نحوه پرورش و نگهداری از گیاه پرسیاوشان

پرسیاوشان با نام علمی Adiantum capillus veneris گیاهی است علفی، سرخسی و پایا که در مناطق شمالی از جمله مازندران، گیلان و در تهران در مناطق شرق، غرب و جنوب غربی قابل مشاهده است.این گیاه زیبا و چند ساله معمولاً در نقاط مرطوب، اماکن سایه دار و کم نور می روید. این گیاه در نواحی مدیترانه، اروپای مرکزی و جنوبی، آمریکا و ایران رشد می کند. برگ های آن شبیه برگ گشنیز بده و دارای دم برگ های بسیار نازک و دراز، شبیه مو می باشد.

پرسیاوشان دارای ریزومی خزنده است که ریشه هایی باریک از آن خارج می شود. برگ های این گیاه استفاده طبّی دارد.نتایج حاصل از مطالعات گیاه شناسی قومی و یا بومی گیاه پرسیاوشان در منطقه نشان می دهد که این گیاه برای درمان سرماخوردگی، درمان تب و سرفه مفید است.گیاه پرسیاوشان در گویش مازندرانی به نام های سیولنگه واش، گیلکی چاه سیالَک و سیالک، لری پَرِسیووَش و در گویش کردی با نام سیاوخشی قابل شناسایی است.گیاه پرسیاوشان به فقر مواد آلی و عناصر کم مصرف، مقاومت خوبی را نشان می دهد و این گیاه از نظر نیاز های اکولوژیکی بسیار کم توقع است.

نور مناسب برای نگهداری گیاه پرسیاوشان

پرسیاوشان به مکان های دارای سایه علاقه داشته به نور غیرمستقیم نیاز دارد. در نتیجه هرگز آن را در معرض دریافت نور مستقیم خورشید قرار ندهید و مواظب باشید که در نقاط پرنور قرار نگیرد. البته این نکته نیز فراموش نشود که این گیاه می تواند یک یا دو ساعت آفتاب مستقیم را تحمل کند، اما اگر بیشتر از آن در معرض مستقیم خورشید باشد دچار سوختگی می شود و آسیب می بیند. همچنین توجه کنید که نور بیشتر به معنای سریع تر خشک شدن خاک است بنابراین هرچقدر نور بیشتری به گیاه می دهید، میزان آبیاری نیز باید بیشتر شود.اگر در منزل خود نور زیادی ندارید پرسیاوشان برای شما بسیار مناسب است. بسیاری از پرورش دهندگان گیاهان راز موفقیت خود را در مورد نگهداری از پرسیاوشان، قرار دادن آن در سایه و یا گلخانه های شیشه ای می دانند.البته سایه کامل نیز برای گیاه خوب نیست. منظور از سایه، سایه نسبی (ترکیب نور غیرمستقیم و سایه در ساعات مختلف روز) است.

دما و رطوبت مناسب برای نگهداری پرسیاوشان

بهترین دما برای نگهداری پرسیاوشان، دمای بالاتر از 21 درجه سانتی گراد است. اجازه ندهید او دمایی کمتر از 15 درجه را تجربه کند و از قرار دادن او در کنار وسایل سرمایشی خودداری کنید.این گیاه زیبا با توجه به خواستگاه مرطوبش برای داشتن رشدی سالم، به هوای گرم و مرطوب احتیاج دارد. رطوبت هوا برای آن بسیار مهم است،پس در حمام و یا آشپزخانه رشد خوبی خواهد داشت، چون هوای گرم و خشک باعث پژمردگی و در نهایت مرگ گیاه می شود.برای اینکه میزان ایده آل رطوبت را برای گیاه فراهم کنید، بهتر است چند دفعه در روز گیاه را با آب ولرم مرطوب کنید. این کار باعث می شود رطوبت همواره بر سطح برگها باقی بماند و در عین حال خاک را نیز مرطوب نگه می دارد، بدون اینکه آن را خیس کند.یک دستگاه مرطوب کننده هوا یا سینی دارای سنگریزه و آب نیز می تواند شرایط محیطی لازم را برای پرسیاوشان فراهم کند. دستگاه های سرمایشی/گرمایشی هوا را خشک می کنند، پس گیاه را در نزدیکی آنها قرار ندهید.

