مشکلات و اختلالات بند ناف جنین

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، تنها ارتباط خونی جنین با مادر از طریق جفت و بند ناف است. بند ناف یا طناب نافی از یک طرف به جنین واز طرف دیگر به جفت متصل است. بندناف واسطه ارسال مواد غذایی از بدن مادر( ازطریق جفت) به جنین و در مقابل دفع مواد زاید از جنین به مادر ( از طریق جفت) است. بعداز زایمان بندناف قطع شده ومحکم بسته می شود وطی چند روز خشک می شود و از بدن نوزاد جدا می شود.

ساختار بندناف

بندناف از ناف جنین تا سطح جنینی جفت ادامه دارد. نمای خارجی آن به رنگ سفید مات است وبا پرده ی آمنیون پوشیده شده است .از بندناف، سه رگ عبور می کند که در حالت طبیعی شامل دو شریان ویک ورید می باشد.

معمولا قطر بندناف ۰/۸ تا ۲ سانتیمتر وطول آن به طور متوسط ۵۵ سانتیمتر ( در محدوده ۳۰_۱۰۰ سانتیمتر) است. عروق بند ناف حالت مارپیچی دارند که این مارپیچی شدن از گره خوردن بند ناف ، تا حد زیادی جلوگیری می کند.

اختلالات بند ناف:

مادران باردار عزیز توجه کنید که این اختلالات نادر هستند. لطفا با خواندن هر کدام از آنها ، نگران نشوید و مشکل را به خود نسبت ندهید !

1) اختلالات بندناف از نظر ظاهری :

طول بند ناف:

عواملی که بر طول بند ناف اثر دارند ، شامل : حجم مایع آمنیون، میزان تحرک جنین ، وراثت می باشد .

.بندناف های کوتاه ( کمتر از ۳۰ سانتیمتر) ممکن است با پیامدهای نامطلوب بارداری مثل محدودیت رشد جنین، ناهنجاری های مادرزادی، مشکلات هنگام زایمان و ...همراه باشند.. در بندناف های بسیار دراز ( بیشتراز ۱۰۰سانتیمتر) احتمال پرولاپس بیشتر است. هم چنین ریسک گره های واقعی بندناف و پیچیدگی های آن ، در جنین های با بندناف دراز تر ، بیشتر است .

پرولاپس یا سقوط بندناف چیست ؟

وقتی که حین زایمان ، بندناف قبل از جنین از رحم خارج شود ، می گوییم پرولاپس رخ داده است. پرولاپس مساله ای نادر اما خطرناک است. در زمان زایمان ، و در حالی که دهانه رحم به حدی باز شده که بندناف از آن عبور کند ممکن است رخ بدهد . البته اگر سر وارد لگن شده باشد (فیکس باشد) ، پرولاپس اتفاق نمی افتد.

پیچ بندناف

در تصویر زیر ، بندناف بالایی ، دارای پیچ کم و بندناف پایینی دارای پیچ بیش از حد است . ظاهر این بندنافها سفید و نازک است بدلیل اینکه از زمان زایمان خیلی وقت گذشته و خون داخل رگهای بندناف خالی شده است .

بندناف داراری پیچ کم (بندناف صاف)

در اکثر موارد عروق بندناف به صورت مارپیچی از میان بندناف عبور می کنند. در جنین های دارای بندناف کمتر پیچ خورده احتمال آغشتگی با مکونیوم (مدفوع جنین)، زایمان زودرس وزجر جنینی افزایش پیدامی کند.

بند ناف دارای پیچ زیاد

در زنان دارای بندناف بیش از حد پیچ خورده میزان بروز زایمان زودرس بیشتر است.

شریان بندنافی منفرد( بندناف دورگی) :

شایعترین ناهنجاری عروقی بندناف فقدان یکی از شریان های نافی است. تقریباً در یک چهارم تمام نوزادانی که فقط دارای یک شریان بندنافی هستند، ناهنجاری های مادرزادی همزمان وجود دارند. در بیشتر موارد در سونوگرافی شناسایی می شود.

بندناف چهار رگی:

درموارد نادر ، بند ناف به جای یک ورید ، 2 ورید دارد . که با 2 شریان می شود 4 رگ . اهمیت این اختلال نا مشخص است .

2) اختلالات بندناف از نظر محل اتصال :

اتصال شاخه دار:

در این ناهنجاری نادر،عروق بندناف قبل از اتصال به جفت ازماده بندناف( ژله وارتون) جدا می شوندو مستعد پیچ خوردگی وترومبوز می شوند.

