تغذیه توله سگ ها در دوره رشد از اهمیت ویژه ای برخوردار است. دستگاه گوارش به دلیل عدم تکامل در دوره رشد بسیار حساس می باشد. سیستم ایمنی نیز پس از اتمام آنتی بادی های مادری، بسیار آسیب پذیر بوده و نیاز به حمایت تغذیه ای ویژه ای دارد.رشد اسکلتی و عضلانی نیز در این دوره بسیار با اهمیت است که تغذیه نقش بسیار مهمی را در تامین سلامت آن ایفا می نماید.
رشد دندان های شیری از ۳ - ۴ هفتگی آغاز شده و در ۲ ماهگی به پایان می رسد. در این دوره که تغذیه از شیر مادر به غذای جامد تغییر می یابد، استفاده از غذای تر و یا پوره آماده شده از غذای خشک بهترین انتخاب است.دوره رشد در سگ ها بسته به نژاد سگ متغیر بوده و به طور میانگین ۱۰ - ۱۵ ماه و حتی در نژادهای بسیار بزرگ ۲۴ ماه نیز به طول می انجامد. هدف از تغذیه مناسب در دوره رشد رسیدن به رشدی سالم و به حداقل رساندن ریسک ابتلا به چاقی و بیماری های ارتوپدیک مرتبط با رشد می باشد.مطالعات انجام شده نشان می دهد که میزان آموزش پذیری سگ هایی که در دوره رشد تغذیه ای مناسبی دارند، به مراتب بالاتر است.
نیازهای تغذیه ای توله سگ
نیاز به تمامی مواد مغذی در طی دوره رشد بسیار بیشتر از نیازهای سگ بالغ است. بالانس مواد مغذی بسیار با اهمیت بوده به طوری که کالری بیش از حد در سگ های کوچک و متوسط موجب اضافه وزن و کالری و کلسیم اضافی در نژادهای بزرگ و بسیار بزرگ، می تواند به مشکلات استخوانی منجر شود.
درصد پروتئین موردنیاز برای توله سگ ها در دوره رشد ۲۱ - ۲۳ ٪ می باشد که در اوایل این دوره این نیاز بسیار بالا بوده و به تدریج با افزایش سن کاهش می یابد. مقادیر بیش از حد مجاز پروتئین در توله سگ های نژاد بسیار بزرگ می تواند موجب بد فرمی های استخوانی شود. کیفیت و قابلیت هضم پروتئین ها نیز حائز اهمیت است. در این ارتباط یکی از اسیدهای آمینه ضروری برای توله ها آرژینین می باشد که بایستی در غذا تامین شود. بنابراین هرگز از غذای مخصوص سگ بالغ برای توله سگ خود استفاده نکنید؛ زیرا بالانی انرژی، پروتئین و دیگر فاکتورهای آن مناسب توله سگ ها نیست.
حداقل میزان مجاز چربی در غذا ۸/۵ ٪ ماده خشک می باشد. در این میان اسیدهای چرب زنجیره بلند امگا۳ مانند DHA در رشد طبیعی سیستم عصبی و مغز، شبکیه چشم و سیستم شنوایی نقش دارند. روغن ماهی به عنوان منبع DHA آموزش پذیری توله ها را افزایش می دهد و به دلیل ناکافی بودن تولید DHA در بدن سگ ها، تامین آن در غذا بسیار با اهمیت است.
مقادیر کلسیم و فسفر به ویژه در رشد اسکلتی توله سگ های نژاد بزرگ و بسیار بزرگ بسیار با اهمیت است. نسبت توصیه شده کلسیم به فسفر در توله سگ های نژاد کوچک و متوسط ۱ - ۱/۸ به ۱ و در توله های نژاد بزرگ و بسیار بزرگ ۱ به ۱/۳ می باشد. این نسبت بایستی در غذا مدنظر قرار گیرد. کلسیم اضافی می تواند موجب مشکلات استخوانی در نژادهای بزرگ و بسیار بزرگ شود.
