به گزارش پایگاه خبری ساعد نیوز به نقل از خراسان، دو هفته پیش بود که خبر تلخ کشته شدن نگهبان باغ وحش اراک در حمله دو قلاده شیر، با توجه رسانه ها و کاربران شبکه های اجتماعی مواجه شد.
درباره دلایل این اتفاق تلخ گفته شده که مسئول غذادهی به شیرها که در این حادثه، جان خود را از دست داد، یکی از گوشت ها را داخل محل غذای شیرها می اندازد و برای آوردن گوشت دوم از در فاصله می گیرد که در همین حین شیر که موفق شده اهرم در را حرکت دهد، پس از باز شدن در وارد محوطه می شود و به مسئول غذا حمله می کند.
نصرا... اسفندانی که از زمان متولد شدن توله شیرها از آن ها نگهداری و مراقبت کرده بود، هدف حمله آن ها قرار گرفت و از ناحیه گردن به شدت زخمی شد و متاسفانه جان باخت.
در ادامه و با تلاش ۴ ساعته نیروهای انتظامی، امدادی و حفاظت محیط زیست استان مرکزی دو قلاده شیر که از قفس فرار کرده بودند، زنده گیری و به قفس منتقل شدند. اما این اولین بار نبود که حمله یک شیر در باغ وحش، خبرساز می شود.
ساعت ۱۰ صبح تاریخ ۱۵ آذر ۸۵، تعدادی از تماشاگران سیرکی در مشهد با مشاهده تقلای مربی که سرش در دهان شیر بود، ابتدا چنین تصور کردند این حرکت مربی هم جزئی از نمایش است اما وقتی متوجه شدند شیر گرسنه و خشمگین با فشار آرواره های خود قصد جدا کردن سر مربی را دارد، وحشت زده از محل سیرک متواری شدند. یکی از افرادی که از اولین لحظات این ماجرا در صحنه حضور داشته، سرهنگ «ابوالقاسم خاتمی»، فیلم بردار «گزارش ۵» است.
امروز با سرهنگ «خاتمی» و «محسن طیرانی» که آن زمان مسئول فنی باغ وحش وکیل آباد بوده و در آن روز به خاطر سرماخوردگی، مرخصی و گوشی اش خاموش بوده، اتفاقات آن ماجرای تلخ، خاص و فراموش نشدنی را بازخوانی خواهیم کرد.
صدای خردشدن استخوان های آن مرد را می شنیدم
وقتی خبر حمله یک شیر به مربی اش یعنی «پیمان خسروی» درنزدیکی باغ وحش مشهد را می دهند، سرهنگ «خاتمی» که این روزها معاون اجتماعی فرماندهی مرزبانی ناجا و آن زمان، فیلم بردار برنامه پربیننده گزارش ۵ بوده، مشغول گفت وگو با مردم و تهیه گزارش در همان حوالی بوده است بنابراین خیلی زود خودش را به آن جا می رساند، دوربین اش را روشن کرده و از اولین لحظاتی که تلاش ها برای نجات مربی سیرک از دهان شیر شروع شده، در صحنه حاضر بوده است. در ادامه روایت او از آن روز و ماجراهایش را از زبان خودش خواهید خواند.
آن زمان فیلم بردار برنامه گزارش ۵ بودم و به همراه چند نفر دیگر در حال تهیه گزارش از یک حادثه دیگر بودیم که از طریق بیسیم که به شبکه بحران متصل بود، به ما اطلاع دادند که در سیرک نزدیک باغ وحش مشهد یک شیر در حال خوردن یک آدم است. اولین بار بود که چنین خبری را می شنیدم و برایم خیلی عجیب بود. بنابراین بلافاصله گزارش را نیمه کاره رها کردیم و با خودروی پلیسی که همراه مان بود، با سرعت زیاد به سمت باغ وحش حرکت کردیم و خودمان را به آن جا رساندیم. به محض این که رسیدیم، من طبق عادت و برای ضبط کامل حادثه، دوربین را از زمان ورود به کوهستان پارک و قبل از رسیدن به محل سیرک روشن کردم.
