همه ما به خوبی از مهم بودن سیستم برف پاک کن در خودرو آگاه هستیم. برف پاک کن های خودرو حتی اگر در منطقه ای خشک و گرم ساکن باشیم، لازم و ضروری هستند و از کار افتادن آنها دردسرهای زیادی را ایجاد می کند.فارغ از خرابی های قسمت های ظاهری برف پاک کن مانند خرابی تیغه ها، فنرها و چشمی های شیشه شور، ممکن است قسمت های برقی و الکترونیکی سیستم برف پاک کن دچار مشکل شود که در ادامه به بررسی این مدل از مشکلات می پردازیم.
آشنایی با ساختار و نحوه عملکرد برف پاک کن خودرو
به طور کلی ساختار الکتریکی سیستم برف پاک کن هر خودرو حاوی دسته برف پاک کن، مدار کنترلی، موتور برف پاک کن و مجموعه پمپ و منبع شیشه شور است و در تعدادی از خودروها شاهد سنسور باران هم هستیم.بسته به فناوری به کار رفته در خودرو، مدار کنترل سیستم برف پاک کن می تواند حاوی چند رله کنترلی در کنار هم باشد یا در قالب یک مدار تایمر درون دسته برف پاک کن یا خود موتور برف پاک کن جاسازی شده باشد. در خودروهای مدرن، مدار کنترلی به طور یک قطعه خارجی وجود نداشته و به طور یک نرم افزار درون یونیت سنسور باران و یا واحد کنترل مرکزی خودرو (BCM) ذخیره شده است.
دسته برف پاک کن، حکم فرمانده سیستم را دارد و همانطور که گفته شد می تواند خود حاوی مدار تایمر باشد یا فقط یک مجموعه کلید ساده باشد که به طور برق و بدنه و یا به طور مالتی پلکس دستورات خود را صادر کند. به طور کلی، مدار کنترل با توجه به شرایط دسته برف پاک کن جریان الکتریکی را به پایه های گوناگون موتور برف پاک کن ارسال می کند. موتور برف پاک کن در اغلب خودروها ۴ پایه اصلی دارد که حاوی اتصال بدنه، فرمان دور کند، فرمان دور تند و سیگنال موقعیت صفر (بخواب تیغه) است.
مدار کنترل می تواند ۴ حالت اصلی تک ضرب، خودکار، دور کند و دور تند را اجرا کند که حالت های تک ضرب و خودکار در واقع همان دور کند هستند ولی به طور غیر پیوسته. مدار تایمر در هر حالتی سیگنال موقعیت صفر را از پیشرانه برف پاک کن کسب می کند تا بدین سان در مواقعی که قرار است برف پاک کن ساکن شود، در وسط شیشه ساکن نشده و به طور کامل بخوابد و سپس ساکن شود. تعدادی از خودروها الگوریتمی دارند که برابر آن اگر بعد از مدت زمان معلومی از فعال شدن برف پاک کن سیگنال موقعیت صفر کسب نشود، برق موتور قطع شود تا بدین سان در صورت گیر مکانیکی بر اثر یخ زدگی یا هر نوع عامل خارجی دیگر، پیشرانه برف پاک کن نسوزد.
حالت خودکار، حالت تایمر است که برف پاک کن در دور کند با فواصل زمانی معینی عمل می کند. در تعدادی از خودروها می توان به کمک یک پتانسیومتر یا کلید چرخشی روی دسته برف پاک کن فاصله زمانی حالت خودکار را تنظیم کرد و در تعدادی از خودروها فاصله زمانی بر پایه سرعت خودرو تنظیم می شود. در خودروهای واجد سنسور باران، حالت خودکار می تواند حاوی دور کند و تند در هر مدل فاصله زمانی باشد که اندازه آن بر پایه شدت بارش و شتاب خودرو تعیین می شود.
نشانه های خرابی برف پاکن
برف پاک کن خودرو وظیفه تمیز کردن شیشه جلو را به عهده دارد. هنگامی که شیشه جلو اتومبیل به هر دلیلی کثیف شود و جلوی دید راننده را بگیرد، برف پاکن ها هستند که شیشه جلو را تمیز می کنند تا راننده دید کاملی از مسیر داشته باشد در ادامه نشانه های خرابی برف پاک کن را بررسی میکنیم.
