گیاه کالاتیا (Calathea) یک گیاه زیبای استوایی با انواع گوناگونی است. برگ های زیبا و دوک مانند این گیاه با رنگ ها و نقوش زیبایی که دارد چشم هر بیننده ای را به خود معطوف خواهد کرد. به دلیل دارا بودن خطوط و نقوش روی برگ ها این گیاه را به نام های گیاه گوره خری، گیاه طاووس یا مارزنگی نیز می نامند. این گیاه زیبا بومی نواحی کشور برزیل است و در تمام طول سال می توان نگهداری گیاه کالاتیا را در خانه انجام داد. از آنجایی که همانطور که گفته شد، بومی نواحی استوایی است نکاتی درباره نگهداری آن باید مورد توجه قرار بگیرد. در شرایطی که نکات نگهداری و محیط پیرامون گیاه فراهم باشد، می تواند رشد مناسب و خوبی داشته باشد. امروزه گیاه کالاتیا در بین علاقه مندان محبوبیت خاصی پیدا کرده و مورد توجه بسیاری قرار گرفته است.
انواع مختلف گیاه کالاتیا
در طبیعت حدوداً ۳۰۰ گونه مختلف از گیاه کالاتیا وجود دارد. انواع مختلف کالاتیا دارای برگ های زیبا با نقوش، رنگ و گل های مختلفی هستند. بعضی از محبوب ترین انواع گل کالاتیا برای آشنایی بیشتر شما در ادامه آورده شده است:
کالاتیا کروکاتا
این نوع از گیاهان کالاتیا که متعلق به برزیل هستند دارای برگ های مواج می باشند. قسمت فوقانی برگ های این گیاه به رنگ سبز تیره و قسمت زیرین آن ها به رنگ های مختلفی مانند بنفش، قرمز، زرد و نارنجی می باشد . این گیاهان دارای ساقه های بلندی هستند و حدود 6 الی 8 هفته عمر می کنند . این گیاهان نیازمند دمای بالای 19 درجه سانتی گراد و نور غیر مستقیم آفتاب هستند.
کالاتیا لانسیفولیا
این نوع از گیاهان کالاتیا دارای برگ های باریک هستند و ارتفاع آن ها به بیش از 45 سانتی متر می رسد . رنگ اصلی این گیاهان به رنگ سبز روشن است و در حاشیه برگ ها ، رنگ سبز زیتونی به چشم می خورد. قسمت پایینی این گیاهان نیز به رنگ بنفش می باشد.
کالاتیا اوربیفولیا
این نوع از گیاهان کالاتیا دارای برگ های گرد و سبز با ارتفاع 40 سانتی متر هستن د. برگ های این گیاه پوشیده شده از نوار های رنگی به رنگ سبز و کرم است و قسمت پایینی برگ های این گیاه به طور قابل توجهی روشن تر از سایر قسمت های گیاه است.
کالاتیا ماکویانا
که به نام گیاه طاووس هم شناخته می شود. این اسم به دلیل رنگ بنفش زیر برگ های گیاه است. و رنگ سطح روی برگ ها سفید و سبز هستند.این گیاهان دارای 15 سانتی متر طول و برگ های سبز رنگ و بیضی شکل می باشند . برگ های این گیاه در قسمت های زیرین به رنگ بنفش کمرنگ است .
چگونگی مراقبت از گیاه کالاتیا
گیاهان کالاتیا ، گیاهان زیبایی هستند که جلوه زیادی به محیط منزل و یا دفاتر کار می بخشند و مراقبت از این گیاهان کار دشواری نیست و در صورت برآورده کردن موارد ناچیزی، زیبایی و طروات خود را تا سال ها حفظ خواهند کرد .
