نحوه پرورش و نگهداری تاتوره

پرورش تاتوره

نام انگلیسی : DATURA ARBOREA

خانواده : SOLANACEAE – سیب زمینیان

بومی : کلمبیا

تاتوره گیاهی یکساله (در مناطق سردسیر) یا چند ساله (در مناطق گرمسیر) با عمری کوتاه است. دارای ریشه­ ی مستقیم، ساقه های علفی و چوبی، برگ­های بزرگ به رنگ سبز تیره، دمبرگ بلند. میوه­ ی داتوره به شکل کپسول خاردار است که هنگام رسیدن با شکاف طولی باز می­شود. بذر آن لوبیایی شکل و پهن به تعداد زیاد در میوه قرار دارد. منشأ اصلی تا توره در هندوستان و سواحل دریای خزر بوده است ولی امروزه در غالب نواحی آمریکا، اروپا و آسیا و ایران پراکندگی دارد. تاتوره ریشه ای نسبتاً ضخیم و ساقه گرد و منشعب دارد. برگهای پهن و نوک تیز آن به درازای ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر و به عرض ۷ تا ۱۰ سانتی متر می رسد و در آنها ۵ تا ۷ لوب اصلی نوک تیز، نامنظم و دندانه دار تشخیص داده می شود. از مشخصات برگهای آن این است که در آغاز قبل از رسیدن به رشد کامل پوشیده از کرک در هر دو سطح پهنک است،ولی بتدریج که برگها مسن می گردد عاری از کرک می شود. گلهای درشت آن، ظاهری بوقی شکل و وضع منفرد بر روی ساقه دارد و در فاصله ماههای خرداد و مرداد ظاهر می شود. جام گل آن ابتدا دارای حالت فشرده و مچاله شده است ولی پس از باز شدن کامل چین خوردگی آن از بین می رود. تا توره دارای میوه ای به صورت پوشینه خاردار و محتوی ۴۰۰ دانه(بطور متوسط) است که در ۴ ردیف جای دارند و با پیدایش چهار شکاف طولی از آن خارج می گردند از نکات قابل توجه آنکه دانه های این گیاه قادر است به مدت یک قرن قدرت رویش خود را در زمین حفظ نماید.

اکثر اجزاء این گیاه به خصوص دانه ها و گل ها ،سمی میباشد و به علت آنکه حاوی آلکالوئیدها میباشد بسیار خطرناک و توهم زا بوده .اجزاء این گیاه روانگردانی بسیار قوی بوده که در صورت مصرف عوارضی مانند عدم تمایز واقعیت از خیال ، رفتار های عجیب و خشونت آمیز ، لکنت زبان ، ناتوانی در حرف زدن ، بی قراری، اتساع مردمک و خشکی مخاط دهان خواهد داشت که این عوارض تا چند روز باقی می ماند.

تاکنون ۱۵ نوع از این گیاه شناخته شده است.شکل برگ و رنگ بذر در دو گونه D. stramonium و D. innoxiae متفاوت است. در گونه ­ی اول برگ­ها تخم مرغی، بدون لب و بریدگی با بذرها قهوه ای روشن (خردلی) و در گونه ی دوم برگ­ها لبه دار با بریدگی و بذرها سیاه رنگ هستند. تاتوره گیاهی بوته ای بوده که ارتفاع آن ۵۰ تا ۱۰۰ سانتی متر می باشد و گل های درشت سفید رنگ به وجود می آورد، گلهای تاتوره معمولاً اگر هوا گرم باشد عصر و هنگام غروب و تا طلوع خورشید باز می شود (به همین دلیل به گیاه ماه معروف است) و اگر هوا خنک باشد معمولاً در تمام طول روز گلهای آن باز می باشد، گلهای درشت تاتوره جذب کننده قوی زنبورهای عسل می باشد. اندازه ی گلهای تاتوره معمولاً ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر می باشد و جذابیت و زیبایی خاصی را به همراه دارد. گستردگی بوته ی تاتوره بستگی به شرایط رشد میتواند از ۵۰ تا ۲۰۰ سانتی متر باشد و بسیار پر گل بوده و مناسب کاشت در باغچه بوده، البته میتوانید در گلدان سایز متوسط یا بزرگ نیز داخل بالکن و تراس نیز نگه داری نمود.

