به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از فرارو، نزاع دسته جمعی یکی از مسائل و پدیده های قدیمی است که کماکان در اجتماعات سنتی و مبتنی بر طایفه مداری به قوت خود باقی مانده است. مسوولان قضایی و انتظامی هم اکثرا در این درگیری ها کاری از دست شان برنمی آید و اگر هم بربیاید، به دلایلی نمی توانند بیش از حد دخالت کنند.
گزارش های مبنی بر این درگیری ها نشان می دهد که آخرین پرده از این تراژدی های خونین معمولا ختم به خیر نخواهد شد. خیر و شر تا دنیا دنیاست در کنار هم باقی می ماند، اما این قانون است که می تواند میان آن ها عدالت را جاری کند. عدالت از نوع خیر و درست آن مانند عدالت علی. در این گزارش به یکی از درگیری های طایفه ای اشاره می کنم که نه تنها عدالتی در آن دیده نمی شود، بلکه عدالت پشت سلاح عامل شر پنهان شده است.
مکان حادثه؛ «سوسنگرد، روستای غوابش». روز حادثه؛ جمعه. تاریخ حادثه؛ «۰۱ /۰۱/ ۹۹». ساعت حادثه؛ ۶ عصر. دلیل حادثه؛ سند ماشین ۹۰۰ هزار تومانی. شاکی؛ «حکیم سواعدی». عاملان تیراندازی؛ «افرادی از طایفه غ». تا دو روز قبل از انتشار این گزارش مرتب می پرسید که کی این گزارش منتشر می شود! تا اینکه گزارشی بر مبنای مصاحبه با حکیم سواعدی به شرح زیر منتشر شد و در انتهای صحبت های حکیم سواعدی، دهیار روستای غوابش حادثه آن روز را روایت می کند. تحصیلاتش را در رشته حقوق به اتمام رسانده و مدیر موسسه مردم نهاد میثاق فجر و فعال حقوق شهروندی است. سال ۹۸ اولین جایزه حقوق شهروندی را از دانشگاه علامه طباطبایی تهران دریافت کرد.
پرده اول
«داشتیم برمی گشتیم بریم خونه هامون که دیدیم وسط جاده هشت تا ماشین همه هم مسلح جلومون رو گرفتن و شروع کردن به تیراندازی.» شب عید سال ۱۳۹۹ در شهرستان سوسنگرد از توابع خوزستان؛ در روستای غوابش، «حکیم سواعدی» به همراه اقوامش از جمله پسرعموهایش برای تفریح به مناسبت سال نو به روستای غوابش رفته بودند.
هنگام برگشت میان جاده غوابش و سوسنگرد حدود هشت ماشین جلوی آن ها را می گیرند. او ابتدا از استان خوزستان و درگیری های آن مخصوصا درگیری های طایفه ای انتقاد می کند و سپس با ادبیات و لهجه خودش که مربوط به جنوب کشور است، حادثه را روایت می کند: «در استان خوزستان چنین درگیری هایی رواج داره. افراد کمی هم می تونن جلوی این درگیری ها رو بگیرن. ماجرا برای پارسال هست.
تفریح مون رو انجام داده بودیم، داشتیم از خونه پسرعموم برمی گشتیم بریم خونه هامون که دیدیم وسط جاده هشت تا ماشین، همه هم مسلح جلومون رو گرفتن و شروع کردن به تیراندازی. ما هم با دوتا ماشین سمند و پراید بودیم. برادرم رو جلو چشمم کشتن، من رو با تیر زدن تو پام. دو تا برادر دیگه ام رو با تیر زدن و زخمی شدن. پسرعموم رو کشتن و یه نفر دیگه هم که از ما نبود و تو روستا ایستاده بود اونم زدن کشتن. با هم از یه طایفه هستیم.»