از کار افتادن برف پاکن
کار نکردن برف پاک کن می تواند دلایل بسیاری داشته باشد. پارگی سیم، سوختن موتور، خرابی فیوز و اتصالی در سیستم برف پاک کن از دلایل کار نکردن آن است.ممکن است زمانی خودرو را تمیز کردید و یا در هنگام پولیش ماشین، در اثر جابجا کردن برف پاک کن، دسته آن را شکسته باشید و یا سیم اتصال آن قطع شود.بهتر است قبل تعویض برف پاک کن، با یک تعمیرکار خودرو مشورت کنید تا مشکل را بررسی کند.
به سختی روی شیشه حرکت می کند
گاهی ممکن است به دلیل وجود مشکل در موتور برف پاک کن، حرکت تیغه ها با اختلال مواجه شوند. در صورت وجود مشکل در پایه های موتور برف پاک کن، تیغه ها یا زیادی شل و یا زیادی سفت حرکت می کنند.
صدای ناهنجار روی شیشه حرکت می کند
این مشکل به کهنه بودن برف پاک کن برمی گردد.وقتی که برف پاک کن قدیمی و کهنه شده، زمانی که روی شیشه حرکت می کند، صدایی ناهنجار جیر جیر می دهد.این صدا به شدت آزاردهنده است و برای رفع آن باید تیغه های برف پاک کن را تعویض کنید.
آب پاشش کار نمی کند
از دیگر مشکلاتی که برای برف پاک کن خودرو بوجود می آید، کار نکردن آب پاش برف پاک کن است.
مشکلات سیستم برف پاک کن خودرو
پیش از هر نوع بررسی نخست به سراغ فیوزهای تغذیه سیستم بروید. در یعضی خودروها، فیوز سیستم دسته برف پاک کن را تغذیه کرده و در بعضی دیگر از خودروها امکان دارد فیوز تغذیه کننده سنسور باران باشد. تعدادی از خودروها ممکن است چند فیوز مستقل برای دسته برف پاک کن و موتور و مدار تایمر داشته باشند. در هر صورت سوختن هر کدام از این فیوزها باعث کار نکردن کلی سیستم است. در صورت سلامت فیوزها اگر مجددا برف پاک کن کار نمی کند، باید اطمینان حاصل کرد که پیشرانه برف پاک کن و تیغه ها دچار گیر مکانیکی نشده باشند که به علت عدم کسب سیگنال صفر، سیستم الکتریکی آنها را قطع کرده باشد. وجود مشکل نرم افزاری در واحد کنترل، خرابی دسته برف پاک کن، تمام شدن زغال پیشرانه، شل شدن اتصال بدنه و خرابی سنسور باران از علت های بعدی است.
یکی از حالت های برف پاک کن کار نمی کند
اگر تنها دور تند یا کند داشته باشیم، ممکن است جعبه مقاومت کنترل دور موتور خراب باشد. در نظر داشته باشید که اگر مقاومت دور کند یا رله دور کند سوخته باشد، در آن صورت حالت تک ضرب و خودکار هم کار نمی کند و فقط دور تند داریم. ولی اگر دور کند کار کرده و حالت خودکار یا تک ضرب فعال نشود، دیگر ایراد از جعبه مقاومت یا رله نیست و شاید خود دسته برف پاک کن یا مدار کنترل ایراد دارد.
با خاموش کردن برف پاک کن، تیغه ها در همان موقعیتی که بودند، متوقف می شوند
این ایراد علت های گوناگونی می تواند داشته باشد. همینطور که در ابتدا گفتیم، با هر نوبت تحریک موتور (در هر دوری) سیستم منتظر سیگنال موقعیت صفر مانده و بعد از کسب آن به کار ادامه داده و یا موتور را ساکن می کند. این خصوصیت موجب می شود که هیچگاه تیغه ها در وسط شیشه متوقف نشوند. اگر سیگنال موقعیت صفر به درستی کسب نشود یا خود مدار کنترل مشکل داشته باشد، در حالت تک ضرب با رهاکردن دسته، بی درنگ تیغه ها متوقف شده و حالت خودکار هم قادر به حرکت نیست.
عدم کسب سیگنال صفر علت های گوناگونی دارد. شل بودن اتصال بدنه ها یا ضعف باتری این دشواری را می تواند ایجاد کند. گاهی ایراد از جعبه دنده داخلی موتور برف پاک کن است که تیغه موقعیت صفر آن کثیف شده یا از جای خود خارج شده است. این مشکل نرم افزاری هم می تواند باشد و در خودروهای مالتی پلکس به علت اغتشاش در شبکه (نصب غیراصولی تجهیزات افترمارکت مانند دزدگیر) روی می دهد.
