پرورش پیچ گلیسین
نام انگلیسی : WISTERIA SINENSIS
خانواده : Fabaceae
بومی : شرق آسیا
گلیسین گیاهی است از خانوادهٔ بقولات و از زیر تیرهٔ پروانه واران که منشاء آن شرق آسیا می باشد. درختچه ای است خزان دار با طول عمر زیاد، بالا رونده چوبی، دارای برگ های متناوب و به فرم مرکب شانه ای فرد، گل هایی به رنگ آبی، ارغوانی یا بنفش که به صورت گل آذین خوشه قرارگرفته اند. گل آذین خوشهٔ زیبایش سبب معروفیت این گیاه شده است.تفاوت انواع گونه های گلیسین در تعداد برگچه ها، رنگ گل ها و طول گل آذین است.
W. floribunda كه با نام پيچ گليسين ژاپني Japanese wisteria بومي ژاپن است حدود ۳۰-۹ متر رشد مي كند. طول گل آذين اين گونه طويل تر از ساير گونه هاي پيچ گليسين است و مي توانند حتي به ۵۰ سانتيمتر نيز برسند و زمان گلدهي اوايل تا اواسط بهار است و گلها به رنگ سفيد، صورتي، ارغواني و آبي و معطر هستند. محور برگ ۱۰ تا ۳۰ سانتيمتر طول دارد و هر برگ مركب حاوي ۹ تا ۱۳ برگچه به طول ۲ تا ۶ سانتيمتر است.
W. frutescens با نام پيچ گليسين آمريكايي American wisteria شناخته مي شود حدود ۱۵ متر رشد مي كند گل آذين ۵ تا ۱۵ سانتيمتر رشد مي كند و گلهايي به رنگ آبي-ارغواني دارد كه در اواخر بهار /اوايل تابستان شكوفا مي شوند.
W. sinensis با نام پيچ گليسين چيني Chinese wisteria شناخته مي شود بومي چين است .حدود ۱۸ تا ۳۰ متر ارتفاع مي يابند و طول محور برگ مركب آن ۱۰ تا ۳۰سانت است و ۹ تا ۱۳عدد برگچه بيضوي به طول ۲ تا ۶ سانتيمتر دارد. گلها سفيد، بنفش و آبي هستند و طول گل آذين ۲۰-۱۵ سانت است كه در بهار پيش از ظهور برگ ها شكوفا مي شوند. براي پر رشد بودن نياز به هرس دارد.
این جنس دارای حدود ۶ گونه گیاهی پیچنده، بومی آسیای شرقی و آمریکای شمالی است. زیباترین گیاه در بین بالا رونده ها است. خوشه ها آویزان و طویل، گل بسته به گونه و واریته به رنگ سفید، صورتی، آبی، یاسی میباشد و در اواخر بهار و یا اوایل تابستان (بسته به دمای هوا ولی درکرج و تهران از اسفند گل دارد) همزمان یا پیش از باز شدن برگها روی گیاه ظاهر می شوند. برگ های شانه ای آن نیز جذاب بوده و در پاییز به زرد طلایی تغییر رنگ می دهند که به زیبایی آن می افزاید. ساقه های آن زمانی که به دور یک درخت به عنوان تکیه گاه می پیچند به مرور زمان قوی شده و گاهی مانع از رشد آن درخت میگردد و تنه آن را از شکل عادی خارج میکند.دوگونه ی مهم به شرح زیر است:
Wisteria floribunda(گلایسین ژاپنی):
بومی ژاپن و گیاهی بالارونده به طول ۴ متر یا بیشتر با برگهای شانه ای با ۱۴-۱۹ برگچه و گل های معطر به رنگ آبی متمایل به بنفش و ارغوانی متمایل به آبی است.گلها در خوشه هایی به طول ۱۳-۲۵ سانتی متر همزمان با برگها در بهار ظاهر شده و خوشه از پایین به سمت نوک آن باز می شوند.ساقه های گیاه در جهت عقربه های ساعت به دور تکیه گاه میپیچند.
Wisteria sinensis(گلاسین چینی):
بومی چین است و شاید رایج ترین گلایسین باشد ویکی از بهترین گیاهان بالارونده است که طول آن به ۱۸-۳۰ متر می رسدوبرگها دارای ۹-۱۳ برگچه بیضوی تا بیضوی متمایل به مستطیلی است.گلهای یاسی تیره یا ارغوانی روشن و معطر به طول ۲.۵ سانتی متر،پیش از ظهور برگها در بهار ظاهر میشود این گلها در خوشه هایی به طول ۲۰-۳۰ سانتی متر یا بیشتر تشکیل و به طور همزمان باز میشوند و در نهایت به تشکیل غلاف بذر نرم و مخملی می انجامد ساقه ها در خلاف جهت عقربه ساعت به دور قیم میپیچند.برخلاف گونه ژاپنی اغلب در تابستان جست کوچکی از گلها را تشکیل میدهد.
نیازها:
در نور کامل تا سایه-آفتاب رشد میکند در بیشتر خاکهای زراعی قادر به رشد است به علت پر رشد بودن نیاز به هرس دارد و هرس باعث تشدید رشد در فصل بعد میشود.
افزایش:
از طریق کاشت بذر،خوابانیدن و پیوند قابل افزایش است از آنجا که تا زمان ظهور گل ها مدتی زمان میبرد و ممکن است در گیاهان حاصل از بذر رنگ مورد نظر حاصل نشود،بهتر است با پیوند افزایش یابد.
