در آینده ای نزدیک و پادآرمان شهری که محیط طبیعی و اجتماعات انسانی در حال فروپاشی ست، در صحرایی غریب، دو فرد بی نام و نشان قطعه ی عظیمی از طلا پیدا می کنند. از جنبه ی اخلاقی-انسانی و با توجه به هسته یا ایده ی اصلی این اثر، فیلم طلا داستانی ست از تردید و طمع. یکی از این دو مرد/مرد دوم (آنتونی هایس) به جهت پیدا کردن ابزار حفاری برای استخراج طلا، از فرد دیگر/مرد اول (زک افران)، که قرار است برای محافظت از طلا آن جا بماند، جدا می شود. طرح داستانی فیلم طلا، بر پایه انتظار طاقت فرسای افران برای بازگشت شریکش شکل گرفته است؛ کم شدن ذخیره آب و غذا، تلاش برای زنده ماندن، طوفان های صحرایی، برخورد با دسته ای از غریبه ها، توهم در دل بیابان و هر چیزی که از فیلمی در این سبک انتظار می رود در این میان خودنمایی کرده است. در تناسب با چهره ی درهم ریخته ی زک افران، داستان با بیان: «زمانی. جایی. نه چندان دور از حال…» از ابتدا چهره ی نحس خود را برای مخاطب آشکار می کند.
در همان اوایل گنجِ داستان آشکار می شود، آن هم بدون تلاشی از پیش تعیین شده؛ اما سوال اصلی فیلم طلا که ذهن تماشاگر را درگیر می کند این است که آیا پس از رنج ها و زحمت هایی که برای تصاحب آن قطعه طلا صورت می گیرد، این گنج آشکار، به صورت کامل و قطعی میسر خواهد شد؟ این مسئله حکم دغدغه ی داستان را دارد اما بحث اصلی فیلم چنین چیزی نیست. ماهیت قصه گونه ی فیلم طلا (زمانی، جایی)، در کنار این ایده که شخصیت های داستان با اسم خاصی شناخته نمی شوند، بیانگر فرضیه ی سازنده است و به این نکته اشاره دارد که خالق اثر، خطاب به ذات پیچیده ی تمام انسان ها سخن می گوید، یعنی چنین چیزی برای هر انسانی، در هر جایی ممکن است. این که خود فیلمساز در مقام شخصیت شرور/حریص این فیلم به ایفای نقش پرداخته، ممکن است مهر تاییدی بر این سخن باشد.
داستان فیلم طلا Gold
فیلم Gold در مورد دو مرد به نام های کیث (با بازی آنتونی هایس) و ویرژیل (با بازی زک افران) است که هنگام سفر در صحرا به بزرگترین قطعه طلای کشف شده، برخورد می کنند. اکنون رویای ثروت در وجود هر یک از آن ها شکل گرفته و تلاش می کنند تا راهی برای حفاری و محافظت از آن پیدا کنند. در این میان کیث موافقت می کند برای آوردن تجهیزات لازم جهت حفاری، برود و ویرژیل نیز مسئولیت محافظت از طلا را به عهده می گیرد. اما وقتی کیث زمان بسیار زیادی ویرژیل را تنها می گذارد، او باید کمبود آب و غذا و شرایط سخت صحرا را تحمل کرده و هر طور شده زنده بماند تا اینکه…
- ستارگان : Zac Efron Susie Porter Anthony Hayes
- کارگردان : Anthony Hayes
- محصول 2022 - استرالیا - 96 دقیقه
نقد فیلم طلا Gold
فیلم Gold روایتی ست لبریز از تنش، برخاسته از بستر فضایی صحرایی و باز که بی انتها جلوه می کند. نقطه قوت و برتری این فیلم قطعاً زمینه ی دیستوپیاییِ (پادآرمان شهری) آن است، عنصری که متاسفانه در طول فیلم رنگ باخته و جای خود را به گروهی از معیار و چارچوب های تکراریِ ژانر بقا می دهد. ای کاش در عوضِ واکنش های مصنوعی و هیجانات غلیظ یا ناگهانیِ شخصیت ها، حداقل در قالب مکالمات و دیالوگ ها از ریشه های این اوضاع آخرالزمانی سخن به میان می آمد؛ با توجه به ادعای سازنده مبنی بر نزدیک بودن چنین وضعیتی، مسبب این روزگار بغرنج چه بوده؟ متاورس؟ به هرحال سازنده از کنکاش چنین بافت ارزشمندی غافل مانده است. فیلم طلا وقت زیادی را برای تفسیر بدیهیات صرف می کند؛ برای مثال نیاز نیست چیزی که تنها چند دقیقه از مشاهده اش می گذرد، در قالب تکنیک هایی چون صدای خارج از تصویر به مخاطب یادآوری شود.
