پیوند زدن کاکتوس مسئله ای است که توجه بسیاری از دوستداران گلها و گیاهان را به خود جلب می کند. اگر چه پیوند زنی یکی از روشهای تکثیر این گیاه محسوب می شود اما بسیاری از پرورش دهندگان سعی می کنند تا با پیوند زدن انواع مختلف کاکتوس بر روی هم گیاهانی با منظره ای جالب توجه ایجاد کنند.کاکتوس یکی از قشنگترین گیاهان برای نگهداری در خانه و آپارتمان است که نگهداری از آن خیلی راحت است. برای پیوند زدن کاکتوس روش های متفاوتی وجود دارد. هر کدام از کاکتوس ها رفتار منحصر به فردی دارند. اما میتوان اکثر آنها را به یک شیوه پیوند زد. در این مطلب ساده ترین شیوه ی پیوند کاکتوس را به صورت مرحله ای آورده ایم.
پیوند کاکتوس ها به چه منظور انجام می شود؟
- افزایش رشد گونه های کم رشد
- کاهش سن گلدهی
- جلوگیری از پوسیدگی ریشه
- نجات کاکتوس هایی که دچار پوسیدگی ریشه شده اند
- پیوند کاکتوس های ابلق و بدون کلروفیل
اصطلاحات پیوند کاکتوس
پیوند زدن یکی از روش های افزایش رشد و تکثیر کاکتوس ها محسوب می شود. انواع روش های پیوند کردن کاکتوس ها وجود دارد که ما در این مقاله آسان ترین و کاربردی ترین روش را برای شما توضیح می دهیم.اما قبل از پرداختن به نحوه پیوند کاکتوس بهتر است اصطلاحات تخصصی آن را معرفی کنیم.
پایه پیوند
کاکتوسی که به عنوان قسمت پایینی و عضو ریشه دار استفاده می شود و وظیفه ی تغذیه بخش بالایی را به عهده دارد. معمولا از کاکتوسهای استوانه ای یا مخروطی برای پایه استفاده می شود.
انواع پایه های مناسب جهت پیوند
- انواع میرتلو (پایه آبی یا نقره ای)
- انواع برزو
- بیشتر خانواده سرئوس ها
- اچینوپسیس
- اپونتیا
- و پرسیکا
پیوندک کاکتوس
به کاکتوسی که بر روی پایه قرار گرفته و در واقع قسمت رشد کننده گیاه می باشد پیوندک گفته می شود. کاکتوسها را در هر سنی می توان روی هم پیوند زد اما بهتر است که کاکتوسی را که پیوندک را تشکیل می دهد، گیاهی جوان و به سن یک یا دو ساله باشد.
حلقه آوندی
اگر کاکتوسی را برش دهید در وسط برش قسمتی دایره مانند را مشاهده می کنید به نام حلقه آوندی که شاهرگ حیاتی گیاه است. در هنگام پیوند زدن تا حد ممکن باید این حلقه هم در پایه و هم در قلمه در تماس با هم قرار گیرد. دقت داشته باشید که آوند ها در همه ی کاکتوس ها حلقه ای نیستند و در برخی از آنها به صورت دو خط موازی قرار گرفته اند.
وسایل مورد نیاز برای پیوند کاکتوس
- کاکتوس سالم و مناسب برای پایه
- پیوندک
- تیغ یا چاقوی نازک و تیز
- انبر یا دستکش برای نگهداشتن کاکتوس
- مایع ضد عفونی کننده مانند الکل یا پرمنگنات
- کش لاستیکی مرغوب (یا هر چیزی که با آن بتوان به خوبی پیوندک و پایه را روی هم محکم نگهداشت)
طریقه انجام عمل پیوند زدن کاکتوس
- ابتدا چاقو یا تیزبر را با الکل ضدعفونی کنید تا بیماری از کاکتوسی به کاکتوس دیگر منتقل نشود.
- پایه ای را انتخاب کنید که سالم باشد تا بتواند پیوندک را تحمل نماید و قسمت انتهایی سر پایه را به صورت افقی برش بزنید . برای برش زدن چاقوی شما باید تیز باشد زیرا در صورت کند بودن چاقوی شما این بخش موقع برش کمی لهیده می شود و ممکن است پیوند، خوب نگیرد.
- لبه های کناری پایه را از بغل به صورت اریب برش بزنید . اکنون سطح مقطع پایه شبیه هشت وجهی می شود. لبه ها را باید بزنیم زیرا چند روز بعد سطح برش خشک و چروکیده می شود و پیوندک پس می زند.
- برای برش پیوندک دوباره چاقو یا تیزبر را ضد عفونی کنید.
- برای اینکه احتمال پیوند زدن بالا برود باید قطر پایه و پیوندک متناسب و همسان باشد تا آوندهایشان خوب با هم چفت شود . برای اینکه پیوندک پس نزد بهتر است ،پایه کمی بزرگ تر از پیوندک باشد، زیرا بعد از پیوند، پیوندک رشدش سریع تر است و پایه رشد جزئی دارد بنابراین باید پایه توانایی نگهداری آن را داشته باشد.