دما و رطوبت مورد نیاز گیاه کالاتیا
بهترین شرایط آب و هوایی برای نگهداری گیاه کالاتیا هوایی مطبوع و گرم است. این گیاه در دمایی بین ۲۱ تا ۲۹ درجه سانتی گراد بهترین رشد را خواهد داشت. ولی می تواند تا دمای ۱۵ درجه را نیز تحمل کند. ولی در دمای پایین تر آسیب خواهد دید. گیاه کالاتیا خود را از مکان های خنک، دور نگهداری کنید. هرچه می توانید رطوبت محیط گیاه خود را بالا نگه دارید. می توانید گیاه را در مکان هایی مانند آشپزخانه یا حمام و دستشویی در صورت فراهم کردن نور نگهداری کنید. یا با استفاده از رطوبت ساز، رطوبت محیط گیاه را بالا ببرید. معمولاً تراریوم ها گزینه مناسبی برای نگهداری کالاتیا محسوب می شوند..
خاک مناسب برای گیاه کالاتیا
بستر خاک این گیاه باید دارای فیبر، هوموس و همچنین قابل نفوذ اکسیژن باشد . خاک نیز باید غنی از مواد معدنی باشد که با مخلوط کردن دانه های پلی استایرن پرلیت با خاک گیاه، می توانید نفوذ پذیری و توانایی ذخیره آب را در آن بهبود ببخشید .بستر خاک این گیاه باید مبتنی بر ذغال سنگ نارس باشد و همچنین می توانید بستر خاک را ترکیبی از زغال سنگ نارس و کمپوست قرار دهید. مقدار pH خاک باید بین 4.5 تا 5.5 باشد و در صورت امکان به طور مرتب کنترل شود.
تعویض گلدان گیاه کالاتیا
گیاه کالاتیا دارای ریشه هایی نسبت قوی است و به همین دلیل نیازمند آن است که هر 2 یا 3 سال به گلدان بزرگ تری منتقل شود.بهترین زمان برای تعویض گلدان این گیاه قبل از رشد شاخه های جدید است .گیاه را به آرامی از گلدان بیرون بیاورید تا به ریشه های آن آسیبی وارد نشود .ریشه گیاه را به خوبی بررسی کنید تا در صورت پوسیده شدن برخی از قسمت های آن ، آن ها را از سایر ریشه ها جدا کنید .زهکشی مناسب را در گلدان جدید فراموش نکنید و ابتدا بستر را بر روی سوراخ های زهکشی گلدان بریزید؛ می توانید برای این کار از شن درشت یا پرلیت استفاده کنید.سپس گیاه کالاتیا را بر روی بستر قرار دهید و بعد گلدان را با خاک تا 2 سانتی متر زیر لبه گلدان پر کنید و خاک را به آرامی فشار داده و در نهایت آن را آبیاری کنید.
آبیاری گیاه کالاتیا
این گیاه تقریبا نیازمند آبیاری زیادی است . از اردیبهشت تا شهریور به طور مرتب و با استفاده از آب فاقد آهک گیاه را آبیاری کنید و البته باید توجه داشته باشید که آبیاری بیش از حد نیز همانند کمبود آب به ریشه های این گیاه آسیب می رساند . در حالت ایده آل ، بستر را به طور مرتب مرطوب نگه دارید و اجازه دهید روی سطح آن اندکی (نه بیش از حد) خشک شود .بروز لکه بر روی برگ های این گیاه نشان دهنده رطوبت خیلی کم آن است که برای افزایش رطوبت گیاه، گاهی اوقات بر روی برگ های آن، آب اسپری کنید . قرار دادن دستگاه مرطوب کننده هوا نیز برای حفظ رطوبت گیاه مناسب است و آبیاری گیاه با آب دارای آهک نیز ممکن است باعث بروز لکه بر روی برگ های آن شود .
برای آبیاری این گیاه می توانید از آب شیر نیز استفاده کنید؛ البته باید اجازه دهید که آب به مدت یک روز درون ظرفی در محیط اتاق باقی بماند تا املاح آن ته نشین شوند . از آنجایی که برگ های زیبا این گیاه می توانند گرد و غبار موجود در محیط را به خود جذب کنند ، بهتر است گاهی اوقات آن ها را با پارچه ای مرطوب تمیز کنید و البته باید در انجام این کار مراقب باشید تا از صدمه زن به برگ ها جلوگیری شود .

