تالاب سوستان یکی از جاهای دیدنی لاهیجان است که در نزدیکی روستای سوستان، در پنج کیلومتری جنوب شرقی لاهیجان و 49 کیلومتری جنوبشرقی رشت قرار دارد. سوستان از سمت شمال به روستای کوه بیجار و از سمت جنوب و غرب به شالیزارهای متراکم لاهیجان ختم میشود و در شرق آن نیز روستای کتشال و تپهماهورها قرار دارند. فاصله زمانی این تالاب با شهر لاهیجان از نزدیکترین مسیر 13 دقیقه است. در زبان گیلکی به سوستان، سیستان هم گفته میشود. سیستان از دو کلمه سی و ستان تشکیل شده است. سی در زبان گیلکی به معنای کوهسنگ است. این تالاب به شکل طبیعی ایجاد نشده و در حدود 100 سال پیش، اهالی روستا برای تأمین آب مورد نیاز شالیزارها حفر کردهاند.
بدون تردید نیلوفر آبی یکی از زیباترین گلهای آبزی محسوب میشود و هر فردی علاقهمند به دیدن آنها است؛ البته نباید این گلها را بچینید؛ زیرا این کار آسیب جدی به اکوسیستم تالاب میزند و اگر هر گردشگری هنگام بازدید از تالاب به این گلها آسیب بزنند، زمینه نابودی همیشگی آنها فراهم میشود. نیلوفر آبی به غیر از ایران تنها در نقاط معدودی از جهان مثل تالابهای آب شیرین قاره آفریقا و منطقه استوا، کشورهای جنوب شرق آسیا مثل هند و سریلانکا به صورت طبیعی رشد میکند؛ بنابراین این تالاب و سایر تالابهای شمال که محل رویش نیلوفر آبی هستند، مثل تالاب انزلی، پارک نیلوفر آبی و تالاب سلکه در نزدیکی صومعهسرا، از اهمیت بسیار زیادی برخوردار هستند.
در اطراف تالاب سوستان جنگلهای انبوهی دیده میشود که بیشتر درختان آنها از نوع توسکا هستند؛ البته درختان دیگری از جمله ماز و بید نیز در بین جنگلها وجود دارند. در ضمن پس از پایان فصل رویش و شکوفههای نیلوفرهای آبی، پسته دریایی نیز در تالاب سوستان دیده میشود. البته این گیاه دریایی در واقع تخم نیلوفر آبی است و برداشت و فروش بیرویه آنها، بقای نیلوفر آبی را به خطر بیندازد.
از نظر آبوهوا اوایل بهار و اوایل پاییز مناسبترین زمان برای سفر به تالاب سوستان است؛ اما اگر میخواهید گلهای نیلوفر آبی را از نزدیک تماشا کنید؛ باید از اوایل خرداد تا اواخر شهریور راهی تالاب سوستان شوید. پاییز و زمستان تالاب سوستان هم زیبایی خاص خود را دارد. در پاییز و زمستان آب تالاب به شکل محسوسی افزایش پیدا میکند و میتوان پرندگان مهاجر را در این تالاب مشاهده کرد. در ضمن در فصل پاییز مناظر پاییزی زیبایی در این منطقه خلق میشود.
