به گزارش سرویس مجله خانواده ساعدنیوز، اوجگیری همکاری میان ایران خودرو (IKCO/ایکو) با شرکت خودروسازی فرانسوی پژو در ابتدای دهه 1370، برای بازار ایران آمدهای بسیار داشت. محصولات خوشفروش و محبوبی چون پژو 206 و 405 حاصل همین همکاری بودند که حالا پس از سالها توقف عرضه در بازار جهان، همچنان با قدرت بر خط تولید ایران خودرو قرار دارند تا بخش قابل توجهی از فروش سبد محصولات این خودروساز در بازار کشور را تشکیل دهند.
با وجود قدمت قابل توجه هر دو خودرو پژو 405 و پژو پارس (پرشیا سابق)، این دو محصول از پرفروشترینهای تاریخ ایکو به حساب میآیند. خودروهایی که در گذر دهههای اخیر، تغییرات بارز فنی و افت کیفیت چشمگیری را تجربه کردند، اما همچنان در صدر فروش محصولات تولید داخل بازار کشور قرار دارند. مقایسه پژو پارس با پژو 405 نکاتی را درباره تفاوتهای این دو خودرو پرفروش در بازار ایران نشان میدهد.
داستان از تولید پژو 405 آغاز شد. خودرویی که از سوی پژو در دهه 1987 تا 1997 روی خط تولید قرار داشت پیش از آن که با نمونه مدرنتر پژو 407 جایگزین شود. این خودرو در ابتدای دهه 1370 روانه بازار کشور شد تا تنوع حضور برند پژو در بازار ایران را گسترش دهد و برای سالیان دراز در بازار ایران سلطنت کند.
پژو 405 برای دوران عرضه خودرو قابل توجهی بود. زمانی که پای این خودرو در سال 1372 به بازار ایران باز شد، تنها 5 سال از عرضه آن در بازار جهان میگذشت. این خودرو سدان سایز متوسط از سوی موسسه طراحی بسیار معتبر و مشهور پینینفارینا (Pininfarina) ایتالیا و بر اساس اصول طراحی وقت پژو انجام گرفت که المانهای طراحی ان در سایر محصولات این خودروساز نیز دیده میشد.
نمونههای ابتدایی این خودرو در بازار ایران از دو پیشرانه 1.6 و 2 لیتر نوع کاربراتوری بهره میگرفتند، اما در ابتدای دهه 1380، پیشرانه 1.8 لیتری انژکتوری با کد شناسایی XU7 به عنوان موتور پایه و استاندارد این خودرو به کار گرفته شد. تکنولوژی قدیمی این پیشرانه که تنها از 8 سوپاپ بهره میگرفت، موجب عملکرد ضعیف آن از نظر توان و گشتاور تولیدی شد.
مدل پارس با نام سابق پرشیا، به عنوان فیس لیفت مدرنتر 405 و الهامگرفته از نسخه بهروزتر پژو 406 برای این خودرو در سال 1379 به بازار ارائه شد. از آنجایی که پارس طراحی خود را از نسخه جدیدتر 406 الهام گرفته بود، به سرعت مورد استقبال گسترده مشتریان ایرانی قرار گرفت و به عنوان محبوبترین خودرو از زیرشاخه 405 در بازار کشور جا افتاد. شرکت ایران خودرو پژو پارس را به عنوان اولین خودرو لوکس ایرانی معرفی میکند. اما این خودرو هیچ المان لوکسگرایی با خود به همراه ندارد و تنها به عنوان نسخه رده بالاتر پژو 405، به پلتفرم مناسب ایران خودرو برای عرضه آپشنهای مضاعف بدل شد. پارس نیز در ابتدا از پیشرانه مشابه 405 (1.8 لیتری XU7) و سپس 2 لیتری XUM بهره میگرفت، اما اعمال تغییرات فنی به همراه پیشرانههای متنوعتر، با جدیت بیشتری نسبت به پژو 405 روی پژو پارس اجرا شد.
