کودکان معمولا 3برابر بیشتر از حد مجاز، شکر مصرف میکنند و این موضوع خطرناک است. شکر و نمک به سم خوراکی در جهان شهرت دارند. مصرف شکر سبب پوسیدگی دندانھا، دیابت و چاقی مفرط در کودکان میشود. یک تکه شکلات معمولا به اندازه شش حبه قند، شیرینی دارد. یک پاکت آبمیوه به اندازه 5 حبه قند و میزان قند یک نوشابه از کل قندی که کودک در یک روز مجاز است مصرف کند، بیشتر است!
تاثیر شکر بر مغز کودکان
کودکان بیشترین مصرف کنندگان شکر افزوده هستند. حتی با وجود اینکه رژیم های غذایی با قند بالا با اثراتی مانند چاقی و بیماری قلبی و حتی اختلال در عملکرد حافظه در ارتباط است. با این حال، چگونگی تاثیر مصرف زیاد قند در دوران کودکی بر رشد مغز مشخص نیست، به ویژه تاثیر آن بر منطقه ای که برای یادگیری و حافظه بسیار مهم است.تحقیقات جدید نشان داده است که مصرف روزانه نوشیدنی های شیرین شده با شکر در دوران نوجوانی عملکرد یادگیری و حافظه را در بزرگسالی مختل می کند. این گروه همچنین نشان داد که تغییرات در باکتری های روده ممکن است کلید اختلال حافظه ناشی از قند باشد.
آیا شکر باعث بیش فعالی کودکان می شود؟
وقتی صحبت از تأثیر شکر بر کودکان می شود، اطلاعات نادرست و سردرگمی های زیادی وجود دارد. برای مثال مردم تمایل دارند غذاهای مملو از شکر را با بیش فعالی مرتبط کنند. بسیاری از والدین اصرار دارند که خوردن شکر باعث تغییر رفتار فرزندشان می شود. همانطور که در مطالعات بسیاری ثابت شده است، این امر غیر علمی است و واقعیت ندارد. چندین مطالعه این موضوع را مورد بررسی قرار داده اند، اما هیچ کدام از آنها این نظریه را تایید نمی کنند که شکر باعث بیش فعالی می شود.
برخی از کودکان به قند حساس هستند. مصرف قند در مغز کودکان تغییراتی را در پیام رسان های عصبی باعث می شود که ممکن است باعث نوسان خلق بشود. اگر به نظر می رسد رفتار فرزندتان بعد از خوردن شکر تغییر می کند، بهتر است آن را محدود کنید یا آن را با سایر مواد شیرین جایگزین کنید.غذاهایی که حاوی شکر هستند، دارای رنگ های مصنوعی، مواد نگهدارنده و سایر مواد محرک بالقوه می باشند. اما بیشتر اوقات، رفتار بیش فعالانه با عوامل محیطی و کم خوابی مرتبط است.
مصرف شکر چگونه بر کودک در حال رشد تأثیر می گذارد؟
وقتی کودک شما از غذاهای شیرین شده با شکر تغذیه می کند، ممکن است برای گزینه های مغذی مورد نیاز مانند میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، لبنیات کم چرب و پروتئین بدون چربی، فضای کمی باقی بماند. علاوه بر این، قند بیش از حد همچنین می تواند منجر به افزایش وزن و افزایش خطر ابتلا به بیماری های مرتبط با چاقی در آینده بشود.قبلا تصور می شد مصرف قند باعث کوتاهی قد در کودکان می شود. امروزه ثابت شده است که مصرف شکر نمی تواند مستقیما رشد کودکان را مهار کند. اما مصرف بی اندازه و مداوم شیرینی جات و محصولات قندی اثرات سوئی بر متابولیسم و ترشح طبیعی هورمون ها از جمله هورمون رشد دارد.