به توله سگ چه غذایی بدهیم؟
موضوع تغذیه توله سگ ها، یکی از اصلی ترین موارد نگه داری از این حیوانات است. چراکه وقتی تغذیه آن ها به درستی صورت بگیرد، دیگر مشکلات جسمی و روانی آن ها نیز برطرف خواهد شد. اما غذای توله سگ مان باید چگونه باشد که نیازهای فیزیولوژیکی آن را تأمین کند؟!حداکثر دوران تولگی یک سگ را می توان یک سال در نظر گرفت. این حیوانات به سرعت رشد کرده و به غذاهایی سرشار از مواد مغذی نیاز دارند تا استخوان ها و دیگر سیستم های فیزیولوژیکی آن به خوبی رشد کنند. اصلی ترین ماده ای که باید در غذای سگ ها وجود داشته باشد، پروتئین و چربی است. اما مقدار این دو در غذای توله سگ، باید بیشتر از غذای سگ های بزرگسال باشد.
برای تأمین پروتئین و چربی موردنیاز توله ها، می توانید از غذاهای خانگی و تجاری استفاده کنید. اما مقدار و ترکیب این غذاها برای توله ها، به نژاد، وزن، شرایط زندگی و روحی این حیوانات بستگی دارد. به همین خاطر توصیه می شود که برای تعیین دقیق مقدار و ترکیب غذایی توله ها از دامپزشک مشورت بگیرید. دامپزشک ها با بررسی تمام فاکتورهای نامبرده، رژیمی را برای توله در نظر می گیرند که دقیقاً متناسب با شرایط زندگی و حیاتی آن باشد.
تعداد وعده های غذای توله سگ در طول روز چقدر است؟
توله سگ ها به سرعت رشد می کنند و برای اینکه روند رشد آن ها به درستی طی شود، باید در طول روز چند وعده غذا بخورند. این در حالی است که برای سگ ها بالغ، در طول روز، تنها یک یا دو وعده غذا کفایت می کند.معمولاً اکثر والدین در طول روز به توله سگ های خود سه یا چهار وعده غذا می دهند. این مقدار می تواند بسته به نژاد و مقدار فعالیت توله، بیشتر یا کمتر هم باشد. تعداد وعده های غذایی توله ها را نیز با مشورت دامپزشک، بهتر می توان تعیین کرد. اما اگر به دامپزشک دسترسی ندارید، این تعداد را بین سه تا پنج وعده قرار دهید.
کدام غذا برای توله سگ مناسب تر است غذای خشک یا غذای کنسروی؟
غذای هر نوع سگ با نژاد دیگر تفاوت دارد، مثلا شما اگر سگ تان دوبرمن است، باید بدانید غذای سگ دوبرمن چیست و همینطور در مورد نژاد های دیگری مثل هاسکی. بیشتر والدین ترجیح می دهند تا از غذاهای تجاری غنی شده برای توله ها و همچنین سگ های بالغ خود بهره بگیرند. اما غذاهای تجاری به دو صورت «خشک» و «کنسروی» در بازار وجود دارند که هریک دارای ویژگی های خاصی هستند. برخی از مزایا و معایب این نوع از غذاها به قرار زیر هستند:
مزیت های غذای خشک برای توله سگ
غذاهای خشک ترکیب بالانس شده ای از مواد مغذی موردنیاز برای بدن توله ها هستند که در صورت استفاده از آن ها، دیگر نیازی به ترکیبات مکمل نیست. این نوع از غذاها، مورد علاقه بیشتر توله ها هستند؛ چراکه جویدن دانه های خشک غذا برای آن ها لذتبخش است و همچنین باعث جرم گیری دندان آن ها می شود.غذای خشک توله سگ به صورت های بسته ای و حتی فله ای در بازار یافت می شوند و قیمت به صرفه ای هم دارند. این غذاها به دلیل خشک بودن، فاسد نمی شوند و همیشه می توان از آن ها استفاده کرد.
معایب غذای خشک برای توله سگ
غذاهای تجاری خشک، اگر به صورت دائمی مورد استفاده قرار بگیرند، باعث کمبود آب در بدن توله ها می شوند. به همین خاطر، برخی از والدین، به همراه غذاهای خشک، توله ها را برای نوشیدن آب زیاد، ترغیب می کنند. اما نوشیدن آب زیاد، برای توله ها لذتبخش نیست و گاهی در اثر سرپیچی از نوشیدن آب زیاد، دچار یبوست می شوند.