یک راه هوشمندانه و راحت دیگر برای حفظ رطوبت خاک، استفاده از روش طناب کنفی است. برای اینکار، یک لیوان پر از آب را در کنار گلدان قرار داده، یک سر طناب را در آن قرار دهید و سر دیگر طناب را در خاک گیاه بگذارید. بدین ترتیب آب از درون طناب کنفی جریان پیدا کرده و با ریتمی بسیار آرام، خاک را همواره مرطوب نگه می دارد. در این شرایط دیگر نیازی نیست که شما گیاه را آبیاری کنید. این روش برای زمان هایی که به سفر می روید و یا گیاهان خود را تنها می گذارید بسیار مناسب است.

خاک مناسب برای گیاه پرسیاوشان

علاوه بر موقعیت مکانی مناسب ، شرایط خاک نیز معیاری اساسی برای شکوفایی گیاه پرسیاوشان است .شرایط مورد نیاز برای خاک این گیاه شامل موارد زیر است:

• دارا بودن مواد مغذی
• نفوذ پذیری مناسب
• کمبود آهک
• مرطوب بودن
• مقدار pH بین 5.0 تا 6.0

برای نگهداری از گیاه پرسیاوشان ، از استفاده از خاک معمولی خودداری کنید و در عوض بهتر است از یک بستر با کیفیت بالا استفاده کنید که این لایه باید غنی از مواد مغذی بوده و علاوه بر این دارای مقادیرمناسب ذغال سنگ نارس نیز باشد تا پایه ای سبک و سست برای گیاهتان فراهم آورد .در صورتی که خواهان استفاده از خاک معمولی هستید ، بهتر است مقداری شن و ماسه به آن اضافه کنید ، خاک رس ثبات بیشتری به خاک می بخشد و رطوبت آن را تا مدت زمان بیشتری حفظ می کند.

آبیاری مناسب گیاه پرسیاوشان

هرچه رطوبت محیط بیشتر باشد، گیاه مورد نظر نیازمند آبیاری کمتری خواهد بود و در صورتی که این گیاه را در نقطه ای خشک و کم رطوبت نگه داری می کنید، لازم است که روزانه برگ های گیاه مورد نظر را با آب بدون آهک مرطوب کنید. خاک این گیاه به رطوب اندکی نیازمند است و آبیاری بیش از حد خاک آن موجب پوسیدگی ریشه ها می شود. برای آبیاری گیاه پرسیاوشان به نکات زیر توجه کنید:

• در صورت خشک بودن خاک و بستر گیاه، بهتر است گیاه مورد نظر را آبیاری کنید .
• در صورتی که برگ ها حالت لوله ای به خودگرفتند ، باید گیاه را آبیاری کنید.
• برای آبیاری این گیاه از آب فاقد آهک مانند آب باران استفاده کنید ؛ آب شیر نیز برای آبیاری این گیاه مناسب است .
• در صورتی که این گیاه را در نقطه ای بسیار خشک نگهداری می کنید، گیاه مورد نظر به آبیاری در فواصل زمانی کمتری نیازمند است .
• همچنین برای تامین رطوبت مورد نیاز این گیاه می توانید سینی زیر گلدان را پر از آب و شن کنید تا رطوبت از طریق سوراخ موجود در ته گلدان به داخل خاک نفوذ پیدا کند .
• می توانید یک بطری را از آب پر کرده و سوراخی بر روی درب آن ایجاد کنید و سپس بطری مورد نظر را به صورت وارونه بر روی خاک گیاه قرار دهید تا به صورت قطره قطره از آب بطری استفاده کند که البته استفاده از سینی حاوی آب و شن برای این گیاه مناسب تر خواهد بود .

