به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، برآورد ها نشان می دهد ۲۱میلیون نفر طبق تعاریف قانونی، مشمول سهام عدالت هستند که تاکنون سهامی دریافت نکرده اند. واگذاری سهام عدالت با هدف کمک به ۶دهک درآمدی پایین جامعه که سطح درآمد کمتری دارند انجام شد، اما مطابق بررسی های به عمل آمده این هدف نه فقط محقق نشده و بسیاری از مشمولان واقعی از دریافت سهام عدالت جا مانده اند بلکه در عوض سهام عدالت به جای فقرا به طیف وسیعی از ثروتمندان داده شده است.
گزارش های آماری وزارت کار، برمبنای داده های پایگاه رفاه ایرانیان، نشان می دهد ۲۸ درصد از افراد تحت پوشش بهزیستی یعنی یک میلیون نفر سهام عدالت ندارند. این آمار در خصوص افراد تحت پوشش کمیته امداد بیشتر است. ۲۱درصد افراد تحت پوشش کمیته امداد یعنی ۲میلیون نفر سهام عدالت ندارند.
براساس داده های پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان ۴۲درصد یعنی ۲۱میلیون نفر از افراد واقع در دهک های یک تا ۶ که گروه های هدف سهام عدالت بودند فاقد سهام عدالت هستند، اما در مقابل ۱۰میلیون نفر از پردرآمدترین گروه های جامعه سهام عدالت دارند.
بین این افراد، ۳ میلیون نفر هم مددجوی تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی دیده می شوند که سهام عدالت دریافت نکرده اند. این انحراف از اهداف واقعی واگذاری سهام عدالت درحالی رخ داده که در دهک های ۷ تا ۱۰ که اصلا جزو گروه های هدف طرح اعطای سهام عدالت نبودند، تعداد زیادی از ثروتمندان سهام عدالت دریافت کرده اند. این انحراف ها موجب ناکارآمدی یکی از بزرگ ترین سیاست های توزیعی در کشور شده است؛ انحرافی که با روح قانون اصل۴۴ و آرمان های عدالت خواهانه آن منافات دارد.
اجرای سیاست های نابرابر در گذشته
اطلاعات وزارت کار نشان می دهد خطا در شناسایی افراد مشمول سهام عدالت سبب شده که ۴۵ درصد از افراد دهک دهم جامعه یعنی ثروتمندترین و پردرآمدترین افراد مشمول سهام عدالت شوند. در مقابل ۴۲درصد از کم درآمدترین گروه های جامعه فاقد سهام عدالت باشند که در بین آن ها ۳میلیون نفر نیز افراد تحت پوشش نهاد های حمایتی هستند.
خطا در تخصیص سهام عدالت تا جایی پیش رفته که تعداد افرادی که در دهک دهم یعنی ثروتمندترین افراد جامعه سهام عدالت دارند بیش از تعداد افرادی است که در دهک یکم یعنی فقیرترین افراد جامعه حضور دارند. طبق این اطلاعات افرادی که در دهک دهم سهام عدالت گرفته اند ۳میلیون و۸۵۰ هزار نفر است درحالی که افراد که در دهک یکم سهام عدالت گرفته اند ۳میلیون و۶۵۰هزار نفر است.
این آمار نشان می دهد طرح واگذاری سهام عدالت با انحراف زیادی مواجه شده و عملا اهداف طرح محقق نشده است و به طور میانگین در دهک های یک تا ۶ که از کم درآمدترین افراد جامعه هستند بین ۲۴ تا ۳۲درصد خانوار ها سهام عدالت نگرفته اند.
تصویب طرح جدید
به دنبال جا ماندن برخی از مشمولان سهام عدالت، کمیسیون اقتصادی مجلس در سال۱۳۹۹ طرحی را با عنوان طرح ساماندهی سهام عدالت تصویب کرد که براساس آن باید به سایر مشمولان سهام عدالت نیز سهام اختصاص یابد.
رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس پیش از این به همشهری گفته بود: طبق بررسی های کمیسیون اقتصادی مجلس یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر از افراد تحت پوشش کمیته امداد و ۲ میلیون و۳۰۰هزار نفر از افراد تحت پوشش بهزیستی فاقد سهام عدالت هستند. کارگران هم بخش زیادی، سهام نگرفته اند. این اعداد، اعداد بزرگی است.
