یکی از فناوری های استفاده شده در خودرو های مدرن ترمز دستی برقی است.ترمز دستی مکانیکی به سیستمی گفته میشود که بدون هیچ تغییری در بیشتر خودروهای ساخت داخل در قطعات و عملکرد، استفاده میشود. این سیستم نمونه کامل تر و مدرن ترمز دست اهرمی و پدالی است که همه با آن آشنا هستند. افزایش استهلاک خودرو ها باعث شد تا طراحان دست به ساخت ترمز دست الکترونیکی بزنند. این ترمز اولین بار بر روی آئودی A8 مورد استفاده قرار گرفت و بعد کم کم گسترش پیدا کرد.
منظور از ترمز دستی برقی چیست؟
تمام افراد با ترمز دستی های مکانیکی آشنایی دارند. هنگامی که اهرم آنها به طرف بالا کشیده می شد، چرخ ها قفل و با بردن آن به سمت پایین چرخ ها آزاد شده و خودرو به حرکت ادامه می داد. متاسفانه کاربران خودروها و حتی کارشناسانی که در این زمینه فعالیت داشتند در مورد ترمز دستی های مکانیکی انتقادات بسیار زیادی را ارائه دادند.برای مثال از میان ایرادها می توان به این موضوع اشاره کرد که میزان استهلاک خودرو تا حد زیادی افزایش یافته و با گذشت زمان، قدرت اولیه از دست می رود.
اما در حال حاضر پیشرفت تجهیزاتی که در خودروها مورد استفاده قرار می گیرند، باعث شده تا فناوری ترمز دستی برقی را مشاهده کنیم که توانسته در برطرف کردن بسیاری از مشکلات نقش مهمی را ایفا کند.یکی از تفاوت های اصلی و مهم این ترمز برقی با مکانیکی این است که کامپیوتر خودرو در قفل چرخ ها دخالت دارد.ترمز دستی برقی به گونه ای طراحی شده که هر کدام از چرخ های عقب دارای یک موتور الکتریکی جداگانه هستند که کامپیوتر خودرو با استفاده از آن، حرکت چرخ ها را قفل خواهد کرد. در مقایسه با ترمز دستی های مکانیکی که از طریق اکسل خودرو چرخ ها را نگه می دارد، سیستم ترمز دستی برقی تنها از اصطکاک میان لنت و دیسک ترمز به منظور متوقف کردن حرکت تایر استفاده می کند.
همین مسئله شرایطی را فراهم کرده تا خودروهایی که از این تکنولوژی استفاده کرده اند کمتر دچار مشکل و یا خرابی شوند.در اتومبیل های قدیمی، هنگامی که ترمز دستی های اهرمی را به کار می گرفتیم اکسل خودرو با آمدن به سمت بالا چرخ ها را قفل می کرد که در نتیجه فرسودگی جوینت ها و اتصالات دیگر موجود در اکسل را در پی داشت.
ترمز دستی برقی چگونه کار می کند؟
موتور الکتریکی سیستم ترمز دستی برقی در کالیپر ترمز چرخ عقب قرار گرفته است. در این نوع ترمز هیچ کابلی مورد استفاده قرار نگرفته و ترمز دستی با استفاده از نیروی الکتریکی شروع به کار خواهد کرد.در صورتی که کاربر خودرو دکمه را فشار داده و ترمز دستی فعال شود چراغ صفحه نمایش موجود بر روی کلید فعال سازی روشن می شود. برای اینکه سیستم را غیر فعال کنید قادر هستید همان دکمه را نیز مورد استفاده قرار دهید.لازم به ذکر است که در تعداد زیادی از خودروهایی که این سیستم ترمز را دارند، پس از اینکه دنده در حالت حرکت قرار گرفته و راننده پدال گاز را فشار داده، اگر راننده کمربند ایمنی را ببندد ترمز دستی به صورت خودکار غیر فعال خواهد شد.
انواع ترمز دستی الکترونیکی
به طور کلی، دو نوع ترمزدستی الکترونیکی داریم. در نوع اول، ترمز های عقب بوسیله کابل (مانند ترمزدستی های مکانیکی) فعال می گردند، با این تفاوت که یک موتور برقی کار دست راننده را انجام می دهد و نیروی مورد نیاز فعال کردن ترمزدستی را تامین می کند. در این خودروها، ترمزدستی با فشردن یک دکمه، فعال یا غیرفعال می گردد و توسط یک چیپ الکترونیکی کنترل می شود که در شرایط مختلف، مانند زمانی که خودرو در سربالایی قرار گرفته است و قصد حرکت مجدد دارد، به یاری راننده می شتابد.
ولی در نوع دوم، همانند فولکس واگن پاسات، موتور الکتریکی ترمز دستی در کالیپر ترمز چرخ عقب جاسازی شده است. در این سیستم هیچ گونه کابلی وجود ندارد و ترمزدستی فقط به واسطه نیروی الکتریکی فعال می گردد. فروش خودرو، در صورت فشردن دکمه و فعال شدن ترمزدستی، چراغ نمایشگر روی دکمه فعال سازی روشن شده و صدای هشدار نیز شنیده می شود. لازم به ذکر است این سیستم توسط همان دکمه نیز غیر فعال می شود. البته در اغلب خودروها، بعد از قرارگیری دنده در حالت D. (حرکت) و فشردن پدال ترمز، ترمزدستی به صورت اتوماتیک غیرفعال می شود.