اتصال حاشیه ای ( مارژینال):

دراین حالت بندناف به حاشیه ی جفت متصل می شود. که خطر کنده شدن بندناف درجریان زایمان جفت وجود دارد.

اتصال ولامنتوس :

دراین حالت عروق بندناف در پرده های جنینی با فاصله ای از حاشیه ی جفت جدا می شوندو در حالی به جفت می رسند که فقط با چینی از آمنیون احاطه شده اند.

وازوپرویا( رگ سر راهی)

دراین اختلال برخی از عروق جنینی موجود در پرده ها از ناحیه سوراخ دهانه رحم در زیر عضو نمایش جنین عبور می کنند. معمولاً این حالت با اتصال ولامنتوس همراه است. وازاپرویا (رگ سرراهی ) خطرناک است.

3) اختلالات مکانیکی وعروقی بندناف

این اختلالات می توانند جریان خون جنینی جفتی را مختل کنند.

گره ها

گره های کاذب از به هم پیچیدن عروق برای تطابق با طول بندناف ناشی می شوندکه معمولا طبیعی است و مشکل ایجاد نمیکند .

گره های واقعی در اثر فعالیت جنین به وجود می آیند .اگر این گره ها محکم شوند می توانند خونرسانی به جنین را مختل کنند.

قوسها :

بندناف به طور شایع به دور بخش هایی از جنین ( معمولا گردن) می پیچد.که احتمال آن در بندناف های دراز تر بیشتر است. پیچ خوردن بندناف به دور گردن به طور طبیعی و شل ، در 20-30 درصد بارداری ها دیده می شود .

پیچ خوردگی وتنگی ها:

پیچ خوردگی بندناف نادر است ودر اثر حرکات جنین به وجود می آید. گاهی پیچ خوردگی به حدی شدید است که گردش خون مختل می شود. تنگی بندناف وخیم تر است و اکثر نوزادان مبتلا مرده به دنیا می آیند. تنگی بندناف با کمبود بسیار شدید فولات در ژله وارتون در ارتباط است.

هماتوم:

در بندناف های کوتاه، بزرگ شدگی بندناف و تروما، تجمع خون رخ می دهد. همچنین هماتوم ممکن است در اثر پارگی ورید بندناف ( واریس) ایجاد شود.

کیست ها:

گهگاه در طول بندناف یافت می شوند وبا توجه به منشاء آنها به دو نوع واقعی وکاذب تقسیم می شوند. این کیست ها با سونوگرافی قابل تشخیص هستند.

در ادامه متن همه چیز را درمورد اتصال حاشیه ای بند ناف برای شما شرح خواهیم داد.

اتصال حاشیه ای بند ناف

در یک حاملگی طبیعی ، رگ های خونی جنین از طریق بند ناف به جفت مادر منتقل می شود. اتصال حاشیه ای بند ناف هنگامی اتفاق می افتد که بند ناف به طور غیرطبیعی به لبه جفت در امتداد غشای کوریوآمنیوتیک متصل شود ، این موضوع باعث تشکیل محافظت نشده عروق خونی جنین و به هم رسیدن آنها برای محافظت شدن توسط بند ناف خواهد شد.

این عارضه غیرمعمول در 1 درصد از حاملگی های تک قلویی و در 15 درصد از بارداری های دوقلویی یکسان که در آن جفت منفرد توسط هر دو جنین مشترک است، اتفاق می افتد.

دلیل این موضوع کاملا مشخص نیست. براساس یک تئوری بند ناف ابتدا به وسط جفت متصل می شود ، اما وقتی جفت به محض پیشرفت بارداری به سمت قسمت بالای رحم حرکت کرد ، محل قرارگیری بند ناف بجای ماندن در وسط جفت به سمت کناره حرکت می کند.

این واقعیت که اتصال حاشیه ای بند ناف اغلب در موارد جفت سرراهی (وقتی جفت قسمت تحتانی رحم و دهانه رحم را پوشش می دهد) دیده می شود ، دلیل بر صحت این نظریه است.

اتصال حاشیه ای بند ناف چگونه تشخیص داده می شود؟

پزشک براساس تصاویر سونوگرافی جفت و بند ناف ، در سه ماهه دوم این موضوع را تشخیص می دهد. حتی در برخی موارد در سونوگرافی های سه ماهه اول نیز این موضوع قابل تشخیص است. پس از زایمان ، هنگامی که جفت توسط یک آسیب شناس قابل معاینه باشد ، می توان این موضوع را قطعی تر تشخیص داد.

