مشاغل حلال و حرام برای زنان کدام هستند ؟

اشتغال زنان و تقسیم بندی وظایف میان زنان و مردان نیز یکی از مواردی است که اسلام راهکارهایی را ارائه داده است. دین اسلام برخی از مشاغل را حرام و بعضی را مکروه دانسته است که بهتر است به عنوان شغل اصلی در نظر گرفته نشوند.

یکی از برترین عبادات نزد پروردگار اشتغال به کسب و کار حلال است و چنین کاسبانی، حبیب خدا نام می گیرند (الکاسب حبیب الله) و در نقطه مقابل، اشتغال به کسب حرام، ممنوع و باطل است و مرتکبین آن محارب با خدا نامیده می شود مانند افراد رباخوار که در قرآن (فأذنوا بحرب من الله) نامیده شده اند.

در صدر اسلام بسیاری از زنان ، فعالیت های اقتصادی انجام می دادند که ائمه اطهار نه تنها آنها را از ادامه کار و تلاش نهی نمی کردند بلاکه در بعضی موارد با لحنی خوب ، زنان شاغل را تشویق به ادامه کار می کردند اما به حلال و حرام بودن کار آنها بسیار تاکید می کردند.

درروایات اسلامی و کتب فقهی دو شغلی نام برده شده است که جزو مشاغل مباح هستند، اما در برخی شرایط ، درآمد حاصل از آنها کراهت دارد یا حرام است.

اشتغال در منزل‏

کار کردن در منزل دو صورت دارد:

الف. خانه داری؛ ب. فعالیتهای اقتصادی؛ مانند: قالی بافی، خیاطی، بافندگی، نویسندگی و تدریس خصوصی.

اجبار در کارهای منزل

انجام کارهای خانه مانند جارو کردن خانه، آشپزی، شستن لباس و شیر دادن به بچه، از نظر شرع مقدس اسلام، بر زن واجب نیست و نمی‏توان او را به انجام چنین کارهایی در خانه مجبور ساخت.

آرایشگری:

اجرت و درآمد آرایشگر حرام است اگر:
در کتب فقهی اصطلاحی با عنوان «تدلیس ماشطه» به معنای «حیله گری آرایشگر» وجود دارد. اگر آرایشگر با ترفندهایی که به کار می برد عیوب زنی را بپوشاند و وی را دارای محاسنی کند تا زمینه ازدواج او را با مردی فراهم سازد، به این کار تدلیس ماشطه می گویند که در این صورت اجرتش حرام است.

اگر آرایشگر بدون هیچ قصدی زنی را آرایش کند ولی آن زن خود، قصد فریب دیگری را داشته باشد، اجرت آرایشگر حلال است و تدلیس بر آن صدق نمی کند. [شهید ثانی، مسالک الافهام، ج 3، ص 129]
بعد از تدلیس برای زن آرایشگر، «تبرج» مطرح می شود.

در واژه های قرآنی، تبرج به معنای خودنمایی است. تبرج از ماده برج گرفته شده و به معنای زنی است که زیبایی های خود را به مردان آشکار کند. اگر آرایشگر، زنی را به گونه تبرج آرایش کند، خود عمل تزیین حرام است و به همین دلیل اجرت حاصل از آن نیز حرام می باشد.
موضوع دیگر درباره شغل آرایشگری بانوان، دریافت وجه است. بهتر است آرایشگر برای اجرت خود شرطی قرار ندهد و آنچه به او می دهند را بپذیرد. مستحب است آرایشگر مبلغ بیش از حق خود را مطالبه نکند و اجرت دهنده دستمزد او را پرداخت کند.

یکی دیگر از وجوه حرام آرایشگری برای زنان ناظر به زمانی است که زنی با زینتی حرام تزئین شود. البته این عمل در کتب فقهی با عنوان «تزیین الرجل بما یحرم علیه» آمده که ذکر «رجل» از باب مثال است، و بین زن و مرد در این نوع از زینت فرقی وجود ندارد.

همان طور که می دانیم قرآن کریم تبرج به زینت را برای زن حرام نمی داند. حال اگر شخصی، زنی را به این گونه از تبرج بیاراید، اجرتِ این معامله نیز حرام است.

