پرورش مارانتا
نام انگلیسی : Maranta Leuconeura
خانواده : Maranthaceae
بومی : آفریقا
مارانتا، بومی برزیل و دارای ۲۵ گونه و از گیاهان همیشه سبز دائمی است.گیاهی مناسب برای کاشت گروهی است و مقایسه جالبی در رنگ بوجود می آورد، در سبد آویزان رواج فراوان دارد.
مشخصات:
اسم علمی این گیاه Maranta leuconeura ، از خانواده Marantaceae می باشد. این جنس دارای 25 گونه از گیاهان همیشه سبز دائمی است. گونه مذکور بومی برزیل است و ارتفاع آن 15 تا 20 سانتی متر و گسترش آن 30 سانتی متر می باشد. برگهای آن تخم مرغی و سبز روشن با لکه های قهوهای و ارغوانی بین رگبرگهای فرعی بوده و هنگامی که برگ ها به حد بلوغ می رسند به رنگ خاکستری با لکه های تیره در می آیند. واریته دیگر این گونه برگ های سبز روشن دارند که در قسمت مرکزی سبز تیره می شوند و رگبرگ اصلی و فرعی به رنگ عاجی هستند و یا در واریته دیگر ، برگها حاشیه زرد – سبز و قسمت میانی سبز تیره دارند و همچنین رگ برگها به رنگ قرمز می باشند .
در مقایسه با برخی از گیاهان گلدانی، نگهداری مارانتا کمی مشکل تر است و توجه بیشتری را می طلبد. نمونه هایی از گیاه مارانتا که امروزه به عنوان گیاه زینتی مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از Marantha leuconeura 'Erythroneura' که بر روی رگبرگهای اصلی برگ نواری قرمز رنگ وجود دارد و لکه های زرد-سبز رنگی نیز در نزدیکی رگبرگ میانی مشاهده می شود و در فاصله رگبرگها و مابین انان نیز رنگ سبز تیره وجود دارد.. گلهای این نمونه از مارانتا ارغوانی رنگ است. نمونه ای دیگر از گیاه مارانتا Marantha leuconeura 'Kerchoviana' است که با نامهای rabbit's foot وgreen marantha شناخته می شود که به دلیل محکم نبودن دمبرگها، برگهای این گیاه حالتی ایستاده ندارند و بر روی سطح زمین گسترش می یابند تا اینکه رشدی عمودی داشته باشند. بر روی برگها نیز نواحی سبز رنگ البته به صورت تیره و روشن وجود دارد و با بلوغ برگها رنگ قهوه ای نیز قابل مشاهده می شود. گلهای این نمونه نیز سفید رنگ هستند.
نیازها:
نور:
نور غیر مستقیم بهترین شرایط نوری برای این گیاه زیبا است،در تابستان سایه را ترجیح میدهد،ولی در زمستان تمایل به زندگی در نور بیشتری دارد،از اشعه مستقیم افتاب به خصوص در ظهر تابستان و از پشت شیشه بیزار است.
دما:
در صورتی که اجازه دهید بین دو ابیاری سطح خاک خشک شود تا درجه حرارت ۱۰ سانتی کراد مقاومت مینماید،ولی بهترین درجه حرارت حدود ۱۶ درجه سانتی گراد،در درجات حرارت نزدیک به ۳۰ درجه احتیاج به غبارپاشی دارد.
آبیاری:
این گیاه به خشکی خاک حساس است و باید بین دو ابیاری روی خاک خشک شود به جز هنگامی که درجه حرارت پائین تر از ۱۰ درجه است، به محض مشاهده ی خشکی روی خاک باید ابیاری گردد.
نحوه پرورش و نگهداری هوستارطوبت:
دوستان این گل به رطوبت بالایی نیاز داشته و باید غبارپاشی روزانه در تابستان و هفتگی در زمستان جهت تامین رطوبت انجام گردد ،کاشت گروهی و همراه با گیاهان دیگر در یک گلدان روش جالب در تامین نیاز رطوبتی است،افزودن اب به زیر گلدان همراه با سنگریزه یکی دیگر از راه های تهیه رطوبت پایدار است.