چون گاهی اوقات، زوایایی از حادثه هست که قبل از رسیدن به محل وقوع آن باید به آن توجه شود. خلاصه این که وقتی به آن جا رسیدیم، جمعیت زیادی ایستاده بودند و فقط صدای جیغ و فریاد شنیده می شد. آن ها ابتدا فکر می کردند که ما پلیس هستیم و اسلحه داریم و می توانیم سریع تر کار شیر را یکسره کنیم اما بعدش متوجه شدند که ما فقط دوربین داریم و برای ضبط لحظات این حادثه، خودمان را به آن جا رساندیم.
هر لحظه ممکن بود شیر به من هم حمله کند
از وسط جمعیت و بین آن همه شلوغی و سروصدا با دوربین روشن به داخل یک سوله بزرگ وارد شدم که بعدا متوجه شدم، محل اجرای سیرک است. در داخل این سوله، یک قفس بالای سن روی استیج با میله های نازک قرار داشت که در داخل آن یک شیر، کتف یک آدم را گرفته بود و این فرد هم در حالت نیمه جان در داخل قفس بود. خیلی سریع رفتم با دوربین روی استیج تا از داخل قفس فیلم برداری کنم.
در لحظات اول، فقط یک نفر دیگر روی سن بود که آن فرد هم برادر مربی سیرک بود. با او وارد قفس شدم تا بتوانم از فاصله نزدیک تر فیلم برداری کنم. برادرش هم آمد. او در داخل قفس با میله به سر شیر می زد تا برادرش را رها کند. درست یادم است که من هم رفتم روبه روی شیر و شروع کردم به فیلم برداری، آن هم از یک شیر نر خشمگین. در همان حال، شیر چشمش به من افتاد و ترس همه وجودم را گرفت. یک لحظه احساس کردم الان است که به من حمله کند چون فاصله ما خیلی کم و نهایتا در حد نیم متر بود.
آتش نشانی رسید ولی کاری از دستش برنیامد
مردم بیرون از قفس هم اصلا امنیت جانی نداشتند چون بعدا متوجه شدم که جنس قفس ساده و نازک بوده که شیر با یک پنجه می توانسته آن حصار را هم بیندازد و به مردم حمله کند. خلاصه من تصویربرداری را ادامه دادم تا این که آتش نشان ها رسیدند. اما آن ها می گفتند کاری از دست ما ساخته نیست چون تجهیزات کافی برای این مدل از اتفاقات نداریم. زمان به سرعت در حال سپری شدن بود و شیر همچنان، کتف مربی اش را گرفته بود و او را به این طرف و آن طرف می کشید و هیچ کاری از دست افرادی که در آن جا حاضر بودند، برنمی آمد تا این که یک درجه دار نیروی انتظامی به محل حادثه رسید.
بوی خون و عرق شیر، فضا را مخوف کرده بود
در حالی که شیر هر لحظه عصبی تر می شد، یک استوار نیروی انتظامی به آن جا آمد و اسلحه کمری همراهش بود. دیدن او، کورسوی امیدی شد برای برادر مربی سیرک که یک لحظه آرام و قرار نداشت. تقریبا همه افرادی که در آن جا بودند به خصوص برادر همان فردی که در دهان شیر بود، مدام به این استوار نیروی انتظامی می گفتند که به شیر شلیک کند، التماسش می کردند اما بنده خدا کارش خیلی سخت بود. اگر گلوله را اشتباه می زد، تیر به کسی که در دهان شیر بود، برخورد می کرد. بوی خون و عرق حیوان، فضا را مخوف، خشن، ترسناک و پر از وحشت کرده بود. اما هرچه که بود، آن درجه دار تصمیم به تیراندازی گرفت تا جان مربی سیرک را نجات دهد.
شیر به محض تیر خوردن، استخوان های مربی اش را با دندان خرد کرد
بعد از این که تیر اول به حیوان اصابت کرد، شیر بیشتر عصبی شد و مربی اش را به ته قفس برد. باور کنید من در آن لحظات، صدای خرد شدن استخوان های آن مرد را در زیر فک های قدرتمند شیر می شنیدم. یعنی متوجه می شدیم که نفس های آخر فرد هست. استوار، گلوله دوم را که به شیر زد، حیوان عصبی تر شد و تمام سر فرد را داخل دهنش برد و در این لحظه های آخر که دیگر کامل می خواست فرد را بکشد، تیر آخر را که بعدا گفتند به قلب حیوان خورده، به او زدند. سپس حیوان نعره کشید و افتاد کنار فرد زخمی. اما شیر هنوز زنده بود. چیزی که من از آن لحظه یادم است این بود که با بچه های آتش نشانی و درجه دار در قفس را باز کردیم و فرد زخمی را بیرون کشیدیم. حیوان در همان لحظات ناله ای زد و تمام کرد. درباره تشویق این درجه دار به تیراندازی باید بگویم، بچه هایی که آن جا بودند از جمله خود من، برادر و خانم آن مربی سیرک اصرار داشتند و پیوسته می گفتند که تیراندازی کند و بنده خدا هم دودل بود تا این که برای زنده ماندن یک انسان ترجیح داد حیوان را بزند. اگر این کار را نمی کرد، آن مربی قطعا از بین می رفت.
