عقیم سازی اصطلاحی برای توصیف یک عمل جراحی جهت برداشتن دستگاه تناسلی حیوانات خانگی است. قبل از جراحی، دامپزشک ممکن است یک معاینه فیزیکی کامل از گربه شما انجام دهد یا «آزمایش پزشکی» تجویز کند. برای به حداقل رساندن درد و ناراحتی، عقیم سازی در زمانی که گربه شما تحت بیهوشی عمومی است، انجام می شود.به دلایل اجتماعی، بهداشتی و کنترل جمعیت، توصیه می شود که عقیم سازی به طور معمول در حدود 4 ماهگی انجام شود. عقیم کردن گربه همچنین بعید است که شخصیت اصلی او را تغییر دهد، اگرچه گربه های نر ممکن است پس از عقیم کردن مطیع تر شوند. بازیگوشی و سطح کلی فعالیت، هیجان و صدای گربه ها معمولاً پس از عقیم سازی تغییر نمی کند. پس نسبت به این موضوع احساس نگرانی نکنید.
علائم بلوغ در گربه های نر
قبل از اینکه در مورد عقیم سازی در گربه نر صحبت کنیم شما باید علائم و نشانه های بالغ شدن گربه نر را بدانید.
- افزایش سر و صدا بخصوص میو میو کردن بلند و قوی
- افزایش ریزش موی گربه نر
- مشخص کردن و کنترل قلمرو با نشانه گذاری
- افزایش بوی تند ادرار به خاطر مخلوط شدن با اسپرم در زمان تعیین قلمرو
- مدفوع کردن در جاهای مختلف برای نشان دادن و کنترل قلمرو
- افزایش رفتار حیوان بخصوص افزایش حالت پرخاشگری
- قوی شدن و عضلانی شدن بدن
- افزایش دمای بدن
- تمایل به خروج از حیوان برای جفتگیری یا همان حالت افزایش رفتار فرار از خانه
فواید عقیم سازی گربه نر
بعضی مواقع که بحث ازدیاد نسل در گربه ها مطرح نیست باید به محاسن و مفید بودن عمل عقیم سازی در گربه های نر نیز آگاهی داشته باشید.
- کاهش ریسک بیماری ها(مانند سرطان پروستات و بیضه، کاهش ابتلا به بیماری ویروسی نقص ایمنی ، انواع بیماریهای عفونی و کاهش احتمال بروز تومورهای اطراف مقعد)
- کم شدن ریسک فرار از خانه
- کم شدن رفتار خود ارضایی
- کاهش رفتار سلطه طلبی و نشانه گذاری قلمرو
- بهتر شدن رفتار حیوان و کم شدن خشونت در بین گربه ها
- کاهش دعوا و نزاع در گربه های خیابانی
- راحتی نگهداری گربه و تمیز نگه داشتن منزل به خاطر کاهش غریزه تعیین قلمرو
معایب عقیم سازی گربه نر
- خطرات و عوارض عمل جراحی عقیم کردن گربه و مواد بیهوشی بر سلامت گربه
- افزایش چند برابری ابتلا به سرطان پروستات
- گربه عقیم شده توان تولید مثل را برای همیشه از دست میدهد.
- احتمال افزایش وزن و چاقی
انواع روشهای عقیم کردن گربه نر
- برداشتن بیضه ها با عمل جراحی
- وازکتومی
در روش وازکتومی لوله های انتقال اسپرم را بریده و گره میزنند و گربه توانایی بارور کردن را بطور کامل از دست میدهد ولی به علت وجود بیضه ها و ترشح هورمون های مردانه در رفتار گربه تغییری رخ نمیدهد که معمولا به خاطر این موضوع روش دوم زیاد کاربردی ندارد.
علائم و نشانه های بالغ شدن گربه ماده چیست؟
- افزایش ریزش موی گربه ماده
- افزایش تحرک گربه و گاهی مهربان شدن غیر عادی
- مالیدن بدن به اسباب و وسایل خانه یا صاحب گربه خانگی
- گربه ماده دم خود را بالا نگه میدارد
- نشان دادن وضعیت جفتگیری مانند خم کردن دستها ،عقب کشیدن انتهای بدن و پاها و لیس زدن اندام تناسلی
- کم شدن میل به اشتها
- تمایل به خارج شدن از خانه برای پیدا کردن جفت و حتی گاهی پشت در خانه با صدای بلند میو میو میکند.