استفاده از پیشرانه و گیربکس دستی/اتوماتیک ستاپ TU5 بهکاررفته در پژو 206 تیپ 5 و 6، یکی از مهمترین تغییرات فنی بود که بر هر دو خودرو 405 و پارس پیاده شد. این پیشرانه 1.6 لیتری انژکتوری، یکی از محبوبترین پیشرانههای تستشده و تولیدشده در تیراژ بسیار انبوه است که در بازار ایران در خانواده محصولات پژو در مدت زمان بسیار طولانی حضور داشت و با بازخورد بسیار مثبت مواجه بود. فراوانی قطعات یدکی و دسترسی ساده به مکانیکهای خبره، این ستاپ را به ارتقای فنی بسیار مناسبی برای بهکارگیری در خانواده 405 و پارس بدل کرد که در پژو 405 با گیربکس دستی 5 سرعت و در پژو پارس با گیربکس اتوماتیک 4 سرعت ارائه شد. البته نمونه اتوماتیک این خودرو نیز با توقف تولید مواجه شد و تنها با گیربکس 5 سرعت دستی قابل عرضه است.
پیشرانه TU5 به دلیل داشتن حجم کمتر، دارای اندک گشتاور کمتر به نسبت XU7P است. همچنین وزن پارس در نسخه TU5 اندکی از 405 بیشتر است. از این رو استفاده از پیشرانه بهروزتر و پیشرفتهتر TU5، در عمل به معنای بهبود عملکرد نهایی پارس نیست.
در نتیجه شباهت میان پژو 405 و پژو پارس به پلتفرم و ساختار اتاق محدود شده، اما تمایز آنها به ارائه در تغییرات فنی و ظاهری قابل توجه (مخصوصا در تیپهای مختلف خانواده پارس) در سالهای مختلف تولید، قابل توجه است. پژو 405 تا پیش از دوران توقف تولید در سه تیپ مختلف GLX و GLX دوگانهسوز (با پیشرانه XU7) و SLX (با پیشرانه TU5) به بازار عرضه شد. اما پژو پارس در تیپهای متنوعتری به تولید رسید که امروزه تنها تیپهای LX و ELX آن با دو پیشرانه XU7P و TU5 در نسخههای سال و سفارشی (فقط با گیربکس دستی) همچنان در بازار حضور دارد. از این رو در قالب مقایسه پژو پارس با پژو 405، مدل 405 را با پیشرانه XU7 از تیپ GLX و پارس را با پیشرانه TU5 از تیپ ELX سفارشی (نسخه فول آپشن) را مورد بررسی قرار میدهیم.
| پژو 405 GLX | پژو پارس ELX |
نوع موتور خودرو | خطی بنزینی XU7P | خطی بنزینی TU5 |
حجم موتور | 1.8 لیتر | 1.6 لیتر |
سیلندر / سوپاپ | 4 / 8 | 4 / 16 |
تنفس موتور | طبیعی | طبیعی |
قدرت | 100 اسب بخار | 105 اسب بخار |
گشتاور | 153 نیوتن.متر | 142 نیوتن.متر |
گیربکس | 5 سرعته دستی | 5 سرعته دستی |
محور محرک | دیفرانسیل جلو | دیفرانسیل جلو |
شتاب | 11.0 ثانیه | 13.2 ثانیه |
سرعت | 190 کیلومتر بر ساعت | 190 کیلومتر بر ساعت |
مصرف سوخت | 9.0 لیتر در 100 کیلومتر | 7.25 لیتر در 100 کیلومتر |
استاندارد آلایندگی | یورو 5 | یورو 5 |
فرمان | هیدرولیک | هیدرولیک |
بدنه | سدان متوسط | سدان متوسط |
نوع رینگ | فولادی | آلومینیومی |
| پژو 405 GLX | پژو پارس ELX |
طول | 4408 میلیمتر | 4498 میلیمتر |
عرض | 1694 میلیمتر | 1704 میلیمتر |
ارتفاع | 1410 میلیمتر | 1410 میلیمتر |
فاصله محورها | 2669 میلیمتر | 2669 میلیمتر |
وزن خالص | 1100 کیلوگرم | 1185 کیلوگرم |
تعداد سرنشین | 5 نفر | 5 نفر |
ظرفیت صندوق | 470 لیتر | 470 لیتر |