کوددهی گیاه کالاتیا
این گیاه نیازمند کوددهی در دفعات محدودی است در طول دوره اصلی رشد گیاه، کود مایع را به آب مورد نظر برای آبیاری گیاه اضافه کنید. کود مورد نیاز برای این گیاه باید فاقد مقدار زیاد فلوئور و نمک باشد.این گیاه نیازمند کود مخصوصی نبوده و استفاده از کود های معمولی برای آن اکتفا می کند .
هرس کردن گیاه کالاتیا
باید بدانید که این گیاه زیاد به هرس کردن خاصی نیاز ندارد.همانطور که ذکر کردیم برای هرس کردن گیاه کالاتیا نیاز به زحمت زیادی نیست و تنها کافی است که برگ های زرد و خشک شده را جدا کنید. و اصلا نیاز به جدا کردن برگ های سبز و بلند نیست.
خواب زمستانی گیاه کالاتیا
این گیاه معمولا به خواب زمستانی نمی رود.در طول فصل سرما، یعنی ماه های مهر تا بهمن می توانید این گیاه را در مکان های اندکی خنک تر از حالت معمول نگه داری کنید، با این وجود از نگهداری گیاه در محیط های خنک تر از 18 درجه سانتی گراد خودداری کنید .این گیاه در طول زمستان ، به دلیل خشکی هوا ناشی از استفاده از سیستم های گرمایشی ، آسیب پذیری بیشتری در برابر آلودگی به آفات مختلف از خود نشان می دهد و از این رو تامین رطوبت مورد نیاز برای بستر گیاه از اهمیت بالایی برخوردار خواهد بود .
تکثیر گیاه کالاتیا
بهترین روش برای تکثیر گیاه کالاتیا تقسیم بوته است. در واقع این گیاهان آپارتمانی را هنگام تعویض گلدان می توان در اوایل بهار تکثیر نمود. در انواع مختلف کالاتیا فقط گیاه کالاتیا مارانتا است که می شود آن را از طریق قلمه ساقه تکثیر کرد.
تکثیر گیاه کالاتیا از طریق کاشت
استفاده از بستر زغال سنگ برای تکثیر این گیاه از اهمیت بالایی برخوردار است . در مرحله اول اجازه دهید تا گیاهان مورد نظر در آب جفت گیری کنند تا به حداکثر اندازه خود برسند و سپس آن ها را به طور جداگانه در گلدان های کوچک قرار دهید . بستر زغال سنگ نارس این مزیت را دارد که شما مجبور به جا کردن نهال های گیاه از یکدیگر نخواهید بود.نهال را درون گلدان با بستر زغال سنگ بکارید و سپس روی گلدان را با فویل و یا پلاستیک بپوشانید و به طور مرتب گیاه را آبیاری کنید تا چند میلی متر رشد کند؛ بعد از رشد گیاه می توانید فویل و یا پلاستیک موجود بر روی گلدان را از روی آن بردارید . گلدان را در محلی دارای سایه و درجه هوای 24 تا 28 درجه سانتی گراد نگه داری کنید . بعد از این که نهال ها به اندازه کافی رشد کردند می توانید آن ها را در گلدان های بزرگتری بکارید .
تکثیر گیاه کالاتیا از طریق قلمه زنی
در طول ماه های دی تا فروردین می توانید این گیاه را قلمه زنی کنید . شاخه های مورد نظر برای قلمه زنی باید حداقل دارای 2-3 گلبرگ باشند . با استفاده از چاقوی تمیز و تیز، شاخه مورد نظر را بریده و بلافاصله داخل گلدان های کوچک دارای بستر مناسب و غنی از هوموس بکارید. بستر زغال سنگ نیز برای کاشت این گیاه مناسب است.
