آشپزخانه مکانی مهم در خانه است و خانواده ها اغلب وقت زیادی را در آنجا می گذرانند. آشپزخانه همچنین یکی از شلوغ ترین و پرخطرترین مکان های خانه از لحاظ ایمن سازی برای کودکان است، زیرا در هر آشپزخانه ای به طور متوسط خطراتی مخفی و دور از چشم برای بچه ها باقی مانده باشد. اما با برنامه ریزی دقیق می توانید آشپزخانهٔ خود را برای کودکتان ایمن کنید. در این مطلب با ایمن سازی آشپزخانه و این که چطور خطرات احتمالی در آشپزخانه را برای کودکتان کاهش دهید آشنا شوید.
آشپزخانه ای ایمن برای کودکان
کودکان کنجکاو خود را از کنکاش کردن محروم نکنید، بلکه حس جستجو و کنجکاوی فرزندتان را نیز تقویت کرده و او را تشویق نمائید، البته که باید به عنوان والدین، مراقبت خطرات و حوادثی که در کمین نشسته نیز باشید. راهکار حفظ جان کودک و رعایت نکات ایمنی، در محدود کردن آن ها نیست، بلکه در به کار گیری ایده های خلاقانه و هوشمندانه نهفته است.
پس اگر به تازگی عضو کوچکی به خانواده شما اضافه شده احتمالا نگرانی هایی بابت فرزند دلبندتان دارید. از آنجا که کودکان کنجکاو بوده و هیچ آگاهی از خطرات در کمین نشسته نداشته از این رو اضطراب و استرس والدین دلسوز، چندین برابر بیشتر از قبل شده است.
البته خطرات مختلفی برای آسیب رساندن به کودکان وجود داشته که باید با شناسایی آن ها و همچنین مناطق و وسایل پرخطر، سلامت آن ها را حفظ کرد. نقاط نا ایمن در تمام نقاط خانه دیده شده اما چون آشپزخانه پر زرق و برق بوده و وسایل زیاد و مختلفی در آن انباشته شده، از محیط های بسیار خطرناک برای کودکان به شمار می رود. از این رو بیشترین توجه و مراقبت را باید در مورد آشپزخانه به کاربرد زیرا خطرات در آنجا منتظر یک غفلت ساده هستند. با رعایت ترفندها و نکات زیر، آسایش را برای خود و کودکان دلبندتان به ارمغان آورده و نگران ایمنی کودک خود نباشید. راه حل رفع خطر چندان سخت نبوده و با رعایت نکات ایمنی آشپزخانه اجازه دهید، کودکان عزیزتان به راحتی و بدون خطرات بالقوه به کنجکاوی خود بپردازند. پس آشپزخانه کودکانه خود را هر چه سریع تر افتتاح کرده و با لذت بیشتری بازی کردن فرزند خود را نظاره کنید.
نکاتی برای ایمن سازی آشپزخانه که باید آن ها را بدانید
دکوراسیون و سبک آشپزخانه کودکانه، راهکار ساده و هوشمندانه برای حفظ جان کودک بوده پس رعایت ایمنی آشپزخانه کلید مشکل شما است. شاید ابتدا تصور کرده که اینگونه حوادث هیچ گاه برای شما اتفاق نخواهد افتاد و فقط این اتفاقات برای دیگران است. اما تنها لحظه ای درنگ و یا غفلت از کودکان کنجکاو، حوادث تلخ و ناگواری را به بار می آورد. پس برای اینکه بدون نگرانی به کودکان نو پای خود فرصت کنجکاویی داده، لازم است تغییراتی ساده در چیدمان و دکوراسیون منزل خود ایجاد کنید. البته سبک ها و چیدمان های مختلفی وجود داشته که هر یک با توجه به خطراتی که داشته باید تغییراتی در آن ها ایجاد شود. سبک های مدرن یا دکوراسیون های کلاسیک، از وسایل خاصی استفاه کرده که نیاز به تغییر در آن ها حس می شود. از این رو دکوراسیون خانه و یا آشپزخانه را باید به گونه ای چیدمان کرده که خطرات را از کودکان دور کند. برای مثال اگر در فضای آشپزخانه شما، میز ناهار خوری شیشه ای با گوشه های تیز قرار گرفته، باید هر چه سریع تر به فکر چاره ای اساسی بود، راهکار اولیه آن تعویض میز بوده اما همچنین ترفندهای دیگری نیز برای کاهش خطر میز های شیشه ای با گوشه های تیز وجود داشته که از جمله استفاده از فوم های نرم برای پوشاندن گوشه های تیز میز است. پس اقدام به طراحی آشپزخانه کودک نموده و مدتی با این سبک، زندگی خود را سپری کنید.