تغذیه:
تغذیه با کودهای مایع و یا حامد محلول در اب مخصوص گلهای زینتی طبق دستور و هر دو هفته یکبار با نصف میزان پیشنهادی از طرف فروشنده یا سازنده در رشد گیاه تاثیر مثبت دارد.
خاک مناسب:
خاک برای این گل بسیار مهم است زیرا باید اسیدیته ی آن بین ۵ الی ۶ باشد یعنی به خاک اسیدی نیاز داشته ودر صورت ابیاری با اب لوله کشی و تغذیه با کودهای نامرغوب خاک قلیایی شده و از حالت اسیدی خارج میشود دراین صورت برگها شروع به خشکیدگی در لبه ها میکنند. بهتر است در هرنوبت ابیاری کمی سرکه سیب یا اب لیمو صنعتی به اب اضافه گردد تا خاک اسیدی بماند.
تعویض گلدان:
با شروع رشد در بهار گلدان را با یک درجه بزرگتر تعویض کنید،مواظب باشید خاک را زیاده از اندازه فشار ندهید و ان را متراکم نکنید،در کاشت گروهی و همراه با گیاهان دیگر به تعویض خاک سطحی با خاک نو و غنی اکتفا نمایید.
تمیز نمودن برگها:
غبارپاشی برگهای گیاه را تمیز میکند،در صورت نیاز از پارچه و اسفنج مرطوب نیز میتوانید استفاده کنید،از مواد براق کننده به هیچ عنوان استفاده نکنید
تکثیر:
تقسیم ساقه های زیر زمینی در بهار
تعویض گلدان مارانتا :
گلدان را زمانی عوض کنید که حجم برگسار نسبت به حجم گلدان بسیار بیشتر شده است.این گیاه تعویضهای پی در پی را دوست ندارد .اگر گیاه شما رشدی کند داشته است لازم نیست تا گلدان آن را عوض کنید.با شروع رشد در بهار گلدان را با یک درجه بزرگتر تعویض نمایید، مواظب باشید خاک را زیاد از اندازه فشار ندهید.
تمیز نمودن برگ های مارانتا :
غبارپاشی، برگ های گیاه را تمیز می نماید. در صورت نیاز از پارچه و اسفنج مرطوب نیز می توانید استفاده نمایید، از مواد براق کننده به هیچ عنوان استفاده نفرمایید.
هرس مارانتا :
مارنتا به هرس خاصی نیاز ندارد مگر قطع برگهای مسن و خشکیده آن به منظور تحریک تولید و رشد برگهای جوان.
عوارض و درمان :
هوای تاریک و یا کمبود عناصر غذایی برگها را رنگ پریده می کند و باعث زایل شدن رگبرگها میشود. در این صورت یا گلدان را به محل روشنتر، اما دور از اشعه مستقیم آفتاب ببرید و یا هر دو هفته یکبار تغذیه مصنوعی انجام دهید. زخمهای سفید پنبه ای شکل در محل اتصال دمبرگ به ساقه در اثر فعالیت حشر آفت به وجود می آیند باید هردو هفته یک بار باسم حشره کش نفوذی سمپاشی کنید. شدت نور زیاد، برگها را رنگ پریده می نماید. برای اینکه زیبایی گلدان شما حفظ شود آن را به محل کم نورتری منتقل کنید. در صورتی که مشاهده کردید برگها پژمرده و پیچیده می شوند. احتمال بدهید دمای محیط برای مارنتا سرد است و یا اینکه تشنگی روی آن تاثیر گذاشته است. غبار پاشی در آفتاب هم روی گیاه ایجاد سوختگی می کند. لارهای حشرات مختلف می توانند از برگها و ساقه های این گیاه تغذیه کنند و سوراخهایی را در پهنه برگ ایجاد کرده و علاوه بر آسیب زدن به ظاهر گیاه موجب ضعیف شدن آن شوند. شپشک آرد آلود در ناحیه اتصال برگ به دمبرگ و زیر سطح برگ تجمع می کند و از شیره گیاهی تغذیه کرده که در نتیجه گیاه ضعیف و برگهای جدید گیاه زرد و کوچک و بدشکل می شود. این آفت ماده چسبناک عسلک را بر روی برگهای گیاه تولید می کند که در نتیجه نواحی از برگ براق و چسبناک می شوند. کنه های گیاهی از دیگر آفات این گیاه هستند که در ابتدا می توانند در ناحیه بین رگبرگها نواحی زخمی و آبدار و یا نواحی زرد رنگی ایجاد کنند. کنه های تار عنکبوتی نیز موجب زرد شدن برگها و بستن تار عنکبوت در زیر برگ می شوند.