مزایای غذای کنسروی برای توله سگ
غذاهای تجاری کنسروی، مرطوب و گاهی هم آبکی هستند. بافت این نوع از غذا، به دلیل اینکه حاوی مقدار زیادی گوشت است، برای توله سگ ها لذیذ تر است و بیشتر از سایر انواع غذا، به رژیم آن ها در طبیعت شباهت دارد. غذای کنسرو سگ به وسیله رطوبت و آبی که در بافت خود دارند، رطوبت موردنیاز بدن توله ها را تأمین می کنند و سرشار از پروتئین و سایر مواد مغذی هستند.
معایب غذای کنسروی برای توله سگ
غذاهای کنسرویی به نسبت غذاهای خشک، قیمت بالاتری دارند و به دلیل رطوبت، فسادپذیر هستند. در واقع اگر شما یک کنسرو غذای توله سگ را باز کنید، باید آن را بلافاصله مصرف کنید، در غیر این صورت خراب می شود.با توجه به مزایا و معایبی که برای هریک از غذاهای خشک و کنسرویی عنوان کردیم، می توان نتیجه گرفت که غذای توله سگ، باید ترکیبی از غذاهای خشک و مرطوب باشد، تا هم رطوبت بدن آن ها تأمین شود و هم از مواد مغذی و ترکیب های متنوع غذایی هم بهره مند شوند.
برنامه غذای توله سگ از بدو تولد تا بلوغ
غذای توله سگ را نمی توان به سگ بالغ داد و غذای سگ های بالغ را هم به هیچ وجه نمی توان برای توله ها استفاده کرد. به همین خاطر، ضروری است که هر والدینی که از حیوانات خانگی مانند سگ ها مراقبت می کند، دید کلی ای نسبت به تغذیه این حیوان در دوران های متفاوت زندگی اش داشته باشد. تغذیه توله سگ از بدو تولد تا بلوغ، باید به صورت زیر باشد:
-
غذای توله سگ یک ماهه:توله هایی که تازه به دنیا می آیند، تا یک ماهگی نمی توانند از هیچ غذایی غیر از شیر استفاده کنند. به همین خاطر می توان در کنار شیر مادر، از شیر خشک مخصوص توله نیز به آن ها داد. البته در طبیعت، شیر مادر به تنهایی می تواند تمام مایحتاج غذای توله سگ را تأمین کند، اما برای توله های خانگی، بهتر است از شیر خشک هم استفاده شود.
-
غذای توله سگ دو ماهه:از سن یک تا دو ماهگی، توله سگ ها کم کم می توانند در کنار شیر، غذا هم بخورند. به همین دلیل در فاصله یک تا دو ماهگی توله، باید برای تغدیه آن ها از شیر خشک مخصوص و غذاهای نرم استارتر تجاری و غذاهای خانگی پوره ای کمک بگیرید.
-
غذای توله سگ سه ماهه:برای توله های سه تا هفت یا هشت ماهه، باید از غذاهای مخصوص توله سگ تجاری – خشک و کنسرویی – استفاده شود. اگر از غذای خانگی استفاده کنید، ترکیب، مقدار، مکمل و تعداد وعده های آن باید با مشورت دامپزشک تعیین شود.
-
غذای توله سگ هشت ماهه:برخی از توله سگ ها در بین سنین هشت ماهگی تا یک سالی، عقیم می شوند. به همین خاطر می توان در این دوران، از غذاهای تجاری مخصوص توله های عقیم شده استفاده کرد. غذاهای خانگی برای توله های عقیم شده نیز باید توسط دامپزشک مشخص شود.
-
غذای سگ یک ساله:سگ ها وقتی یک سال را تمام می کنند، دیگر توله نیستند و یک سگ بالغ و بزرگسال به حساب می آیند. به همین خاطر باید از رژیم های غذایی مخصوص سگ های بالغ مصرف کنند. غذاهای خشک و کنسروی سگ بالغ در کنار غذاهای خانگی متناسب با سن این حیوانات در یک سالگی به آن ها داده می شود. این رژیم تا سن هفت سالگی ادامه می یابد.
