به گزارش سایت خبری ساعدنیوز به نقل از فرارو، در دنیای کنونی ارزیابی پدیده های مختلف را نمی توان به صورت مجزا انجام داد؛ خوا ه ناخواه، آن ها در ارتباط با سایر حوزه ها خواهند بود. با همین «داده» کوتاه می شود خیلی سریع بحث ورزش به طور کلی و فوتبال به طور خاص را ارزیابی کرد و به صورت ضربتی به این بحث رسید که نمی شود فوتبال را جدای از سیاست دید. شاید در شعار بشود این دو را تفکیک کرد و حتی بر سردر نهاد های مختلف کوبید، ولی در عمل، جدایی این دو امکان پذیر نیست.
نیازی به شمارش رخداد هایی که نشان می دهد این دو مقوله ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند نیست، ولی برای خالی نبودن عرصه، می توان به همین بحث اختصاص میزبانی جام جهانی یا محروم کردن تیمی از رقابت ها به دلیل اتفاقات غیرورزشی و تحریم های اعمال شده اشاره کرد. تمام این کلیات وابسته به جزئیاتی سیاسی هستند که در تمام سطوح تأثیرگذار خواهند بود.
برای «ایرانیزه» شدن بحث هم می توان به حضور این روز های تیم ملی ایران در قطر و برپایی اردو در این کشور پرداخت که به ظاهر یک اتفاق ورزشی است، ولی کیست که نداند اگر قطر رابطه دیپلماتیک خوبی با ایران نداشت، برپایی همین اردو هم به این سادگی ها و با حداقل هزینه ممکن نبود.
قطر و تا حدودی عمان، برخلاف دیگر کشور های حوزه خلیج فارس که ترجیح می دهند در تیم عربستان بازی کنند، یار سیاسی ایران مانده و این موضوع پایه گذار منفعتی دوطرفه هم شده است. عربستان و متحدانش دل خوشی از قطر آن هم به این دلیل که متحد ایران در منطقه است، ندارند. اتفاقا تعداد آن ها بیشتر است؛ عربستان، امارات و بحرین با هم در یک کشتی نشسته و در انتظار تزلزل این رابطه ایرانی – قطری هستند. به غیر از این سه، حالا رفته رفته اسرائیل هم وارد میدان شده و بدش نمی آید با ایجاد بستر دیپلماتیک، ابتدا قطر را به برقراری ارتباط ترغیب کرده و سپس رابطه این کشور با ایران را کم و کمتر کند. حال اینکه چرا چنین موضوعی باید پایش به ورزش کشیده شود و ارتباط سایر کشور ها با ایران را خدشه دار کند، موضوعی به نسبت خطرناک است که چندماهی می شود از سوی اسرائیلی ها دنبال می شود. موردی که به نظر می رسد فوتبال ایران را نشانه رفته است.
رابطه ایران و اسرائیل که نیاز به شرح ندارد؛ این موضوع خط قرمز ایران است و هیچ چیزی نمی تواند خط قرمز شکل گرفته را از بین ببرد. همین نگاه سیاسی، تأثیر زیادی بر ورزش داشته و هیچ یک از ورزشکاران و تیم های ایرانی که پرچم ایران را دارند، اجازه انجام مسابقه با رقبای اسرائیلی را ندارند. البته این تصمیم باعث شده سختی و محرومیت های مختلفی از سوی نهاد های خارجی متوجه ورزشکاران ایرانی شود. محرومیت این روز های فدراسیون جودو ایران و پناهندگی سعید ملایی به مغولستان، ارتباط مستقیمی با این موضوع دارد. رفتن علیرضا فیروزجا، پدیده شطرنج ایران به فرانسه نیز برگرفته از همین نگاه است. محرومیت جودو، هشدار برای فدراسیون های کشتی، شطرنج و کاراته ایران نیز نشان می دهد سختی کار برای ورزشکاران ایرانی بیشتر شده است. با وجود این، مسئولان ورزش ایران اعتقاد دارند ورزشکاران ایرانی هم مثل اعتقادی که سایر افراد عادی داشته و اسرائیل را به رسمیت نمی شناسند، با تصمیم شخصی خود حاضر به مبارزه با رقبا نمی شوند و فشاری از سوی مسئولان به آن ها وارد نمی شود.
در سوی دیگر، اسرائیل همواره با مطرح کردن نقش مسئولان رده بالای ورزش ایران در ممانعت از رویارویی ورزشکاران ایران با همتایان اسرائیلی، سعی داشته با نفوذ در فدراسیون و رشته های ورزشی مختلف، این موضوع را مصداق تبعیض نژادی و دخالت سیاست در ورزش جلوه داده و فضا را برای محرومیت ورزشکاران ایران فراهم کند. این امر مربوط به یکی، دو سال اخیر نمی شود و سال هاست چنین کشمکشی در جریان است.
