معرفی فیلم تعبیر خواب

وقتی می­شنویم فیلمی بدون اکران در سینما به شبکه ی خانگی آمده یا از اساس برای این بازار تولید شده، ناخواسته تصور اثری بی کیفیت که به زحمت ارزش دیدن را دارد، به ذهن­مان می­آید. این تصور به دلیل سنت غلط شکل گرفته در شبکه ی ویدئویی، چندان هم بی­راه نیست اما پای­بندی به این باور، گاه باعث نادیده شدن معدود آثاری قابل اعتنا می­شوند. مثل تعبیر خواب رضا دادویی که چندی پیش وارد این بازار شد. تنها خبری که پیش از توزیع این فیلم، نام آن را مطرح کرده بود، جایزه­ای بود که شهاب حسینی به خاطر بازی در آن از جشنواره ی مسکو گرفته بود.تعبیر خواب یک فیلم پلیسی­ست؛ همان ژانری که فقر سینمای ایران در آن، موضع بحث­ها و میزگردهای زیادی بوده است. تعبیر خواب داستانش را خیلی زود آغاز می­کند. مشکل بزرگی زندگی پلیس فیلم با بازی شهاب حسینی را به هم ریخته. ابتلای دخترش به بیماری بی درمان و جواب رد دکتر به امکان بهبود او، همان ابتدا وضعیت روانی او را ترسیم می­کند. با ورود این پلیس به کلانتری و شنیدن خبر درگذشت دوست و همکار صمیمی­اش به نام خسروی، وضعیت روحی و فکری­ او آشفته­تر می­شود. او یادآور پلیس­هایی­ست که خودشان با روش شخصی و معمولاً خشن­تر از روال جاری می­کوشند عدالت را اجرا کنند. این رویکرد شاید کلیشه­ای به نظر برسد اما بخشی از جذابیت سینمای پلیسی اجرای درست همین کلیشه­هاست.این پلیس به­هم ریخته، در بازگشت به خانه، با سرقت یک طلافروشی روبه­رو می­شود. از این­جا فیلم مرز دنیای ذهنی و عینی، مرز خواب و بیداری را برمی­دارد. پلیس قصه مردی را دستگیر می­کند که برای او یادآور بخشی از گذشته­اش است. متأسفانه از این قسمت، فیلم در پیش­برد منطقی اتفاق­هایش، به اندازه ی بخش اول موفق نیست. مخاطب تا جایی به ماجرای واقعیت یا کابوس بودن روند داستان پی نبرده و انتظار توضیحی منطقی برای آن­چه می­گذرد، دارد. اتفاق در همین قسمت شخصیت اصلی فیلم، بر سر یک دوراهی اخلاقی قرار می­گیرد. اگر همین بحران اخلاقی در فضایی واقع­گرایانه در قلب داستان می­نشست، شاید با یکی از بهترین فیلم­های پلیسی ایرانی روبه­رو می­شدیم. پلیسی که برای درمان فرزندش نیازمند پول است و خلاف­کاری که یک شب توسط او بازداشت می­شود و در ازای آزادی­اش، وعده ی پرداخت چندبرابر رقم مورد نیاز او را می­دهد. خلاف­کاری که گذشته ی مشترکی هم با پلیس دارد.