شیر مادر بهترین غذای نوزادان است که حاوی مقدار زیادی ویتامین و مواد غذایی مورد نیاز نوزادان تا 6 ماه ابتدای تولد است. شیر مادر متناسب با نیازهای کودک و حتی شرایط آب و هوایی تغییر می کند و می تواند کودک را از ابتلا به بیماری های مختلف دور نگاه دارد.اما برخی از نوزادان با تغییر شرایط تمایل به شیر خوردن ندارند آیا می دانید علت این امر چیست ؟ یکی از علل تمایل نداشتن نوزادان به خوزدن شیر مادر هوای گرم تابستان است که در این شرایط به دلیل احساس گرما و ناراحتی عادات غذایی نوزادان به هم ریخته و نمی توانند مانند سابق شیر بخورند.
شیردهی به نوزاد در فصل تابستان
گرمای تابستان نباید بر روی مراقبت شما از کودکتان تاثیر بگذارد اما با توجه به گرمای هوا لازم است مادران شیرده هنگام پرستاری از نوزاد خود یک سری نکات را در نظر بگیرند. در این مقاله چند نکته برای شیردهی در تابستان ارائه می شود.
۱. به طور مداوم آب مصرف کنید
آب برای تامین شیر و خنک کردن آن لازم است. همیشه آب خنک داشته باشید و آن را به طور منظم بنوشید. اگر از نوشیدن آب تنها خسته شده اید به آن قطعات میوه یا اسلاید های خیار اضافه کنید. توجه داشته باشید ۸۰% شیری که می دهید از آب تشکیل می شود و لازم است که به طور مداوم با خوردن آب آن را تامین کنید.
۲. از پتو یا روکش نازک و سبک استفاده کنید
سعی کنید در فصل تابستان از پتوی نازک و سبک استفاده کنید. اگر بچه عرق کرده است، می توانید قبل از شیر دادن او را در پتو قرار دهید تا از تماس ناخوشایند چسبندگی پوست با پوست جلوگیری شده و کودک اذیت نشود. لباس های نازک و گشاد به کودک خود بپوشانید.همچنین برای آنکه کودکتان احساس گرما نکند هر زمان که پوست او را لمس کردید و دیدید گرم است آن را با اسفنجی نرم و آب ولرم بشویید. تعداد دفعات حمام کودک خود را بیشتر کنید. زمانی که هوای بیرون گرم است او را به بیرون نبرید و همچنین دمای اتاق یا محلی که کودک شما قرار دارد را بین ۲۴ تا ۲۶ درجه سانتیگراد نگه دارید.
۳. بگذارید دیگران با شیشه به کودکان شیر بدهند
گاهی مادر ها در شرایطی قرار دارند که نمی توانند به طور مستقیم از سینه های خود به کودک شیر بدهند و یا خیلی وقت ها دیده ایم که پدر و مادر بزرگ ها، عمه ها، خاله ها و سایر اقوام دوست دارند که کودک را به آغوش بگیرند و او را با شیشه شیر، شیر بدهند. اگر شما در یک مهمانی خانوادگی هستید و افراد آن نیز چنین علاقه ای دارند، می توانید به کمک پمپاژ شیر یا شیر دوش، شیر خود را از قبل دوشیده و در شیشه شیر کودک بریزید تا سایر نزدیکان کودک بتوانند به شما در شیردهی کمک کنند.
۴. از کرم ضد آفتاب استفاده کنید
حفاظت در برابر خورشید برای مادر و کودک بسیار مهم است. آفتاب سوختگی نه تنها پرستاری از کودک را سخت می کند بلکه خطر سرطان پوست را نیز افزایش می دهد. حفاظت در برابر آفتاب را جدی بگیرید و درباره آن با پزشک خود صحبت کنید تا راهنمایی های لازم را دریافت کنید.
۵. خوراکی کافی داشته باشید
مصرف میزان کافی از کالری برای مادران شیرده ضروری است. همیشه سعی کنید یک کیسه خوراکی از میوه، سبزیجات و یا تنقلات برای رفع گرسنگی به همراه خود داشته باشید.
۶. بین کودک و خودتان یک فضا ایجاد کنید
زمانی که می خواهید بچه خود را نگه دارید، سعی کنید تماس پوست با پوست را به حداقل ممکن برسانید. اینگونه از میزان گرما کاسته می شود.