پیشخان را با لبه های گرد و کروی انتخاب کنید.
پیشخان یا کانترتاپ آشپزخانه به شکل های مختلفی ساخته می شود. برخی از آنها حالت مربعی یا مستطیل دارند که گوشه ها و لبه هایشان تیز است. خردسالان به دلیل قد کوتاهی که دارند، اغلب به این لبه ها برخورد می کنند و سروصورتشان درمعرض خطر است. اگر در هنگام خرید به سراغ مدل های گرد یا منحنی بروید، احتمال آسیب دیدن کودک کمتر می شود. اگر پیشخان مربعی است و نمی توانید آن را عوض کنید، استفاده از محافظ لبه لاستیکی یا انواع ضربه گیر راهکار مناسبی است.
بلندی پیشخان باید به اندازه مناسب باشد.
بهتر است پیشخان آشپزخانه را طوری طراحی کنید که یک بخش از آن ارتفاع کمتری داشته باشد و با قد کودک متناسب باشد. وقتی کودک به قسمتی از پیشخان به راحتی دسترسی داشته باشد، مجبور نیست بالای صندلی یا مبل برود یا دستش را دراز کند و چیزی را بکشد. به این ترتیب احتمال وقوع حادثه کمتر می شود.
شیرآلات بهتر است هوشمند باشند.
کودکان به سختی می توانند شیرهای آب را باز و بسته کنند. به ویژه در شیرهای تکی اهرمی، ممکن است آن را به سمت آب داغ فشار دهند و خودشان را بسوزانند. بنابراین از شیرآلات هوشمند و بدون اهرم یا پیچ استفاده کنید که دمایشان قابل کنترل است. در این صورت احتمال وقوع حادثه برای کودک کم خواهد شد.
سلفون و فویل
کیسه های پلاستیکی مختلف و جعبه های سلفون و فویل های آلومینیومی را از دسترس کودکتان خارج کنید. کیسه های پلاستیکی و سلفون می توانند به شکل های مختلف برای کودکان خطرساز شود و لبه های برش تیز روی جعبه های فویل و محصولات مشابه خطری برای بریدن دست کودکان کنجکاو است.
خارج نکردن مواد مختلف از ظرف اصلی
محصولاتی مثل مکمل ها، داروها و مواد شیمیایی آشپزخانه را در ظرف اصلی آن نگه دارید. هرگز یک ماده خطرناک را به یک ظرف دیگر یا از آن بدتر، به ظروف نگهداری مواد غذایی منتقل نکنید، زیرا این کار می تواند باعث شود شما یا دیگران آنها را اشتباه بگیرید که بسیار خطرناک است. مثلاً وایتکس یا الکل را توی بطری آب معدنی نریزید.
کابینت ها را برای کودک ایمن کنید.
هنگام خرید کابینت ها آنها را از ایمن ترین نوع انتخاب کنید. درهای کابینت بهتر است حالت تاشو نداشته باشند که دست بچه را نیشگون بگیرند. قسمت لولاهای آنها نباید فضای خالی داشته باشد که انگشت کودک در آن گیر کند. درها و کشوهای کابینت ها باید قفل داشته باشند. در این صورت، کودکان نوپا و خردسالان نمی توانند به وسایل خطرناک دسترسی پیدا کنند. از قفل هایی استفاده کنید که نصب و استفاده از آنها برای خودتان آسان و برای کودکان سخت باشد.
