رگ سیاه یا ورم روده (Atoxoplasmosis) نوعی بیماری انگلی میباشد که در روده پرنده مستقر می گردد.بعضی اوقات می بینیم در شکم پرنده رگ سیاه کمرنگی وجود دارد که این خود نشونه شروع این بیماری است و در اولین فرصت با ضعیف شدن سیستم ایمنی پرنده و تغییر رژیم غذایی ناگهانی، ویا رژیم غذایی غلط حادتر و نمایان تر می شود.
نشانه های بیماری ورم روده قناری
یکی از شایعترین امراض در قناری های واقع در کشورمان تورم روده میکروبی یا تورم روده اختصاصی می باشد. علت بیماری در اثر عدم رعایت بهداشت بوده که از این رو قابل انتقال می باشد اما با سرعت کم و مرگ و میر کم. در ادامه نشانه های این بیماری بیان میشود.
1ـ در ظاهر قناری
پف کردگی پَر ها در همه اوقات بجز در هنگام ترس و هیجان. تمایل قناری به غذاهای نرم و بی میلی نسبی به غذاهای دانه های خشک ـ تمایل داشتن به گرما و آفتاب در اثر از دست دادن حرارت بدن و ضعف و سُستی
2ـ نشانی های بیماری در ظاهر فضله
بزرگ بودن حجم فضله در دو جنس نر و ماده و جوجه ـ قهوه ای رنگ بودن فضله که گاهی در آنها دانه های کوچک و بزرگ سیاه رنگ که همان پوست نازک تخم کتان است که هضم نشده است قابل ملاحظه می باشد ـ در نوع حاد در کنار فضله قهوه ای رنگ قسمتی سفید رنگ مشاهده می شود.
3ـ نشانه ها در هنگام معاینه قناری
شکم قناری ورم نموده و با لمس نمودن شکم با انگشت کوچکتان بطور واضح روده های ورم کرده قابل لمس است و در نوع حاد آن گرمایی همراه با قرمزی مشاهده می شود. در صورت عدم درمان در نوع حاد قناری تلف خواهد شد.
علائم بیماری ورم روده قناری
در جوجه ها عمدتاً نامشخص هستند اما می توان از:
- اسهال
- لاغری
- بی اشتهایی
- افسردگی
- پرهای ژولیده
- از دست دادن کنترل عضلات و لغوه
- و بزرگ شدن کبد برد.
عوامل ایجاد ورم روده پرنده
- استفاده از اب ناسالم
- ابهای مانده که در ابخوری باتابش افتاب جلبک زده و ظرف ابخوری برنگ سبز در آمده است.
- استفاده سبزیجات ومیوجات(انواع سبزیجات ک عامل موثر در شکل گیری ورم روده میباشد حتی اگر بخوبی شسته شود)
- دان مانده یا کثیف( بسیاری از دانهای مورد استفاده پرندگان در ایران سالها در انبارها مانده و حاوی مقادیر زیادی پودرهای نگهدارنده و سمی است که انبار دارها با هدف جلو گیری از حجوم حشرات به دانها به آنها میزنند و این مواد برای پرندگان نیز مضر میباشد)
- مصرف غذای تخم مرغی مانده
- تنوع غذایی زیاد
- خوردن فضولات و چلغوزهای خود قناری(استفاده از قفسهای دارای کف توری دار روی سینی کف باعث جلوگیری این موارد میباشد)
پیشگیری از بیماری ورم روده در قناری
- نظافت قفس.
- تعویض اب حداقل یکبار در روز.
- استفاده از اب بدون کُلر.
- ضد عفونی آبخوری هر ماه.
- اضافه کردن بادام رنده شده و سرکه سیب در آبخوری دربرنامه غذایی قناری ماهی ۲تا۳بار در طول سال.
- استفاده از قفسهای بزرگ کف توری و فضای لازم برای پرواز کافی.
- استفاده از دانهای تازه و تمیز بدون خاک و نَم داشتن.
- استفاده و گُنجاندن پروپیوتیک در طول سال در برنامه غذایی.
درمان رگ سیاه در قناری
اگر رگ شکم پرنده متورم و بیماری حاد همراه پف و کسلی بود، باید حتما آنتی بیوتیک مخصوص مصرف بشود.اما اگر کمرنگ و شروع بیماری باشد می توان آن را با روش طبیعی کنترل کرد و از بین برد.
1. درمان ورم روده پرنده به روش طبیعی و تجربی
استفاده از پروبیوتیک به مدت ۷ روز و بعد از آن ۳ روز سرکه سیب به مقدار یک قاشق غذا خوری در یک لیتر آب.برای درمان ورم روده یا رگ سیاه ابتدا باید سیب زمینی را آبپز کنید.و به اندازه یک حَبه قند درارید.۵ قطره روغن کرچک قاطی سیب زمینی کنید به طوری که دقت کنید.مخلوط سیب زمینی باید اندازه (حبه قند) باشه و این مخلوط را به مدت 1 یا 2 روز و تکرار در اختیار قناری قرار بدهید...و بعد از 2 روز به مدت 1 هفته الی 10 روز باید پروبیوتیک را با آب مخلوط کنید و در اختیار قناری قرار بدهید.پروبیوتیک هم باید به اندازه یک عدس در نصف ابخوری ... یا به طور دقیق برای کسانی که قناری تعداد بالا دارند نیم گرم پروبیوتیک در یک لیتر آب و به اندازه نصف ابخوری پر کنید و هر روز تازه عوض کنید ..
در دوره درمان چه کارهایی نباید انجام دهم؟
دقت داشته باشید که در این مدت یک سری ممنوعیات وجود دارد که نباید به قناری داد.این ممنوعیات شامل:
- غذای تخم مرغی
- هفت تخم
- میوه جات
- سبزی جات
- و تمام دان های گرم تا یک ماه این چیزهارا نباید داد...
جهت پیش گیری از ورم روده باید مقدار غذایی که جلوی قناری میگذارید به حدی باشد که در عرض ۱۰ دقیقه ان را به اتمام برساندیعنی اگر قبلا برای هر جفت یک شستی میگذاشتید از این به بعد نصف شستی برای هرجفت بگذاریدتا زودتر هضم بکنند و از همه مهمتر هر دو هفته دو روز پشت سر هم دم کرده پونه کوهی داخل ابخوری بریزید.
2. درمان ورم روده قناری با داروی آنتی بیوتیک
برای درمان رگ سیاه ترکیبات سولفا و یا baycox باید استفاده کرد.به مدت سه روز متوالی، یک روز آب خالی و تمیز و دو روز دیگر دارو.پس از پایان درمان باید با دادن مرتب پروبیوتیک و سرکه سیب این بیماری را کنترل کرد.چرا که این انگلهای این بیماری تا ده ماه می توانند در بدن حتی بعد از درمان بصورت ضعیف دوام بیاورند.پس دادن پروبیوتیک و سرکه سیب به صورت سیستماتیک الزامیست.