نحوه پرورش و نگهداری بیتر ملون

کاشت بیتر ملون

بیتر ملون (به انگلیسی Bitter melon)

بیتر ملون یا خربزه تلخ یک گیاه گرمسیری است و به صورت بالارونده رشد می کند. گیاه بیتر ملون یک گیاه بسیار زیبا با برگ های لوبی شکل، شاخ و برگ ظریف و دارای میوه های عجیب و غریب بسیار جالبی است که میوه ها ابتدا سبز رنگ هستند سپس رنگ آن ها زرد می شود.

بیتر ملون بومی جنوب شرقی آسیا است. این گیاه رشد سریعی داشته و در یک فصل رشد تا ارتفاع 2/5 متر رشد می کند.

گیاه بیتر ملون اغلب به صورت یک ساله رشد می کند. برخی از باغبانان این گیاه را برای میوه های آن می کارند و برخی برای چشم انداز زیبایی که به وجود می آورد اقدام به کاشت آن می کنند. گیاه بیتر ملون گل های بسیار زیبا و جذابی به رنگ قرمز و زرد تولید می کند.

میوه بیتر ملون در اغلب غذاهای چینی به صورت پخته به عنوان چاشنی به کار می رود و در هند هم کاربرد زیادی دارد. این میوه دارای طعم تلخی است اما به دلیل خواص و فواید درمانی که دارد مورد توجه قرار گرفته است.

بیتر ملون در طب سنتی به طور گسترده استفاده می شود و در درمان دیابت، روماتیسم، بیماری های پوستی، بیماری های تنفسی، نقرس، استفراغ، رفع یبوست، کاهش تب، تسکین دردهای قاعدگی از آن استفاده می شود.

میوه بیتر ملون سرشار از آهن، بتاکاروتن (دو برابر کلم بروکلی)، پتاسیم (دو برابر موز) و کلسیم (دو برابر اسفناج) می باشد. همچنین دارای مقادیر بالایی فیبر، ویتامین C، B1، B2، B3 و فسفر می باشد.

چگونگی کاشت بیتر ملون از بذر

1 – یک مکان گرم و آفتابی که خاک آن زهکشی خوبی دارد انتخاب کنید. مطمئن شوید که خاک زهکشی خوبی دارد، بیتر ملون برای رشد مطلوب به خاک با زهکشی خوب نیاز دارد. بیتر ملون بهترین رشد را در خاک های شنی لومی و غنی با PH حدودا 5.5 تا 6.5 دارد.

البته این گیاه در خاک هایی که PH بالای 8 دارند نیز سازگار است و رشد می کند. دمای مناسب برای جوانه زنی بذر بیتر ملون 28 تا 30 درجه سانتی گراد است.

2 – زمانی که خطر سرما زدگی کاملا رفع شد بذرهای بیتر ملون را به طور مستقیم در زمین بکارید. چندین سوراخ به اندازه 1.8 سانتی متر حفر کنید و فاصله بین سوراخ ها را 50 سانتی متر در نظر بگیرید. در هر سوراخ دو یا سه بذر قرار دهید و بعد سوراخ را با خاک بپوشانید سپس به بذرها آب دهید. بذرها حدودا یک هفته بعد جوانه می زنند.

3 – صبر کنید تا جوانه ها 4 برگ تشکیل دهند سپس گیاهان ضعیف تر را حذف کنید و گیاه قوی تر را نگه دارید، به طوری که در هر یک از حفره ها تنها یک نهال باقی بماند. دمای مناسب برای رشد گیاه بیتر ملون 23 تا 27 درجه سانتی گراد می باشد.

4 – یک داربست و یا هر ساختار دیگر که بوته بیتر ملون را پشتیبانی کند در کنار نهال ها نصب کنید. بیتر ملون به صورت بالارونده رشد می کند و برای رشد به داربست نیاز دارد. می توان از ستون های بامبو، لوله های فلزی و یا یک چوب بلند در کنار هر گیاه به عنوان داربست استفاده کرد و هر بوته را با طناب یا سیم به داربست متصل نمود. بوته بیتر ملون رشد سریعی دارد و 2 یا 3 هفته بعد از جوانه زنی شروع به توسعه شاخه های جانبی می کند.

