پشت پرده دستور رییسی به بانک مرکزی برای واردکردن ارزهای ایران از خارج، چیست؟

به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، این دستور رییسی در حالی است که دولت قبل نیز بارها برای آزادسازی دلارهای بلوکه شده تلاش کرد اما به نتیجه نرسید. حال سوال مهم این است که این «دستور» به بانک مرکزی چگونه و چرا صادر شده است؟ آیا آقای رییسی از موانع بازگشت دلارهای بلوکه شده به کشور خبر ندارد؟ یا دستور او یک اقدام نمایشی برای کنترل بازار ارز و سیگنالی برای نوسان های آینده در این بار است؟

وحید شقاقی شهری، اقتصاددان و رییس دانشکده اقتصاد دانشگاه خوارزمی بر این باور است که این دستور آقای رییسی دو جنبه دارد. یک سناریو این است که پشت پرده موافقت هایی برای آزادسازی منابع ایران صورت گرفته و این دستور به بانک مرکزی ابلاغ شده تا این مساله از سوی این بانک پیگیری شود و سناریوی دوم این است که این دستور به منظور مدیریت و کاهش التهاب بازار ارز و کاهش انتظارات تورمی داده شده است.
شقاقی شهری در این باره به «اعتماد» گفت: براساس مستندات بین 25 تا 30 میلیارد دلار از منابع ارزی ایران در کشورهای عراق، بحرین، ژاپن، کره جنوبی و... بلوکه شده است که همچنان این کشورها اجازه پرداخت این منابع را به صورت ارزی (دلار و یورو) به ایران ندارند و صرفا خزانه داری امریکا موافقت کرده که بخشی از این منابع به صورت کالا به ایران وارد شود.
این اقتصاددان با بیان اینکه کره ای ها پیشنهاد صادرات تلویزیون را به ایران دادند، خاطرنشان کرد: به همین منظورکره ای ها معادل بخشی از منابع بلوکه شده در این کشور را می خواستند کالا به ایران صادر کنند که هنوز تکلیف آن مشخص نشده اما آنچه مسلم است آزاد شدن منابع ارزی ایران می تواند بخشی از مشکلات دولت را برطرف کند. اما مساله اصلی این است که در دولت گذشته نیز تلاش زیادی از سوی همه ارکان مرتبط با دولت از وزارت امور خارجه تا بانک مرکزی و وزارت اقتصاد و دیگر نهادهای دولتی برای آزادسازی این منابع صورت گرفت اما به نتیجه نرسید.

عوامل تاثیرگذار بر قیمت ارز در بازار ایران

شقاقی شهری در خصوص وضعیت نرخ ارز تصریح کرد: افزایش نرخ ارز به چند عامل مختلف وابسته است، مهم ترین آن مبادلات غیررسمی نفت ایران است که در ماه های پیش رو باید دید صادرات نفت ایران به چه میزان خواهد رسید که همین موضوع می تواند روی کنترل نرخ ارز تاثیرگذار باشد، مساله بعدی آزادسازی منابع بلوکه شده ایران است و مساله سوم نیز افزایش صادرات مشتقات نفتی است.
این اقتصاددان با بیان اینکه اخبار منفی نیز در جو روانی بازار ارز تاثیرگذار است، گفت: اغلب این دست از اخبار به مذاکرات هسته ای برمی گردد که ممکن است به یک روند فرسایشی ناامیدکننده تبدیل شود و امریکا و وزارت خزانه داری این کشور همراه اروپایی ها به تشدید تحریم ها دست بزنند یا اینکه دولت برای جبران کسری بودجه مجبور شود به روش های تورمی رو آورد که همه اینها می تواند اخبار ناگواری باشند که اثرات منفی بر بازار ارز دارند و موازنه این اخبار منفی و مثبت می تواند روند آتی قیمت ارز را در ایران مشخص کند.
شقاقی شهری ادامه داد: صادرات نفت ایران طی ماه های اخیر تا حدودی بیشتر از قبل شده (البته به صورت غیررسمی) و قیمت نفت ایران نیز روند افزایشی داشته و از 30 دلار به 70 دلار رسیده است که بر صادرات نفتی و غیرنفتی ایران تاثیرگذار بوده است و موازنه بین این اثرات مثبت و منفی می تواند روند قیمت دلار را مشخص کند اما آنچه از شواهد برمی آید قیمت دلار زیر 26 تا 25 هزار تومان نخواهد آمد.

