معرفی فیلم جاودانگی

خلاصه داستان فیلم جاودانگی

این فیلم به قصه زندگی شش خانواده در قطار، در شبی بارانی می پردازد، که این قصه ها با جابه جایی زمان روایت می شود. وقتی نگاهت می کنم ، وقتی صدات می کنم، وقتی لمست می کنم، وقتی بوت می کنم ، وقتی تصورت می کنم ... احساس جاودانگی بهم دست میده..

نکاتی درباره فیلم جاودانگی

قطار، عنصر مهمی در فیلم است. قبلا هم در سینمای ایران فیلم هایی مثل «مسافر جنوب» (پرویز شهبازی)، «خنده های آتوسا» (علیرضا فرید) و… در محیط جذاب قطار در حال حرکت ساخته شده بودند. پوستر فیلم «جاودانگی» قطاری را نشان می دهد که در حال دور زدن حول محور یک دایره است و شخصیت ها از پشت پنجره قطار به بیرون نگاه می کنند. از این منظر فیلم قصه حیات را در قالب قطار زندگی بیان می کند. ادامه دار بودن زندگی، از طریق تک سکانس بودن فیلم به تصویر کشیده می شود. اما کار جالب فیلم ساز، وارد شدن به مقوله فلاش بک (بازگشت به گذشته) در یک پلان سکانس است. درواقع به طور معمول امکان استفاده از فلاش بک در یک پلان سکانس که قصه ای را بی وقفه در زمان حال تعریف می کند، وجود ندارد. دلیلش هم ساده است: برای نشان دادن گذشته یک شخصیت، راهی جز قطع نما – چه به شکل قطع مستقیم و چه به شکل فید، دفرمه کردن تصویر یا سایر جلوه های ویژه تصویری – وجود ندارد. اما مهدی فرد قادری – که چند فیلم کوتاه ازجمله فیلمی تک سکانس در کارنامه خود دارد – در اولین فیلمش، از طریق پخش زندگی شخصیت اصلی، یعنی پیرمرد صاحب نوه، بین سایر مسافران قطار، به نوعی فلاش بک تودرتو دست پیدا می کند و پازلی را رودرروی تماشاگرش قرار می دهد که چیده شدن هر تکه از آن لذت خود را دارد. اما سوال مهم فیلم از همین جا در ذهن تماشاگر نقش می بندد: آیا ساکنان قطار که قرار است زندگی را روایت کنند، نمادی از زندگی را ارائه می کنند؟ یا واقعا فیلم، زندگی پدربزرگ دم مرگ را با مصداق هایی عینی روایت می کند؟ به عبارت دیگر تماشاگر باید به دقت به جزئیات افراد حاضر در قطار بپردازد یا برای چیدن پازل در این جا شمه ای کلی از تعقیب شخصیت ها کافی است؟ این نکته چالشی است که حتما فیلم ساز خود نیز با آن روبه رو بوده و می تواند تبدیل به نوعی نقض غرض شود. به این معنی که فیلم ساز نشانه های روشنی مانند اسم پسر شخصیت اصلی یعنی پادرا، یا فلج شدن زن و خودکشی او و مسیحی بودن دختر مورد علاقه پسر را در فیلم می گذارد، تا شخصیت ها را به هم مرتبط کند. اما در فیلم ناگهان با دو شخصیت پسر و دختر جوان روبه رو می شویم که مورد اتهام سرقت گردن بند قرار می گیرند و جایی بین شخصیت های مرتبط دیگر ندارند. به همین ترتیب، حضور زن مسن در رستوران، ماموران تاسیسات قطار و مرد سیگاری فیلسوف نما، کارکردی در زندگی شخصیت اصلی فیلم ندارد. گرچه فیلم ساز با بیان مقصدهای مختلف برای قطار از زبان شخصیت های مختلف، به تماشاگر گوشزد می کند که قطارش نمادین است، بااین حال تعقیب موبه موی شخصیت ها و نقش هر یک در قصه، به کشف تناقض هایی منجر می شود. اگر هم بخواهیم قصد فیلم ساز را صرفا اشاره ای نصفه و نیمه برای نمادین بودن و پیوستگی شخصیت ها بدانیم، معلوم نیست این همه ظرافت و درهم تنیدگی فیلمنامه به چه کار تماشاگر خواهد آمد. از این منظر، فیلم می توانست فیلمی مانند «داگ ویل» (لارس فون تریر/۲۰۰۳) را در روایت نمادین خود الگو قرار دهد و واگن ها و کوپه ها را معادل خانه های آن فیلم بگیرد و تکلیف خود با تماشاگر را به صراحت روشن کند. اگر برخوردی مصداقی – و نه نمادین – با فیلم و شخصیت هایش داشته باشیم، موضوع تکنولوژی ناهم خوان نیز ذهن تماشاگر را خواهد آزرد و امکان تطبیق ارتباطات دهه ها قبل با ارتباطات تکنولوژیک امروزی حداقل گیج کننده خواهد بود.