تفاوت این مسئله با «تدلیس ماشطه» در این است که در تقسیم های پیشین از وجوه آرایشگری، محور بحث تدلیس بود ولی عمل آرایشگری فی نفسه حرام نبود، اما در این گونه آرایش، خود عمل تزئین حرام است، و به همین دلیل، اجرت حاصل از آن نیز حرمت دارد.اگر آرایشگر با ترفندهایی که به کار می برد عیوب زنی را بپوشاند و وی را دارای محاسنی کند تا زمینه ازدواج او را با مردی فراهم سازد، به این کار تدلیس ماشطه می گویند که در این صورتاجرتش حرام است.

درآمد آرایشگری حلال است یا حرام؟

درآمد آرایشگری و هر شغل دیگری اگر برای یک کار حلال باشد بله حلال است. روش و راهکاری که حلال باشد و یک رزق حلال را بدست آورد حلال است. اما گاهی در یک کار حلال می توان کارهای حرام هم انجام داد.

در آرایشگری نیز قطعاً خیلی کارها حرام است، یک سری کارها حلال و یک سری کارها مستحب است. اگر اینها را دوست خوب ما بشناسند قطعاً راه ایشان خیلی آسان خواهد شد. حالا شما که نمی دانید فردی که نزد شما است چه منظوری دارد آیا برای شرکت در مجلس حرام آمده یا مجلس حلال ؟ وقتی فردی می آید و من می بینم که او حداقلی از دین داری را ندارد و آنچه را که خدا خواسته است حداقل در ظاهر خود رعایت نمی کند، می توانم از او سوال کنم.

چطور است زمانی که ما می خواهیم وارد حرم امام رضا (علیه السلام) شویم تأکید بر این است که ظاهر خود را آنگونه کنیم که امام رضا می پسندد و مثلاً اعلام می شود که به عنوان یک ویژگی خاص چادر به سر بکنیم چرا که می تواند یک نورانیت افزوده ای را برای فرد ایجاد کند با اینکه امکان دارد حجاب فرد هم کامل باشد.

شما وارد مکانی که می خواهید بشوید می بینید نوشته شده با پوشش اسلامی باشید من هم می توانم در آرایشگاه خود این را دوستانه بنویسم و اعلام بکنم از پذیرفتن افرادی که با آرایش و زیبایی در مجلس حرام و یا در معرض نگاه حرام قرار می گیرند معذور هستیم.

البته این ابلاغ برای حلال شدن آن مال کفایت نمی کند. این مرحله اول است.

مثل این است که من بگویم از هیچ کس پولی را که از نظر شرعی اشکال دارد نمی گیرم اما زمانی که به من بدهند بگیرم. البته امکان دارد این آرایشگر مرد باشد چون ما نمی دانیم که جنسیت فرد سوال کننده چیست، اگر آقایان هم باشند به همین صورت است.

لازم است من راه های کسب درآمد حلال و حرام در شغل خود را بشناسم.

یک سری از غلط دیکته های کسب روزی را که بین مردم رایج است که قطعاً اثر منفی در تربیت فرزند، در روابط عاطفی بین زن و شوهر و در روابط اجتماعی داردکه ما برای بهتر زندگی کردن باید از آنها آگاه باشیم.

آوازه خوانی:

خوانندگی از دیگر مشاغلی است در کتب فقهی برای زنان حرام یاد شده است.
درباره غنا در میان فقها اختلاف نظر وجود دارد. برخی از فقها همچون محدث کاشانی و آخوند خراسانی غنا را به طور مطلق حرام نمی دانند، بلکه حرام بودن آن را ناظر به زمانی می دانند که مواردی حرام مانند اختلاط زن و مرد در مجلس و سرگرمی های لهو به آن ملحق شود. [سید روح الله خمینی، المکاسب المحرمه، ص 2069]

اما محقق بحرانی این توجیه را درباره حرمت غنا توهمی بیش نمی داند و آن را نمی پذیرد.
طبق نظر مشهور فقها، همان گونه که غنا حرام است، اجرت زن آوازه خوان (خواننده) نیز حرام است، مگر اینکه این خوانندگی در شب عروسی باشد و همراه با حرام دیگری مانند دروغ گفتن، تار زدن و یا داخل شدن مردان در مجلس عروسی، با آن همراه نشود. در این صورت اجرت و کسب زن خواننده حلال است.

حکم استخاره ازدواج چیست؟