او ادعا می کند: «سیستم قضایی سوسنگرد در این زمینه ضعیف عمل کرد. اداره آگاهی هم همین طور. من فکر می کنم قضاوت درستی در این حادثه صورت نگرفت. اینا که به ما شلیک کردن اسم و فامیلیشون رو می دونیم، اما ننویسین. اینا کارشون خرید و فروش اسلحه و مواد مخدر هست.»
او در خصوص مردم سوسنگرد و اهالی روستای غوابش این گونه می گوید: «چطور بهتون بگم. (مکث می کند و اول کلمه ای که می خواهد ادا کند را چند ثانیه ای می کشد اول کلمه با حرف «اِ» شروع می شود)، چون ما هنوز نتونستیم جزییات روز حادثه رو ثابت کنیم. نمی دونم با چه زبانی توضیح بدم ما وقتی از خونه پسرعموم اومدیم بیرون اصلا اسلحه نداشتیم، ولی اونا یه دفعه جلومون با اسلحه سبز شدن. این روستا منطقه مرزنشین هست و اکثرا اسلحه دارن.
در اکثر روستا های خوزستان برخی ها از بی سوادی و نداشتن آگاهی مردم سوءاستفاده می کنن، چون بعضی از مردم روستا های خوزستان حتی از یه سرباز هم می ترسن و فکر می کنن همه کارشون تو همون روستا باید حل و فصل شه. فکر نمی کنن کسی بره شکایتی کنه و خارج از استان کسی باشه.»
پرده دوم
«شخصی به نام «ف. س» که فاقد پروانه کارشناسی بوده به عنوان کارشناس معرفیش کردن و گفتن از کارشناسان تهران هست.» این ادعای حکیم سواعدی است که با دو نامه از کانون کارشناسان تهران و استان که پاسخ داده اند، این کارشناس عضو آن ها نیست مستندش می کند.
حکیم سواعدی از اتفاقات بعد از حادثه می گوید: «لیست اسلحه ها و افرادی که سلاح داشتن اسامی شون رو دارم. می دونم چطور ازشون گرفته شده. همه این عاملان تیراندازی رو منع تعقیب کردن و اون یه نفر که تو جاده کشته شد رو گردن یکی از پسرعمو های من انداختن.
کارشناس اولیه هم به ما این جور گفت که اون آدم کنار جاده با سلاحی که دست شخصی از طرف مقابلمون بوده کشته شده، اما این عاملان تیراندازی رفتن یه نامه نگاری هایی بی خودی کردن. البته اون جور که به گوش ما رسیده. شخصی به نام «ف. س» که فاقد پروانه کارشناسی بوده رو به عنوان کارشناس معرفیش کردن و گفتن از کارشناسان تهران هست.
من خودم به شخصه با کانون تهران مکاتبه کردم و گفتن این شخص جزو کارشناسان کانون تهران نیست. نامه اش رو هم دارم. بعد هم رفتم کانون کارشناسان استان خوزستان اونجا هم گفتن چنین فردی جزو کارشناسان کانون نیست. بقیه استان هارو نمی دونم، اما چون اون ها به ما گفته بودن این کارشناس از تهران اومده ما به جواب درستی نرسیدیم.»
پرده سوم
«به خاطر یه سند ۳ نفر کشته و ۸ نفر زخمی شدن.» او از روند پرونده شان این گونه توضیح می دهد: «با این حال هیچ رسیدگی به پرونده ما نمی شه در برخی شهر های خوزستان فرهنگ سازی شده که آقا بیا آدم بکش، کسی جلوت رو نمی گیره و در نهایت از طریق ریش سفیدان و شیخ های طایفه سعی می کنن حل و فصلش کنن. این عاملان تیراندازی سابقه دارن تو این کارا. ما رو می شناسن مشکلشون با یه خانواده دیگه بود ولی فکر کردن ما تو این مشکل دخیل بودیم.