5 – زمانی که گیاه بیتر ملون 6 برگ تشکیل داد به آن کود دهد و پس از آن هر دو هفته یک بار این کار را انجام دهید. از کودهای مخصوص که برای بیتر ملون طراحی شده اند استفاده کنید و با توجه به دستور مصرف به گیاه کود دهید.

6 – در طول فصل رشد خاک را مرطوب نگه دارید ولی از خیس کردن خاک اجتناب نمایید.

7 – در اطراف گیاهان خود از یک لایه مالچ ارگانیک یا پلاستیکی استفاده کنید. مالچ رطوبت خاک را حفظ می کند و از رشد علف های هرز نیز جلوگیری می نماید.

8 – گیاهان را برای آفات بررسی کنید. مگس های میوه آفات مهم بیتر ملون هستند اما در صورتی که گیاه به مگس مبتلا شد استفاده از آفت کش ها توصیه نمی شود. میوه هایی که به مگس مبتلا شده اند را جدا کنید و دور بیاندازید.

وسایلی که شما برای کاشت بیتر ملون نیاز دارید:

دستکش باغبانی

نوار اندازه گیری

ابزار آبیاری

داربست و یا هر ساختار دیگر برای پشتیبانی کردن از بوته

رشته

سیم

قیچی

کود طراحی شده برای گیاه بیتر ملون

مالچ ارگانیک یا پلاستیکی

بذر بیتر ملون

نکات

خاکی که می خواهید بذرهای بیتر ملون را در آن بکارید باید دارای مواد مغذی باشد، در صورتی که خاک مواد مغذی نداشته باشد برای رشد بهتر بیتر ملون، به خاک کود و مواد مغذی اضافه نمایید.

برای افزایش باردهی بیتر ملون بهتر است شاخه های جانبی را تا وقتی که گیاه در حال صعود است حذف کنید و بعد از این که گیاه به بالای داربست رسید اجازه دهید گیاه گسترش پیدا کند.

برای این که جوانه زنی زودتر انجام شود می توان بذرها را قبل از کاشت در آب خیساند.

برداشت و ذخیره سازی

بیتر ملون زمان خاصی برای برداشت ندارد، اغلب باغبانان زمانی که بیتر ملون سبز رنگ است آن را برداشت می کنند و بعضی از افراد زمانی که میوه ها زرد رنگ هستند آن ها را برداشت می نمایند. میوه ها زمانی که کاملا رسیده می شوند زرد رنگ شده و گوشت درونی آن ها حالت اسفنجی پیدا می کند. بسیاری از تولید کنندگان حرفه ای برداشت را بر اساس اندازه میوه انجام می دهند و زمانی که میوه ها به اندازه 10 تا 15 سانتی متر رسیدند آن ها را برداشت می کنند.

میوه های نارس تلخ تر هستند و هرچه میوه رسیده تر شود طعم تلخی آن کمتر می شود. برای کسانی که در کاشت بیتر ملون مبتدی هستند بهتر است میوه را زمانی که نارس است برداشت نکنند تا تلخی آن کمتر بوده و میوه ها خوش طعم تر باشند.

زمانی که میوه ها شروع به رسیدن می کنند به طور منظم آن ها را برداشت کنید. برداشت تقریبا هر دو یا سه روز یک بار انجام می شود.

میوه های بیتر ملون را در کیسه های کاغذی یا پلاستیکی قرار دهید و آن ها را در یخچال نگه داری کنید. بهتر است در عرض 3 تا 5 روز بعد از برداشت میوه ها را مصرف کنید.

