پیچیدگی سیستم های فنی خودرو و همکاری آن ها برای به حرکت درآوردن چرخ ها و موتور عجیب، اما هیجان انگیز است. هرچه بیشتر از آن ها می دانیم شگفت زده تر و کنجکاوتر می شویم. به خصوص زمانی که نقش یک قطعه کوچک اما بسیار کلیدی مانند شمع را بررسی می کنیم. اغلب ما می دانیم که شمع خودرو نقش مهمی در سلامت سیستم فنی و عملکرد بی نقص موتور دارد ولی دلیلش را نه. با بررسی جزئیات بیشتر درباره این قطعه، چرایی اهمیتش را درمیابیم و این جذابیت بیشتری را برای ما ایجاد می کند تا درباره قطعات و متعلقات شمع نیز بررسی هایی را انجام دهیم. به خصوص بخش هایی که تاثیر زیادی در کاربرد شمع دارند و در واقع شمع برای انجام وظیفه خود به آن ها نیاز مبرم دارد.
شمع خودرو
شمع قطعه کوچکی از مجموعه موتور خودرو است که روی سیلندر خودرو قرار می گیرد و عمل جرقه زنی را برای ایجاد احتراق در محفظه مخصوص این کار انجام دهد. در واقع شمع ولتاژ را از یک سر خود گرفته و آن را در سوی دیگر درون سیلندر به جرقه تبدیل می کند تا مخلوط هوا و بنزین درون سیلندر از طریق این جرقه منفجر شده و انرژی مورد نیاز موتور تأمین شود.
علائم خرابی شمع خودرو
معمولا به هنگام بروز ایراد در شمع ها پیشرانه به سختی استارت می خورد. مخصوصا اگر شرایط دشوار محیطی همچون هوای بسیار سرد نیز گریبان پیشرانه را بگیرد، ممکن است پیشرانه در حالت خلاص به خوبی دور بگیرد و لرزه نداشته باشد، اما صدای اگزوز با عطسه های خفیف همراه است و زمانی که خودرو در حرکت است شتابگیری کند شده و صدای عطسه اگزوز زیاد می شود.خرابی شمع در خودروهای مدرن تر امروزی با روشن شدن چراغ چک همراه می شود. این علائم نشان دهنده عدم جرقه صحیح یک یا چند شمع هستند. هرچه تعداد سیلندرها بیشتر باشد، خاموش شدن یا از کار افتادن یک شمع تاثیر کمتری در عملکرد پیشرانه مورد نظر خواهد گذاشت.
شمع بدنه چینی سفید رنگی دارد که در صورت شکسته شدن یا ترک برداشتن، نمی تواند وظیفه خودش را در جرقه زنی به خوبی انجام دهد. جالب است بدانید معمولا بیشترین آسیب به شمع در همین قسمت چینی اتفاق می افتد.می توانید شمع را باز کنید و انتهای آن را ببینید. از روی رنگش می توانید بفهمید که موتور خودروتان در چه شرایطی کار می کند و چه اوضاعی دارد؟اگر الکترود شمع آجری رنگ بود، یعنی آن سیلندر در شرایط خوبی کار می کند. اگر الکترود سیاه بود و دوده داشت، یعنی موتور مشکلی مثل خام سوزی یا اشکالی به جز روغن سوزی دارد. حالا اگر چرب بود، باید به این نتیجه برسید که روغن از جایی وارد سیلندر شده و می سوزد. شاید حجم روغن سوزی خیلی کم باشد و داخل اگزوز هم دود آبی به چشم نخورد، اما رفته رفته زیاد شده و هزینه تعمیر را بالا می برد.
پس از کارواش رفتن و موتورشویی یا برخورد هرگونه مایعات با خود پیشرانه بهتر است از خیس ماندن پیشرانه و حفره های آن مخصوصا حفره هایی که شمع در آن بسته می شود اطمینان حاصل کنید. وجود آب در این ناحیه می تواند موجب برق دزدی یا عدم جرقه صحیح شمع شود. استفاده از باد فشار قوی برای خشک کردن حفره های پیشرانه از آب بهترین روش است.
وایر خودرو
از شمع ها گفتیم، حالا می رسیم به وایرها! وظیفه وایرها، رساندن برق از کوئل به شمع هاست. البته در بعضی از خودروها کوئل بالای شمع قرار گرفته و دیگه خبری از وایر نیست. وایرها معمولا دیر خراب می شوند. برق دزدی مهمترین خرابی وایرها به شمار می رود. شاید این سوال برایتان پیش بیاید که چگونه می توانیم از برق دزدی وایرها مطلع شویم؟ کافیست در یه جای تاریک موتور را روشن کنید. می بینید که وایر برق را به بدنه خودرو هم انتقال داده و همه جریان را به سر شمع نمی رساند.
برق دزدی در وایرها
اگر وایرها برق دزدی داشته باشند، کشش خودرو پایین آمده و مصرف سوخت بالا می رود. اگر به هر دلیلی شمع و وایر خراب باشد، صدای موتور هم بیشتر شده و موتور نرم کار نمی کند. دلیل اشکالاتی مثل کُپ کردن، ریپ زدن، افتادن دور موتور و اصطلاحا تک کارکردن موتور هم می توند به شمع و وایر مربوط شود. در صورتی که شمع و وایر خودروتان کهنه یا خراب شود، مصرف سوخت نیز بالا می رود.با توجه به کیفیت پایین قطعات موجود تو بازار، پیشنهاد ما این است که همزمان شمع و وایر را در هر 20 هزار کیلومتر عوض کنید.
علائم و نشانه های خرابی وایر شمع
- خودرو شما استارت می خورد اما روشن نمی شود.
- موتور خودرو لرزش دارد یعنی به گونه ای که سرنشین ها هم آن را احساس می کنند.
- چراغ چک خودرو روشن می شود و به اصطلاح خودرو شما دو یا سه کار می کند.
- افزایش ناگهانی مصرف سوخت
- خام سوزی و خروج دود سیاه از اگزوز
- هنگام کولر گرفتن خودرو شما به لرزه افتاده و خاموش می شود.
- صبح ها که هوا سرد است خودرو با چند استارت روشن می شود.
روش نگهداری از وایر خودرو
- همیشه شمع های خودرو را به موقع تمیز یا تعویض کنید، زیرا خرابی شمع باعث از بین رفتن وایر می شود.
- از شستشوی موتور خودرو پرهیز کنید، زیرا آب وارد وایر شده و باعث خرابی آن می شود، بهتر است، فریب شستشو با بخار و نانو را نخورید.
- فقط در موارد ضروری وایر را از روی شمع جدا کنید، کشش ممکن است باعث پارگی در وایرشود.
- مراقب باشید روغن موتور روی وایر ریخته نشود. رویه وایر از پلاستیک و مواد نفتی تولید می شود به همین دلیل روغن آن را فاسد می کند.