قلعه شاداب یکی از بزرگ‌ترین قلعه‌های طبیعی ایران در دل کوه است و از جاهای دیدنی دزفول به شمار می‌رود. این قلعه 10 کیلومتر طول و 4 کیلومتر عرض دارد و با بسیاری از بناهای دیگر که نام قلعه به خود دارند، متفاوت است. دیواره این قلعه در دوره چهارم زمین‌شناسی در اثر ریزش یکپارچه و عمودی دیواره‌های بنا و همچنین فرسایش ناشی از طغیان رودخانه به وجود آمده‌اند. قلعه شاداب از آثار تاریخی و ارزشمندی است که اکثر تاریخدانان ایرانی، تاریخچه و قدمت ساخت آن را به دوران ساسانیان نسبت می دهند که در آن زمان این قلعه به دژ انوشبرد و دژ فراموشی نیز معروف بوده است. اما طبق شواهدی که از گذشته باقی مانده است، این قلعه در دوران ایلامیان نیز وجود داشته است. برخی نیز به این خاطر قدمت قلعه را مربوط به دوران ایلامیان می‌دانند. نام قلعه شاداب، برگرفته شده از کدخدایی است که نام او شاداب عبدل بوده است. در ورودی قلعه شاداب می‌توانید قبرستان قدیمی را مشاهده کنید که روی سنگ قبرهای این قبرستان طرح‌ها و اشکال مختلفی مثل انواع حیوانات و اشیا حکاکی شده است، که هر کدام از این حکاکی‌ها نشان دهنده مشخصات فردی است که در خاک آرمیده است. در همان ابتدای راه قلعه، یک در و یک پل چوبی در کنار پرتگاهی قرار گرفته است که به خاطر مسیر ناهموار و سختی که دارد بهتر است به صورت تکی از آن عبور کرد.
اگر با دقت به بنای این قلعه نگاه کنید، متوجه شکل گرفتن طبیعی این قلعه در دامنه‌های کوه خواهید شد که از این لحاظ با سایر قلعه‌های موجود در ایران متفاوت است. قلعه بزرگ شاداب وسعتی با ابعادی به طول 10 کیلومتر و عرضی حدود 4 کیلومتر را دارد. نکته جالبی که در ساخت این قلعه وجود دارد این است که دیواره این قلعه در اثر ریزش دیواره‌ها به صورت همزمان و هم چنین فرسایش آن به خاطر طغیان آب‌های رودخانه دز حاصل شده است. اگر از ورودی این قلعه گذر کنیم، فضاهای اتاق مانندی را خواهیم دید که به داخل بخش درونی کوه حفر شده‌اند. سپس حفاظ‌هایی را خواهیم دید که به صورت دیوار‌هایی از جنس گل و خشت و سنگ هستند. چشمه‌هایی با آب نسبتا کم و هم چنین تعدادی حوضچه آب نیز در این قلعه به چشم می‌خورد که منابع تامین و ذخیره آب در گذشته برای ساکنانی بوده اند که در قلعه شاداب سکونت داشتند.
شهر دزفول که در بخش جنوب غربی ایران قرار گرفته است، آب و هوای بسیار گرمی دارد، که البته در فصل تابستان گرم‌ترین روز‌های خود را تجربه می‌کند. اما اگر قصد سفر کردن به این شهر از خوزستان را دارید و مایلید که قلعه تاریخی شاداب را از نزدیک ببنید، بهترین زمان سفر به این شهر در اوایل بهار می‌باشد که آب و هوا خنک و مطلوب است.