برای گیاهان کم حجم تر، معقول است که 3-4 گیاه را در گلدان های 10 سانتی متری بکارید . بستر گیاه باید همیشه مرطوب نگه داشته شود و پس از اتمام کاشت، روی گلدان را با فویل یا پلاستیک بپوشانید و گیاه را در نقطه ای گرم و سایه دار با دمای تقریبا 23 درجه سانتی گراد قرار دهید.برای تامین شرایط مطلوب جوانه زنی ، گیاه را در محیطی دارای 85 تا 90 رطوبت نگه داری کنید . همچنین به منظور جلوگیری از بروز آفات بر روی برگ های گیاه ، روزانه فویل را برای مدت کوتاهی از روی گلدان بردارید . معمولا پس از گذشت 6 الی 8 هفته از کاشت گیاه، ریشه ها به طور کامل ایجاد می شوند و می توانید گیاه را به گلدان بزرگتری انتقال دهید و توجه داشته باشید که اگر گیاه را در محل خنک نگه داری کنید، ریشه ها دیرتر ایجاد می شوند.
تکثیر گیاه کالاتیا از طریق تقسیم ریشه
ساده ترین روش برای تکثیر گیاه طاووس ، تقسیم ریشه است و بهترین زمان برای انجام این کار فصل بهار است .گیاه مورد نظر را از درون گلدان دراورده و خاک های موجود بر روی ریشه را از روی آن کنار بزنید.مرطوب بودن بستر خاک از آسیب رسیدن به ریشه گیاه در هنگام انجام این کار کمک زیادی می کند.با دقت به ریشه ها نگاه کنید تا قسمتی ضخیم و غده مانندی را پیدا کنید و هر ریشه ای که از گیاه جدا می کنید باید دارای یکی از این غده ها باشد.غده را درون گلدان کوچک به عمق 7-8 سانتی متر درون بستر قرار دهید و سپس خاک را بر روی آن بریزید و مرتبا آبیاری کنید و بعد روی گلدان را با تکه ای فویل بپوشانید.در صورتی که این گیاه را در محلی با دمای 18 درجه سانتی گراد نگه داری کنید ، سرعت رشد آن به طرز چشمگیری افزایش خواهد یافت .بعد از گذشت 6-8 هفته ، گیاه را به گلدانی با عمق 12 سانتی متر منتقل کنید تا روند طبیعی رشد خود را پیش گیرد .
بیماری های گیاه کالاتیا
کالاتیا سندرینا مستعد ابتلا به تعدادی آفت خاص است، مانند کنه تارعنکبوتی.اما خیلی جای نگرانی نیست، چون پس از ابتلای گیاه به این آفات با کمی مراقبت ساده می توانید کنترل اوضاع را به دست بگیرید.یک راه عالی برای درمان این آفت، اسپری کردن محلول آب و مایع ظرفشویی به برگ های گیاه است. با این کار آفات موجود روی برگ محصور شده، گیر می افتند و در نتیجه از بین می روند.پس از آن، برای چند هفته برگ ها را با یک دستمال نم دار تمیز کنید. این پروسه را باید برای هر هفته یا دو هفته یکبار تکرار کنید تا مطمئن شوید آفات در گیاه پخش نشده باشند.
کالاتیا سندرینا گیاه حساسی است. خوشبختانه، نشانه هایی وجود دارند که می توانید با تشخیص آن سریعا متوجه شوید که گیاه در شرایط مطلوبی نیست.این نشانه ها شامل قهوه ای و شکننده شدن برگها، زرد شدن آنها، و تغییر رنگ نوارهای صورتی گیاه به رنگ سفید هستند.رخ دادن این اتفاق ها به معنی مرگ گیاه نیست. ماجرا ساده تر از این حرفاست. این نشانه ها فقط به این معنی هستند که گیاه مراقبتهای مخصوص خود را دریافت نمی کند.
برخی از آفت های گیاه کالاتیا
- در صورتی که برگ های این گیاه حالت پژمردگی به خود گرفتند و سطح زیر گیاه تار عنکبوت ایجاد شود علت آن وجود کنه های ریز قرمز می باشد. که برای رفع این مشکل شما می توانید از سم زدایی استفاده کنید.
