مهریه در لغت به معنای ” صداق ” زن است و در اصطلاح فقه و قانون مدنی مهریه عبارتست از مال معینی که زوج به زوجه به هنگام عقد نکاح میدهد یا به نفع زوجه بر ذمه( برعهده ) زوج قرار می گیرد. اکثریت حقوقدان فلسفه وجود مهریه را نشانه علاقه مرد و صداقت وی به زوجه و از طرفی مهریه را پشتوانه زن توجیه کرده اند.
مطالبه مهریه و نحوه اجرای حکم مهریه مطابق ماده 22 قانون جدید حمایت خانواده مصوب 1391 دچار تغییر و تحولی بزرگ شده است. مطابق ماده 22 قانون حمایت خانواده چنانچه مهریه زوجه در زمان عقد نکاح تا 110 عدد سکه تمام بهار آزادی یا به میزان آن باشد مطالبه آن مشمول مقررات ماده 2 قانون اجرای محکومیت های مالی است اگر مهریه بیشتر از این میزان باشد در خصوص مازاد، فقط ملائت ( توانایی مالی ) زوج ملاک پرداخت است.
بنابراین، هر گاه مهریه در زمان وقوع عقد 110 عدد سکه تمام بهار آزادی یا معادل باشد وصول آن مشمول مقررات ماده 2 قانون اجرای محکومیت های مالی است و چنانچه مهریه بیشتر از 110 سکه باشد در این خصوص ملائت زوج ملاک پرداخت است.
در حقیقت ماده 22 قانون حمایت خانواده مهریه را کاهش نداده است فقط ضمانت اجرائی مازاد بر 110 سکه را کاهش داده است. با این توضیح که اگر مرد از پرداخت مهریه تا 110 سکه یا معادل آن امتناع نماید و درخواست اعسار هم ندهد یا دادخواست اعسار از پرداخت مهریه او رد بشود ( ناتوانی و عدم توانایی از پرداخت دین خود ) مطابق قانون بنا به درخواست زوجه حبس می شود و نسبت به مازاد 110 سکه زوجه فقط با اثبات ملائت حق مطالبه مهریه را دارد.
در قانون جدید مهریه، معیار ملائت زوج و مطالبه مهریه تا 110 سکه است که دادگاه فرض را بر این گذاشته که زوج توان پرداخت مهریه چه به صورت نقد ، اقساط را دارد. بنابراین اگر زوج در مهریه تا 110 سکه از پرداخت امتناع نماید، زوجه می تواند حکم جلب او را بگیرد.
در مهریه تا 110 سکه نیازی به اثبات زوجه مبنی بر استطاعت مالی زوج نیست. در اینصورت باید زوج در دادگاه عدم استطاعتش در پرداخت مهریه را اثبات نماید. در مطالبه بیش از 110 سکه، زوجه باید به دادگاه ثابت کند که زوج توانایی پرداخت مازاد بر 110 سکه را دارد.
در نتیجه اینکه، به موجب ماده 22 قانون حمایت خانواده مصوب 1391 و ماده 7 قانون جدید نحوه اجرای محکومیت های مالی مصوب 1393 مطالبه مهریه مازاد بر 110 سکه منوط به اثبات توانایی مالی توسط زوجه است. در قانون جدید اصل را بر اعسار زوج در مهریه مازاد 110 سکه قرار داده است و حبس ناشی از مهریه را برای مازاد بر 110 عدد سکه منتفی دانسته است.
نکته ای که وجود دارد این استت که اگر میزان مهریه بیش از 110 سکه باشد ، فقط تا میزان 110 سکه دستور جلب زوج صادر میشود. در واقع برای مازاد بر 110 سکه در صورت عدم پرداخت از سوی زوج ، امکان جلب و بازداشت وجود ندارد و زوجه صرفا میتواند در صورتی که از شوهر مالی سراغ داشته باشد جهت توقیف به دادگاه معرفی نماید. امیدواریم برایتان مفید باشد و از حجم دغدغه هایتان مقداری کم شود.