مربی را بیرون کشیدیم و با ماساژ قلبی احیا شد
وقتی موفق شدیم آن مربی را بیرون بکشیم، تمام کرده بود و علایم حیاتی نداشت اما بچه های اورژانس با ماساژ قلبی، موفق شدند او را احیا کنند. اما تمام بدنش بر اثر رد پنجه ها و دندان های شیر سوراخ شده بود. به محض این که به هوش آمد، خانواده اش یعنی خانم و برادرش که پایین سن بودند، خیلی خوشحال شدند. بعدها که احوال آن مربی را جویا شدم، فهمیدم گویا رفته بیمارستان و بعد هم حالش بهتر شده و الان هم در یکی از شهرهای جنوبی زندگی می کند. استرس این ماجرا به حدی بود که در همان هنگام من یک لحظه با خودم گفتم که نکند من به واسطه هیجان یادم رفته باشد دکمه ضبط را بزنم! بعد که نگاه کردم، دیدم ضبط شده و بلافاصله فیلم را به صداوسیما رساندم و این فیلم خیلی سریع تنظیم و آماده پخش شد.
ویدئوی این ماجرا بازتاب جهانی داشت
بعد از این حادثه هم یک سری اتفاق افتاد و جلساتی گذاشتند که چرا این اتفاق افتاده یا چرا شیر فرد را به طور کامل نخورده و فقط کتف اش را برای مدت زیادی گاز گرفته است؟ آن زمان فرضیه های زیادی در این باره مطرح شده، یک عده می گفتند حیوان گرسنه بوده و چند روز بوده که به او گوشت نداده بودند. از طرفی خود این فرد هم ۸ سال با این حیوان یعنی از بچگی بوده و شیر هم این فرد را خیلی دوست داشته است. شدت علاقه این حیوان به این فرد به نحوی بوده که صدایی از باغ وحش کنار به گوشش رسیده و او فکر کرده که حیوانات دیگر می خواهند مربی اش را از او جدا کنند بنابراین با این کار می خواسته مانع این جدایی شود.
البته این از تعابیری بود که آن موقع مطرح شد و من الان صرفا نقل قول کردم. ویدئویی هم که از این ماجرا گرفتم، بازتاب جهانی هم داشت. گفتند علاوه بر شبکه های معروف در اسپانیا و استرالیا هم این گزارش از شبکه های ملی شان پخش شده است.
اگر یک سطل آب روی شیر می ریختند مربی اش را رها می کرد
«محسن طیرانی» مسئول فنی آن زمان باغ وحش وکیل آباد هم روایت دیگری از این ماجرا دارد. هرچند او آن روز به خاطر سرماخوردگی، مرخصی و گوشی اش خاموش بوده اما به خاطر داشتن تجربه سال ها مراقبت و تیمار چنین حیواناتی، اطلاعات جالبی درباره این ماجرا دارد که در ادامه آن ها را خواهید خواند.
در باغ وحش مشهد فقط من بودم که اسلحه بیهوشی داشتم. آن روز دوستان اداره محیط زیست که می خواستند به وسیله اسلحه بیهوشی ،شیر را به قول معروف مهار کنند تا این اتفاق به جای باریک نرسد، چندین و چندبار با من تماس گرفتند اما متاسفانه تلفن همراه من خاموش بود. آن روز من سرما خورده بودم و تا ساعت یک ظهر هم گوشی ام در دسترس نبود. وقتی که تلفن همراه را روشن کردم، کار از کار گذشته بود و باعث تلف شدن شیر و زخمی شدن دوست ما آقا پیمان شده بود.