زمان دقیق بروز این ناهنجاری چه موقع است؟

از آنجا که اتصال حاشیه ای بند ناف را در سه ماهه دوم می توان تشخیص داد، احتمالاً ناهنجاری در اوایل سه ماهه اول وقتی جفت و بند ناف در حال شکل گیری است رخ می دهد، هرچند کارشناسان زمان دقیق را نمی دانند.

کدامین خانم ها بیشتر در معرض این ناهنجازی قرار دارند؟

• زنانی که جفت ولامنتوس دارند.

• مادرانی که دوقلوهای یکسان با یک جفت مشترک دارند.

• در بارداری به روش IVF

• مادران باردار مسن

اتصال حاشیه ای بند ناف مسبب بروز چه عوارضی در بارداری است؟

عوارض ناشی از اتصال حاشیه ای بند ناف نادر است ، اما در صورت بروز شامل موارد زیر است:

• فشرده سازی یا پارگی رگ های خونی بند ناف:

از آنجا که رگ های خونی بند ناف در حاشیه جفت، محافظت شده نیستند، بیشتر در معرض خطر فشرده سازی یا پارگی قرار دارند. این موضوع به ویژه در مورد بند ناف های نزدیک به دهانه رحم و در جنین با جفت سر راهی بیشتر رخ می دهد.

• افزایش احتمال زایمان به روش سزارین:

در صورت پارگی رگ های محافظت نشده در هنگام زایمان ، به سزارین اضطراری نیاز خواهد بود.

• برداشتن دستی جفت بعد از زایمان:

در بعضی از خانم ها با اتصال حاشیه ای بند ناف و جفت ولامنتوس ، پس از زایمان نیاز به برداشتن جفت به صورت دستی است.

• خونریزی در هنگام زایمان:

اتصال حاشیه ای بند ناف احتمال خونریزی در هنگام زایمان را افزایش می دهد.

نظارت دقیق و مراقبت های پزشکی سطح بالا به جلوگیری از بروز این عوارض کمک می کند.

اتصال حاشیه ای بند ناف و جفت ولامنتوس به جنین آسیب می زند؟

احتمال اینکه این عارضه بارداری بتواند به جنین آسیب برساند بسیار کم است. با این حال این ناهنجاری می تواند احتمال زایمان زودرس ، تولد نوزاد نارس ، نمره آپگار پایین و نیاز به بستری شدن نوزاد در بخش مراقبت های ویژه را افزایش دهد.

در بارداری های دوقلویی که بند ناف مشترک دارند ، احتمال محدودیت رشد داخل رحمی برای یک یا هر دو نوزاد وجود دارد.

در صورت بروز این ناهنجاری چه می توان کرد؟

اگر معاینه سونوگرافی نشان دهد که اتصال حاشیه ای بند ناف وجود دارد ، برای نظارت بر وضعیت جنین و جفت ، سونوگرافی های بیشتری لازم است تا پزشک مطمئن شود که همه چیز ایمن و بی خطر در حال پیشرفت است.

رشد جنین باید با دقت ردیابی شود و بعد از 36 هفته لازم است آزمایشات هفتگی انجام شود تا این اطمینان حاصل شود که بند ناف در معرض فشار نیست.اگر تمام مراحل به خوبی پیش رود، نیازی به القای زودتر زایمان نیست. در صورت عدم وجود جفت سر راهی نیازی به سزارین نیز نخواهد بود.در حین زایمان باید به طور مداوم با مانیتور قلب جنین کنترل شود تا اطمینان حاصل شود که هیچ عارضه ای از قرارگیری غیرطبیعی بند ناف وجود ندارد. پارگی مصنوعی کیسه آب نیز توصیه نمی شود.

بعد از زایمان پزشک برای کمک به جدا شدن جفت از طناب استفاده می کند. این کار باعث می شود بعد از تولد بند ناف دیرتر بیافتد اما تا زمانی که مادر و نوزاد تحت نظر باشند مشکلی پیش نمی آید.

برای پیشگیری از اتصال حاشیه ای بند ناف چه می توان کرد؟

هیچ راهی برای جلوگیری از اتصال حاشیه ای بند ناف وجود ندارد و این اتفاقی است که بدون هیچ دلیل ظاهری در طول رشد جنین رخ می دهد.حتی اگر این اتفاق رخ دهد باز هم به ندرت این ناهنجاری مشکلات جدی ایجاد می کند. خانم بارداری که در معرض این ناهنجاری است تنها به سونوگرافی و نظارت بیشتری در هنگام زایمان نیاز خواهد داشت.