یک نکته را به یاد داشته باشید که در بعضی خودروها، متوقف شدن برف پاک کن در میانه شیشه یا عمودی ایستادن آن پس از باز کردن سوئیچ بدون اینکه دستوری صادر شده باشد، یک هشدار بوده که سیستم آن را در وضعیتی مانند ضعف باتری یا وجود مشکلات نرم افزاری اجرا می کند؛ خصوصیتی که در خودروهایی مانند پژو ۲۰۶ و زانتیا قابل مشاهده است. همینطور در این تیپ خودروها که دسترسی به تیغه ها در حالت احلام برف پاک کن مشکل است، در هنگام بسته بودن سوئیچ با یک نوبت تحریک تک ضرب، برف پاک کن ها عمودی می شوند تا توانست تیغه ها را تعویض کرد و این خصوصیت یک مشکل محسوب نمی شود.
با فعال کردن شیشه شور، برف پاک کن به کار نمی افتد
این مشکل یا از خود دسته برف پاک کن است که کنتاکت آن کثیف یا معیوب بوده و دستور را به طور همزمان ارسال نمی کند یا ایراد از مدار کنترل است که فرمان را اجرا نمی کند. در خودروهایی که برف پاک کن عقب هم دارند، اگر کنتاکت دسته برف پاک کن معیوب باشد، ممکن است زمان فعال کردن شیشه شور عقب، پیشرانه شیشه شور نتواند تغییر حرکت دهد و کلا مایع در ردیف عقب کسب نشده و یا از چشمی های جلو کسب شود.
سنسور باران کار نمی کند
در خودروهایی که مدار کنترل مستقل از سنسور باران دارند، از کار افتادن سنسور باران موجب از کار افتادن بقیه حالات برف پاک کن نشده و سیستم بقیه حالات حاوی دور کند و تند و تک ضرب را اجرا می کند. ولی در خودروهایی که فرمانده سیستم خود یونیت سنسور باران است، از کار افتادن سنسور باران باعث کار نکردن کلی برف پاک کن می شود. گاهی امکان دارد سنسور باران سالم باشد و همه دستورات را اجرا کند و فقط حالت خودکار را اجرا نکرده و در هنگام بارش باران برف پاک کن را فعال نکند. این مشکل در اثر کثیفی چشمی های سنسور باران یا خرابی سیلیکون های تماس دهنده سنسور با شیشه است که باعث نفوذ حباب هوا و تشخیص غلط سیستم می شود. در وضعیت آب و هوایی سرد و بارش برف با توجه به خطر یخ زدگی، اگر گرمکن داخلی سنسور باران درست عمل نکند، کارکرد آن گرفتار مشکل شده و برف پاک کن ها کار نخواهند کرد.
اجزای مختلف در کنار هم قرار می گیرند تا یک کل را بسازند. خودرو نیز از اجزای مختلف تشکیل شده، این اجزا در کنار یک دیگر ردیف شده اند تا کلیتی که خودرو نام دارد را بسازند. هر قطعه وظیفه ای را به عهده دارد. یکی از قطعات خودرو برف پاکن است. این قطعه ارزان قیمت در رانندگی ایمن نقش پررنگی دارد. برف پاکن می تواند به دلایل متعددی آسیب ببیند که در ادامه به آن پرداخته می شود. به یاد داشته باشید که تعویض این قطعه بسیار آسان است و خودتان به راحتی می توانید تعمیرکار خودتان باشید و آن را روی خودرو نصب کنید.
زمان تعویض برف پاک کن
به طور کلی زمان مشخصی برای تعویض این تیغه های کاربردی وجود ندارد. عوامل مختلفی می تواند روی زمان آن موثر باشد که مهمترین آنها جنس و شرایط جوی است. برای مثال شرایط آب و هوایی مطلوب سبب فرسودگی تیغه های برف پاکن نمی شود اما رانندگی در مناطق کوهستانی که بارش ها در آن زیاد است روی کاهش عمر تیغه های برف پاکن اثرگذار است. اما تابش نور خورشید نیز سبب فرسایش پلاستیک روی برف پاکن می شود بنابراین صرف استفاده نکردن و رانندگی در شرایط جوی مطلوب نمی تواند دلیلی بر سلامت آن باشد.بهتر است که تیغه های برف پاکن را هر ۶ ماه یک بار مورد بررسی قرار دهید و در صورت معیوب بودن آن را تعویض کنید.
چگونگی تعویض تیغه برف پاکن
تعویض تیغه ها کار بسیار ساده و آسانی است. برای تعویض تیغه ها کافی است آنها را کمی خم کنید تا از قاب فلزی جدا شود سپس می توانید تیغه جایگزین را در قالب جای دهید. این نکته را در نظر بگیرید که تیغه باید در فریم مخصوص به خود ثابت باشد.