به گزارش سایت خبری ساعد نیوز، براساس ماده 30 قانون رسیدگی به تخلفات رانندگی که در سال 89 مصوب شده است، تعویض قطعات اصلی وسایل نقلیه از جمله شاسی، اتاق و موتور ممنوع است.
در صورتی که مالکان وسایل نقلیه بنا بر نیاز بخواهند ارکان اصلی وسیله نقلیه خود را به علت عدم کارایی، غیرقابل بازسازی بودن و ... تغییر دهند باید در ابتدا با مراجعه به دوایر شماره گذاری ادارات راهنمایی و رانندگی اقدام به اخذ مجوز تعویض کنند که وسیله نقلیه در این مرحله ابتدا توسط افسران کارشناس عالی تصادفات بازدید و در صورت تعیین اصالت آن، مجوز تعویض صادر خواهد شد.
در مرحله بعد نیز پس از تعویض قطعه مورد نظر مجددا مالک به اداره راهنمایی و رانندگی مراجعه و پس از بازدید نهایی تعویض قطعه به صورت قانونی انجام و در سوابق خودرو ثبت می شود. کلیه این مراحل همانند سایر خدمات ارائه شده از سوی پلیس راهور به صورت کاملا رایگان انجام می پذیرد.
شرایط قانونی تغییرات
همان طورکه گفتیم، تعویض رنگ، اتاق یا موتور خودرو غیرقانونی نیست؛ اما قانون گذار شرایطی را برای این تغییرات در نظر گرفته است و مالک نمی تواند طبق سلیقه خود این تغییرات را انجام دهد.
در مورد تعویض موتور، باید حتماً موتور تعویضی از نظر تیپ، حجم، تعداد سیلندر و نوع سوخت با موتور فابریک خودرو یکسان باشد. به زبان ساده تر، تنها مورد مجاز برای تعویض موتور زمانی است که موتور فابریک دچار مشکلات اساسی شده باشد و مالک به ناچار آن را با یک موتور جدید از همان نوع تعویض کند. به عنوان مثال، نصب موتور پژو 206 تیپ 5 روی تیپ 2 مجاز نیست.
نکته دیگر این است که موتور تعویضی، حتماً باید نو و از نمایندگی معتبر خریداری شده باشد و استفاده از موتور دست دوم مجاز نیست. نمایندگی خودروساز یا واردکننده که موتور از آن جا خریداری می شود، موظف است مهر خود را در قسمت پایین مجوز تعویض موتور درج کند که هنگام بازدید خودرو پس از تعویض موتور، ارائه این قسمت مهرشده به همراه فاکتور هولوگرام دار (خودروهای داخلی) یا پروانه گمرکی (خودروهای وارداتی) به پلیس الزامی است.
شرایط ذکرشده برای تعویض موتور، در مورد تعویض اتاق خودرو نیز صدق می کند؛ یعنی اتاق تعویضی نیز باید از همه جهات با اتاق فابریک خودرو یکسان باشد و هرگونه تغییر در تیپ، طول، عرض و ارتفاع اتاق غیرمجاز است. به عنوان مثال، تعویض اتاق پژو 405 با پژو پارس یا رنو ساندرو معمولی با رنو ساندرو استپ وی ممنوع است. چراکه در مورد اول، تیپ اتاق ها و در مورد دوم، ارتفاع آن ها با یکدیگر متفاوت است.
اما میزان سخت گیری قانون گذار در مورد تعویض رنگ، به مراتب کم تر از تعویض موتور یا اتاق است. تنها مورد غیرقانونی در بحث تعویض رنگ، تغییر رنگ خودرو به رنگ های زرد خورشیدی، بژ و سبز زیتونی است؛ زیرا رنگ های مذکور در خودروهای نظامی استفاده می شوند و خودروی شخصی نباید پس از تغییرات، شبیه به خودروهای متعلق به نیروهای مسلح شود.