کوددهی برای گیاه پرسیاوشان

در هنگام کوددهی به این گیاه باید بسیار مراقب باشید زیرا کوددهی بیش از حد، موجب آسیب رسیدن بیشتری در مقایسه با کود ندادن به آن می شود و به طور کلی گونه های سبز رنگ این گیاه نیازمند کود مایع کمی غلیظ هستند و همچنین باید دقت کنید که قبل از کوددهی خاک گیاه را به خوبی آبیاری کنید .گیاهانی که به تازگی کاشته شده اند، نیازی به کوددهی ندارند اما در سال های بعدی پرورش این گیاه در صورتی که از خاک معمولی برای کاشت گیاهتان استفاده کرده اید، هر چهار تا شش هفته یکبار بین ماه های فروردین تا مرداد گیاه خود را کوددهی کنید اما در صورتی که گیاه مورد نظر را درون خاکی غنی و دارای بستر مناسب کاشته اید، هر هشت تا ده هفته یکبار بین ماه های فروردین تا مرداد آن را کوددهی کنید .

هرس کردن گیاه پرسیاوشان

گیاه پرسیاوشان یک گیاه کم زحمتی است و هرس کردن آن کاری ندارد در واقع گیاه پرسیاوشان نیازی به هرس کردن نخواهد داشت و تنها کافیست که شاخه ها و برگ های خشک شده و زرد شده را از گیاه مورد نظر جدا کنید تا جلوه و زیبایی بیشتری داشته باشند .

تکثیر گیاه پرسیاوشان

از آنجایی که این گیاهان دارای زیبایی خیره کننده ای هستند، می توانید به راحتی آن ها را تکثیر کنید.تکثیر این گیاه باید در فصل بهار و فصل رشد گیاه انجام شود. برای انجام این کاردستور العمل های زیر را دنبال کنید:

• گیاه پرسیاوشان مورد نظر را از خاک بیرون بیاورید و با استفاده از یک چاقوی تمیز تعدادی از ساقه ها به همراه ریشه را از گیاه مورد نظر جدا کنید.
• اطمینان حاصل کنید که هر بخش حداقل دارای سه برش است.
• هر بخش از ریشه را در یک بستر غنی از مواد مغذی بکارید و روی آن را با خاک بپوشانید و آبیاری کنید.
• گیاه مورد نظر را در سال بعد، کوددهی کنید.
• گیاه پرسیاوشان را می توان از طریق بذر به طور نسلی تکثیر کرد و به دلیل کمبود شکوفه و بذر، مجبور به استفاده از هاگ ها که در قسمت پایینی گیاه وجود دارند هستیم . هاگ ها، کپسول های قهوه ای کوچکی هستند که در صورت لمس کردن به گرد و غبار ریز تبدیل می شوند.

برای انجام این کار دستورالعمل زیر را دنبال کنید :

ساقه برگی را به طور کامل برش دهید و آن را به مدت دو تا سه روز بر روی تکه کاغذی قرار دهید تا کاملا خشک شود که بعد از خشک شدن، هاگ ها از ساقه برگی جدا می شوند و سپس آن ها را درون یک گلدان کوچک گذاشته ، خاک ریخته و هاگ ها را بر روی سطح خاک قرار دهید .

مقداری شن و ماسه بر روی سطح گیاه ریخته و آن را به خوبی مرطوب کنید. سطح گلدان را با تکه ای پلاستیک به خوبی بپوشانید و آن را در نقطه ای دارای نور غیر مستقیم قرار دهید. درجه حرارت مورد نیاز برای پروش گیاه 22 تا 25 درجه سانتی گراد است که بعد از گذشت 3 تا 4 هفته ، گیاه جوانه می زند و دیگر نیازی به وجود پلاستیک بر روی گلدان وجود نخواهد داشت .