-
غذای سگ هفت ساله:سگ ها وقتی به سن هفت یا هشت سالگی می رسند، سگ های پیر و میانسال محسوب می شوند. آن گاه باید غذای مخصوص سگ های پیر به آن ها داده شود. غذاهای مخصوص سگ های پیر به صورت تجاری در بازار وجود دارند. البته باز هم می توان از غذاهای خانگی برای سگ ها پیر نیز بهره برد.
تغذیه توله سگ بی مادر
سگ های مادر ممکن است پس از تولد توله های خود، به دلایلی نتواند به آن ها خود شیر بدهد یا توله از مادرش جدا شده باشد. در موقعیت های این چنینی، باید تغذیه و مراقبت از توله ها با دقت بسیار زیادتری انجام شود.سگ ها در طبیعت، تمام نیازهای مراقبتی و تغذیه ای توله های خود را تأمین می کنند. در مورد توله های خانگی نیز، بخش زیادی از مراقبت ها توسط سگ ماده انجام می شود. اما اگر سگ ماده از توله ها دور باشد یا به دلیل ضعف و ناتوانی نتواند از آن ها مراقبت کند، این وظیفه ی خطیر، تماماً بر عهده ی صاحبان سگ ها خواهد بود.
شما می توانید برای غذای توله سگ کوچکی که بی مادر مانده، از شیر گاو یا شیرهای دیگر بدون لاکتوز استفاده کنید. البته ترکیب کردن شیر با زرده تخم مرغ، مقدار کمی عسل و روغن زیتون، ترکیب قوی تری را برای توله ایجاد می کند.توله ها که بزرگتر شدند و به سن چهار یا پنج ماهگی رسیدند، می توانید از غذاهای خانگی پور ه ای یا حتی سرلاک های بچه هم به آن ها بدهید. ماست کم چرب هم در این دوران، گزینه خوبی برای توله ها خواهد بود. البته در صورت بروز اسهال، ترکیب غذای توله سگ را به کمک دامپزشک تغییر دهید.
برای شیر دادن به توله های کوچک باید از قطره چکان استفاده کنید. اما وقتی این توله ها به سن چهار یا پنج ماهگی رسیدند، باید یاد بگیرند که خودشان غذا بخورند. بنابراین باید با استفاده از برخی از روش های رایج، به آن ها یاد بدهید که به سمت ظرف غذا بروند. مثلاً دهانشان را به ماست کم چرب آغشته کرده و سپس با همان انگشت، آن ها را به سمت ظرف ماست هدایت کنید.
مزایا و معایب غذای خانگی برای توله سگ
بسیار پیش می آید که والدین می خواهند در کنار غذاهای تجاری و آماده، از غذاهای خانگی برای تغذیه توله سگ های خود استفاده کنند. برخی ها، غذای خانگی را بهترین نوع تغدیه برای سگ ها می دانند و غذاهای آماده را رد می کنند. اما این تصور چندان هم درست نیست و گاهی غذاهای خانگی نمی توانند ترکیب غنی غذاهای آماده را به خود بگیرند. برای درک بهتر این موضوع، مزایا و معایب غذاهای خانگی را به صورت زیر بررسی می کنیم:
مزایای غذای خانگی برای توله سگ
غذاهای خانگی در درجه اول، بسیار به صرفه تر از غذاهای تجاری هستند و استفاده از آن ها، هزینه مراقبت از سگ ها را به شدت کاهش می دهد. این در حالی است که خرید همیشگی غذاهای آماده – آن هم از برندهای برتری چون غذای سگ رویال کنین – هزینه مراقبت از سگ ها را تا حد قابل توجهی بالا می برد. البته گاهی مشکل تنها در هزینه خلاصه نمی شود و کمبود غذاهای آماده باکیفیت در بازار ایران، برای والدین مشکل ساز می شود.
بالا رفتن قیمت ارز، تحریم و دیگر مشکلات اقتصاد ملی، باعث شده تا برندهای برتر تهیه غذای خشک توله سگ وارد کشورمان نشود. با این حساب، والدینی که تنها از برندهای برتر برای سگ خود بهره برده اند و به برندهای معمولی اعتماد ندارند، مجبور می شوند تا به تهیه غذای توله سگ به صورت خانگی متوصل شوند.البته غذاهای خانگی، تازه و تمیز هم هستند و تهیه صحیح آن ها، بیشتر می تواند به مزاج توله های بامزه خوش بیاید. گاهی که سگ ها از غذاهای تجاری استقبال نمی کنند و خواستار تغییر رژیم غذایی خود هستند، ورود تدریجی غذای آماده به رژیم شان، می تواند رضایت آن ها را در پی داشته باشد.
