به گزارش سایت خبری ساعد نیوز و به نقل از هنر زندگی، یائسگی یا دوران زادبس دورانی از زندگی زنان می باشد که در آن باروری و قاعدگی تمام شده و فرد دیگر قادر به فرزندآوری نیست. یائسگی معمولا در یک میانگین سنی خاص رخ می دهد و با ایجاد علائمی در فرد، باعث به وجود آمدن مشکلاتی می شود. این علائم شامل مسائل جسمانی و روانی است که اگر فرد با پزشک خود مشورت کرده، نکات خاصی را رعایت کند و به سلامت شخصی خود توجه کند، می تواند با آرامش از این دوره زندگی رد شود. بنابراین در ادامه مطلب به بررسی این دوران و راه های جلوگیری از آن خواهیم پرداخت.
یائسگی
یائسگی به دورانی در زندگی زنان گفته می شود که قاعدگی برای همیشه تمام می شود و زنان دیگر قادر به فرزندآوری نیستند. معمولا بین 49 تا 52 سالگی رخ می دهد و زمانی فرد را یائسه حساب می کنند که به مدت یک سال دچار خون ریزی نشده باشد و سطح هورمون های خاصی کاهش پیدا کرده باشد.
از نام های دیگری که به این دوران از زندگی خانم ها اطلاق می شود، می توان به منوپاز اشاره کرد. اخیرا فرهنگستان زبان و ادب فارسی، کلمه (زادبس) را معرفی کرده است که به نظر جایگزین مناسب تری برای یائسگی می باشد. زادبس به این اشاره می کند که مهم ترین تفاوت زندگی زنان با قبل، تمام شدن دوران باروری است ولی کلمه یائسگی نشان دهنده افسردگی و ناامیدی یک زن در این مرحله از زندگی می باشد.
قبل از شروع یائسگی معمولا قاعدگی نامنظم می شود. این نامنظمی می تواند به شکل کوتاه شدن یا طولانی شدن دوره یا سنگین تر شدن و سبک تر شدن نسبت به قبل باشد.
علائم و نشانه های یائسگی
زنان در طول این دوره تغییرات جسمانی و روانی زیادی نشان می دهند. به جز نامنظم شدن قاعدگی نشانه جسمانی دیگری که معمولا تجربه می کنند، گُرگرفتگی است. گرگرفتگی به علت افزایش جریان خون در مناطق خاصی به وجود می آید. این علامت در افراد مختلف با میزان و شدت مختلف تجربه می شود. یائسگی ممکن است اختلالاتی در خواب شبانه ایجاد کند. فرد هنگام خواب ناگهان دچار گرگرفتگی می شود و با تعریق از خواب برمی خیزد. در ادامه به تفکیک علائم و نشانه های دوران زادبس اشاره کرده ایم.
علائم جسمانی
از جمله علائم جسمانی شایع شامل موارد زیر است.
کمبود انرژی
درد و خشکی مفاصل
درد در ناحیه پشت و کمر
کوچک شدن و درد سینه
تپش قلب
سردرد و سرگیجه
خشکی پوست
افزایش وزن
بی اختیاری ادرار
علائم روانی
علائم روانی شایع در این دوره شامل اضطراب و استرس، حافظه ضعیف، ناتوانی در تمرکز بر امور، خلق پایین و افسرده، زودرنجی و کج خلقی، تغییرات و نوسان های خلقی می باشد.
مدت زمان یائسگی
در واقع علائم در چند مرحله بروز می کنند. علائم پیش یائسگی تقریبا از 4 سال قبل شروع شده و نهایتا هنگامی که قاعدگی قطع شود فرد یائسه می شود. یائسگی تقریبا یک سال به طول می انجامد و بعد از آن دوران پس از یائسگی شروع می شود که علائم از بین می رود و فرد به حالت عادی باز می گردد.
رابطه جنسی در یائسگی
یائسگی ممکن است با علائم و مشکلاتی که ایجاد می کند رابطه جنسی فرد را تحت تاثیر قرار دهد. در همان دورانی که یائسگی شروع شده است، یکی از علائم روانی به وجود آمده، کمبود میل جنسی زنان می باشد.