شرایط نگهداری گیاه پرسیاوشان در منزل

برای نگهداری این گیاه در منزل باید که:

• از قرار دادن گیاه پرسیاوشان در اطراف رادیاتور خودداری کنید.
• در صورتی که رطوبت اتاق به دلیل گرمای هوا ناشی از بخاری و رادیاتور کاهش یابد، در فواصل زمانی اندک، با استفاده از اسپری برگ های گیاه مورد نظر را مرطوب سازید، با این حال بهتر است سطح خاک تقریبا خشک بماند.
• همچنین بهتر است برای افزایش رطوبت هوای داخل منزل از دستگاه مرطوب کننده هوا استفاده کنید .
• از قرار دادن گیاه در اتاقی که دارای درجه هوای پایین تر از 15 درجه سانتی گراد است خودداری کنید .
• گیاه خود را در طول زمستان، در قسمت هایی از منزل خود که از نور مناسبی بهره مند هستند قرار دهید .
• از کوددهی گیاه در طول فصول سرما خودداری کنید .
• گیاهان خود را درون تخته های چوبی قرار دهید تا هوای سرد به ریشه های آن نفوذ نکند .
• گلدان را در ناحیه ای قرار دهید که در مقابل باد سرد آسیبی به گیاه مورد نظر نرسد .
• اطراف گیاه را با استفاده از عایق های مناسب سرما بپوشانید.
• در صورتی که دمای هوا به زیر منفی 10 درجه سانتی گراد رسید اطراف گیاه را با استفاده از پشم گوسفندی بپوشانید.
• خشکی خاک را در طول زمستان بررسی کنید و در صورت لزوم کمی آن را آبیاری کنید ( در صورتی که دمای هوا زیر صفر درجه سانتی گراد باشد از آبیاری گیاه خودداری کنید ) .

زمان مناسب برای کاشت گیاه پرسیاوشان

زمان مناسب کاشت این گیاه ماه های فروردین و اردیبهشت است .گونه هایی از این گیاه که از حساسیت بالایی نسبت به سرما و یخبندان دارند ، نباید زودتر از تابستان کاشته شوند زیرا در این زمان هنگام شب دمای هوا بالاتر است .انواع دیگر این گیاه که مقاومت بیشتری در مقابل سرما دارند را می توانید در فصول بهار و تابستان بکارید . کاشتن این گیاهان در فصول بهار و تابستان سبب مقاومت بیشتر گیاه نسبت به هوای سرد پاییز و زمستان می شود و احتمال آسیب رسیدن به گیاه در هوای سرد را کاهش می دهد .

کاشت گیاه پرسیاوشان در باغ

از آنجایی که با فراهم آوردن شرایط مناسب گیاه پرسیاوشان از رشد بسیار خوبی بهره مند خواهد بود ، در صورت تمایل به کاشت این گیاه در باغ و باغچه بهتر است نکات زیر را رعایت کنید :

• فاصله مناسب بین این گیاه و سایر گیاهان در نظر گرفته شود .
• خاک مورد نظر برای کاشت گیاه باید سست ، عاری از هرگونه علف هرز و بقایای ریشه سایر گیاهان بوده و از نفوذ پذیری خوبی بهره مند باشد .
• افزودن ذغال سنگ نارس و کمپوست باعث بهبود مواد مغذی خاک می شود .
• اگر سطح خاک با ماسه پوشانده شود ، رطوبت در اطراف ریشه ماندگاری بیشتری خواهد داشت .
• سوراخ ایجاد شده برای کاشت گیاه درون خاک باید به اندازه کافی بزرگ باشد تا ریشه ها درون خاک به راحتی متراکم شوند .

نحوه کاشت گیاه پرسیاوشان درون گلدان

کاشت گیاه پرسیاوشان خیلی آسان است کافی است برای کاشت این گیاه درون گلدان در صورت بلند بودن بیش از حد ریشه بهتر است آن ها را مقداری کوتاه کنید و سپس درون گلدانی با بستر با کیفیت بالا قرار دهید و سپس به نکات ذکر شده در قسمت کاشت گیاه در باغ توجه کنید .