من اسلحه بیهوشی داشتم و تنها کسی بودم که به این اسلحه دسترسی داشتم و از میزان دوز و شیوه کار کردن با این اسلحه آگاه بودم اما آن لحظه متاسفانه کسی دیگر نبود که بتواند کمک کند. این طور که من شنیدم ۴۵ دقیقه درگیر بودند که بتوانند ماجرا را ختم کنند اما اگر به من دسترسی داشتند، من می توانستم شیر را در چند دقیقه اول مهار کنم تا لااقل کشته نشود.
کاش می دانستند که شیرها از آب متنفرند
نکته دیگری که در این ماجرا حائز اهمیت است، درک رفتار متفاوت در حیوانات است. مثلا ببرها علاقه زیادی به آب و آبتنی دارند و شیرها بالعکس از آب متنفر هستند و اگر دوستانی که آن جا بودند از تنفر شیرها از آب آگاه بودند، با مقداری ریختن آب با سطل یا با شیلنگ روی شیر اصلا نیازی به اسلحه بیهوشی نبود چون بعدش حیوان از مربی اش دور می شد تا خیس نشود. معمولا کسانی که مربی سیرک هستند، از این رفتارهای حیوانات اطلاعی ندارند و تنها در حد شرطی کردن حیوانات با این رفتارها آشنا هستند و این اتفاق هم باعث شد این مربی، بازو، ساق پا و سرش صدمه ببیند و شیر هم با ۳ گلوله کشته شود.
معمولا حیوانات سیرک از مربی شان متنفر هستند
همان طور که گفتم گونه های مختلف حیوانات رفتارهای مختلف دارند و معمولا مربی هایی که پشت پرده سیرک هستند، از شلاق و کتک و خشم برای شرطی کردن حیوان و نمایش استفاده می کنند و در ازای هر حرکت مثبت هم به حیوان پاداش می دهند اما در انتها، نفرت حیوانات در سیرک ها همیشه از مربی هست. در حالی که روی استیج مردم فکر می کنند یک رابطه دوستانه و عاطفی وجود دارد ولی اگر شما دقت کنید همیشه دست مربی یک وسیله مثل میله یا میلگرد وجود دارد که حیوانات داخل سیرک به شدت از آن وسیله به دلیل سابقه کتک خوردن هراس دارند و به خاطر ترس از همان ابزار، آن حرکات را انجام می دهند.
مقصران احتمالی از سروصدای بچه ها تا لج بازی گربه سانان
دلایل متعددی برای این اتفاق وجود دارد. من شنیدم آن زمانی که این اتفاق افتاد، روز بازدید بچه های مهدکودک بوده است یعنی پر سرو صدا بوده است و دلیل دیگر این است که در ماه های۱۰- ۱۱ موقع جفت گیری شیرهاست و به دلیل نزدیکی محل سیرک به باغ وحش شیرها، بوی شیرهای ماده را حس کرده بود و این باعث می شود که این حیوانات غیرقابل کنترل شوند. پس این پرخاشگری ها طبیعی است. لج بازی هم در گربه سانان همیشه بوده است و در همین باره وقتی شیر با مربی درگیر می شود، دوستانی که تلاش کردند تا جدا کنند، با لج بازی مواجه شده اند که خود این باعث شده است که این فرد جراحت بیشتر بردارد، درحالی که گفتم خیلی راحت با یک سطل آب و شوک ناشی از آن می شد فرد را جدا کرد.
بعد از این ماجرا نمایش با حیوانات در کشور ممنوع شد
بعد از این که این اتفاق تلخ در مشهد رخ داد، نمایش با حیوانات در سیرک در کل کشور ممنوع شد. من موقعی که سر همین صحنه رسیدم، فقط جنازه شیر را دیدم که یک تیر در پهلو و تیر آخر در سرش خورده بود که جمجمه اش را کاملا سوراخ کرده و در فک پایین گیر کرده بود. پیمان هم به بیمارستان رفته بود که خدارا شکر جان سالم به در برد. در لحظات آخر درگیری، همان طور که در فیلم مشخص است، شیر سر پیمان را به نحوی گرفته بود که مجاری تنفسی اش در حلق شیر گیر کرده و موجب خفگی پیمان شود اما خوشبختانه یا متاسفانه با کشته شدن شیر، جان یک انسان نجات پیدا کرد اما این ماجرا، هیچ گاه از ذهن ها پاک نخواهد شد.
همه چیز درباره کارگر باغ وحش اراک که قربانی حمله شیر شد!+عکس
