان و چشم‌اندازهای بکر و منحصر‌به‌فرد است که برخی از حیوانات ساکن در آن همچون انواع گربه‌سانان، جبیر و هوبره، در خطر انقراض قرار گرفته است. کل، بز، قوچ، میش، گربه شنی، کاراکال، خرگوش، عقاب طلایی، سارگپه، کبک، مار شاخدار ایرانی، افعی شاخدار، تیرمار، شترمار شیرازی و مار قیطانی از جمله موجوداتی است که در این منطقه‌ زندگی می‌کنند.

دریاچه نمک آران و بیدگل

قطعا یکی دیگر از جاذبه‌های گردشگری طبیعی در شهرستان آران و بیدگل «دریاچه‌ی نمک» این شهرستان است که در ۳۵ کیلومتری این شهرستان واقع شده است و با وسعتی حدود ۶۴۷ کیلومتر مربع یکی از بهترین جذابیت‌های کویر مرنجاب محسوب می‌شود. البته این دریاچه در بیشتر طول سال خشک و پوشیده از نمک است، اما از ویژگی‌های منحصربه‌فرد آن می‌توان به صحنه‌های زیبا و فوق‌العاده‌ای که پس از بارش باران و تبخیر آب ایجاد می‌شود اشاره کرد. اشکال هندسی حاصل از رسوبات نمک که تجربه‌ی تماشای آن خالی از لطف نیست. هر دوی این نقاط خطراتی همچون باتلاق‌های نمکی را به همراه دارد که باید بسیار مراقب بود. از جمله جاذبه‌های این کویر می‌توان علاوه بر موارد ذکر شده در بالا به نمک‌زار چاه کنجه، چاه دستکن (اعتقاد بر حفر آن توسط امام هشتم شیعیان)، ریگ بلند، کوه کلنگ، قلعه کرشاهی، کوه یخاب و کمپ متین‌آباد اشاره کرد.

جزیره سرگردان در دریاچه نمک

در نزدیکی ساحل جنوبی دریاچه خشک نمک، یکی دیگر از مناطق جالب و دیدنی کشور قرار دارد. این جاذبه‌ی گردشگری طبیعی که «جزیره‌ی سرگردان» نام گرفته است، تپه‌ای است که در دریاچه‌ی نمک قرار گرفته است که برای رفتن به آن باید ابتدا مسیر کاشان به آران و بیدگل را طی کرد و سپس با عبور ۳۵ کیلومتر از جاده‌ی مرنجاب به دریاچه‌ی نمک رسید. جزیره درموقعیت ۱۵ کیلومتری از داخل دریاچه قرار دارد. کارشناسان معتقدند، مرتفع‌ترین بخش جزیره‌ی سرگردان با ۸۰۸ متر فاصله از سطح دریا ، متشکل از سنگ‌های آتشفشانی است. وجه تسمیه این منطقه‌ی زیبا و منحصربه‌فرد، محو شدن دو بخش انتهایی جزیره در افق، درست هنگامی است که از فاصله‌ای دور به آن نگاه شود. در این لحظه، منظره‌ای همانند یک کشتی سرگردان در دریای بی‌انتهای کویر مشاهده می‌شود که به علت گرمای شدید منطقه، خطای دید و شکست نور رخ می‌دهد.

روستای یزدل، حرم امامزاده هادی بن سجاد (ع)، مسجد نقشینه (مسجد قاسم)، مقبره‌ی حاج سلیمان صباحی، دریاچه نمک و شهر زیرزمینی اویی، تعداد دیگری از مکان‌های گردشگری است که در شهرستان آران و بیدگل قرار دارد و گردشگران و مسافران می‌توانند هنگام حضور در این شهرستان، از آن‌ها دیدن کنند.