نحوه کاشتن ریحان در خانه

ریحان در گلدان یکی از محبوب­ترین و گسترده­ ترین گیاهان برای آشپزی است. گیاهی ظریف و خوشبو که طعم تندی دارد. برگ­ های ریحان به طور عمده در سالاد، ساندویچ یا سوپ به صورت خام استفاده می­شود.

این گیاه در سس اسپاگتی، پستو، سس پیتزا و ریتاتیل نیز عالی است. پرورش ریحان شیرین در خانه تا زمانی­که نور و درجه حرارت مناسب را فراهم کنید، بسیار آسان است. ریحان شیرین نیاز به خاک مقوی، مرطوب و خوب زهکشی شده، کمی اسیدی یا pH طبیعی 6 تا 7 دارد.

این گیاه آب و هوای گرم به صورت گیاه یک ساله بسیار سریع رشد می­کند و نیاز به نگهداری کمی دارد. حتی کسانی که فضای کافی برای یک باغچه سبزی کامل ندارند یا تازه به باغبانی می­پردازند، می­توانند این گیاه را در یک گلدان پرورش دهند.

پس از حدود 2 تا 3 ماه، گیاه آماده برداشت می­شود. فقط یک گیاه خوب هرس شده در حدود ½ فنجان ریحان شیرین در هر هفته تولید می­کند. این گیاه همچنین هنگامی که در گلدان رشد می­کند، به عنوان یک گیاه تزئینی زیبا در ظروف پاسیو یا بالکن یا در باغ عمل می­کند.

آموزش 6 روش کاشتن ریحان در خانه

یکی از سبزی های مورد علاقه ایرانیان ریحان است. این سبزی به دلیل بوی بسیار خوش و طعم مطبوع آن همراه با سایر انواع سبزی خوردن ها در سفره های ایرانی جایگاه ویژه ای دارد. به همین دلیل نیز در حال حاضر حتی کسانی که در خانه های آپارتمانی زندگی می کنند، آن ها را در گلدان های بزرگ می کارند و در بالکن و تراس یا پشت شیشه از آن ها نگهداری می کنند. این کار علاوه بر صرفه اقتصادی، فواید استفاده از سبزی های ارگانیک را نیز به همراه دارد. گاهی حتی با کاشت ریحان در خاک ژله ای اقدام به پرورش سبزه برای عید از بذر این گیاه می کنند. همچنین با کاشت آن ها در خانه استفاده و دسترسی به آن ها نیز آسوده تر می شود و هر زمان که خواستید می توانید آن ها را بچینید و در غذاهای مختلف استفاده کنید.

به همین دلیل نیز آموزش نحوه پرورش و کاشت سبزی ریحان در گلدان یا باغچه از اهمیت بالایی برخوردار است. پیش از آموزش 6 روش کاشتن این سبزی بهتر است مختصری با نیازهای این گیاه آشنا شویم:

• به طور کلی ریحان به آب نسبتا زیادی نیاز دارد. بنابراین به محض اینکه دیدید خاک گیاه خشک است باید آن را آبیاری کنید.
• دمای مورد نیاز برای ریحان 20 تا 29 درجه سانتی گراد است. دمای بالای 40 درجه می تواند برگ ها را بسوزاند و هوای سرد باعث توقف رشد گیاه می شود.
• ترکیب خاک برگ و خاک باغچه که کمی هم اسیدی باشد برای ریحان بسیار مناسبت است. همچنین خاک ریحان باید زهکشی خوبی داشته باشد.
• میزان نیاز زیاد ریحان به نور آفتاب باعث شده است یکی از گیاهان مناسب برای کاشت در باغچه باشد. تنها در روزهای گرم تابستان کمی سایه روی آن ها ایجاد کنید بهتر است.