اومدن سمت ما تیراندازی کردن. مشکلشون هم سر یه سند ماشین ۹۰۰ هزار تومنی بود. به خاطر یه سند، ۳ نفر کشته و ۸ نفر زخمی شدن. دو نفر کشته و هشت نفر زخمی از خانواده ما بود و اون یه نفر کشته، غریبه کنار جاده بود که تیر خورد به سرش و مرد.»
پرده چهارم
«گفتن این اسلحه با گلوله کالیبر ۹ تیراندازی شده.» حکیم سواعدی با ناراحتی از پسرعمویش می گوید: «امیر سواعدی؛ پسرعموم دانشجوی حقوق هست که الان متهمش کردن و زندانه. اونا تیراندازی کردن ولی عجیب اینجاست که رفتن و برای پسرعموی من پرونده درست کردن که اون مرد کنار جاده رو پسرعموی من تیر زده. ما همه تحصیلکرده ایم. بازم می گم ما اصلا اون روز اسلحه نداشتیم.
الان پسرعموم نزدیک دو سال زندان هست و بلاتکلیفه. کارشناس اولیه آوردن برای اسلحه ای که باهاش به اون فرد کنار جاده تیراندازی شده بود، گفتن این اسلحه با گلوله کالیبر ۹ تیراندازی شده و متعلق به فردی به نام «م. غ» هست. به هر حال من خودم فعال حقوق شهروندی هستم. کارشناسی که آوردن گفت؛ فرد کنار جاده با گلوله کالیبر ۹ کشته شده. ولی بعد همون طور که براتون گفتم رفتن فردی رو آوردن که کارشناس نبود.
خانواده اون فرد کنار جاده که کشته شد هم با این عاملان تیراندازی فامیل هستن. برای همین رفتن شهادت دادن که شلیک از طرف پسرعموی من بوده و پسرعموی من رو انداختن زندان تا ما رضایت بدیم به عاملان تیراندازی که داخل زندان هستن و اون ها هم به پسرعموی ما.»
پرده آخر
«لیست اسلحه های کشف شده و اسامی افرادی که اسلحه داشتن رو دارم می خواید؟!» او از مدارکی که دارد صحبت می کند: «پسرعموی من شاعر هست. یه آدم تحصیلکرده است. لیست اسلحه های کشف شده و اسامی افرادی که اسلحه داشتن رو دارم می خواید؟! شما خودتون بیرون از خونه ناگهان به طرفتون شلیک کنن چی کار می کنین!»
روایتی پس از پرده آخر «نمی دانم، اطلاعی ندارم»
برای تکمیل گزارش مصاحبه ای با «علی غوابش»؛ دهیار روستای غوابش؛ همان روستایی که این حادثه در آن رخ داده بود، انجام دادیم. او توضیحاتی از شرح روز حادثه را روایت می کند.
روز حادثه چه اتفاقی افتاد و اینکه شما آنجا حضور داشتید؟
والا روز حادثه من کلا داخل روستا نبودم. خب عید بود و من هم برای سفر به شهر دیگری رفته بودم. ولی در این یک سال اهالی روستا که در آن روز آنجا بودند همه چیز را برایم تعریف کردند. خانواده سواعدی ۱۰ متر از روستا بیرون رفته بودند که این اتفاق افتاد. خانواده سواعدی برای تعطیلات به غوابش آمده بودند. این ها هم اهل همین روستا هستند ولی در حال حاضر اهواز زندگی می کنند.
خانواده سواعدی با این افراد از قبل مشکلی داشتند؟
اصلا خود خانواده سواعدی با این افراد فامیل نزدیک هستند. خانواده سواعدی بعد ها نام خانوادگی شان را عوض کردند وگرنه با همین افراد نام خانوادگی شان یکی بود. روز حادثه هم اهالی روستا تعریف کردند که سواعدی ها در خانه پسرعموی شان بودند و وقتی از آنجا بیرون می آیند آن ها سر راه خانواده سواعدی را می گیرند و شلیک می کنند.