فیلم ایده های جالبی را در میان فضای تنگ و باریکش ارائه می کند. مثلا در نماهایی دو خواهر و برادر نوجوان را می بینیم که در کنارشان دو خواهر و برادر بزرگ سال قرار دارند که درواقع آن ها دو زوج یکسان در دو مقطع زمانی مختلف هستند که زیر یک قاب قرار گرفته اند.

فیلم برداری چنین فیلمی البته که باید بسیار فکرشده و دقیق باشد. شکل هندسی حرکت دوربین وقتی از روبه روست، هر دو نفر را در کادر می گیرد و وقتی هم پشت سر قرار گرفته، با حربه های مختلف نفر جلو را به عقب برمی گرداند تا هر دو در یک کادر قرار بگیرند. وقتی دوربین از میان فضای تنگ راهروها می گذرد و به محل بین دو واگن می رسد، مکث می کند و تغییر جای دوربین به مثابه نفس عمیق کشیدن میان دو غوص زیر آب است! درواقع حرکت دوربین با شخصیت ها در کوپه ها و واگن هاست که به فیلم ریتم می دهد و شکل آن را می سازد. پس باید دل به حرکات و رفت وآمدها داد و صبور بود، تا مضمون فیلم ذره ذره ته نشین شود و به ذهن بنشیند.

ریتم فیلم گاه از طریق تکرار نیز مستحکم می شود. مثل جایی که شخصیت ها ترانه ای قدیمی را در موقعیت های مختلف می خوانند تا بدانیم همگی به ترانه «مرا ببوس…» تعلق خاطر دارند و از آن نظر به هم نزدیک و وابسته اند. به همین ترتیب فیلم ساز با تکرار اعلام «احساس جاوانگی» توسط هر شخصیت در یک زوج، در موقعیتی متفاوت، سعی دارد به فیلم معنا بدهد. تکرار یک حرکت یا اکشن مثل برخورد کردن مامور تاسیسات قطار با افرادی در موقعیت های مختلف، باز از همین دست تکرارهاست.

نکته آخر این که دو فیلم ساز جوان سینمای ایران، یعنی شهرام مکری و مهدی فرد قادری، در فیلم های خود شیوه فیلم سازی پلان سکانس را انتخاب کرده اند و هر دو به لحاظ شکلی و مضمونی این شیوه را هوشمندانه انتخاب کرده اند. خبر رسیده که هر دو در فیلم بعدی خود باز هم می خواهند اثر سینمایی خود را به شکل پلان سکانس بسازند. این اتفاق البته اثر آن ها را در سطح ایران و حتی جهان، متفاوت خواهد کرد. اما اگر مضمون با شکل هم خوان نباشد، اتفاق خوبی برای فیلم سازانی که در فیلم های اخیر خود هوشمندانه عمل کرده اند، رخ نخواهد داد.

فیلم ایده های جالبی را در میان فضای تنگ و باریکش ارائه می کند. فرمی متفاوت و به شکل سکانس پلان قصه اش را روایت می کند. «جاودانگی» درباره چرخه حیات (Life Cycle) است.

یعنی می گوید زندگی انسان ها نیز مانند طبیعت اطرافمان دارای چرخه است: انسان ها متولد می شوند، با جنس مخالف آشنا می شوند، برای ازدواج دچار مشکلاتی می شوند، با همسرشان عمر می گذرانند تا صاحب فرزند می شوند و سرانجام بعد از آن که طعم پدربزرگ شدن را چشیدند، خود به دلیل بیماری در معرض مرگ و تدارک آماده کردن تشریفات پس از آن قرار می گیرند.

بازیگران فیلم جاودانگی

آناهیتا نعمتی، فقیه سلطانی ، علیرضا استادی ، مارال فرجاد ، سودابه بیضایی ، اتابک نادری ، میثاق زارع ، رویا فلاحی ، امیرحسین شریعتمداری ، علی ابدالی ، آرمان آریانسب ، مهسا کامیابی ، فرزاد صبارو ، یاسرجعفری ، سهیل برخورداری ، بیتا عالمی ، امید شاه مرادی، محمدرضا برادران ، امید منصور فلاح ، عسل رمضانی، منوچهر علیپور

دیگر عوامل فیلم جاودانگی

کارگردان، نویسنده: مهدی فرد قادری/ تهیه کننده: جواد نوروزبیگی/ مشاور کارگردان: فرزاد موتمن/ مدیر فیلمبرداری: امین جعفری/ فیلمبردار دوم: مهدی ایل بیگی/ مدیر صدابرداری: رشید دانشمند/ صدابردار: وحید رضویان/ صداگذار: آرش قاسمی/ طراح چهره پردازی: سودابه خسروی/ طراح صحنه و لباس: ثنا نوروزبیگی/ دستیار کارگردان و برنامه ریز: آرزو رحیم آبادی/ عکاس: مهدی دلخواسته/ مدیر تدارکات: مسعود نوروزبیگی/ جانشین تولید: نرگس معصومی/ دستیار تصویر: رضا سپهری/ دستیار صدا: حمید نوری/ دستیاران کارگردان: سهیل برخورداری، محیا سعادت/ مشاور رسانه ای: مریم رودبارانی

مشخصات فیلم جاودانگی

ژانر : درام

زبان : فارسی

معرفی فیلم اسب سفید پادشاه