روش اول: روش کاشتن سبزی ریحان با ریشه

یکی از ساده ترین راه هایی که می توانید برای کاشت بذر سبزی ریحان در سبد میوه در خانه به کار ببرید کاشت نشاء آن همراه با ریشه در خاک گلدان یا باغچه است. برای اینکار می توانید نشاء را از گلخانه ها خریداری کنید. اگر می خواهید آن ها را در باغچه بکارید باید اوایل بهار اقدام به انجام آن بکنید. اما کاشت آن ها در گلخانه یا باغچه های آپارتمانی که هوای معتدلی دارند، در فصول دیگر نیز امکان پذیر است. نشاء را باید زمانی به خاک باغچه انتقال دهید که دو یا سه برگ دارند. رشد نشاء ریحان بسیار سریع است و 4 تا 6 هفته پس از کاشت به اوج خود می رسد.

روش دوم: شرایط کاشت سبزی ریحان با قلمه در آب

حتما شما هم می دانید که می توانید ریحان های باغچه خود را تکثیر کنید و آن ها را در قسمت دیگر خاک پرورش دهید. یکی از روش های قلمه ریحان پرورش آن در آب است. برای استفاده از این روش کاشت سبزی ریحان با ساقه مراحل زیر را طی کنید:

• یکی از ساقه های ریحان را با قیچی باغبانی به صورت مورب ببرید. این ساقه باید 15 تا 20 سانتی متر باشد.
• پس از آن باید برگ های اضافی را به طور کامل جدا کنید.
• قلمه را از انتها در آب قرار دهید. توجه داشته باشید که یک سوم ساقه را در آب باشد. می توانید به آب محلول تقویت ریشه نیز اضافه کنید.
• دقت کنید در این مدت به نور آفتاب بسیار کمی نیاز دارد.
• ریشه ها 1 تا 2 هفته زمان نیاز دارند تا رشد کنند و جوانه بزنند. پس از جوانه زدن می توانید آن را در گلدان یا باغچه بکارید و به اندازه کافی به آن آب بدهید.

روش سوم: پرورش قلمه ریحان در خاک

راحت ترین شیوه و طرز کاشت و تکثیر سبزی ریحان در گلدان، پرورش قلمه آن در خاک است. از مراحل زیر برای این پرورش قلمه آن طی کنید:

• ابتدا یک ساقه 15 تا 20 سانتی متری از ریحان را به صورت مورب ببرید.
• برگ های اضافی را جدا کنید و بگذارید تنها 1 یا 2 برگ روی آن باقی بماند.
• پوست انتهای ساقه را به اندازه 5 تا 7 سانتی متر بکنید. در صورت نیاز می توانید انتهای ساقه را به مواد تقویت ریشه آغشته کنید.
• ترکیبی از ماسه و پرلیت آماده کنید و ساقه را در خاک فرو کنید و به مقدار کافی آب به خاک بدهید تا ریشه دهد. در این مدت آن را دور از نور مستقیم خورشید قرار دهید.
• روی ساقه را تا زمانی که ریشه دهد با یک پلاستیک بپوشانید.
• پس از ریشه دادن روی آن را بردارید و آن را از خاک قلمه جدا کرده و در خاکی با ترکیب خاک باغچه و خاک پرلیت بکارید.

روش چهارم: کاشت بذر سبزی ریحان بنفش و ایتالیایی در باغچه یا گلدان

از متداول ترین روش های کاشت سبزی ریحان، استفاده از بذر آن است. بذر ریحان را در تمام فصول سال می توانید در گلدان هایی که در گلخانه قرار داده اید بکارید. اما کاشت آن ها در باغچه زمان خاص خود را دارد. به طور مثال زمان کاشت بذر ریحان بنفش در باغچه در اصفهان و تهران و سایر شهرهایی که زمستان های سرد دارند، پس از آخرین روزهای سرد سال است. برای انجام بهتر این کار بهتر است مراحل زیر را طی کنید:

