پرورش قارچ دکمه ای
پرورش قارچ دکمه ای چندان هزینه بر نیست و به همین خاطر می توان بدون سرمایه زیاد برای تولید آن اقدام کرد. البته این موضوع برای پرورش قارچ صدفی نیز مصداق دارد.
بسیاری از افراد در محیط منزل اقدام به پرورش قارچ دکمه ای می کنند و با این وجود می توانند درآمد لازم را کسب نمایند. برای این که بتوانید از کاشت قارچ به درآمد برسید و در این راه متضرر نشوید، بهتر است ابتدا با راه های اصولی پرورش این قارچ آشنا شوید. در این صورت قادر خواهید بود به درآمد زایی در این زمینه فکر کنید.
شرایط رشد قارچ دکمه ای
پرورش قارچ در فضای محدود و بسته امکان پذیر بوده و این موضوع شما را از داشتن یک زمین چند هکتاری بی نیاز می سازد. به عنوان مثال یک مساحت ۱۰۰ متر مربعی قادر به تولید ۲۵۰ تن قارچ می باشد.
پرورش قارچ متاثر از دمای هوا، جریانات محیطی، آلودگی هوا و … نیست. به همین خاطر افراد بسیاری برای تولید محصولات کشاورزی قارچ را ترجیح می دهند.
اگر پارامترهای لازم برای پرورش انواع قارچ از جمله صدفی، شیتاکه، دکمه ای و … داشته باشید، می توانید در تمام مواقع سال به ثمردهی این قارچ ها دست یابید.
بسیاری از افراد از پرورش قارچ به عنوان یک شغل جانبی بهره مند می شوند. ضمن اینکه این فعالیت، جنبه سرگرمی نیز دارد.
نور
قارچ ها برای رشد و تکثیر به نور مستقیم نیاز ندارند. البته برای پرورش بعضی از قارچ های صدفی و گانودرما نیاز به تامین نورکمی در مرحله ثمردهی هستیم. در این صورت از نور مصنوعی استفاده می شود. به طور کلی ورود نور به سالن کشت توصیه نمی شود. چون ورود نور بالارفتن دما در سالن را موجب می گردد. برای برطرف کردن گرمای سالن مجبور به خنک سازی محیط هستید که این مسئله پر هزینه بوده و زمان بر است.
دما
قارچ ها نسبت به دما واکنش نشان می دهند. ضمن اینکه قادر به تحمل نوسانات دمایی نمی باشند. برای پرورش قارچ دکمه ای و صدفی دما را بین ۱۶ تا ۲۶ درجه سانتی گراد نگه داری کنید. قارچ گانودرما نیز در دمای ۲۵ تا ۳۲ درجه سانتی گراد رشد بهتری دارد. بخاری در فصل زمستان و مه پاش و کلر در فصل تابستان برای تنظیم دما به کار می روند.
اتاق کشت قارچ بدون روزنه بوده و باید به خوبی عایق بندی شده باشد. ضمن اینکه محیط کشت بهداشتی و مجهز به شیر آب برای شست و شو باشد.
توجه داشته باشید که آلودگی این محیط و جریانات هوایی این فضا با محیط بیرون امکان تکثیر باکتری و حشرات را فراهم می کند. این موضوع بر کیفیت قارچ های پرورشی تاثیر گذار است.
مراحل پرورش قارچ دکمه ای
برای دستیابی به کاشت موفق قارچ دکمه ای باید به خوبی با اصول آن آشنایی داشته باشید. ضمن اینکه شرایط محیطی برای تکثیر آن را فراهم کنید. زمانی که کمپوست به سالن کشت وارد می شود، چهار مرحله در پرورش قارچ دکمه ای رقم خواهد خورد.
این مراحل شامل ریشه گیری در کمپوست تهیه شده، ریشه گیری در بستر خاک، هوادهی و در آخر نیز ثمردهی می باشد. با ورود کمپوست به سالن، کیسه های آن را به شکل منظم و دقیق بر روی قفسه بگذارید. مراقب باشید که کیسه ها در حین انتقال پاره نشوند.
زمانی که درب بلوک های کمپوست باز می شود، باید کلیه شرایط رشدی برای قارچ های دکمه ای فراهم باشد. در این صورت شاهد رشد بذرها خواهید بود.
ریشه گیری کمپوست
از این مرحله به عنوان اسپان ران نام برده می شود. برای تکمیل این مرحله به ۱۴ تا ۱۷ روز زمان و برای رشد میسیلیوم ها در کمپوست به دمای ۲۵ تا ۲۶ درجه سانتی گراد نیاز دارید. از این فرآیند در اصطلاح با عنوان سفید کردن یاد می شود.
ریشه گیری در خاک
زمانی که کمپوست سفید شد، حالا نوبت به رشد میسلیوم ها در خاک پوشش دهنده می رسد. برای این کار اقدام به بستر سازی با خاک نمایید. بهتر است از خاک قارچ بهره مند شوید. زمانی که خاک در بستر جای می گیرد، احتمالاً با کمپوست مخلوط می گردد. مخلوط شدن در نحوه و زمان متفاوت بوده و بر حسب این تفاوت به دو نوع ککینگ یا رافلینگ تقسیم می شود.
هوادهی
زمانی که میسلیوم ها در خاک پوششی سطح سفید می شوند، باید رشد میسلیوم را متوقف کنید و در واقع آن ها را به فاز زایشی هدایت نمایید. تقریباً نیمی از کار پرورش قارچ در این مرحله به خوبی انجام شده است. البته فراموش نکنید که مراقبت های بعد از این مرحله برای موفق آمیز بودن پرورش اهمیت زیادی دارد.
برای این کار باید هوادهی انجام دهیم. یکی از این روش ها انجام آبیاری خاک پوشش دهنده قارچ هاست.
ثمردهی
بعد از ۷ روز از شوک دهی، قارچ به مرحله ثمردهی وارد می شود. در این مرحله ابتدا اندام بارده شکل می گیرند. برای تبدیل شدن این اندام ها به قارچ باید شرایط دمایی، رطوبتی و میزان CO2 فراهم باشد. این فاکتورها برای باردهی قارچ اهمیت زیادی دارند.
اولین برداشت قارچ را فلش اول می نامند. بعد از برداشت، سطح بستر از قارچ های باقیمانده تمیز می شود. آن گاه آبیاری انجام می گیرد. پین ها رشد کرده و آن گاه برداشت ۲ و ۳ انجام می شوند. این برداشت ها فلش دوم و سوم نام دارند.
مواد مورد نیاز برای تولید قارچ دکمه ای
برای تولید قارچ دکمه ای به کمپوست مخصوص نیاز دارید. شرکت های بزرگ امکان دستیابی به این کمپوست های مخصوص را فراهم کرده اند.
برای قارچ دکمه ای از بستر کود مرغی، کلش، کاه و … کمک بگیرید. در ادامه به نوع قارچ در نظر گرفته برای پرورش توجه کنید.
تولید قارچ دکمه ای اولین رتبه را در پرورش قارچ ها دارد. گانودرما در رتبه دوم اهمیت دارد و بعد از آن قارچ صدفی و در آخر قارچ شیتاکه مهم می باشد. قارچ شیتاکه بیشتر برای افراد مبتدی و کسانی که برای اولین بار پرورش قارچ را تجربه می کنند، توصیه می شود. این روش کشت نسبت به سایر روش ها آسان تر و بدون زحمت تر است. البته زمانی که محیط مناسب برای پرورش قارچ شیتاکه را یافته باشید و نحوه تکثیر قارچ نیز مشخص شده باشد.