۷. به کودک همانقدر که تقاضا می کند، شیر دهید
خیلی از والدین نگران این موضوع هستند که کودکشان در فصل تابستان آب از دست بدهد. اما تا زمانی که به خوبی مراقب کودکتان هستید، نوزاد شما از میزان غذایی که می خورد، راضی است، پوشک خود را خیس می کند و رنگ ادرار آن زرد روشن است، جایی برای نگرانی نیست؛ چون همه اینها به این معناست که مایعات بدن او کافی است.
در فصل تابستان به دلیل هوای گرم ممکن است کودکان به پرستاری بیشتری نیاز داشته باشند. سعی کنید که با تقاضای کودک پیش بروید و هر زمانی که تقاضا کرد به او شیر بدهید. کودکانی که بیشتر از شش ماه دارند می توانند آب بنوشند، اما مراقب باشید که آب جایگزین وعده های معمول شیردهی نشود چرا که شیر مادر حاوی مواد غذایی کامل و متعادل است.
چند نکته در مورد شیردهی در تابستان
- اگر نیاز بود به فرزند شیرخوار خود آب بدهید از آب جوشیده ی که سرد شده استفاده کنید.
- کودکانی که به طور منظم شیر مادر می خورند به نوشیدن آب نیاز ندارند و شیر مادر، آب لازم بدن را تامین می کند. شیر مادر متناسب با نیاز کودک و شرایط آب و هوایی تغییر می کند. شیری که کودک از سینه می خورد چربی کمی دارد و تشنگی او را برطرف خواهد کرد.
- بسیاری از کودکان در فصل تابستان تمایل چندانی به خوردن شیر ندارند. یکی از دلایل آن گرما و ناراحتی است که در اثر تماس پوستی به وجود می آید. بهتر است کودک را در حالت خوابیده که تماس پوستی کمتر است شیر دهید، به این ترتیب میزان گرمای ایجاد شده کمتر و تمایل کودک برای شیر خوردن بیشتر خواهد بود.
- اگر احساس کردید تعداد دفعاتی که کودک شما شیر می خواهد خیلی کم است، به دفعات بیشتر ولی در زمان کوتاه تری به او شیر بدهید و خودتان هم به ازای هر دفعه شیردادن آب بنوشید. یک بطری آب در معرض دید خود بگذارید که نوشیدن آن را فراموش نکنید.
- به طور کلی بعضی بچه ها در ساعات گرم روز کمتر شیر می خورند اما در ساعات خنک در صبح و شب بیشتر تمایل به شیر دارند، سعی کنید در فاصله شب تا صبح تعداد دفعات شیردهی را بیشتر کنید.
چرا نوزادان تمایلی به خوردن شیر مادر در فصل تابستان ندارند؟
برخی از کودکان در فصل تابستان به علت گرما و تماس پوستی مادر و فرزند ، تمایل چندانی به خوردن شیر مادر نشان نمی دهند.برای حل این مشکل باید سعی کنید در هنگام شیردهی به فرزندتان کمترین تماس پوستی را با او ایجاد کنید.ابتدا فرزند خود را بخوابانید و به حالت خوابیده به او شیر دهید به طوری که تماس شما با او فقط از طریق سینه و دهان شیر خوار باشد و یا می توانید از روش دیگری کمک بگیرید زیرا برخی شیر خواران تمایلی به شیرخوردن در حالت خوابیده ندارند.این روش اینگونه است که یک حوله و یا پارچه نخی را روی پوست بدن و بازوها قرار دهید تا تماس مستقیم با کودک نداشته باشد.
اگرشما نگران شیرنخوردن کودکتان در فصل گرما هستید می توانید به دفعات بیشتری به او شیر دهید زیرا وقتی نوزاد تشنه شود، در زمان های کوتاه تر و دفعات بیشتر شیر می خورد. خوردن آب پس از هر بار شیردهی توسط مادر یک نکته بسیار مهم در هنگام شیر دهی نوزاد است.