دامپزشک بهترین کسی است که میتواند بهترین زمان را برای عقیم کردن گربه شما تشخیص بدهد و بر اساس شرایط و سن گربه این سن مشخص میشود ولی در بیشتر موارد شاید بهترین سن برای عقیم سازی گربه در سن شش ماهگی باشد.
فواید عقیم سازی گربه ماده
- پیشگیری از بروز بیماریهایی( مانند سرطان و عفونتهای دستگاه ادرای-تناسلی ، کاهش ابتلا به بیماری ویروسی نقص ایمنی )
- کم شدن سر و صدای گربه
- کنترل جمعیت در گربه ها
- جلوگیری از خطرات بارداری
- افزایش طول عمر گربه ماده ( در حدود ۵ سال به طول عمر گربه عقیم شده اضافه میگردد.)
- جلوگیری از مشکلات و رفتارهای مربوط به فحلی کاذب در گربه ماده
- کم شدن ریسک فرار از خانه
- کاهش عفونت رحم
- کاهش سرطان رحم ،تخمدان ها
معایب عقیم سازی گربه ماده
- چاق شدن گربه عقیم شده
- احتمال کم کاری غده تیروئید در آینده
- احتمال افزایش ناتوانی حیوان در کنترل ادرار
- کاهش تحرک و بروز عوارض چاقی
- افزایش چند برابری ابتلا به سرطان مثانه و سایر سرطانها
- افزایش احتمال در رفتگی کشکک زانو بخصوص در سگهای نژاد کوچک و متوسط
- افزایش احتمال مبتلا شدن به پوکی استخوان و آرتروز
- افزایش زیزش مو
- احتمال افزایش پرخاشگری و یا بلعکس ترسو شدن حیوان (تغییر رفتاری و شخصیتی گربه )
- عوارض عمل عقیم سازی مانند عفونت،خونریزی و گاهی مرگ در حین عمل جراحی
انواع روشهای عقیم سازی گربه ماده
- برداشتن رحم و تخمدانها که راج ترین روش می باشد. (Ovariohysterectomy)
- برداشتن تخمدانها ولی رحم خارج نمیشود.
- فقط رحم برداشته میشود.
- فقط لوله های فالوپ بسته میشوند در این حالت تغییری در سطح هورمونهای حیوان رخ نمیدهد
مدت زمان مورد نیاز برای عقیم سازی گربه چقدر است؟
عقیم سازی گربه نر ساده تر انجام می شود و به همین دلیل تنها چند دقیقه برای انجام این کار زمان نیاز است. اما برای خارج کردن تخمدان ها در گربه ماده به زمان بیشتری نیاز می باشد و معمولاً حدود ۲۰ تا ۲۵ دقیقه زمان لازم است.معمولاً روش عقیم سازی گربه یک جراحی بسیار ساده می باشد که دوره ریکاوری آن کوتاه مدت است و حیوان پس از گذشت بیست دقیقه به هوش آمده، اما باید این موضوع را بدانید که حدود یک روز طول می کشد تا گربه از گیجی و خواب آلودگی بیرون آید.
مراقبت های بعد از عقیم کردن گربه
گربه ها معمولاً به سرعت از عمل عقیم سازی بهبود می یابند. ممکن است برای چند ساعت کمی خواب آلود باشند اما تا روز بعد، دوباره سرزنده خواهند شد. منطقی است که سعی کنید بچه گربه خود را برای یک یا دو روز نسبتاً ساکت نگه دارید تا زخم های داخلی مدتی بهبود یابند. با این حال، اگر بچه گربه شما به طور غیرمعمول ساکت یا کسل به نظر می رسد، باید با دامپزشک خود تماس بگیرید.همچنین، اگر بچه گربه شما شروع به لیسیدن یا خاراندن بیش از حد روی بخیه های پوستی کرد، با دامپزشک خود تماس بگیرید تا یک پانسمان یا یقه مخصوص برای جلوگیری از آسیب رساندن به زخم تهیه کنید. مهم است که به یاد داشته باشید زمانی که گربه عقیم شود، تمایل شدیدتری برای اضافه وزن در او وجود دارد. بنابراین، اگر وزن گربه شما بیشتر شد، لازم است مقدر غذای او را تنظیم کنید.