حجم مخزن سوخت | 70 لیتر | 66 لیتر |
قطر رینگ | 14 و 15 اینچ | 15 اینچ |
طراحی پژو 405 از دیدگاه استانداردهای امروزی بسیار قدیمی و از مد افتاده است. ایران خودرو در سال 1388 یک فیس لیفت داخلی برای این خودرو قدیمی ارائه کرد که شامل چراغهای کریستالی جلو و عقب، تغییر در طراحی سپرها و جلوپنجره بود. اما شاکله کلی اتاق خودرو همچنان دستنخورده باقی ماند و ظاهر قدیمی خودرو قابل پنهانکردن نبود. باید به یاد داشته باشید که طراحی 405 از سوی موسسه پینینفارینا ایتالیا انجام گرفت و برای زمان عرضه آن به بازار جهانی بسیار جذاب و گیرا بود. این موسسه در عین حال طراحی نسخه بهروزتر 406 را نیز طراحی کرد که الهامبخش طراحی پژو پارس شد.
بدون تردید آنچه در مقایسه پژو پارس با پژو 405، محبوبیت پارس را رقم زد، طراحی زیباتر و ارتقایافته آن بود که در فاصله نسبتا کمی از تولید 405 روانه بازار ایران شد. خط شخصیت جانبی در پژو پارس بر روی چراغهای جلو همانند یک ابروی نازک متوقف میشد. چراغهای جلو طراحی شفاف کریستالی داشت و ضخامت چراغهای عقب به شکل قابل توجهی کم شده و در این خودرو با قوسهای نرم همراه شد. طول خودرو اندکی از 405 بیشتر بود و به همین دلیل تناسب هندسی بسیار بیشتری در قیاس با پژو 405 قدیمی داشت. برخلاف 405، پرشیا به عنوان یک طراحی بسیار جذاب در بازار داخل ایران، دستخوش هیچ تغییر بخصوصی نشد و از زمان عرضه تا کنون، هنوز با یک طراحی واحد به بازار عرضه میشود و همچنان هم جذاب و خوشفروش است.
نمای داخلی پژو 405 پیش از ارائه نسخه فیس لیفت، یک طراحی کاملا اقتصادی و میانهرو متعلق به دهه 1980 میلادی اروپا و خودروسازی پژو را به همراه داشت. داشبرد نامتقارن با طراحی راننده محوری که کنسول میانی شیبدار آن به قاب اصلی داشبرد پیوسته بود. غربیلک فرمان نمونه دوشاخه مشترک با برخی پیکانهای تولیدی آن دوران بود و هیچ خبری از تریم رنگی یا تزئیناتی در داخل کابین به چشم نمیخورد. پژو پارس نیز رویهای بسیار مشابه در پیش داشت و تنها در برخی المانهای جزئی نظیر تریم داخلی رنگ روشن، استفاده از تزئینات طرح چوب، رودریهای طرحدار متمایز و غربیلک 4 شاخه همراه شد تا اختلاف خود با مدل تولیدی 405 را تا حد امکان افزایش دهد.
بزرگترین تغییری که در کابین 405 و پارس محقق شد، ارائه طراحی کاملا جدید داشبرد و فضای داخلی بود که به طراحی سوناتایی مشهور شد. این طراحی در کابین هر دو خودرو با استفاده از تریم داخلی کرمی و تزئینات طرح چوب با غربیلک فرمان 4 شاخه همراه بود. اما تریم تزئیناتی و ترکیب رنگی در پارس اندکی پیچیدهتر از 405 شد تا همچنان اندک تمایز میان این دو مدل را به رخ سرنشینان بکشد. به عنوان مثال، غربیلک فرمان پژو پارس دارای کلیدهای کنترلی سیستم صوتی بود که پژو 405 از آن بهره نمیبرد. همین موضوع نشان میداد که پارس از دیدگاه سطح امکانات رفاهی تفاوتهای محسوسی با 405 دارد و ایکو تلاش دارد تا فاصله این دو خودرو در سبد محصولات تولیدی خود را بیش از آن چه که هست نشان دهد.