• بهتر است بذرها را یک روز قبل از کاشت در آب ولرم، به مدت 8 ساعت بخیسانید. زمان خیساندن می تواند تا 3 روز ادامه پیدا کند.
• بذرها را در عمق 1 سانتی متری از خاک بریزید. دقت کنید که فاصله بذرها با هم باید بین 10 تا 15 سانتی متر باشد.
• پس از آن روی خاک را به اندازه کافی خیس کنید و روی خاک را با تکه ای روزنامه یا پلاستیک سیاه بپوشانید تا آفتاب نبیند.
• هر روز سطح خاک را با آبپاش خیس کنید تا بذرها ریشه دهند. پس از جوانه زدن می توانید روزنامه یا پلاستیک را از روی آن بردارید.
• پس از برداشتن پلاستیک و جوانه زدن ریشه آبیاری را باید به میزان کافی انجام دهید و اجازه دهید گیاه نور کافی دریافت کند.

روش پنجم: طریقه کاشت ریحان به روش هیدروپونیک در گلدان

یکی از روش هایی که چند سالی است طرفداران خاص خود را پیدا کرده، کاشت گیاهان به روش هیدروپونیک است. این روش با شبیه سازی یک محیط ایده آل برای گیاه، امکان پرورش مناسب گیاه را از روش شناور در آب فراهم می کند. کاشت بذر ریحان بدون خاک در منزل یا همان هیدروپونیک فنون خاصی دارد که ابتدا باید با آن ها آشنایی کامل داشته باشید.

• یک ظرف شیشه ای بزرگ یا آکواریوم را آماده کنید و پمپ آب آن را نصب کنید.
• یک تکه یونولیت را به اندازه دهان ظرفتان ببرید. به طوری که زمانی که روی ظرف قرار می دهید درون آن نیفتد.
• اندازه گلدان ها و تعداد آن ها را در نظر بگیرید و بر اساس آن برش هایی را روی یونولیت قرار دهید. به طوری که زمانی که گلدان ها درون آن قرار می گیرند تنها کمی از دهانه آن بیرون از یونولیت باشد. فاصله هر دو گلدان از هم نیز باید 10 تا 20 سانتی متر باشد.
• نشاء ریحان ها را در گلدانی بکارید که با پرلیت پر شده باشند و ته گلدان را سوراخ کنید تا جا برای ورود و خروج آب باشد.
• برای تقویت آب لازم است از کودهای مخصوص محلول در آب برای آن ها استفاده کنید.
• برای نور نیز می توانید از لامپ های فلوسنت استفاده کنید.

روش ششم: پرورش و کاشت سبزی ریحان بدون خاک

یکی دیگر از روش های کاشت سبزی ریحان بدون استفاده از خاک و پرورش آن در آب است. این روش کمی با روش های دیگر که گیاه از خاک تغذیه می کرد متفاوت است. اما شما می توانید با طی کردن مراحل زیر از پس انجام آن بر بیایید.

• دو یا سه شاخه ریحان با ریشه را برای پرورش انتخاب کنید که کاملا سالم باشند.
• یک ظرف شیشه ای که کاملا تمیز باشد انتخاب کنید
• ساقه را در ظرف قرار دهید و تا جایی که آب ریشه را بگیرد به آن آب اضافه کنید.
• می توانید برای رشد و تقویت بیشتر ریحان به آن مایع سیلیکا اضافه کنید.
• ظرف را پشت پنجره ای که آفتاب به طور مستقیم به آن بتابد قرار دهید. چرا که به هوای گرم و آفتاب زیاد احتیاج دارد.
• هنگام شب اگر هوا سرد شد باید ظرف را از پشت پنجره به جای گرمی منتقل کنید.
• آب را هر یک هفته یکبار عوض کنید و از محلول قارچ کش گیاهان برای آن استفاده کنید.
• پس از چند هفته ریحان از پژمردگی در می آید و به رشد خود ادامه داده و برای برداشت آماده می شود.

نور و آبیاری ریحان کاشته شده

این گیاه نیاز به آب و نور فراوان دارد. بنابراین خاک را همیشه مرطوب نگه دارید و برای چک کردن رطوبت کافیست انگشت خود را به مقدار 1-2 سانتی متر در خاک فرو کنید و اگر احساس کردید خاک گلدان خشک است آن را آبیاری کنید.