تریپس ها از برگها تغذیه کرده و موجب پیچش و بدشکلی برگها می شوند و نواحی خاکستری - نقره ای و یا بی رنگ بر روی برگها ایجاد می کنند. تریسها یکی از عوامل انتقال و شیوع بیماریهای ویروسی نیز هستند. برای مبارزه با آفات اگر تعداد آنها کم است می توان با استفاده از تکه پارچه ای نرم و مرطوب آنان را از روی برگسار گیاه برداشت اما اگر تعداد انان بی شمار است می توان از سموم سیستماتیک استفاده کرد. نماتدهای گره ریشه نیز گاهی این گیاه را تحت تاثیر قرار می دهند که در نتیجه گیاه آلوده کوتاه قامت و کم رشد و برگها کوچکتر از حالت عادی می شوند. مبارزه با نماتدها مشکل است و بهترین راه استفاده از خاک ضدعفونی شده و گیاهان سالم است. بیماری لکه برگی که از بیماریهای شایع این گیاه محسوب می شود موجب ظهور زخمهایی آبدار در سطح برگ می شود که زخمها ابتدا زرد و سپس قهوه ای رنگ می گردد. لکه ها در ابتدا کوچک هستند اما می توانند بعد از مدتی به هم متصل شده و نواحی بزرگی را تشکیل دهند و که در صورت عدم توجه و مبارزه با بیماری ممکن است گیاه را از بین ببرد. نوع دیگری از بیماری لکه برگی در ابتدا بر روی ساقه و نواحی رگبرگها لکه های قهوه ای تیره و یا زرد رنگی ایجاد می کند و سپس برگها را آلوده می سازد. این بیماری می تواند موجب ریزش برگهای گیاه شود. مرطوب ماندن بستر گیاه به مدت طولانی و خیس شدن برگسار گیاه در زمان آبیاری از جمله عوامل اصلی تحریک ایجاد این بیماری است. جلوگیری از خیس شدن برگسار و همچنین استفاه از حجم مناسب آب در زمان آبیاری از جمله راهکارهای پیشگیری از شیوع از بیماریهای لکه برگی است. در صورت شدت بیماری می توان از قارچشکهای حاوی مس استفاده کرد. بیماری قارچی سفیدک پودری نیز گاهی این گیاه را تحت تاثیر قرار می دهد که در اثر آن پوششی سفید رنگ بر روی تمامی قسمتهای گیاه می تواند بوجود آید. در مراحل اولیه می توان با تکه ای پارچه نواحی آلوده را پاک کرد اما اگر گیاه را به حال خود دحا کنمی گیاه به زودی از پا در می اید و از بین می رود.
رطوبت بالای محیط رشد و خیس شدن برگسار در حین ابیاری از دلایل شیوع سفید پودری هستند. جلوگیری از خیس شدن برگسار و تهویه مناسب از جمله را های پیشگیری از این بیماری است. پوسیدگی ریشه یک بیماری باکتریایی است که در اثر خیس و غرقاب ماندن بستر کاشت ایجاد می شود. بدرنگی و کم رنگ شدن برگها و پژمردن برگها از علائم اولیه این بیماری است. سپس بر روی برگها و ساقه زخمهایی ایجاد می شود که منجر به مرگ گیاه می شوند. برای جلوگیری از پوسیدگی ریشه باید از خاکی با زهکش مناسب استفاده کرد و گیاه را میزان کافی آب داد. بیماری ویروسی موزاییک نیز گاهی این گیاه را گرفتار می کند که در اثر ان لکه های زرد رنگی بر روی برگها تشکیل می شود و احتمال کوچک و بدشکل شدن برگها نیز وجود دارد.
نحوه پرورش و نگهداری گل یخی