پیش بینی قیمت طلا و سکه امروز ۶ مهر/ نگاه سکه به مرزهای اونس جهانی

ماندگاری نرخ ارز در یک کانال کاهش قیمت را غیرممکن می کند

این اقتصاددان گفت: زمانی که نرخ دلار در یک عددی بیش از 6 ماه ماندگار شد دیگر امکان بازگشت آن به هیچ عنوان وجود ندارد و حتی زمانی که شرایط اقتصاد ایران کاملا بهبود یابد و حتی به شرایط قبل از تحریم ها هم بازگردد قیمت دلار دیگر پایین نخواهد آمد. شقاقی شهری نرخ دلار را مشابه فشار خون در بدن انسان عنوان کرد و افزود: زمانی که فشار خون انسان در حالت نرمال 12 است اما به هر دلیلی فشار خون فردی بالا می رود و روی 15 قرار می گیرد و ماندگار می شود اما پس از یک سال مجدد افت کند و روی 12 قرار گیرد. این فرد دچار سرگیجه می شود و تنظیم بدنش به هم می خورد این در حالی است که ممکن است بقیه تعجب کنند چون عدد 12 را نرمال می دانند اما علت این سرگیجه این است که بدن این فرد با فشار خون 15 سازگار شده و این موضوع برای نرخ ارز هم همین گونه است.
او تصریح کرد: زمانی که بازار در 6 ماه با یک نرخ ارز خود را مطابقت داد دیگر امکان کاهش نرخ ارز وجود ندارد زیرا سرمایه گذار و واردکننده و تاجر همه روی همین نرخ برنامه ریزی کرده اند.
این اقتصاددان افزود: هم اکنون نیز بیش از 5 ماه است که نرخ دلار بالای 25 هزار تومان مانده و در محدوده 26 تا 27 هزار تومان قرار گرفته و امکان کاهش نرخ دلار با فرض حذف همه تحریم ها وجود ندارد و نرخ آن به زیر 25 هزار تومان نخواهد آمد در غیر این صورت همه فعالین بخش اقتصادی ورشکست می شوند.

تورم باعث فشار بر افزایش نرخ دلار شده است

شقاقی شهری گفت: اخبار مثبت می تواند این قیمت های دلار را روی نرخ های 26 و 27 هزار تومان تثبیت کند و اخبار منفی نیز می تواند روند افزایشی نرخ دلار را در پیش گیرد و یک عامل بسیار مهم دیگر این است که احتمالا تورم امسال نیز بیش از 40 درصد خواهد بود و طبیعی است که این میزان تورم باعث فشار بر افزایش نرخ دلار خواهد شد.
او ادامه داد: در صورتی که تورم مهار نشود اصولا هر سال باید دلار خودش را با تورم همسو کند و دولت سیزدهم باید برای کنترل این بازار در ابتدا تورم و ریشه های تورم را مهار کند که فعلا هیچ برنامه نداشته و هیچ مسوولی را هم برای کنترل تورم در دولت مشخص نکرده اند این در حالی است که این مسوول باید پروژه کنترل تورم را راهبری کند.
وی با بیان اینکه مهار نرخ تورم چند بعدی است، گفت: این قضیه یک مسوول می خواهد تا این فرد بتواند با وزارتخانه ها و دستگاه های مختلف در ارتباط باشد و بتواند اصلاحات ساختاری را انجام دهد این در حالی است که پس از یک ماه از استقرار دولت هیچ علامتی به منظور کنترل نرخ تورم در دولت دیده نمی شود و هنوز اصلاحات ساختاری امیدبخش برای کنترل تورم مشخص نشده است.
شقاقی شهری گفت: این اصلاحات ساختاری باید در کسری های بودجه و کسری های تجاری و در ناترازی نظام بانکی و مدیریت انتظارات تورمی صورت گیرد و اینکه دولت باید متمم اصلاح بودجه 1400 را تقدیم مجلس کند اما شنیده ها حاکی از آن است که دولت یا از این موضوع منصرف شده یا اینکه این تصمیم سخت را نتوانسته بگیرد و در نیمه دوم سال دولت کسری بودجه زیادی را متحمل خواهد شد و این کسری بودجه را دولت باید از کانال انتشار اوراق تامین کند که در این شرایط خریداری ندارد و در نتیجه باید نرخ ها را افزایش دهد که در این شرایط می تواند بر بازار سرمایه و دیگر ارکان اقتصادی کشور ضربه وارد کند.