در زمان آبیاری آبیاری سعی کنید تنها ساقه گیاه را آبیاری کنید و تا حد امکان از پاشیدن آب بر روی برگ های گیاه خود داری کنید.

مکان مناسب برای گلدان جاییست که روزانه حداقل 3-4 ساعت نور مستقیم به آن بتابد.

خاک مناسب ریحان

خاک مناسب برای ریحان باید حاصلخیز باشد و دارای زهکشی مناسبی باشد. بذرهای ریحان باید در عمق ۱ سانتی متری از سطح خاک کاشته شوند و فاصله میان آن ها حدود ۱۵ سانتی متر در نظر گرفته شود. زمانی که ریحان ها جوانه زدند باید هرروز صبح آبیاری شوند اما نه به صورتی که غرق در آب شده باشند، تنها نیاز است تا خاک مرطوب باشد. اگر قصد به کاشت ریحان در گلدان رادارید، بعدازآنکه ریحان ها جوانه زدند و چند سانتی متری بلندتر شدند و برگ های حقیقی بر روی آن ها ظاهر شد، لازم است تا آن ها را به گلدانی بزرگ تر منتقل کنید. زمانی کهگل های ریحان بر روی سر آن ظاهر شد گل را به همراه دو برگ پایینی قطع کنید، چراکه این گل ها منجر به بدطعم شدن ریحان شما خواهند شد.

آفات و بیماری های ریحان کاشته شده

آفت خاصی در این گیاه مشاهده نشده است، تنها یک نوع سوسک است که با سوزاندن علف های هرز و یا گیاهان آلوده تا حد زیادی می توان آن را کنترل کرد.

زمین کشت باید خالی از هرگونه علف های هرز باشد.

اگر گیاهان کپک داشتند، نشانه ی این است که نور کافی به آن ها نرسیده است.

نکات کاشت ریحان

• همانطور که برگ در فواصل منظم برداشت می­شود، برای حمایت از رشد مجدد گیاه مقدار کمی کود به گلدان اضافه کنید.
• از آنجا که این گیاه بسیار حساس به سرما است، آن را از حمله­ های شدید زمستان محافظت کنید.
• اگر در معرض یخ­زدگی قرار بگیرد، برگ­ها به سرعت سیاه می­شوند.
• شما می­توانید برگ­های خشک ریحان را ذخیره کنید، با این حال انجماد آنها به حفظ طعم گیاه کمک می­کند.
• برگ­های تازه ریحان را در یخچال نگهداری نکنید، زیرا قهوه­ ای می­شوند.
• برای تازه نگه داشتن برگ­ها ساقه را با چند برگ در آب قرار دهید درست مثل یک برش گل.

برداشت ریحان

برای برداشت این گیاه، برگها را جدا کنید. هم می توانید به اندازه نیاز خود برگهای ریحان را جدا کنید و هم می توانید قسمتی از شاخه را بردارید. دقت کنید که برای برش زدن ساقه، از قسمت بالایی دو برگ بزرگ برش را انجام دهید. هر چه برداشت بیشتر باشد، فرم گرد و انبوه گیاه بیشتر می شود.

بهتر است برداشت ریحان را قبل از گل دادن آن انجام دهید. اگر هم فرصت برداشت برگها را ندارید، قسمت های گلدار گیاه را جدا کنید. گلهای این گیاه هم خوراکی هستند ولی اگر گلها را بکنید، گیاه انرژی خود را بیشتر روی رشد برگهای خوش طعم خود متمرکز می کند.

زمانی که می خواهید شاخه ریحان را ببرید، فراموش نکنید که نهایت تا دو سوم کل گیاه پیش بروید تا بتواند به رشد خود ادامه دهد.

نحوه پرورش و نگهداری گیاه دارویی بابونه در خانه