بیماری های پرسیاوشان

بیماری خاصی گیاهان پرسیاوشان را تهدید نمی کند اما با این حال آبیاری بیش از حد گیاه ممکن است باعث بروز برخی بیماری ها برای این گیاه شده و آن ها را از بین ببرد . در صورت آبیاری بیش از حد گیاه پرسیاوشان ، مدت زیادی طول نخواهد کشید که ریشه های این گیاه دچار پوسیدگی می شوند که در این حالت لازم است گیاه مورد نظر را از خاک دربیاورید . وجود قسمت های نرم و سفید بر روی ریشه نشان دهنده پوسیدگی آن می باشد. این مناطق را با استفاده از چاقویی تیز از گیاه مورد نظر جدا کنید .

مقاومت ریشه ها را هر روز بررسی کنید و زمانی که ریشه ها از ضخامت و سفتی مناسبی برخوردار بودند، بهتر است آن را درون بستری غنی از مواد مغذی بکارید . در روزهای اول ، بستر را فقط با مقدار کمی آب مرطوب نگه دارید و سپس روال آبیاری گیاه را به حالت اول برگردانید که انجام این کار به نجات گیاهان پرسیاوشان از مرگ کمک زیادی خواهد کرد .

آفات پرسیاوشان

در مقابل بیماری ها، آلودگی گیاهان به آفات معمولا به دلیل مراقبت های نادرست صورت نمی گیرد.با این حال باید بدانید که گیاهان پرسیاوشان به داروهای شمیایی حساسیت دارند و دارو های خانگی را ترجیح می دهند. در ادامه آفات رایج پرسیاوشان و روش های درمان آن ارائه می شود.

آپلنچوئیدها

آپلنچوئید ها علاقه مند به نقاط مرطوب گیاه هستند. اگرچه این موجودات درون آب قرار می گیرند اما با این حال سم پاشی مرتب برگ های گیاه پرسیاوشان موجب می شود تا این آفات به درون برگ ها نفوذ کرده و سلول های برگ را بمکند و در نتیجه ، این امر منجر به قهوه ای شدن برگ های گیاه شده و گیاه را از بین می برد .در این وضعیت باید به سرعت برگ های آلوده شده گیاه را قطع کنید و دیگر برگ های گیاه را با آب مرطوب نکنید. محصولات بیولوژیکی محافظت از گیاهان، از کنترل آفات پشتیبانی می کنند .

شته ها

شته ها معمولا علاقه مند به تمامی گیاهان سبز هستند . این آفات را می توان با ساختار سفیدی که دارند شناسایی کرد که این آفات معمولا در سطح بالایی برگ ها مستقر می شوند. در صورتی که حمله شته ها به گیاه مورد نظر در حد ابتدایی باشد، شستشو گیاه با آب، راه حل مناسبی برای از بین بردن این شته ها است. اما در صورتی که آلودگی گیاه به شته ها به میزان بالایی باشد، راه کار مناسب شستشو گیاه با آب و صابون است .

کنه های عنکبوتی

کنه های عنکبوتی شباهت زیادی به شته ها دارند، اما آن ها معمولا در زیر برگ ها مشاهده می شوند. راه کار مناسب برای از بین بردن کنه های عنکبوتی، پوشش گیاه با پلاستیک است.با گذشت ده روز، کنه های عنکبوتی به طور کامل از بین خواهند رفت .

چطور پرسیاوشان را پرپشت کنیم؟

برای داشتن یک رشد خوب باید مراقب آبیاری بیش ازحد یا خشک شدن خاک گیاه باشید. اگر گیاه را در گلدان نگهداری می کنید همیشه گلدانی را انتخاب کنید که دو برابر اندازه گیاه باشد و آن را با خاکی با کیفیت پر کنید. تامین نور کافی نیز می تواند به رشد این گیاه کمک کند.

نحوه پرورش و نگهداری گل ایکیما چانتینی