- در صورتی که برگ های گیاه کم رنگ شدند و زخم هایی بر روی برگ ها مشاهده شد حتما باید از یک سم نفوذی استفاده کنید.دقت داشته باشید که این کار را هر ۱۴ روز یک بار انجام دهید و آن را سم زدایی کنید.
- در صورتی که برگ های این گیاه به سمت پایین خم شده باشند، علت آن بالا بودن دمای محیط است و نشان می دهد که هوا بسیار خشک است به همین دلیل باید گیاه را به جایی خنک تری ببرید و حتما آبیاری و غبار پاشی نیز انجام دهید.
- در صورتی که حاشیه برگ های این گیاه به رنگ قهوه ای و به صورت لوله ای شکل در آمدند، علت آن هوای سرد محیط و آبیاری نامنظم است.
- در صورتی که برگ های این گیاه شروع به ریزش کنند علت آن این است که گیاه کالاتیا از کمبود آب رنج می برد و باید روش آبیاری مناسب را در پیش گرفت.
- در صورتی که برگ های این گیاه ریز بماند و رشد نکنند، علت اصلی آن این است که مواد غذایی در خاک کم است و کمبود آن به شدت احساس می شود. برای برطرف کردن این مشکل باید کود به خاک اضافه کنید.
چرا برگ های کالاتیا سندریا در شب بسته نمی شود؟
بسته شدن برگ های کالاتیا سندریا در شب، یکی از مشخصه های جذاب آن است و جز ویژگی های ذاتی گیاه به شمار می رود، اما بسته نشدن برگ ها در طول شب نشانه ای از وجود نور زیاد در محیط است. این گیاه برای بسته شدن برگ ها نیاز دارد تا در محیطی کاملا تاریک قرار بگیرد در غیراین صورت برگ ها باز خواهند ماند.
چرا برگ های کالاتیا سندریا فر می خورد؟
فر خوردن و پیچ خوردگی برگ های کالاتیا سندریا نشانه ای از کم آبی و از دست دادن بیش از حد آب در گیاه است. درواقع این موضوع مکانیزمی دفاعی در گیاه است تا سطح مقطع برگ کاهش یافته و آب کمتری از دست بدهد. کم آبی، رطوبت کم یا گرمای بیش ازحد می تواند باعث چنین مشکلی شود. البته مشکلات ریشه ای مثل پوسیدگی ریشه، سوختن ریشه در اثر کوددهی یا بیماری نیز می تواند باعث ضعف گیاه در تامین آب کافی و پیچ خوردگی برگ ها شود.
چرا برگ های کالاتیا سندریا زرد می شود؟
زرد شدن برگ های کالاتیا سندریا نشانه ای از آب دهی بیش از حد و معمولا دلیل اصلی زرد شدن برگ های کالاتیا سندریا است. ضمن اینکه آبیاری بیش ازحد می تواند باعث آسیب دیدن ریشه و پوسیدن آن نیز شود. اگر نشانه هایی از زرد شدن برگ ها دیدید بهتر است ریشه ها را نیز بررسی کرده، قسمت های پوسیده را تمیز و خاک گیاه را نیز تعویض کنید.
چرا برگ های کالاتیا سندریا قهوه ای می شود؟
یکی از مهم ترین دلایل قهو ه ای شدن برگ های کالاتیا سندریا کم آبی و کیفیت آب است. گیاهی که آب نامناسب با املاح معدنی بالا دریافت کند یا آب کمی دریافت کند و خاکش بیش ازحد خشک بماند آسیب می بیند و لبه برگ هایش قهوه ای خواهد شد. ضمن اینکه رطوبت ناکافی در محیط و خشک شدن هوای اطراف نیز می تواند باعث این مشکل باشد.
شرایط و نحوه نگهداری از گیاهان آپارتمانی










