استفاده از بیتر ملون

برای استفاده از بیتر ملون آن را برش داده و پوست و دانه ها را حذف کنید. برای این که طعم تلخی کمتر شود بهتر است آن را کمی بجوشانید. به طور معمول از بیتر ملون در ترشی استفاده می کنند و یا آن را در سوپ اضافه می نمایند. میوه در کنار سیر، لوبیا، فلفل، گوشت، میگو به صورت پخار پز طعم بسیار خوبی دارد.

در چین از خربزه تلخ در طب سنتی استفاده های زیادی می شود و برای درمان دیابت نوع 2 کاربرد زیادی دارد. اگر کسی به هیپوگلایسمی مبتلا باشد باید در مصرف بیتر ملون احتیاط کند. ترکیب بیتر ملون با داروهایی که برای درمان هیپوگلایسمی استفاده می شوند ممکن است قند خون را تا حد زیادی پایین آورد.

کاشت بیتر ملون

مکان کاشت

بیتر ملون که از میوه های نواحی گرمسیری مخصوصاً جنوب شرق آسیا می باشد. پس اگر می خواهید، بیتر ملون بکارید از یک محیط آفتابی و با گرمای کافی استفاده کنید و دقت کنید که شرایط خاک و دما را که در ادامه گفته میشود رعایت نمایید.

دما

دمای مناسب در زمان جوانه زنی بیتر ملون در محدوده ی 28 تا 30 سانتی گراد برآورد شده است. اما دمای مناسب برای زمان رشد این گیاه متفاوت از جوانه دهی آن و حدود 23 درجه سانتی گراد تا 27 درجه می باشد.

خاک

مکان کشت بیتر ملون باید دارای زهکشی مناسبی باشد. این گیاه برای داشتن رشد مناسب به این زهکشی و همچنین خاکی قوی و غنی نیاز دارد. خاک مناسب برای رشد بیتر ملون خاک شنی لومی است که PH آن بین 5.5 و 6.5 ( با بالای هشت نیز سازگار می باشد. ) می باشد.

کود

در زمان کاشت گیاه دقت کنید تا خاک مورد استفاده غنی باشد و در صورتی که خاک به اندازه کافی مواد مغذی مورد نیاز را نداشت حتما کود دهی نمایید. زمانی که بیتر ملون 6 برگ دارد یعنی زمان کود دهی رسیده است. کود دهی را شروع کنید و با تناوب یک بار در دوهفته به آن ادامه دهید و به یاد داشته باشید که گیاه بیتر ملون نیاز زیادی به خاک غنی دارد.

مراقبت از گیاه بیتر ملون

زمانی که گیاه در حال رشد است باید خاک آن رطوبت کافی داشته باشد و خشک نشود اما به یاد داشته باشد که خاک را خیس نکنید. میتوانید در اطراف گیاه از مالچ پلاستیکی یا ارگانیک استفاده کنید این مالچ ها به تنها رطوبت خاک را حفظ می کند بلکه اجازه رشد را نیز از علف های هرز خواهد گرفت. برای پشتیبانی بوته های بیتر ملون که رشد بالارونده دارند نیز به یک داربست نیاز دارید که کنار نهال نصب می شود.

آفات و بیماری ها

از آفت های آسیب رسان به گیاه بیتر ملون مگس های میوه هستند. از آفت کش ها استفاده نکنید تنها میوه های آلوده را چیده و دور بیاندازید.

کاربردها

بیتر ملون در برخی کشور های آسیایی به عنوان غذا مورد استفاده است. گیاه بیتر ملون برای درمان عفونت ريا، کلسترول و دیابت به عنوان یک غذای دارویی موثر است. همانطور که نام آن خیار تلخ است ، طعم تلخی دارد. نام دیگر این گیاه ملون کارلا می باشد و آن را با روش های مختلف مثل جوشاندن ، سرخ کردن و کباب کردن و غیره مصرف کرد.

نحوه پرورش و نگهداری خربزه عسلی