حال، اما به نظر می رسد اسرائیل در نظر دارد گام عجیب تری برداشته و این بار فوتبال ایران را نشانه برود؛ ورزشی که با اختلاف، پرهواداراترین رشته در ایران محسوب می شود و اتفاقات رخ داده در آن تأثیر بسزایی در روحیه جامعه دارد. مهم ترین ضربه کاری در این زمینه، تلاش اسرائیل برای گرفتن میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰ است! اگر چنین شود، ایران که یک دهه ای می شود قدرت اول آسیاست و احتمالا قدرت اول آسیا خواهد ماند، حضور در جام جهانی را از دست خواهد داد.
هنوز زمان زیادی از دیدار جانی اینفانتینو، رئیس فیفا، با نفتالی بنت، نخست وزیر اسرائیل، برای گرفتن میزبانی جام جهانی نمی گذرد. اسرائیلی ها مذاکرات اولیه را با رئیس فیفا انجام داده اند و حالا باید به مصاف دیگر کشور هایی بروند که می خواهند برای جام جهانی ۲۰۳۰ کاندیداتوری خود را اعلام کنند. حالا تنها شانسی که باید فوتبال ایران در این مسیر بیاورد، این است که اول موضوع برگزاری هر دو سال یک بار جام جهانی رأی نیاورد. جام جهانی ۲۰۲۲ به میزبانی قطر و آسیا برگزار می شود و جام جهانی بعدی به قاره آمریکا می رود و طبیعی است که شانس کشوری از اروپا برای جام جهانی ۲۰۳۰ بیشتر شود؛ اما اگر برگزاری جام جهانی هر دو سال یک بار رأی بیاورد، آن وقت مسئله کاملا فرق می کند و اسرائیل شانس بیشتری برای به دست آوردن میزبانی خواهد داشت. موضوع دومی که ایران را می تواند از این ورطه خطرناک نجات دهد، کاندیدا های مختلفی است که میزبانی جام جهانی ۲۰۳۰ را می خواهند. به غیر از اسرائیل، اروگوئه، آرژانتین، پاراگوئه و شیلی از آمریکای جنوبی درخواست میزبانی برای جام جهانی را دارند. بریتانیا هم با پیشتازی نخست وزیر بوریس جانسون، در پی اعلام کاندیداتوری ایرلند برای جام جهانی ۲۰۳۰ است. دو کشور پرتغال و اسپانیا هم علاقه شان را برای داشتن این میزبانی اعلام کرده اند.
این یکی شاید برنامه ریزی بلندمدتی بطلبد، ولی اقدام اخیر اسرائیل که قطر و جام جهانی پیش رو را نشانه رفته، تأثیر آنی تری می تواند داشته باشد. اسرائیلی ها یکی، دو روز گذشته اعلام کرده اند با مسئولان فیفا توافق کرده اند تا تماشاگران اسرائیلی را به قطر فرستاده تا بازی های جام جهانی را از نزدیک تماشا کنند. رسانه های اسرائیل این تعداد را ۱۵ هزار نفر اعلام کرده اند که در نوع خود بی سابقه است. قطر هم مثل ایران هیچ گونه رابطه دیپلماتیکی با اسرائیل ندارد و ارتباط سیاسی آن ها سال هاست تیره و کدر است. این تصمیم، ولی با خوشحالی مسئولان سیاسی اسرائیل همراه شده و آن ها مدام از این می گویند که همنشینی آن ها در طول جام جهانی، زمینه ساز برقراری ارتباط دیپلماتیک با قطر خواهد بود. هم زمان، اما انتشار اخباری مبنی بر اینکه اسرائیل نگران اقدام هم پیمانان ایران در منطقه برای این موضوع است، فضا را از حالت ورزشی خارج کرده؛ به طوری که فیفا یکی، دو روز گذشته بیان این اظهارات را غیرمنطقی توصیف و عنوان کرده هیچ گونه خطری تماشاگران را تهدید نخواهد کرد.
اسرائیل در شرایطی در حال نزدیک شدن به قطر است که پیش از این، توانسته ارتباط دیپلماتیک خود با سه کشور عرب زبان دیگر یعنی عربستان، امارات و بحرین را حسنه کند. اتفاقا توافق با امارات و بحرین که سال گذشته حاصل شد، مخالفان اسرائیل میان اعراب را هم به حداقل رسانده است. این اتفاق در حالی رخ داد که در بازی های المپیک ۲۰۲۰ توکیو، ورزشکار عربستانی با رقیب اسرائیلی اش مسابقه داد تا عربستان هم نشان دهد از این به بعد مشکلی با این موضوع ندارد. مصر و اردن هم که پیش از این روابط دیپلماتیک با اسرائیل را بهبود بخشیده اند. به این ترتیب، تازه ترین اقدام اسرائیل نزدیک شدن به قطر، آخرین هم پیمان عرب زبان و مهم ترین متحد سیاسی ایران در منطقه است. بهانه این موضوع فعلا فوتبال است. اینکه این فوتبال بتواند تبدیل به ابزاری تأثیرگذار و قوی در بهبود یا خدشه دارشدن روابط دیپلماتیک ایران و قطر در آینده شود، موضوعی است که نیاز به زمان دارد.