معایب غذای خانگی برای توله سگ
بزرگترین مشکلی که غذاهای خانگی می توانند داشته باشند، ترکیب نامناسب است. چراکه برخی از مواد معدنی و ویتامین های خاص در غذاهای خانگی و مجاز برای سگ ها و توله ها وجود ندارد. این در حالی است که غذاهای تجاری حاوی تمام مواد ضروری برای بدن توله ها هستند. بنابراین برای اینکه چنین مشکلی ایجاد نشود، باید حتماً ترکیب غذای خانگی توله سگ ها، با مشورت دامپزشک انجام شود.
مقدار غذای خانگی توله ها، باید چقدر باشد؟
مقدار و تعداد وعده های غذایی، چه به صورت خانگی و چه به صورت تجاری، به نژاد، جثه، متابولیسم، روحیه و دیگر شرایط زندگی سگ ها و توله ها بستگی دارد. البته بهتر است همیشه برای تعیین این مقدار، از دامپزشک کمک گرفته شود. اما اگر به هر دلیلی به دامپزشک دسترسی ندارید، با توجه به وزن سگ، از مقادیر استاندارد زیر استفاده کنید:
- سگ یا توله با وزن ۵ کیلوگرم – یک فنجان غذا در روز
- سگ یا توله با وزن ۱۰ کیلوگرم – دو فنجان غذا در روز
- سگ با وزن ۲۰ کیلوگرم – چهار فنجان غذا در روز
- سگ با وزن ۴۰ کیلو – هشت فنجان غذا در روز
البته باز هم تاکید ما بر این است که با توجه به شرایط خاص توله سگ های خود، مقدار غذای آن ها را با یک کارشناس یا دامپزشک هماهنگ کنید. چراکه برخی از نژادهای سگ، این مقادیر را در یک وعده غذایی صرف می کنند و برای وعده های دیگر، غذای بیشتری می طلبند. برخی ها نیز به بسیار کمتر از این مقادیر نیاز دارند.
۱۰ ترکیب غذای توله سگ خانگی
ترکیبات غذایی بسیاری وجود دارد که شما می توانید آن را در داخل خانه درست کرده و در اختیار توله های بامزه قرار دهید. اما از بین ترکیبات متنوعی که وجود دارد، ۱۰ ترکیب محبوب را به شما معرفی می کنیم که برای اکثریت سگ های متوسط و توله هایشان یا مقادیر نرم و کم مناسب است. این ترکیبات به قرار زیر هستند:
- مخلوط گوشت، تخم مرغ، مقداری روغن ذرت به همراه جوانه گندم، یک غذای کامل برای توله سگ های بازیگوش به حساب می آید (در صورت بروز اسهالی، روغن را حذف کنید).
- مخلوط شیر، سویا، اسفناج به همراه مقدار کمی آرد و روغن ذرت هم می تواند وعده غذایی مناسبی برای توله ها باشد.
- مخطوط آرد سفید با گوشت و اسفناج، البته به صورتی که کاملاً پخته شده باشد، غذای ایده الی برای توله سگ خواهد بود.
- ترکیب برنج کته با موادی چون گوشت، تخم مرغ، سنگدان مرغ رنده شده و سبزیجات را می توان یک وعده غذایی کامل و خوب به حساب آورد.
- مخلوط کاملاً پخته شده ی گوشت و پوره سیب زمینی به همراه سبزیجات و هویج رنده هم برای توله ها مناسب و مفید است.
- ترکیب ماست با گوشت کاملاً پخته شده و جوانه گندم نیز برای توله سگ ها توصیه می شود.
- سرلاک یا بیسکوییت های ساده خرد شده و مخلوط شده با شیر برای توله های کوچک تر مناسب است (توله های بسیار کوچک نمی توانند هیچ غذای صفتی بخورند).
- ترکیب قلب مرغ با سویا و شلخم پخته شده نیز برای توله های بزرگتر مناسب است.
- سیب زمینی رنده شده با گوشت، آرد ذرت و شیر بدون لاکتوز، یک ترکیب غذایی قوی برای توله ها است.