مشکل اصلی در فضای داخلی کابین نسخه فیس لیفت هر دو خودرو، افت بسیار شدید کیفیت قطعات و متریال تشکیل دهنده داخل کابین بود. تعدد قطعات تشکیل دهنده اجزا در فضای کابین، داشبرد و رودریها و کیفیت مونتاژ فاجعهبار این دو محصول در گذر زمان باعث شد تا تنها در مدت زمان بسیار کوتاهی، متریال داخلی به سر و صدا افتاده و قطعات بر روی یکدیگر لق شوند.
مورد بسیار مهم دیگر که تمامی سرنشینان عقب 405 و پارس بدون تردید به آن پی بردهاند آن است که هر دو خودرو تحت عنوان سدانهای 5 نفره تولید میشدند. اما صندلی ردیف عقب این دوم خودرو بیشتر با تمرکز بر حمل 2 سرنشین طراحی شده بود و در لبههای جانبی دارای قسمتهای برجستهتر بود که نشیمن راحتتری را برای سرنشینان ردیف دوم فراهم آورد. با ورود نفر سوم به نشیمن ردیف عقب، کیفیت سواری و راحتی صندلیها برای دو نفر جانبی به یک کابوس تبدیل میشود. عرض کم خودرو برای سه نفر مناسب نیست و دو نفر جانبی به ناچار بر روی برجستگیهای جانبی صندلی قرار میگیرند. این مهم موجب برهم خوردن زاویه لگن دو سرنشین جانبی و بروز کمردرد حتی در مسافتهای بسیار کوتاه میشود. متاسفانه ایران خودرو هیچ تغییری در سبک طراحی صندلی عقب خودرو ایجاد نکرد و به عقیده نگارنده در بحث مقایسه پژو 405 با پژو پارس، هر دو خودرو 405 و پارس از گروه سدانهای 4 نفره به حساب میآیند.
در پژو 405 هیچگاه فاکتوری تحت عنوان امکانات رفاهی وجود نداشت. حتی شیشههای عقب خودرو نیز از نوع دستی بود. در نتیجه این خودرو کاملا در گروه سدانهای اقتصادی و بسیار قدیمی بازار ایران قرار داشت.
اما پژو پارس پلتفرم آزمایشی ایکو برای ارائه تعداد محدودی از قابلیتها و امکانات رفاهی بود. فولترین نسخه پارس با ترمزهای دیسکی در هر چهار چرخ، غربیلک فرمان مجهز به کلیدهای کنترلی سیستم صوتی و کروز کنترل، سیستم تهویه اتوماتیک، سیستم صوتی دارای نمایشگر لمسی مولتی مدیا، دوربین دنده عقب، سنسور دنده عقب، هشدار کاهش باد تایرها، آینههای جانبی دارای راهنما، چهار شیشه بالابر برقی، روکش چرمی غربیلک فرمان، تریم داخلی دو رنگ با تزئینات چوبی (همانند پژو 405 تیپ SLX)، تنظیم برقی بخش پشتی صندلیهای جلو، دماسنج روی داشبرد و سنسور نور و باران همراه شد.