مهم ترین مزایای این سیستم چیست؟
یکی از مزیت های اصلی و کلیدی ترمز دستی برقی این است که عملکرد همان ترمز دستی قدیمی را تنها در یک دکمه نسبتا کوچک خلاصه کرده است. استفاده از این سیستم باعث می شود تا ساختار قدیمی و رایج ترمز دستی کنار گذاشته شود.این تکنولوژی قابلیت نصب بر روی تمام خودروهای داخلی و خارجی دارد که به راحتی و آسانی قابل انجام است.
توجه داشته باشید که ترمز دستی به گونه ای طراحی شده که برای عملکرد خود به نیروی نسبتا زیادی نیاز دارد. در حالی که ترمز پارک برقی خودرو از طریق فشردن یک دکمه ترمز دستی فعال شده و چرخ ها با سرعت بالایی قفل می شوند. نکته ای که در اینجا لازم به ذکر بوده این است که کاربران می توانند ترمز برقی را به سیستم امنیتی مجهز کنند تا به جز راننده شخص دیگر قادر به فعال کردن آن نباشد.با به کارگیری ترمز پارک برقی علاوه بر ظاهری شیک و جذاب، آسایش را نیز برای اتومبیل خود فراهم خواهید نمود. کاهش وزن خودرو، اشغال شدن فضا و همچنین پایین آمدن استهلاک قطعات ترمز دستی از دیگر مزایای این تکنولوژی به شمار می آید.
حالت اضطراری ترمزگیری دستی
در شرایط خاص اضطراری یا هنگامی که ترمزهای اصلی عمل نمی کنند و یا زمانی که در سراشیبی ها و سربالایی ها به عملکرد ترمزدستی نیاز است، باید کلید فعال سازی و غیرفعال سازی کلید (A) را به طور مستمر فشار دهید.این کار در صورتی که سیستم EPS ایرادی نداشته باشد، باعث فعال شدن ترمز چرخ ها و یا غیرفعال شدن آنها می شود. در صورت معیوب بودن ESP و یا عملکرد نامناسب آن، واحد کنترل ترمزدستی را فعال کرده و ترمزهای خودرو را فعال یا غیرفعال می کنیم .
- کلید فعال و غیرفعال سازی ترمزدستی الکتریکی
- دستگیره آزاد نمودن اضطراری ترمزدستی الکتریکی
- کابل ترمزدستی الکتریکی
- واحد الکتریکی ترمزدستی
تفاوت بین ترمز دستی مکانیکی و الکترونیکی در چیست و کدامیک بهتر هست ؟
یکی از مزایای ترمز دستی الکترونیکی داشتن ایمنی بالای آنست که سبب شده افراد زیادی را به سمت خود جذب کند اما. ترمز دستی مکانیکی جزو قطعاتی از خودرو است که در گذر زمان به سرویس نیاز داشته و به خوبی عمل نمی کند.سیستم ترمز دستی الکترونیکی به شکلی طراحی شده است که وضعیت چراغ ها در هر لحظه توسط کامپیوتر خودرو مورد بررسی قرار می گیرد و درصورتی که چراغ ها در مسیر شیب دار قرار داشته باشند کامپیوتر خودرو نیروی بیشتری را به سمت چرخ های عقب می رساند تا مانع از حرکت آن شود.
یکی دیگر از مزایای ترمز دستی برقی نسبت به ترمز دستی مکانیکی استفاده کردن راحت آن است به شکلی که فقط با یک دکمه فعال می شود و فقط راننده قادر است پدال ترمز را نگه داشته تا این سیستم چرخ های خودرو را آزاد کند.اما در ترمز دستی مکانیکی علاوه بر راننده هر فرد دیگری می تواند ترمز دستی را آزاد کند که این امر ممکن است موجب بروز سانحه گردد.ترمز دستی برقی بسیار هوشمندانه تر از ترمز مکانیکی عمل کرده و این ویژگی ترمزهای دستی برقی سبب می شود که از بروز بسیاری از حوادث پیشگیری به عمل آید.
یا ترمز دستی برقی ایمن تر است یا مکانیکی ؟
در جواب این سوال باید گفت که یکی از دلایل پیشروی بیشتر ترمزهای دستی برقی بیشتر به علت ایمن تر بودن این نوع از ترمز دستی نسبت به نوع مکانیکی آن بوده است.هنانطور که گفتیم پس از مدتی مکانیزم ترمز دستی مکانیکی ممکن است به هم ریخته و شاید در هنگام رانندگی راننده متوجه ایراد ترمز دستی شود که در آن حالت دیگر هیچ کاری نمی تواند انجام بدهد و ممکن است حتی منجر به از دست دادن جان راننده نیز گردد.اما ترمز دستی برقی طوری طراحی شده است که وجود هر گونه اختلال و مشکلی را در عملکرد ترمز دستی به راننده اعلام می کند.