- هویج رنده شده، گوشت (بره، گوساله، مرغ)، برنج کته و نخود فرنگی هم گزینه های خوبی برای درست کردن یک غذای خانگی برای توله سگ ها هستند.
غذاهای ممنوعه برای توله سگ ها
برخی از غذاها و مواد خوراکی هستند که نه تنها برای توله سگ ها، بلکه برای کل سگ ها مضرند و استفاده از آن ها برای سگ ها کاملاً ممنوع است. از جمله این موارد خوراکی غیرمجاز، می توان موارد زیر را نام برد:
- چای، قهوه و نوشیدنی های کافئین دار
- انگور و کشمش
- آووکادو
- پیاز و سیر
- نوشیدنی های حاوی الکل
- غذاهای شور، تند یا پرادویه
- تخم مرغ خام
- شکلات
- غذاهای انسانی
این موارد جزو غذای ممنوعه توله سگ محسوب میشوند. استفاده از آن ها ممکن است بی حالی، کمبود انرژی، اسهال، استفراغ، آلرژی، مشکلات گوارشی یا حتی مرگ را به همراه داشته باشد. پس به هیچ وجه این موارد را وارد رژیم غذای خانگی سگ یا توله سگ های تان نکنید تا سلامت آن ها به خطر نیفتد.
چه وقت رژیم توله سگم را تغییر دهم؟
بالاخره روزی باید تغذیه توله سگ تان با غذاهای مخصوص توله ها را متوقف کرده و رژیم او را به غذای کامل و متعادل سگ های بالغ تغییر دهید. همانطور که تغذیه توله سگ ها به سایز و نژادشان وابسته بود، این تغییر نیز بسته به اندازه نژاد سگ تان متفاوت است. در سگ های نژاد بزرگتر ممکن است بلوغ کامل، مدت بیشتری طول بکشد. بنابراین ممکن است اینگونه نژادها تا دو سال به تغذیه شدن با غذاهای مخصوص توله سگ ها نیاز داشته باشند. با این حال، به طور کلی برای سگ های نژاد بزرگ باید تغییر رژیم از غذای توله سگ به غذای سگ های بالغ را بین ۱ تا ۲ سالگی در نظر داشته باشید. در خصوص زمان مناسب برای تغییر رژیم توله سگ تان با دامپزشک مشورت کنید و از نحوه انجام آسان این تغییر از وی توصیه های لازم را دریافت کنید.
چه مقدار به توله سگم خوراکی تشویقی دهم؟
آیا می شود در برابر کارهای بامزه توله سگ ها مقاومت کرد و به آنها پاداش های خوشمزه نداد؟ در واقع خوراکی های تشویقی یک وسیله مناسب برای تربیت توله سگ ها به شمار می روند. چه بخواهید به توله سگ تان برای رفتاری درست پاداش دهید و چه برای ابراز حس علاقه تان، به خاطر سپردن قانون ۱۰/۹۰ در تشویقی دادن بسیار اهمیت دارد.
به گفته دمپسی: " ۹۰ درصد کالری روزانه توله سگ ها باید از غذای کامل مخصوص خودشان حاصل شود. ۱۰% دیگر می تواند شامل خوراکی های تشویقی مخصوص توله سگ ها باشد." پیروی از قانون ۱۰/۹۰ می تواند از افزایش وزن و سایر مشکلات فیزیکی توله سگ سانان در بزرگسالی جلوگیری کند.
مقاومت در برابر آن چشمان معصوم توله سگ ها واقعاً سخت است. ولی به یاد داشته باشید شما در حال شکل دادن شخصیت و آموزش دادن یک سگ هستید. هنگامی که شما در حال غذا خوردن هستید و توله سگ تان با صداهای معصوم از شما تقاضای غذا می کند، به او غذا ندهید. نه تنها برخی از غذاهای انسانی برای سگ ها سمی هستند، که با این کار به رفتارهای نامطلوبی پاداش می دهید که بعدها به سختی از بین میروند. با مراجعه به نمودار اشاره شده تغذیه توله سگ ها و پیروی از قانون ۱۰/۹۰ میتوانید به توله سگ خود برای داشتن یک زندگی طولانی، سالم و شاداب کمک کنید.