اگرچه بسیاری از این ویژگیها به عنوان امکانات کاملا استاندارد در خودروهای کاملا معمولی روز بازار جهانی به حساب میآید، اما ایکو این قابلیتها را لوکس میداند و پارس را تحت عنوان اولین خودرو لوکس کشور خطاب میکند. باید توجه داشته باشید که تمامی تیپهای تولیدی پژو پارس با این ویژگیها عرضه نشدهاند.
| پژو 405 GLX | پژو پارس ELX |
کروز کنترل | ندارد | دارد |
کروز کنترل هوشمند | ندارد | ندارد |
کنترل ایستایی در سربالایی | ندارد | ندارد |
کنترل سرعت در سرازیری | ندارد | ندارد |
کنترل کشش | ندارد | ندارد |
کنترل پایداری | ندارد | ندارد |
اتو پارک | ندارد | ندارد |
سنسور جلو | ندارد | ندارد |
سنسور عقب | ندارد | دارد |
رادار نقطه کور | ندارد | ندارد |
رادار تغییر لاین | ندارد | ندارد |
رادار تصادف جلو | ندارد | ندارد |
رادار تصادف عقب | ندارد | ندارد |
ترمز ضدقفل | دارد | دارد |
توزیع نیروی ترمز | ندارد | ندارد |
ترمز کمکی | ندارد | ندارد |
ترمز اضطراری | ندارد | ندارد |
ترمز پارک برقی | ندارد | ندارد |
پدال شیفتر | ندارد | ندارد |
اتولایت | ندارد | دارد |
چراغ روز | ندارد | ندارد |
دکمههای کنترلی فرمان | ندارد | دارد |
گرم کن فرمان | ندارد | ندارد |
نمایشگر اطلاعات و سرگرمی | ندارد | دارد |
ناوبری | ندارد | دارد |
نمایشگر هدآپ | ندارد | ندارد |
دوربین عقب | ندارد | دارد |
دوربین 360 درجه | ندارد | ندارد |
کیسه هوا | 2 عدد | 2 عدد |
ورود بدون کلید | ندارد | ندارد |
استارت بدون کلید | ندارد | ندارد |
تهویه اتوماتیک | ندارد | دارد |
صندلی برقی راننده | ندارد | دارد |
صندلی برقی سرنشین جلو | ندارد | دارد |
گرمکن صندلی جلو | ندارد | ندارد |
سردکن صندلی جلو | ندارد | ندارد |
ماساژور صندلی جلو | ندارد | ندارد |
آینه بغل برقی | ندارد | دارد |
گرمکن آینه بغل | ندارد | ندارد |
پانوراما | ندارد | ندارد |
سانروف | ندارد | ندارد |
در مقایسه پژو پارس با پژو 405، این حقیقت را که پارس در واقع همان 405 است، نمیتوان انکار کرد. با این حال ایران خودرو توانسته است با ایجاد یک فاصله رفاهی و ظاهری میان آنها، این دو خودرو را به عنوان دو محصول موازی اما کاملا متمایز برای سالیان دراز بر خط تولید نگه دارد.
در گذر از دهههای طولانی، ادامه تولید پژو 405 دیگر به واقع قابل توجیه نبود، چرا که عموم جامعه بازار کشور در هر صورت مدل پارس را به عنوان انتخاب اول خود در ذهن داشتند و کمتر کسی به سراغ 405 میرفت. از این رو توقف تولید خانواده 405 پس از گذر نزدیک به سه دهه کاملا منطقی بود.
اما در خصوص پژو پارس، استقبال از این خودرو با وجود افت خیرهکننده کیفیت و قیمت قابل توجه آن (با مد نظر قرار دادن توان فنی، قدمت طراحی و کیفیت ساخت) همچنان جالب توجه است. در نتیجه به نظر نمیرسد که ایکو بخواهد به این زودیها این گاو شیرده و پرفروش سبد محصولات خود را کنار بگذارد. از نظر داغ بودن بازار دست دوم، اندک امکانات رفاهی و پسند عمومی، بدون تردید پژو پارس در هر تیپ ممکن، انتخاب برتری در قیاس با 405 به حساب میآید.
خرید پژو پارس در مدلهای 1402 امکانپذیر است، اما برای خرید پژو 405 باید مدت بیشتری را برای پیدا کردن مدل تر و تمیز آن صرف کرد. در بخش قیمت خودرو برای مقایسه این سدانها، قیمت پژو پارس به دلیل طراحی جدیدتر و امکانات کمی تا حدودی بالاتر، بیشتر از قیمت پژو 405 است.