یک کشو یا کابینت را در پایین ترین قسمت به کودک اختصاص دهید و بشقاب، کاسه و همه ظروفی را که متعلق به اوست در آن قرار دهید. میان وعده های موردعلاقه اش را هم در همان جا بگذارید. به این ترتیب وقتی کودک دوست دارد خودش وسایلش را بردارد، به جای اینکه در بین همه کابینت ها بگردد، یک راست سراغ کشو یا کابینت خودش می رود.
هنگام خرید اجاق گاز، نوع ایمن آن را بخرید.
دستگیره ها و دکمه های اجاق گاز معمولا برای کودکان جذاب هستند. حتی اگر قفل کودک معمولی هم داشته باشند، کافی است کودک فقط یک بار ببیند که چطور از آن استفاده می کنید. دفعه بعد، با کمی تلاش، خودش دکمه ها را باز خواهد کرد.
ایمن ترین اجاق گاز برای کودکان نوعی است که دستگیره ها و دکمه های آن پشت صفحه شعله ها قرار داشته باشند. در این صورت، دست کودک به آنها نمی رسد و نمی تواند آنها را بپیچاند. صفحه لمسی اجاق هم تا حد زیادی ایمن است، زیرا به اندازه دستگیره و دکمه برای کودک جذابیت ندارد. بااین حال این صفحه هم بهتر است پشت شعله ها قرار بگیرد.
تا جای ممکن از شعله های عقبی اجاق گاز استفاده کنید. اگر باید از شعله های جلو استفاده کنید، دستگیره ٔ ماهی تابه و قابلمه را به سمت پشت گاز برگردانید. وقتی آشپزی نمی کنید، دستگیره یا ولوم شعله ها را بردارید یا شیر اصلی گاز را ببندید.
فر باید قفل ایمنی و عایق بندی مناسب داشته باشد تا اگر کودک در آن را باز کرد یا کشید، خطر سوختگی او را تهدید نکند. یکی از ایمن ترین گزینه ها فر دیواری است که هم راستا با صورتتان قرار می گیرد و دست کودک به آن نمی رسد.مایکروویوها معمولا برنامه خاصی دارند و کودک نمی تواند به راحتی از آن استفاده کند؛ بااین حال بهتر است در دسترس نباشند.
وسایل خطرناک را در دسترس نگذارید.
با کمی خلاقیت، کابینت ها را طوری بچینید که وسایل خطرناک دور از دسترس کودکان قرار گیرد. چاقوها و اشیای نوک تیز، فندک و سایر وسایل خطرناک را روی پیشخان قرار ندهید. کودک به هر نحوی می تواند به بالای پیشخان دسترسی پیدا کند، حتی اگر چهاردست وپا راه برود. اگر این وسایل خارج از دسترس کودکان باشند از احتمال ایجاد خطر برای آنها کاسته خواهد شد.
از پاک کننده های سمی استفاده نکنید.
بسیاری از پاک کننده ها سمی هستند و ممکن است کودکان اتفاقی به آنها دست بزنند. این برای آنها بسیار خطرناک است. می توانید این پاک کننده ها را با محصولات غیرسمی و دوست دار محیط زیست جایگزین کنید. باور نمی کنید، امتحان کنید: کمی سرکه و آب می تواند به خوبی تمام سطوح را برایتان تمیز کند. بااین حال اگر از پاک کننده های شیمیایی استفاده می کنید، آنها را در جای مخصوص دارای قفل محکم در آشپزخانه قرار دهید.
مواد شوینده، سموم دفع حشرات، مواد پاک کننده و سایر مواد شیمیایی سمی خانگی را در جایی قفل شده، ترجیحاً در یک کابینت مرتفع نگه دارید. قفل های محافظ کودک زمانی که فرزندتان در حد فاصل شش تا ۲۵ ماهگی است بیشترین فایده را دارند، اما بعد از این سن هم آنها را باقی بگذارید. قفل های محافظ محدودیت های ثابت و بدون تغییری تعیین می کنند که یک کودک کم کم آنها را بازمی شناسد و بهشان دست نمی زند. ولی برخی از کودکان در نهایت راه باز کردن قفل محافظ را پیدا می کنند. اگر فرزند شما هم می تواند کابینت های قفل شده را باز کند، باید تمام مواد خطرناک را در جایی دور از دسترس نگه دارید یا از یک گیت ایمنی برای بیرون نگه داشتن او از آشپزخانه استفاده کنید.