خواص گیاه تاتوره :

تاتوره طبیعتی خیلی سرد و خشک دارد. آلکالوئیدهای مهم آن آتروپین، هیوسین و هیوسیامین است. سمیت تاتوره عموماً بدین صورت است که فرد نمی تواند تفاوت های بین واقعیت و تخیل را تشخیص دهد به همین علت منجر به توهم، ضربان شدید قلب، رفتارهای غیرعادی و گاه خشونت آمیز می شود. ماده آتروپین سبب باز شدن شدید مردمک چشم می شود که درنتیجه، حساسیت و نور گریزی شدیدی نسبت به نور ایجاد می شود. این ماده باعث کاهش ترشح بزاق می گردد. ضمن اینکه عضلات مثانه را سست کرده و درنتیجه باعث افزایش دفع ادرار می شود. فراموشی از دیگر علائم این گیاه است. میزان سمیت آن بستگی به سن، محل رشد و شرایط آب و هوایی محل پرورش گیاه دارد. به همین دلیل مصرف آن برای مصارف دارویی معمولاً خطرناک است.

از تاتوره در چین برای رفع نفخ، ترشح زیاد اسید، درد کبد، دردهای دوران عادت ماهیانه و همچنین برای قطع عرق های شبانه در حد مجاز تجویز می شود. تاتوره برای آرام کردن حمله های سیاه سرفه و همچنین تسکین آسم نیز تجویز می شود. این گیاه ازنظر خواص مخدر قوی و ضد درد است. ضدعفونی کننده و همچنین برای التیام زخم ها مفید است. چکاندن عصاره گل تاتوره برای رفع گوش درد مفید است. عصاره دانه و میوه آن را اگر به قسمت های مودار سر که مبتلابه شوره است بمالند، برای رفع شوره سر و جلوگیری از ریزش مو مؤثر است. سردردهای خونی و صفراوی مزمن را تسکین می دهد و بسیار خواب آور است. ضماد برگ و میوه آن یا مالیدن روغن تخم آن برای تسکین درد بواسیر و دردهای ناحیه مقعد نیز مفید است.

مالیدن دم کرده آن با سرکه برای تحلیل و ورم ها و استسقا و قطع ترشح عرق مفید می باشد. قرار دادن برگ له شده این گیاه روی ورم ملتحمه چشم باعث تحلیل ورم و تسکین درد چشم می شود و اگر برگ له شده را روی هر ورم یا دمل دیگری قرار دهند باعث تحلیل می شود و برای التیام زخم ها نیز مفید است. ضماد آن برای التیام زخم های سرطانی و سوختگی ها و بواسیر دردناک نافع است.

نحوه پرورش و نگهداری قلب ارغوانی

شرایط پرورش و تکثیر تاتوره :

تاتوره آفتاب کامل یا نیم سایه را می پسندد، در نیم سایه ماندگاری گلها بیشتر است، گل دهی معمولاً اوایل تابستان شروع می شود و تا قبل از یخ بندان (اواخر پاییز) ادامه دارد. تاتوره گیاه بسیار سریع الرشدی بوده و در مدت کمی بعد از کاشت بذر به گل می رود، همچنین گیاه مقاومی در برابر باد و باران می باشد.

خاک مناسب گیاه تاتوره :

تاتوره در هر خاکی رشد می کند و نسبت به خاک حساس نیست، ولی معمولاً بافت لومی رسی انتخاب بهتری می باشد.

دمای مناسب گیاه تاتوره :

دمای ایده آل برای رشد تاتوره ۱۵ تا ۲۵ درجه بوده و توانایی گلدهی در فصول خنک و پاییز را نیز دارد.

نور مورد نیاز گیاه تاتوره :

این گیاه بهتر است در آفتاب و یا نیمسایه قرار گیرد در غیر این صورت رشد خوبی در سایه نخواهد داشت. خاک غنی و حاصلخیز برای این گیاه مناسب است .

آبیاری گیاه تاتوره :

این گیاه به آبیاری متوسط و منظم نیاز دارد. دما نباید از ۷ درجه کمتر باشد.معمولا این گیاه در جاهای گرم مثل دره های خشک یافت میشود.

تکثیر گیاه تاتوره :

این گیاه از طریق بذر تکثیر می شود. بعضی آنزیم های بازدارنده رشد در بذرهای این گیاهان باعث کاهش چشمگیر قوه رویش آن ها می شود. ازاین رو، به منظور افزایش قوه رویشی، بذرها را باید قبل از کاشت به مدت ۲۴ الی ۲۸ ساعت در دمای ۳۵ الی ۴۰ درجه سانتی گراد در آب خیساند.

آفات و بیماری های تاتوره :

از آفات مهم گیاه تاتوره، قارچ عامل لکه برگی را می توان نام برد که در صورت توسعه و پیشرفت بیماری و عدم مبارزه صحیح با آن، خسارت های سنگینی به گیاهان وارد می کند و عملکرد را به شدت کاهش می دهد. برای مبارزه با این قارچ می توان از اورتوسید ۲ درصد یا از محلول دیتان به صورت محلول پاشی استفاده کنید.

نحوه پرورش و نگهداری کاج مطبق