صدای درگیری و شلیک در روستا می پیچد و برخی اهالی روستا به گوش یکی از پسرعمو های سواعدی می رسانند که این وضع پیش آمده است. او هم سریع ماشینش را برمی دارد و به سمت درگیری می رود. اهالی گفتند که پسرعموی آن ها وقتی از خانه خارج شده و به محل رسیده یک کلت کمری با خود داشته است، اما بقیه خانواده سواعدی هیچ کدام اسلحه نداشتند. تیراندازی می شود و یکی از اهالی همین روستا که در کنار جاده ایستاده بود، کشته می شود.
برخی اهالی می گویند که طرف مقابل خانواده سواعدی همه شان اسلحه داشتند ولی خب مشخص نیست چه کسی به فرد کنار جاده تیراندازی کرده است. من هم که خدمت تان عرض کردم آن روز آنجا نبودم، ولی شاید باورتان نشود تمام روستا از پارسال احساس امنیت شان را از دست دادند.
اسلحه ها متعلق به چه کسانی بود؟
اول بهتان بگویم که ماموران پلیس تمام اسلحه های افراد حاضر در درگیری را گرفتند. یک نفر از سواعدی ها و دو نفر از طرف مقابل آن ها در زندان به سر می برند. فقط در این میان پسرعموی سواعدی ها که کلت کمری داشت، سلاحش مشخص بود حالا اینکه با چه سلاحی به فرد کنار جاده تیراندازی شده نمی دانم. اطلاعی ندارم.
بارزترین نمونه های درگیری های طایفه ای
عجیب ترین نمونه درگیری های طایفه ای در سال ۹۳ بر سر یک دمپایی بود. درگیری مسلحانه اعضای دو خانواده که بر سر دمپایی در کوت عبدالله ۲ کشته و ۷ زخمی برجای گذاشت. دو کودک حاضر در مراسمی بر سر مالکیت دمپایی با هم درگیر شدند که پدر یکی از این دو کودک با به دست گرفتن سلاح کلاشینکف به خانه طرف مقابل آمد.
پدر این کودک بلافاصله اقدام به شلیک گلوله کرد که بر اثر اصابت این گلوله ها به مردمی که با شنیدن صدای گلوله به خیابان ریخته بودند، یک زن و یک مرد کشته و ۷ تن دیگر زخمی شدند. بعد از این حادثه پلیس وارد عمل شد و ضارب را دستگیر کرد.
یا نمونه بارز دیگر بر اثر درگیری مسلحانه در سال ۹۶ با استفاده از تسلیحات پیشرفته نظامی در منطقه رامهرمز و باغملک خوزستان رخ داد. ماجرا از این قرار شروع شدکه اختلاف بر سر زمین های کشاورزی است و در نهایت با ۲۳ کشته و ۴۰۰ زخمی روبه رو و ساعاتی بعد از این درگیری نیز چندین روستا به خاطر این درگیری طایفه ای تخریب شد.
سال ۹۹ نیز چهار نفر به جرم قتل و ۱۵ نفر دیگر از عاملان درگیری طایفه ای توسط پلیس شهرستان دشت آزادگان شناسایی و دستگیر شدند. این درگیری بین ۲ طایفه در یکی از روستا های شهرستان دشت آزادگان بود که سه کشته و ۹ زخمی در پی داشت. در تحقیقات به عمل آمده متهمان به بزه ارتکابی قتل اعتراف و علت درگیری را اختلاف ملکی عنوان کردند و بسیاری از اختلافات طایفه ای که حتی رسانه ای هم نمی شوند در این استان همیشه جریان دارد.
در ۹ دی ماه سال جاری نیز درگیری طایفه ای در روستا های اطراف اهواز صورت گرفته بود که در نهایت یکی از طایفه های مقابل با بولدوزر از خانه های مسکونی طایفه مقابل عبور و تمام خانه های شان را تخریب کرد. در این درگیری نیز دو نفر کشته شدند.
کشته شدن پدر با بازی گوشی پسرش