کارگردانی فیلم تا آخرین نما هم قابل توجه ا­ست و موسیقی متن ساده اما درگیرکننده ی آن و تدوین سنجیده اش، از دیگر نقاط قوت فیلم است. اما روند داستان در فیلم­نامه به شکلی­ست که گویی روی درک هر اشاره ی ریز از سوی مخاطب حساب ویژه­ای باز شده و این برای یک فیلم پلیسی که قرار است پیش از هرچیز سرگرم­کننده باشد، کمی سنگین به نظر می­رسد. خروج دو پلیس به همراه مرد خلاف­کار از کلانتری و رفتن به بیمارستانی که فرزند بیمار شخصیت اصلی از آن ربوده شده، اوج ابهام فیلم است. اگر این اتفاق واقعی باشد که چندان منطقی نمی­نماید و اگر هم با توجه به خالی بودن بیمارستان، آن را خیال بدانیم که هیچ تأثیری در داستان ندارد. پایان فیلم هم، چنین وضعیتی دارد. کابوس و خیال و واقعیت و بعد دیدن جنازه ی شخصیت اصلی در جایی که ابتدای فیلم و در درگیری اولیه­اش با دزدان طلافروشی او را دیدم. یعنی باید گلوله­ای را که در آن لحظه به پلیس شلیک شده، تمام کننده ی کار او بدانیم و بپذیریم باقی داستان کابوسی بیش نبوده است؟ این نوآوری­ها با توجه به فقر این ژانر که در ابتدای نوشته به ان اشاره شد و نیز با توجه به مقدمات فیلم که وعده ی یک اثر داستانی واقع گرایانه را می­دهد، کمی مخاطب را پس می­زند. گره­های زیادی هم که در طول داستان پیش روی مخاطب قرار می­گیرند، توقعی را ایجاد می­کنند که با حواله کردن همه چیز به خیال و کابوس و ادعای مردن همه ی شخصیت­ها در همان ابتدای فیلم، پاسخ نمی­گیرند. مثلاً وقتی صحبت از کشته شدن خسروی به دست سارق طلافروشی می­شود، خیلی دشوار است که مخاطب او را شر مطلقی بداند که پیام­آور نابودی­ست و بیش­تر منتظر بیان رابطه ی سرقت امشب و قتل خسروی­ست. به همین دلیل غافلگیری نهایی هم، به جای شوکه کردن مخاطب، بیش­تر او را دچار سردرگمی می­کند.با این حال نمی­توان باز هم از درخشش شهاب حسینی در نقش یک پلیس خشن و ظهور فیلم­سازی مسلط به ساختار و ویژگی های بصری سینمای پلیسی نگفت. طوری که می­توان با اطمینان گفت این کارگردانی در صورت انتخاب روایت یک داستان سرراست پلیسی، نتیجه ی خوبی به بار خواهد آورد. تعبیر خواب از این نظر فیلم قابل اعتنایی­ست.

