معرفی فیلم پوپک و مش ماشاالله

پوپک و مش ماشاالله فیلمی به کارگردانی فرزاد مؤتمن ساخته سال ۱۳۸۷ است. این فیلم در سال ۱۳۸۸ اکران شده‌است.

خلاصه داستان فیلم پوپک و مش ماشاالله

پوپک (مهناز افشار) به تازگی از خارج برگشته است. خاله اش احترام السادات (مریم امیرجلالی)، که به خاطر بیماری در بیمارستان بستری می شود، وی را به مباشرش، مش ماشاالله (فرهاد آئیش) که فردی خشک است می سپارد….

نکاتی درباره فیلم پوپک و مش ماشاالله

وقتی که به سینما می رویم نه برای اینکه «هفت پرده»، «شب های روشن» یا «صداها» را ببینیم بلکه به این دلیل که شاهد «باج خور» یا «پوپک و مش ماشاالله» باشیم، از پیش می دانیم این روند، روند سالمی نیست، حتی اگر به گونه ای دیگر مثلاً هوارد هاوکس هم آن را آزموده باشد یا آدم های معتبر دیگر مثل یلمازگونی یا...این روند ناسالم که یک فیلمساز برای تهیه پول فیلم مستقل بعدی اش، «یک فیلم به فروش» بسازد و زندگی اش را هم از این طریق، بیمه و تأمین کند، می تواند مثل خوره، استعدادها را نابود کند. البته گاهی اوقات، کسانی مثل جلال مقدم یا فریدون گله سعی می کنند «حداقل کیفیت هنری» را در این دست از آثار هم رعایت کنند. طبیعتاً «ماه عسل» با «کندو» تجانسی ندارد (مگر در اینکه «گله» هر دو فیلم را ساخته) اما «ماه عسل» اثر بدساختی نیست و کیفیت اش از آثار همدوره ای سینمای بدنه اش بسیار بالاتر است، اما مثلاً این وسط، رضا میرلوحی نمی تواند چنین کند و آخرش هم به رغم داشتن دو فیلم خوب («تپلی» و «اشباح») از حافظه جمعی حذف می شود.درست است که مؤتمن، هم در «باج خور» هم در «پوپک و مش ماشاالله» سعی می کند آثاری متمایز در «سینمای بدنه» بسازد، اما این تمایز، روی یک «خط باریک» معنا می شود و فاصله، آن قدر زیاد نیست که بشود گفت کارگردان نه از سرخودکاری ناخودآگاه اش، که کاملاً خودآگاهانه، مسیری تازه را انتخاب کرده. این فاصله، تقریباً همان حدی است که فاصله «شیلات» میرلوحی بوده با دیگر آثاری که در آغاز انقلاب، با مضمون هجو و لعن روزگار پهلوی دوم ساخته شدند.«پوپک و مش ماشاالله» همچنان دارد می فروشد و این فروش بالا، مطمئناً، هم برای تهیه کننده (منیژه حکمت) هم برای کارگردان (فرزاد مؤتمن) هم برای فیلمنامه نویسان (مخصوصاً سروش صحت) خبر خوشایندی است چون برای «حکمت» که سینماگری «متفاوت ساز» است نوید این را دارد که می تواند با «چپ پر» سراغ فیلم بعدی برود و برای «مؤتمن» این نوید را می دهد که زنگ پشت زنگ، از تهیه کنندگان «سینمای بدنه» خواهد داشت برای فیلم بعدی و «صحت» هم می تواند به مبالغ بالاتری فکر کند که در سینما یا تلویزیون نصیب اش خواهد شد.مردم هم که استقبال می کنند و راضی از سینما بیرون می آیند. پس مشکل این منتقدان چیست که یک دفعه می پرند وسط معرکه و نطق می کنند؟!می پذیرم که سطح کارگردانی این فیلم، بالاتر از آثار مشابه است و فیلمنامه دارد نه یک خط حکایت؛ با این همه، تمام این امتیازها، فقط فیلم را قابل تحمل می کنند نه بیش از این.ستارگان فیلم، همان بازی های تکراری شان را دارند بازی هایی که اکنون دیگر بدل به شناسنامه «فیلم های خنده دار ایرانی» شده اند. امین حیایی و مهناز افشار، اولی در نقش یک لمپن و دومی در نقش «خانوم خانوما»، باز تولیدکننده نقش های مشابه سینمای پیش از ??اند.شوخی های فیلم هم، اغلب بازتولید شوخی های «فیلم های خنده دار» دهه های چهل و پنجاه است. عجیب است که فیلمنامه نویسان این فیلم هنوز فکر می کنند که نشان دادن یک «آفتابه مسی» می تواند همان طوری که در فیلم «شب نشینی در جهنم» با تصنیف «نزول خورم من؛ نزول خورم من» مردم را خنداند، در ???? هم مردم را بخنداند یا شوخی با توالت فرنگی و تبدیل شدن یک صندلی لهستانی قدیمی به آن، مثل همان شوخی ای که «وحدت» (در آن فیلم که اسم اش را از «رضا موتوری» کیمیایی به وام گرفته بود) به سرانجام رساند، ما را به قهقهه بیندازد.البته بخشی از آن شگردها، هنوز در گیشه جواب می دهند مثل «نامزدبازی دزدکی»، «تقابل فرهنگی دختر فرنگی و پسر ایرانی»، «تعصب و ناموس پرستی» و شوخی با مباحثی مثل «محرم و نامحرم» (که در دهه هشتاد، خیلی همه گیر شده و به اروتیسمی پنهان و گاه آشکار، در سینمای ایران انجامیده).بزرگترین عاملی که به فروش فیلم در گیشه کمک کرده البته این ها نیست. فیلم در عین این که به زندگی اواخر دهه هشتاد و تقابل سنت و مدرنیته می پردازد، «زمانه گریز» است یعنی مخاطب عام، یک ساعت و خرده ای را در «فراموشی و بی خبری» مطلق از همه آن اوضاع و احوالی که پشت در سینما گذاشته به سر می برد. به عبارت بهتر، این فیلم، «رؤیاپرداز» است به همین دلیل است که تماشاگران از آن استقبال می کنند.

کارگردان فیلم پوپک و مش ماشاالله

فرزاد موتمن در سال 1336 در تهران متولد شد و دوران کودکی و نوجوانی را در مناطق نفت خیز جنوب گذارنده است. بعد از اتمام تحصیلات متوسطه به ایالت متحده رفت و تحصیلات خود را در رشته سینما در سال 1979 (میلادی) نیمه تمام رها کرد و به ایران بازگشت. پس از آن به عکاسی و فیلمبرداری پرداخت و مستندسازی را نیز تجربه کرد. او در سال 1378 به ساخت فیلم های سینمایی پرداخت و در کنار فیلمسازی به تدریس در دانشگاه سوره نیز مشغول شد.

فرزاد موتمن