نماز طواف چیست؟
نماز طواف، دو رکعت نماز واجب است که باید پس از طواف کعبه به نیّت نماز طواف، پشت مقام ابراهیم(ع) خوانده شود. این نماز، مانند نماز صبح است؛ ولی اذان و اقامه ندارد. شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی را دارد. مستحب است در رکعت اول نماز طواف، سوره توحید و در رکعت دوم سوره کافرون خوانده شود. نماز طواف، در مسجدالحرام، پشت مقام ابراهیم (ع)، به صورتی که مقام ابراهیم (ع) بین نمازگزار و کعبه قرار بگیرد، در صورتی که مسجدالحرام خلوت باشد و برای دیگران مزاحمتی نداشته باشد، هر چه نزدیکتر بایستند بهتر است. برخی فقیهان می گویند: دو طرف مقام یا نزدیک آن، نماز بخوانند اشکال ندارد.اگر به دلیل ازدحام و شلوغی نتوانست در یکی از دو طرف مقام، نماز را به جا آورد باید حتی الامکان نزدیکترین فاصله را رعایت کند یعنی نزدیکترین فاصله را به پشت مقام در نظر بگیرد.و اگر آن هم ممکن نشد، نماز را در نزدیکترین فاصله به یکی از دو طرف مقام به جا آورد، با رعایت احتیاط در صورت دوران بین فاصله دورتر در پشت مقام و فاصله نزدیکتر در دو طرف، به این که جمع کند بین نماز خواندن در پشت مقام و بین یکی از دو طرفِ نزدیکتر، بلکه بعداً هر گاه ممکن شد اگر چه در آخرین وقت امکان باشد، نماز را در پشت مقام، اعاده نماید.نماز طواف باید مانند دیگر نمازهای واجب صحیح خوانده شود. و اگر صحیح خوانده نشود باید دوباره آن را بخوانید.
نماز طواف کجا خوانده میشود؟
نماز طواف واجب را باید پشت مقام ابراهیم و در نزدیکی آن خواند، بدون اینکه برای طواف دیگران مزاحمت ایجاد شود.در مورد کسانی که به دلیل عذری در طبقه دوم طواف می کنند ولی می توانند نماز را در صحن مسجدالحرام و پشت مقام ابراهیم بخوانند اختلاف فتوا وجود دارد.نماز طواف مستحبی را هرکجای مسجدالحرام می توان به جای آورد.
نماز طواف چگونه خوانده میشود؟
پس از هر طواف واجب باید دو رکعت نماز طواف مانند نماز صبح خوانده شود و لازم نیست مردان حمد و سوره را بلند بخوانند.نیت این نماز به طواف مربوط است: پس از طواف زیارت، به نیت نماز طواف زیارت و پس از طواف نساء، به نیت نماز طواف نساء. بین طواف و نماز آن نباید تأخیر انداخت.
احکام شک در نماز طواف
شک در نماز طواف، حکم شک در نماز واجب دو رکعتی، مثل نماز صبح را دارد؛ از این رو احکام شک در آن چنین است:
- شک در شمار رکعت ها: اگر در تعداد رکعت های نماز طواف شک کند، نماز باطل است؛
- شک در اجزاء: اگر در اجزای نماز، مثل سجده یا تشهد شک کند، دو فرض دارد:
- اگر در انجام دادن آن جزء شک کند، چنان چه وارد جزء بعدی نشده (از محل آن نگذشته) آن جزء را بجا می آورد و چنان چه از محل آن گذشته باشد، به شک خود اعتنا نمی کند و نماز صحیح است.
- اگر در صحّت آن جزء شک کند، یعنی نمی داند آنچه به جای آورده صحیح بوده یا نه، به شک خود اعتنا نمی کند و نماز صحیح است.
- شک پس از نماز: اگر بعد از تمام شدن نماز طواف، برایش شکی پیش آید، هر چه باشد اعتنا نمی شود و نماز خوانده شده کافی است.
احکام نماز طواف چیست؟
• بنابر احتیاط باید بعد از طواف فوراً نماز طواف را انجام دهد، یعنی اینکه از نظر عرف بین آنها فاصله نیفتاده باشد.
• خواندن نماز طواف به صورت جماعت، جائز است و شخص می تواند به کسی که او هم نماز طواف واجب را می خواند، اقتدا نماید.
• هر مُحرمی که نماز طواف را با آگاهی از وجوب آن عمداً ترک کند، بنابر احتیاط، حجش باطل است.
• اگر نماز طواف را فراموش کند و پس از انجام اعمالی که بعد از طواف انجام می شود ـ مانند سعی ـ یادش بیاید، باید آن را به جا آورد و دوباره بجا آوردن آن اعمال واجب نیست، اگرچه احوط است.
آری اگر در هنگام سعی یادش آمد، باید آن را قطع نماید، و نماز طواف را در پشت مقام بجا آورد، و سپس برگردد و از جائی که سعی او را قطع کرده ادامه دهد و به اتمام برساند.
و حکم صورت ندانستن حکم شرعی همان حکم صورت فراموشی است ، و فرقی بین اینکه در ندانستن مقصّر باشد یا نباشد نمی کند.
• نظر آیت الله بهجت درباره کسی که نماز طواف را در غیر مقام خوانده باشد، اگر کسی به خاطر ندانستن مسأله، نماز طواف را در غیر مقام بخواند، وظیفه اش آن است که نماز را نزد مقام بخواند و اگر برایش ممکن نیست مثلًا از حج برگشته همان جا که هست نماز را به جا آورد و احتیاطاً کسی را نائب کند که در نزد مقام نماز بخواند.