کارگردان فیلم تعبیر خواب

رضا دادویی نویسنده، کارگردان و مترجم ایرانی، متولد ششم بهمن ۱۳۵۵ و زاده شهر تهران است. تحصیلات او کارشناسی کارگردانی سینما، کارشناسی ارشد ادبیات نمایشی و دکترای پژوهش هنر است.

فیلم های رضا دادویی

• به مناسبت ورود اشکان نوشته پوریا کاکاوند ۱۳۹۶،
• کشتن گروه بابا فونتن نوشته محمد رحمانیان ۱۳۹۴،
• ناگهان، هذا حبیب الله، مات فی حب الله، هذا قتیل الله، مات بسیف الله نوشته عباس نعلبندیان ۱۳۹۳،
• مصاحبه نوشته محمد رحمانیان ۱۳۸۸–۸۹

ترجمه های رضا دادویی

• و چاپ نمایشنامه های: اتاق و بالابر غذا اثر: هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• نمایشنامه های درد مختصر و آسایشگاه اثر: هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• نمایشنامه های جشن تولد و تک گویی اثر: هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• نمایشنامه های شبی بیرون از خانه و خاکستر به خاکستر اثر هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• نمایشنامه های سرایدار و زبان کوهستانی اثر: هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• نمایشنامه های مدرسه شبانه و کلکسیون اثر: هارولد پینتر. انتشارات سبزان
• شکسپیر نوشته: پیتر کریسپ. انتشارات سبزان
• تاریخچه سینما اثر: ریچارد پلات. انتشارات سبزان
• نمایشنامهٔ خانه عروسک اثر: هنریک ایبسن. انتشارات سبزان
• نمایشنامهٔ تماس اثر: ویلیام اینگ. انتشارات سبزان
• نمایشنامهٔ پیک نیک اثر ویلیام اینگ. انتشارات سبزان
• نمایشنامهٔ شبای کوچک، بازگرد اثر ویلیام اینگ. انتشارات سبزان
• نمایشنامه ی: استاد تاران اثر آرتور آداموف. انتشارات سبزان
• کتاب رمان صد سال تنهایی اثر گابریل گارسیا مارکز. انتشارات آمه / آدورا
• مجموعه داستان: زیباترین غریق جهان اثر گابریل گارسیا مارکز. انتشارات سبزان
• رمان خانه خوبرویان خفته اثر یاسوناری کاواباتا. انتشارات سبزان
• مجموعه داستان: بعد از زلزله اثر: هاروکی موراکامی. انتشارات سبزان
• رمان کتابخانه غرائب اثر: هاروکی موراکامی. انتشارات سبزان
• رمان هزار درنا اثر: یاسوناری کاواباتا. انتشارات سبزان
• رمان خانه پدری اثر: اورهان کمال. انتشارات سبزان

جوایز رضا دادویی

• جایزه ویژه هیئت داوران، تندیس بلورین جشنواره، کلاه نمادین و لوح تقدیر بهترین کارگردانی رضا دادویی از پانزدهمین جشنواره فیلمهای پلیسی مسکو (۱۳۹۲)
• دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش اول مرد شهاب حسینی از پانزدهمین جشنواره فیلمهای پلیسی مسکو (۱۳۹۲)
• دیپلم افتخار بهترین بازیگر نقش مکمل مرد حمید ابراهیمی از پانزدهمین جشنواره فیلمهای پلیسی مسکو (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین فیلم از پانزدهمین جشنواره فیلمهای پلیسی مسکو (۱۳۹۲)
• تندیس جشنواره و لوح تقدیر بهترین کارگردانی رضا دادویی از دومین جشنواره فیلم میلاد سرخ (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین فیلم از دومین جشنواره فیلم میلاد سرخ (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین بازیگر نقش اول مرد از دومین جشنواره فیلم میلاد سرخ (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین کارگردانی از جشنواره فیلم جیپور هندوستان (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین فیلم از جشنواره فیلم جیپور هندوستان (۱۳۹۲)
• کاندید بهترین بازیگر نقش اول مرد شهاب حسینی از سومین جشنواره جام جم (۱۳۹۲)
• تندیس سرو زرین بهترین تدوین نازنین مفخم از سومین جشنواره جام جم (۱۳۹۲)
• جایزه ویژه هیئت داوران، تندیس جشنواره، و لوح تقدیر بهترین کارگردانی رضا دادویی از دومین جشنواره فیلمهای ویدئویی یاس (۱۳۹۳)
• کاندید بهترین کارگردانی از پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر (۱۳۹۴)
• کاندید بهترین بازیگر نقش اول مرد از پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر (۱۳۹۴)
• کاندید بهترین فیلم از پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر (۱۳۹۴)
• تندیس جشنواره و لوح تقدیر بهترین کارگردانی رضا دادویی از پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر (۱۳۹۴)
• تندیس جشنواره و لوح تقدیر بهترین بازیگر نقش اول مرد شهاب حسینی از پنجمین جشنواره بین المللی فیلم شهر (۱۳۹۴)

  

  بازیگران فیلم تعبیر خواب

شهاب حسینی ،حمید ابراهیمی ،مهران نائل ،الهه حسینی ،رضا آشتیانی ،محمد ابهری ،مهدی ایرانی ،علی امیری

سایر عوامل فیلم تعبیر خواب

• کارگردان: رضا دادویی
• نویسنده: پیمان شیرخانی
• تهیه کننده:ابراهیم رضایی

​​​​مشخصات فیلم تعبیر خواب