علاوه بر این احساس روانی در مورد کم شدن میل جنسی، به علت تغییرات فیزیولوژیک میزان رطوبت و ترشحات واژن کم می شود. این امر خود باعث سخت شدن رابطه جنسی و درد دخول می شود. آشنایی با بدن زن به مردان این امکان را می دهد تا در این زمان ها درک بهتری از وضعیت شریک جنسی شان داشته باشند.
یکی از مشکلاتی که ممکن است در حین یائسگی برای رابطه جنسی پیش بیاید، آتروفی واژن و افتادگی عضلات کف لگن می باشد. در واقع غشاء فرج زن، واژن، گردنه و مجرای بیرونی ادرار نازک می شود و انعطاف پذیری و ارتجاع ناحیه واژن کم می گردد. شناخت بدن همسر به زوجین کمک می کند تا از دیگر انواع روابط در این دوران لذت ببرند.
علل یائسگی
یائسگی به عنوان بخشی از روند طبیعی زندگی رخ می دهد و همچنین ممکن است به علت شرایط خاص پزشکی بر فرد تحمیل شود. این علل شامل شیمی درمانی، رادیوتراپی، خارج کردن تخمدان ها، خارج کردن رحم یا موارد دیگر می شود.
علت اصلی یائسگی بالا رفتن سن می باشد که معمولا بین 49 تا 52 سالگی زنان توانایی باروری خود را از دست می دهند. گاهی اوقات برخی زنان قبل از سن 40 سالگی دوره قاعدگی و در نتیجه باروری شان تمام می شود که در این صورت شاهد یائسگی زود هنگام هستیم.
توصیه هایی برای بهبود علائم و نشانه ها در یائسگی
در طی دوران یائسگی زنان با مراقبت هایی که از خود می کنند می توانند شدت علائم و نشانه ها را کنترل کنند و این دوران را با آرامش بیشتری طی نمایند.
اول از همه اینکه با پزشکتان مشورت کنید. گاهی اوقات هورمون درمانی راه حل مناسبی برای کاهش نشانه های جسمانی می باشد و به شما کمک شایانی می کند.
از خوردن غذاهای محرک که باعث گرگرفتگی می شوند بپرهیزید. مثلا غذاهایی با مقدار فلفل زیاد و مشروبات حاوی الکل موجب تشدید این وضعیت می شوند.
میزان کافئین مصرفی خود را کاهش دهید. به ویژه قبل از خواب از خوردن قهوه و سایر مواد حاوی کافئین بپرهیزید.
برای اینکه شب راحت تر بخوابید، در طول روز از خوابیدن بپرهیزید و هنگام خواب از پتوهای سنگین و اتاق های گرم دوری کنید.
اگر رابطه جنسی برایتان دردناک شده از روان کننده هایی که در داروخانه ها موجود می باشد، استفاده کنید. اگر درد شما شدید می باشد با پزشکتان مشورت کنید.
در دوره یائسگی سعی کنید در محیط هایی قرار بگیرید که آرامش روانی بیشتری داشته باشید. استرس و اضطراب های محیطی می توانند موجب شدیدتر شدن نشانه های روحی و جسمی شوند.
به ورزش بپردازید و به بهداشت و سلامت روان خود اهمیت دهید.
یک رژیم غذایی مناسب می تواند به شما کمک کند از اضافه وزن جلوگیری کنید و وضعیت جسمانی مطلوبتان را حفظ کنید.
اگر با وجود آگاهی و انجام اقداماتی هنوز هم احساسی از ناراحتی و یاس در شما وجود دارد، بهتر است با دریافت مشاوره روانشناسی در این زمینه برای بهبودی اقدام نمایید.
سوالات متداول
چه چیز باعث تغییرات احساسی در دوران یائسگی می شود؟
تغییر میزان هورمون ها ممکن است باعث شود تا احساس عصبانیت، تحریک پذیری و یا خستگی شدید پیدا کنید. البته این علائم ممکن است در ارتباط با سایر نشانه های یائسگی مانند کمبود خواب نیز باشند.
تأثیر یائسگی بر زندگی جنسی فرد چیست؟
بعضی از زنان در نزدیکی یائسگی و بعد از آن میل جنسی شان کاهش می یابد. کاهش هورمون ها ممکن است باعث کاهش میل جنسی شود. همچنین یائسگی بر توانایی زن در رسیدن به اوج لذت جنسی (ارگاسم) نیز تأثیر گذاشته و یا زمان رسیدن به آن را طولانی تر می کند.