یخچال و فریزر باید ایمن باشند.
در یخچال یا فریزر باید محکم باشد که کودک نوپا نتواند آن را باز کند. برای خردسالان، یخچال فقط زمانی خطرناک است که چیزی غیرخوراکی (که باید در یخچال نگهداری شود) یا خوراکی های نامناسب در دسترس آنها قرار گیرد. چنین مواردی را باید در طبقات بالاتر قرار دهید یا در ظروفی نگهداری کنید که در آن ها بسیار سخت باز شود.
قفسه داروها
به یاد داشته باشید که محصولات محافظ کودک، مثلاً قفل محافظ کودک به معنای این نیست که کودکتان هرگز نمی تواند آن را باز کند. اگر داروها را در آشپزخانه نگه می دارید، آنها را در جایی قفل شده و خارج از دید نگه دارید، چون کودک شما بیش از آنچه فکر کنید حواسش به همه چیز هست و خیلی زود جای هر چیزی را یاد می گیرد.
چاقو و ابزار آشپزی تیز و ظروف شکستنی
چاقوها و سایر ابزارهای تیز مانند تیغه های دستگاه غذاساز را در کشوهای قفل شده یا کابینت های ردیف بالا نگه دارید. تیغه های غذاساز را در یک کیسه مقاوم ولی شفاف بگذارید، چون تماس یک ثانیه دست خودتان با این وسایل برنده هم به سرعت باعث بریدگی خواهد شد. پوست کن، رنده و سایر وسایل آشپزخانه هم می توانند تیز باشند، پس حواستان به این موارد هم باشد.فنجان ها، لیوان ها، دیس، کاسه، بشقاب های شکستنی، ظروف شیشه ای و چینی باید در کابینتی مرتفع نگه داشته شوند تا دست کودکان به آنها نرسد.
کف پوش آشپزخانه را از نوع بافت دار انتخاب کنید.
بچه ها مدام درحال دویدن هستند و با راه رفتن میانه خوبی ندارند. بنابراین احتمال سرخوردن آن ها زیاد است. از آنجا که در آشپزخانه برعکس سایر محیط های داخل منزل، گوشه ها و کنج های تیز و خطرناک زیاد هستند، باید کف پوش را طوری انتخاب کنید که صیقلی نباشد و کودک سر نخورد. کف آشپزخانه باید تمیز و خشک باشد. وسایل آشپزی را هم روی زمین نگذارید.
خوراکی و نوشیدنی
هنگام نگه داشتن یک نوشیدنی گرم در یک دست، سعی نکنید کودکتان را با دست دیگر نگه دارید و وقتی هر چیز داغی را حمل می کنید مطمئن شوید که می دانید کودکتان کجاست تا به او برخورد نکنید. مواد غذایی خطرسازی برای بچه های کوچک مثل انگور یا اشیایی مثل بادکنک، سکه یا سایر عوامل خطرساز خفگی را روی سطوح کم ارتفاع قرار ندهید.
وسایل چرخ دار و بی ثبات را در جایشان محکم کنید.
معمولا کودکانی که تازه ایستادن را یاد گرفته اند، سعی می کنند به وسایل مختلف و اسباب و اثاثیه تکیه کنند. اگر وسایل آشپزخانه شما از جمله دراور، پیشخان سیار، قفسه و… چرخ دارند، چرخشان را بردارید یا آن ها را به جایی محکم کنید. میز و صندلی هم باید آن قدر سنگین باشند که وقتی کودک سعی می کند از آنها بالا برود و بنشیند، از جایشان حرکت نکنند.
ماشین ظرف شویی و لباس شویی
در ماشین ظرف شویی را هنگام استفاده نکردن ببندید. مواد شوینده ٔ ماشین ظرف شویی اگر توسط کودک خورده شود می تواند سمی باشد، بنابراین تا زمانی که آماده ٔ روشن کردن آن باشید، ماده ٔ شوینده داخل ماشین ظرف شویی نریزید.