- با پنس پیوندک را از روی کاکتوس هایی که بچه کرده اند ، بردارید و با چاقوی تیز یا تیزبر لایه نازکی از کف آن را ببرید و روی پایه قرار دهید. حلقه آوندی پایه و پیوندک را با هم میزان کنید و پیوندک را روی سطح پایه بلغزانید تا هوا بین محل پیوند نرود.
- چند تا کش دور گلدان بیاندازید تا از بالای پیوندک رد شود و کل ارتفاع گلدان را در برگیرد و پیوندک را محکم نگه دارد . اگر کش دور گلدان محکم باشد ، پیوند هم خوب می گیرد.
- برای گلدان های بزرگ از وزنه به جای کش استفاده کنید به صورتی که دو طرف نخ را وزنه ببندید و از روی پیوندک آویزان کنید.
- کاکتوس را در جایی دور از نور و دمای 20 تا 30 بگذارید و بعد از گذشت چند روز بعد از برقراری پیوند کاکتوس را به مکان دلخواه انتقال دهید.
فیلم آموزش پیوند زدن کاکتوس در منزل
اشتباهات رایج در پیوند کاکتوس
- یکی از علت های بد شکل شدن کاکتوس ها بعد از پیوند، انتخاب غلط اندازه پایه و پیوندک است. باید قطر پایه و پیوندک متناسب و همسان باشد تا آوندهایشان خوب با هم جفت شود.
- پایه کاکتوس رو کوتاه انتخاب نکنید زیرا هر چه سطح نور گیر کاکتوس بیشتر باشد فتوسنتز بیشتری می کند و در نتیجه رشد بهتری به پیوندک می دهد.
- اگر می خواهید کاکتوس پیوندی شما سریع بچه بدهد به ریشه پایه دقت کنید زیرا هر چه ریشه های پایه پیوند در زمان پیوند بیشتر باشد پیوندک سریع تر شروع به رشد و بچه دهی خواهد کرد .
- اگر می خواهید پیوندک رشد خوبی داشته باشد باید به رشد پایه پیوند دقت کنید زیرا هر چه رشد پایه پیوند بیشتر باشد رشد پیوندک نیز بیشتر است.
- جهت انتخاب پایه مناسب برای پیوندک از چند نفر مطلع سوال بپرسید زیرا بعضی از پیوندک ها روی پایه های خاصی رشد بهتری از خودشان نشان می دهند .
- اگر می خواهید چند کاکتوس مختلف را روی هم به صورت طبقاتی پیوند بزنید و رنگ بندی مختلفی ایجاد کنید ، توجه نمایید که هر چه که طبقات بالاتر برود از رشد پیوندک کمتر می شوند به این معنی که ممکن است پیوند در طبقه سوم رشد بسیار کمی داشته باشد. سعی کنید بر روی یک پایه کاکتوس بیش از یک پیوند نزنید زیرا رشد مجموعه چند پیوندک بسیار از رشد یک پیوندک کمتر خواهد بود.
- اگر کاکتوس جدید خریده اید و می خواهید روی آن پیوند بزنید اجازه بدهید پایه پیوند رشد جدید بکند زیرا بعد از جا به جایی کاکتوس و خرید آن از جایی به جای دیگر ممکن است رشد کاکتوس متوقف شود و پیوندک رشد نکند .
بعد از پیوند زدن کاکتوس چه کارهایی باید بکنیم؟
گلدان را آبیاری کنید زیرا پایه قوی است و نیاز آبی اش نسبت به پیوندک بیشتر است. در صورتی که پای گلدان خشک باشد پایه، آب پیوندک را به خود می کشد و آن را خشک می کند اما اگر گلدان آب کافی داشته باشد ، پایه برای آب سراغ پیوندک نمی رود.موقع آبیاری، روی محل پیوند آب نریزد. برای آبیاری بهتر است گلدان را در یک ظرف آب بگذارید تا گلدان خوب سیراب شود.پایه کاکتوس را از یک هفته قبل از پیوند آب ندهید زیرا راحت تر پیوند را جذب می کند و پیوند موفق تر خواهد بود.
زمانِ گرفتنِ پیوند کاکتوس
زمان گرفتن پیوند به نوع پایه کاکتوس بستگی دارد، اما کاکتوس ها طی یک هفته پیوند می گیرد . بعد از یک هفته کش را از روی کاکتوس بردارید زیرا اگر کش بیش از حد بماند به پیوندک فشار وارد شده و پیوندک را خراب می کند.
نکته مهم در مورد پیوند زدن کاکتوس
اگر اولین بار است که پیوند می زنید پایه را از نوع ستونی یا عمودی (سرئوس) و پیوندک را از نوع گرد و توپی (اچینوپیس) انتخاب نمایید سپس بعد از یادگیری پیوند را روی گونه های دیگر هم امتحان کنید.
بهترین زمان برای پیوند زدن کاکتوس
اواخر بهار و تابستان مناسب ترین زمان برای پیوند زدن کاکتوس ها است زیرا در این زمان ها شیره ی داخلی کاکتوس زیاد است و توانایی گرفتن پیوند را دارند.