آبياري:
پيچ گليسين وجود رطوبت را در خاك دوست دارد اما اين به معني ماندگاري آب و خيس بودن هميشگي خاك پاي آن نيست. آبياري بيش از اندازه موجب زرد شدن برگها و ريزش آنان و پوسيدگي طوقه گياه و در نهايت پژمردگي عمومي آن و مرگ مي شود. آبياري نامناسب و اندك بخصوص در مورد گياهان جوان و زماني كه هوا گرم نيز مي باشد موجب سوختگي نوك و حاشيه برگها عدم شكل گيري گل و يا ريزش غنچه هاي گل خواهد شد.
نور:
مكاني با نور كامل و مستقيم آفتاب حداقل براي ۶ تا ۸ ساعت براي اين گياه مناسب است وجود نور براي گلدهي اين گياه لازم است اگرچه كه در مكانهاي سايه نيز اين گياه مي تواند به زندگي خود ادامه دهد اما گل نمي دهد.
دما:
اين گياهان سرماي زمستان را تا حدود ۲۹- درجه سانتيگراد تحمل مي كنند البته در چنين سرمايي احتمال آسيب ديدن ساقه هاي جوان و نوك ساقه ها وجود دارد اما ساقه هاي اصلي گياه معمولا زنده مي مانند.
خاك:
خاكي با زهكش خوب و همچنين مواد ارگانيك همانند خاك برگ و يا كود پوسيده دامي به رشد اين گياه كمك مي كند. هنگام كاشت مي توانيم گودالي به طول و عرض حدود ۱ متر و همچنين عمق ۶۰ سانيتمتر را حفر كنيم و بعد از كاشت گياه فضاي باقيمانده از گودال را با مخلوطي از خاك معمولي+خاك برگ+۱۰٪ شن (با ذرات ۲-۱ ميليمتر ماسه بادي و يا شنهاي مصالح ساختماني مناسب نيستند) پر كرد. اگر حفر چنين گودالي برايتان مشكل است سعي كنيد كه بعد از خريد اين گياه و زماني كه قصد انتقال آن از گلدان به خاك باغچه را داريد حتما گودالي ۳-۲ برابر حجم گلدان حفر كنيد و با مخلوط خاكي ياد شده آن را پر كنيد همچنين هنگام كاشت گياه به ياد داشته باشيد كه آنرا همان قدر در خاك قرار دهيد كه قبلا در خاك قرار داشته است و ساقه اصلي آنرا عميق تر نكاريد. و همچنين اگر در كوددهي اين گياه بخصوص كودهايي كه حاوي نيتروژن بالاي هستند زياده روي شود، گلدهي خوبي نخواهد داشت. لزومي به ادامه كوددهي در طي فصل رشد نيست. همچنين گياهان جوان را مي توان در سالهاي اوليه كوددهي كرد اما گياهان بالغ را فقط زماني كه برگها نشانه هايي از زرد شدن را نمايش مي دهند كوددهي مي كنند. از آنجايي كه اين گياهان از گرم بودن خاك بيزار هستند مي توان با شروع فصل بهار لايه اي به ضخامت حدود ۵ سانت از خاك برگ تازه در پاي گياه ريخت تا علاوه بر اينكه گياه از مواد خاك برگ به تدريج استفاده كند، اين لايه مانع از گرم شدن سطح خاك شود.
تغذيه :
اين گياه به خاک کاملا غني از مواد آلي و معدني نياز دارد.کود دهي قبل از زمان گلدهي براي پديدار شدن گل هاي زيبا ضروري است.در بهار و تابستان ( در هر دو موعد گلدهي ) کود دهي انجام مي شود.
معمولا کود سوپر فسفات به ميزان ۶۸ گرم و سولفات پتاسيم به ميزان ۴۸ گرم در هر متر مربع خاک به اين گياه داده مي شود تا گلدهي تحريک شود و گلهاي زيبايي پديدار شوند.
آفات و بيماري ها :
گاهي اوقات بيماري لکه برگي به اين گياه حمله مي کند. قارچ هاي عسلي و حشرات مکنده اي چون شته ها و شپشک ها نيز به اين گياه آسيب مي رسانند. مشکلات محيطي و فيزيولوژيکي گياه گليسين به خاک هاي گچي و آهکي حساسيت دارد. خاک هايي با PH قليايي براي اين گياه مناسب نيستند. کمبود آهن و فسفر و پتاسيم خاک به اين گياه صدمه مي رساند و سبب کاهش تعداد گل ها مي شود و همان طور که ذکر شد يخبندان هاي بهاره سبب ريختن گل هاي آن مي شود.
تکثير به چندين روش گليسين را مي توان تکثير نمود :
1- (قلمه) قلمه چوبي يا قلمه نيمه چوبي را از شاخه هاي جانبي در ابتدا يا اواسط تابستان تهيه مي کنند و در خزانه قرار مي دهند. 2- (خوابانيدن) خوابانيدن سر شاخه ها در پاييز صورت مي گيرد. 3- (پيوند زدن) راه تجاري تکثير گليسين است که در اوايل بهار صورت مي گيرد. 4- (بذر) بذرها داراي خواب نيستند و جوانه زني شان به خوبي صورت مي گيرد. در فروردين يا ارديبهشت مي توان بذر ها را کاشت. البته خيس کردن بذور به مدت 24 ساعت در آب قبل از کاشت،جوانه زني را سرعت مي بخشد. بذر هايي که مربوط به سال جاري هستند بهترين جوانه زني را دارند و با گذشت زمان، به سرعت قوه ناميه شان کاهش مي يابد.
4 سال پیش