قفل کودک ماشین لباس شویی را هم برای زمان شست وشو فعال کنید. مایع ماشین لباس شویی را هم روی ماشین یا کنارش نگذارید، بلکه آن را کنار دیگر شوینده ها و در کابینتی قفل دار نگه دارید. دوشاخه ماشین ها را همیشه از پریز بکشید.
کپسول آتش نشانی
یک کپسول آتش نشانی را در آشپزخانه نصب کنید. یک کپسول آتش نشانی چندمنظوره بخرید که بتواند هم برای آتش ناشی از لوازم برقی و هم آتش ناشی از سوختن روغن مورد استفاده قرار گیرد. حتماً نحوه استفاده از آن را یاد بگیرید، اما فقط در صورت کوچک بودن و محدود بودن آتش، برای خاموش کردن آن تلاش کنید. در غیر این صورت، فرزندان خود را از خانه بیرون ببرید و با آتش نشانی تماس بگیرید.
سطل زباله
از سطل زباله دردار استفاده کنید. قوطی ها و بطری های قابل بازیافت را در سطل یا کیسه هایی دور از دسترس فرزندتان نگه دارید. هر چیز خطرناک دیگری مانند در تیز قوطی فلزی یا شیشه شکسته را در یک کیسه پلاستیکی شفاف و در جایی مشخص دور از دسترس کودک بگذارید تا هرچه زودتر آن را از خانه بیرون ببرید.
یادتان باشد اشیای تیز و شکسته ای مثل ظروف یا لامپ های شکسته برای افرادی که در خیابان آنها را جمع آوری می کنند هم خطرساز است. بنابراین، خیلی بهتر است اگر آنها را جداگانه در یک کیسه شفاف که محتویات داخل آن کاملاً مشخص است بگذارید و سپس آن را به دستگیره سطل زباله خیابان آویزان کنید و خیلی بهتر است اگر روی آن بنویسید که حاوی چه چیزی است.
اگر آشپزخانه ای قدیمی دارید…
اگر آشپزخانه تان قدیمی است و در ورودی یا خروجی دارد، برای جلوگیری از ورود کودکان به آشپزخانه از نرده های مخصوص استفاده کنید. البته باید آنها را به اندازه ای بلند انتخاب کنید که کودک نتواند از آن بالا برود. شاید باور نکنید اما حتی کودکانی که چهاردست وپا راه می روند، می توانند یاد بگیرند که چطور از این درها بالا بروند. سایر تجهیزات را مانند تجهیزات آشپزخانه های اپن را ایمن سازی کنید.
سخن آخر
فرزند داشتن، حس شیرین و خوبی داشته که اکثر والدین این حس را تکرار نشدنی قلمداد می کنند. اما مسئولیت و نگه داری از کودکان نیز وظیفه خطیری بوده که باید هر پدر و مادری با دقت و هوشیاری بالا آن را به سرانجام رسانند. بنابراین باید خطرات بالقوه که به سلامت کودک شما آسیب زده را شناسایی کرده و با رعایت اصول ایمنی، بلایا را از او دور نمائید. یکی از مکان هایی که بسیار پرخطر بوده و در هر قسمت آن وسیله ای منتظر آسیب رساندن به کودک شما بوده، آشپزخانه می باشد. بنابراین باید ایمنی آشپزخانه را بسیار جدی گرفت. طراحی آشپزخانه کودک برای به حداقل رساندن خطرات، یکی از ترفندهای ساده بوده که با این طراحی، فضای آشپزخانه دیگر هولناک نبوده و تبدیل به مکانی آرام و بی خطر می شود. همان طور که از قدیم گفته اند، پیشگیری بهتر از درمان است و یا احتیاط شرط عقل است! پس با رعایت موارد ایمنی آشپزخانه، آسایش و آرامش را برای اعضای خانواده و کودکان شیرین زبان خود رقم بزنید.
مهم ترین راهکارهای ایمن سازی حمام برای کودک