آیا نوشیدن آب برای نوزاد در فصل تابستان لازم است؟
شیر مادر غذای کامل برای نوزاد است که با خوردن آن نوزادان آب و مواد مغذی لازم برای بدنشان را کسب می کنند.خوردن شیر مادر کودکان را از نوشیدن آب بی نیاز می کند و سبب می شود که آن ها دچار کم آبی نشوند.شیرمادر در ابتدای مکیدن کودک دارای چربی کمی بوده و باعث رفع تشنگی کودک می شود اما پس ازخوردن شیر مادرتوسط نوزاد به تدریج شیر غلیظ تر و چرب تر می شود و باعث رفع گرسنگی کودک نیز می شود. در برخی شرایط مانند اسهال و استفراغ کم آبی در کودکان افزایش می یابد و آب بدن از دست می رود در این شرایط باید برای تامین آب بدن کودک به او مایعات بیشتری بدهید و دفعات شیر دهی را بیشتر کنید همچنین اگر وضعیت بهبود نیافت کودک را برای معاینات بیشتر پیش متخصص اطفال ببرید.
در برخی مواقع کم آبی ممکن است در صورتی اتفاق افتد که کودکان در معرض پنکه وکولر قرار گیرند ، در این صورت مقداری آب از طریق پوست دفع می شود.در صورت تشنگی به کودکانی که از طریق شیر خشک تغذیه می شوند مقداری آب جوشیده سرد شده بدهید .
پس از شش ماهگی و بزرگ شدن کودک باید به آنان همراه شیر مادر غذا نیز بدهید پس در این شرایط کودکان بیشتر تشنه می شوند و باید به آن ها آب نیز بدهید .بهتر است از میوه های یخ زده به عنوان میان وعده ، برای تامین آب بدن کودکان استفاده کنید برای مثال :یک برش پرتقال یا آناناس یخ زده.
آیا برنامه شیرخوردن کودک در تابستان تغییر می کند؟
در شیردهی به کودک در فصل تابستان به نوزاد باید شیردر دفعات بیشتر و زمان کوتاه تردهید زیرا کودکان در این فصل کم دوست دارند شیر کم چرب بیشتری بنوشند . در صورتی که کودک به اندازه سه ساعت در بین فواصل شیردهی خوابید او را بیدار کرده و برای پیشگیری از کم آبی به او شیر دهید .توصیه می شود اگر می خواهید از خانه بیرون بروید و کودکتان را در خانه بگذارید حتما برای او شیر بدوشید و یا از پرستار کودکتان بخواهید به او آب جوش سرد شده بدهد.در فصل تابستان برخی از کودکان به خوردن شیر در ساعت های خنک مانند عصر و شب تمایل بیشتری نشان می دهند پس لازم است مادر در این ساعات مانند شب تا صبح شیر بیشتری به کودک بدهد.
چطور متوجه کم آبی در کودک شویم ؟
وجود برخی از علائم در کودکان نشانه کمبود آب بدن آن هاست . در زیر علائم کم آبی کودکان را آورده ایم ،در صورت مشاهده این علائم در نوزادتان اورا نزد پزشک ببرید.این علائم عبارتند از :
- کاهش میزان ادرار به طوری که کودک کمتر از 6 پوشک در روز خیس کند و یا 8 ساعت ادرار نکند.
- ادرار تیره رنگ
- بوی ادرار که شبیه بوی آمونیاک باشد.
- لب های خشک شده نوزاد
- تب و گرم بودن پوست نوزاد در صورت تماس پوستی
- فرورفتگی منطقه نرم روی سر
- بد اخلاقی و گریه بیش از حد کودک
- بی حالی غیر عادی نوزاد
- ضربان قلب تند نوزاد
در آب وهوای گرم چه نکاتی را برای راحتی و خنکی کودک باید رعایت کنیم؟
- به کودکتان لباس خنک و گشاد ونخی بپوشانید.
- کودک را در فصل تابستان زود به زود حمام کنید .
- اگردرجه حرارت بدن کودکتان بالا بود مرتب پوست کودک را با آب ولرم و اسفنج پاک کنید .
- نوزاد را مستقیم جلوی پنکه یا کولر نگذارید زیرا این کار موجب ازدست دادن آب بدن او خواهد شد.
- کودک را در زمان های خنک تر روز از خانه بیرون ببرید و هنگامی که هوا خیلی گرم است او را بیرون نبرید.
- برای استراحت و خواب کودکتان جای خنک انتخاب کنید ولی باید توجه داشته باشید این مکان خیلی سرد نباشد و دارای دمای 24 تا 26 درجه سانتی گراد باشد.