محمدرضا پورابراهیمی ادامه داد: در مجلس بحث کردیم و طرح جاماندگان سهام عدالت تدوین و در صحن، اعلام وصول شد. پنج، شش جلسه کار کردیم و جمع بندی این بود که با اولویت دهک های کم درآمد به ویژه جمعیت تحت پوشش نهاد های حمایتی، سهام عدالت اختصاص یابد.
به گفته او این طرح ابتدای شهریور ماه۱۳۹۹ به وزارت کار ارجاع و قرار شد این وزارتخانه ظرف ۶ماه براساس اطلاعات مشمولان افراد جامانده را شناسایی کند.
به گزارش همشهری، با وجود آنکه این طرح در دولت قبل به وزارت کار ارائه شده بود، اما تا زمان تصویب لایحه بوده و۱۴۰۱ تصمیمی درباره آن گرفته نشده بود، اما در جریان تصویب لایحه بودجه امسال قرار شده است که تکلیف افرادی که به آن ها سهام عدالت تخصیص نیافته است مشخص شود.
اختصاص سهام تا پایان تابستان
مطابق بند الف تبصره۲ قانون بودجه سال۱۴۰۱ دولت موظف است تا پایان سال۱۴۰۱ از محل سهام باقی مانده خود در شرکت ها نسبت به واگذاری سهام عدالت به افراد تحت پوشش کمیته امداد و سازمان بهزیستی و همچنین همه افراد واجد شرایط اقدام کند.
این قانون، اما مشخص نکرده است که افراد مشمول دریافت سهام عدالت چه تعداد هستند، اما با توجه به بررسی ها و گزارش های وزارت کار که از طریق پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان به دست آمده است به نظر می رسد گزارش های این وزارتخانه برای واگذاری سهام عدالت به مشمولان جامانده مبنای کار قرار گیرد.
طبق بررسی هایی که در یک کمیته مشترک با همکاری وزارت کار، سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) از ابتدای سال جاری تاکنون انجام شده تعداد ۳میلیون و ۳۶۳هزارو ۷۰۰نفر از افراد تحت پوشش کمیته امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی شناسایی شده اند که تاکنون سهام نگرفته اند و قرار است در فاز نخست به این افراد سهام اختصاص یابد. اما آنطور که دیروز رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس اعلام کرد قرار است در همان فاز نخست تا تابستان به ۴میلیون نفر از جامانده ها سهام عدالت تخصیص یابد.
محمدرضا پورابراهیمی در این باره توضیح داد: جاماندگان سهام عدالت براساس قانون بودجه۱۴۰۱ از افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) و سازمان بهزیستی هستند که تاکنون ۴میلیون نفر شناسایی شده و مشمول دریافت سهام عدالت در فاز اول هستند. بخش دوم از جاماندگان را دهک های بعدی تا دهک ششم درآمدی تشکیل می دهند که از دریافت سهام عدالت جامانده اند.
او ادامه داد: تاکنون ۱۸۵هزار میلیارد تومان از دارایی های دولت شناسایی شده است که می تواند به مشمولان اختصاص پیدا کند، البته دارایی های بورسی وغیربورسی دولت را هم، سازمان خصوصی سازی و وزارت اقتصاد ظرف چند روز آینده اعلام می کنند.
او اضافه کرد: براساس محاسبات انجام شده، قرار است تا پایان تابستان امسال، سهام عدالت به جاماندگان تخصیص یابد. در مرحله بعدی هم کارگران فصلی و بازنشستگان، شناسایی می شوند و کسانی که از سهام عدالت جا مانده اند، سهام عدالتشان را دریافت خواهند کرد.
حسین قربان زاده، رئیس کل سازمان خصوصی سازی هم در این باره گفت: برای اختصاص سهام عدالت به جاماندگان اقدامات مفصلی انجام شده و براساس منابع موجود در حال کارشناسی درخصوص جزئیاتی از جمله نوع و میزان سهام تخصیصی به افراد مشمول هستیم. ضمن اینکه باید درخصوص روش و نحوه انتقال سهام به این دسته افراد نیز تصمیمات درستی گرفته شود.
او اضافه کرد:در خصوص مشمولان جدید باید اطمینان داشته باشیم که براساس مشخصات ثبت شده و راستی آزمایی های صورت گرفته در سامانه های کمیته امداد و بهزیستی سهام عدالت به افراد مورد نیاز تخصیص یابد.
آخرین وضعیت تعیین تکلیف سهام عدالت متوفیان