سازنده قصد به رخ کشیدن سختی های تحمل شده از سوی افران، یا چهره ی او که هر لحظه آش و لاش تر می شود را ندارد، نمی خواهد داستانی از اعجاب صحرا روایت کند اما در نهایت این طور به نظر می رسد که هدف او برانگیختن تعجب مخاطب باشد، آن هم به سبب تماشای حجم زیادی از مصیبت. در اصل با این طرح داستانیِ محدود شده، نباید انتظار دیدن چیزی جز برهوت را داشته باشیم؛ کارگردان خود می داند که نشان دادن بسیاری از موارد غیر ضروری بوده اما گویا چاره ی دیگری نداشته (مگر بیان روایتش در قالب فیلم کوتاه یا شفاف سازی زمینه ی داستان) و جدا از این، به هر حال دیدن استانداردهای چنین سبکی همیشه خاصیت سرگرم کننده بودن را داراست. از یک نگاه کلی، در مقایسه ی دنیای خارج از این فیلم با تاریخ یا گذشته ی انسان، می توان گزاره ای در میانه های روایت شکل داد؛ حقیقتاً انسان موجود عجیبی ست! یکی برای یافتن خدایش و دیگری برای تکه ای طلا در صحرای بی آب و علف عذاب می کشند، هر کدام از پیِ مصیبت های خود آمده اند، یکی به مقام والای روحانی دست یافته و حکم دیگری فناست.
این اولین فیلمی نیست که حکایتی از یابندگان طلا بیان می کند، از نظر مضمون اصلی این اثر یادآور بخش چهارم فیلم The Ballad of Buster Scruggs با نام «دره ی سر تا سر طلا» ساخته ی برادران کوئن است، با این تفاوت که اثر آنتونی هایس به یک فیلم بلند تبدیل شده و شدت حرص و طمع انسان را با اضافه کردن آثار خیانت، دوبرابر نشان می دهد. در سوی دیگر، آن بخش از داستان برادران کوئن شاید به تنهایی در قالب یک اثر کوتاه و با گیرایی بالا ظاهر شود.
اساس واقع گرایانه ی این فیلم به شدت جالب و در نوع خود (سرگرم کننده) قابل قبول است، تا جایی که میل کارگردان به دخالت در این روند طبیعی تا حد زیادی آشکار شده و از کشش داستان کاسته می شود. وجود خواهران دوقلو (سوزی پورتر) و دیگر غریبه های رهگذر -که قبل تر گفته شده بود بعید است کسی از آن جا عبور کند- مصداق چنین دخالت هایی است؛ تقدیر یا اتفاق؟ یکی از این دو خواهر، صرفاً در مقام ابزاری ست برای القای حس توهم به مخاطب (با توجه به چهره پردازی عجیب شخصیت)، این حس که آیا مرد اول هوشیاری اش را از دست داده یا این که مشاهدات او حقیقت دارند؛ در نتیجه وجودش غیر ضروری ست و بیشتر به یک عنصر حواس پرتی شبیه است. خواهر دیگر اما در جهت عطف نهایی و نمایش یک بن بست معنادار استفاده شده و به این سبب حضورش منطقی و قابل توجیه است. در کل این فیلمی ست که اگر دو عنصر سرگرمی و هیجان را از آن بگیریم، تبدیل به یک درامِ کوتاهِ اخلاقی می شود.
جز چند مورد هیجان مصنوعی (جوری که انگار قرار است فیلم همان جا تمام شود)، کار بازیگران در بروز احساسات درونی و بیرونی خوب است. در خصوص فیلم برداری تضاد جالبی به چشم می خورد؛ در کنار زمین خشک، عرق روی پیشانی، نور آفتاب و تنش موجود در فیلم، رنگ ها بی جان هستند و سردیِ آن ها گرمایی طاقت فرسا را نمایش می دهد. این فیلم لبریز است از قاب هایی ساده و خلوت اما تاثیرگذار. غیرقابل پیش بینی بودن داستان چاشنی زیبایی از هیجان را به آن اضافه کرده، اما در کل ساختار این فیلم شباهت عجیبی به داستان آن دارد؛ صحرایی گسترده و جهنمی که در دل آن طلا خوابیده است، فیلمی وسیع با جزئیاتی کم که در قلب آن یک پیام انسانی وجود دارد؛ «مردم خوب نیستند و این حرف برای همه قابل درک است» پیامی که در نهایت با آهنگ People Ain’t No Good از نیک کِیو جمع بندی می شود. (البته منظور از شباهت این نیست که داستان از قصد شبیه به یک بیابان طراحی شده باشد!)
فیلم Gold از جنبه ی فیلمنامه داستانی ست گسترده، همراه با اتفاقات و جزئیاتی اندک. از یک طرف آهسته بودن سرعت روایت و نمایشِ حجم زیادی از درماندگی خسته کننده است، از سوی دیگر این اثر در دسته فیلم های سرگرم کننده جایگاه قابل قبولی دارد. مضمون انسانی چنین فیلم هایی هرگز قدیمی نمی شود؛ به این ترتیب، فیلم طلا داستانی ست از حرص و طمع در جهانی با پرداخت مناسب که به زیبایی فیلم برداری شده است.
نقد فیلم هویت Identity