مصرف شکر و خطر ابتلای کودک به بیماری های مزمن
قند بیش از حد در دوران کودکی ممکن است منجر به تمایلات غذایی ناسالم در بزرگسالی بشود. قند بیش از حد می تواند منجر به چاقی شود، که کودک را در معرض خطر ابتلا به فشار خون بالا، سطح کلسترول بالا و دیابت نوع 2 (که در آن بدن به انسولین پاسخ مناسب نمی دهد) قرار می دهد.افزایش و کاهش سریع قند خون می تواند منجر به تغییرات خلقی و حتی افسردگی شود. اضافه وزن و چاقی همچنین با مشکلات استخوان و مفاصل و برخی از انواع سرطان مرتبط است.
آیا حذف قند از رژیم غذایی کودک صحیح است؟
والدین نباید شکر را به طور کامل حذف کنند، بلکه هدف آن ها باید کاهش مصرف شکر باشد. در واقع، خوراکی های شیرین می تواند فرصتی برای آموزش اعتدال به بچه ها باشد.به جای محدود کردن کامل مواد شیرین، می توان با ارائه غذاهای شیرین به صورت استراتژیک، الگوی تغذیه سالمی را برای کودکان فراهم کرد. برای مثال افزودن بستنی به ماست و یا افزودن میوه ها به کیک یا بیسکوییت کم شیرین خانگی.
میزان مصرف شکر برای کودکان
کودکان 4 تا 7ساله |
روزانه حداکثر 12 گرم شکر (3 قاشق چای خوری) |
کودکان پیش دبستانی |
روزانه حداکثر 16 گرم شکر (4قاشق چای خوری) |
کودکان 9 تا 15ساله |
روزانه حداکثر 30 گرم شکر (5تا 8 قاشق چای خوری) |
چگونه مصرف قند کودک خود را محدود کنیم؟
به برچسب های تغذیه توجه کنید. برای مثال در انتخاب غلات جعبه ای را انتخاب کنید که کمترین گرم شکر اضافه شده باشد. همچنین به عنوان میان وعده، میوه ها و سبزیجات را به جای محصولات بسته بندی شده انتخاب کنید. در ادامه راهکارهای دیگری آورده شده است.
نوشیدنی های شیرین را کنار بگذارید
حدود نیمی از قند اضافه شده در رژیم غذایی کودکان از نوشیدنی های شیرین شده با شکر (نوشابه، میوه و نوشیدنی های ورزشی) تأمین می شود. این نوشیدنی ها یکی از بزرگترین منابع قند تصفیه شده و کالری خالی در رژیم غذایی کودک هستند و عامل اصلی چاقی در دوران کودکی هستند. در عوض برای او آب، شیر گاو یا شیر سویا سرو کنید.
از شیرینی به عنوان جایزه استفاده نکنید
برای هر مناسبت خاصی شیرینی سرو کنید. به جای ارائه کاپ کیک یا کیک برای هر جشن یا رویداد سعی کنید میوه ها یا سبزیجات را آماده کنید.
از دادن آب نبات به کودک خودداری کنید
وقتی فرزندتان ناراحت می شود به طور خودکار به سراغ آب نبات مورد علاقه اش نروید تا او را شاد کنید. این می تواند یک رابطه ناسالم بین احساسات و غذا های پر کالری ایجاد کند.
شیرینی های سالم به کودک بدهید
طعم شیرینی را که او می خواهد در قالب دسر های سالم تری مانند میوه های تکه شده با ماست به کودک خود بدهید. به این ترتیب او شیرینی و نیاز های تغذیه ای خود را برآورده می کند.
به ماده مغذی داخل شیرینی جات توجه کنید
تمام مواد تشکیل دهنده یک محصول بر روی برچسب به ترتیب ذکر شده است. بنابراین یک میوه "مغذی" که سه ماده اولیه خود را به عنوان "شکر، شربت ذرت با فروکتوز بالا و کنسانتره آب میوه" فهرست می کند به وضوح قند بیشتری نسبت به میوه دارد. به خاطر داشته باشید که شکر با نام های بسیار دیگری نیز شناخته می شود بنابراین مراقب این عبارات باشید:
- شربت ذرت با فروکتوز بالا
- کنسانتره آب میوه
- لاکتوز
- مالتوز
- ساکارز
- گلوکز
- دکستروز
- آب نیشکر تبخیر شده
- ملاس
- مالت جو
- مالت دیاستاتیک
- اتیل مالتول
- مالتودکسترین
- عسل