نکته دیگر در مورد تعویض رنگ، استفاده از انواع برچسب های بدنه شامل برچسب های مات، سوپرمتالیک یا حتی مخمل روی خودروها است که این روزها رواج پیدا کرده است. جالب است بدانید که تمام این برچسب ها از نظر پلیس، غیرقانونی محسوب می شوند. تنها مورد مجاز استفاده از برچسب، این است که برچسب کاملاً از نظر رنگ و نوع با رنگ اصلی بدنه هم خوانی داشته باشد که اگر بادی فنس ها را نادیده بگیریم، می توان گفت که این مورد تقریباً هیچ وقت اتفاق نمی افتد!
نکات تعویض رنگ، موتور یا اتاق خودرو
در زمینه تغییرات اساسی در خودروها، نکاتی وجود دارند که نادیده گرفتن آن ها از سوی مالکین، می تواند باعث بروز مشکلات قانونی و به تبع آن، اتلاف وقت و هزینه شود.
نکته اول این است که معمولاً اتاق خودرو بدون حک شدن شماره مکانیزه از سوی کارخانه به نمایندگی ها تحویل داده می شود و تنها یک شماره سریال ردیابی روی آن ها وجود دارد که این شماره سریال، باید از سوی نمایندگی در فاکتور تحویلی به مالک نیز درج شود. پس از اتمام فرآیند تعویض اتاق و بازدید نهایی کارشناس پلیس راهور از خودرو، مالک موظف است خودرو را جهت حک مکانیزه شماره اتاق به مرکز تعویض پلاک منتقل کند.
نکته مهم تری که در بسیاری از موارد از سوی مالک یا نمایندگی خودروساز نادیده گرفته می شود، این است که حتماً باید پلاک های فلزی مشخصات خودرو (شامل سال تولید، شماره موتور، شماره شاسی و…) از روی اتاق قدیمی فک و به اتاق جدید منتقل شوند. یکی از این پلاک ها، درون فضای کاپوت قرار دارد؛ اما مکان پلاک دوم، بسته به برند و نوع خودرو متفاوت است؛ مثلاً در پراید، پلاک دوم زیر صندلی سرنشین جلو قرار دارد.
نکته آخر این که از لحظه مراجعه مالک خودرو برای اخذ مجوز تغییرات اساسی، دستوری مبنی بر انجام تغییرات روی خودرو در سامانه پلیس راهنمایی و رانندگی ثبت می شود. این دستور تا مرحله بازدید نهایی پس از انجام تغییرات، در سامانه وجود دارد و تا زمان لغوشدن آن، پلیس راهنمایی و رانندگی هیچ گونه خدماتی را به خودرو ارائه نخواهد کرد. از این رو، در صورت صرف نظرکردن مالک از انجام تغییرات، وی باید حتماً به پلیس مراجعه و این دستور را لغو کند.
مجازات اجرای غیرقانونی تعویض رنگ، اتاق یا موتور خودرو
اگر فردی بدون اخذ مجوز از پلیس، تغییرات اساسی را روی خودروی خود اعمال کند، دو حالت پیش می آید:
حالت اول زمانی است که در این تغییرات، مورد غیرقانونی وجود نداشته باشد. به عنوان مثال فرض کنید خودرویی دچار واژگونی می شود و مالک آن بدون اخذ مجوز، یک اتاق جدید با همان مشخصات اتاق قبلی خریداری و روی خودروی خود نصب می کند. در این حالت، مالک خودرو به کمیسیون ماده 30 پلیس راهنمایی و رانندگی در حضور قاضی دادگاه ارجاع داده می شود و قاضی می تواند به میزان یک هشتم تا یک چهارم قیمت قطعه تعویض شده، جریمه نقدی تعیین کند. پس از پرداخت این جریمه، تغییرات در سامانه پلیس و برگ سبز خودرو ثبت و به رسمیت شناخته می شود.
اما حالت دوم این است که این تغییرات علاوه بر عدم اخذ مجوز، غیرقانونی نیز هستند. مثلاً تعویض موتور خودرو با موتور یک خودروی قوی تر، در این دسته از تغییرات قرار می گیرد. در این حالت مالک خودرو از سوی پلیس موظف می شود که خودرو را به همان حالت اولیه و منطبق با شرایط درج شده در اسناد شناسایی، بازگرداند و تا زمانی که این کار انجام نشود، پلیس راهور هیچ گونه خدماتی را به این خودرو ارائه نخواهد کرد.