به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از خبرآنلاین، نرخ دلار که از اواخر اسفند سال گذشته روندی رو به رشد را در پیش گرفت، در آخرین روز کاری هفته گذشته در صرافی های بانکی تا نرخ ۲۳ هزار تومان افزایش یافت. گزارش ها نشان می دهد در روز پایانی کاری سال ۹۸ دلار در صرافی های بانکی ۱۴ هزار و ۹۰۰ تومان قیمت خورد، اما در حال حاضر ۲۳ هزار تومان قیمت دارد؛ این یعنی افزایشی در حدود ۵۴.۳ درصد. به عبارتی، اگر تنها قیمت صرافی های بانکی را در نظر بگیریم و به بازار آزاد که نرخی بالاتر از ارز را به نمایش می گذارد، نگاهی نداشته باشیم، در این مدت حدود ۴ ماه و نیم، ۵۴.۳ درصد سود عاید سرمایه گذاران بازار ارز شده است.
تغییر و تحولات نرخ ها در بازار ارز در ماه های اخیر به حدی بوده که برخی مکالمات و اظهارات، سمت و سویی از دلار ۳۰ هزار تومانی را به مردم نشان می داد؛ به خصوص در روزهایی که دلار روندی رو به رشد را در پیش می گرفت، اتفاقی که در سال ۹۷ نیز رخ داد و حتی رییس کل بانک مرکزی نیز از آن سخن گفت. عبدالناصر همتی دی ماه سال گذشته در پنجاه و نهمین مجمع بانک مرکزی عنوان کرد: «بسیاری از تحلیل های تابستان سال ۹۷ پیش بینی نرخ ارز بسیار بالا و غالبا در حدود ۳۰ تا ۴۰ هزار تومان برای پایان سال ۹۷ را داشتند، اما نفس ثبات بخشی به بازار ارز مهم بود تا اولا اعتماد عمومی را به مدیریت اقتصادی کشور بازگرداند و یاس و ناامیدی ایجاد شده را برطرف کند و نیز همان چیزی که آمریکا برای به زانو درآوردن ایران به آن امید بسته بود، مرتفع شد. »
رونمایی از نرخ آتی دلار در بازار
روند رو به رشد نرخ دلار در شرایطی در ماه های گذشته رقم خورد که گروهی از کارشناسان و تحلیلگران اقتصادی بر این باورند که انتقال نقدینگی از بورس به بازار ارز موجب گرانی دلار شده، اما گروهی دیگر معتقدند دولت خود از گرانی دلار نفع برده و به دنبال کسری بودجه خود هستند. در این میان، هستند کارشناسانی که ذخایر ارزی را ناکافی دانسته و معتقدند که دولت به دنبال افزایش تقاضای خرید دلار نیست.
با این حال، رییس کل بانک مرکزی دیشب در برنامه بدون تعارف خبر ۲۰:۳۰ شبکه دو پاسخ همه این ابهام ها را داد. عبدالناصر همتی حتی در اظهارات خود، به رونمایی از چهره تازه ای نرخ دلار پرداخت و اعلام کرد که «نرخ ۲۴ هزار تومان برای دلار واقعی نیست و در آینده ای نزدیک قیمت دلار را پایین می آوریم تا به مردم نشان دهیم که دولت به دنبال افزایش نرخ دلار برای پوشش کسری بودجه نیست. »
وی با اشاره به دلایل رشد نرخ دلار، گفت: «در سال ۹۷ اوضاع مدیریت شد، اما حوادث آبان و شیوع بیماری کرونا، کار دست سیستم تجاری کشور داد و نتوانستیم درآمد ارزی داشته باشیم. در ادامه به دلیل کرونا، مرزها بسته شد و تجار با مشکلات اساسی روبه رو شدند. »
رییس کل بانک مرکزی تاکید کرد: «در مدتی که شاهد نوسان بازار ارز هستیم، اقدامات زیادی انجام شده که در روزهای آینده نتایج آن را مشاهده می کنیم. به مردم می گویم که نرخ ارز، این چیزی که می بینید نیست و ارز ۲۴ هزار تومانی واقعی نیست. »
همتی گفت: «برخی برای دریافت ارز خارج از نوبت، دریافت وام سهل الوصول با ما بسیار کلنجار رفتند؛ در حالی که تمام تلاش ما برای کاهش نرخ ارز است، اما این مهم تنها به دست بانک مرکزی عملیاتی نمی شود. »
وی، به کمک رسانی قوه قضاییه و نهادهای نظارتی برای کاهش نرخ ارز اشاره کرد و توضیح داد: «افرادی با نرخ های خارج از ایران، قصد برهم زدن بازار ارز را دارند و دستگاه های نظارتی قول داده اند که با اخلالگران بازار ارز برخورد جدی کنند و در این رابطه نیز اقداماتی جدی انجام شده است. »
همتی تصریح کرد: «ارزی که دولت فروخته و به بانک مرکزی تحویل می دهد، با نرخ ۴۲۰۰ تومان است. این که می گویند دولت نرخ را گران می کند تا درآمد کسب کند، اصلا ممکن نیست و واقعیت ندارد. »
وی تاکید کرد: «۲۵۰ نفر صادرکننده متخلف داشتیم که به قوه قضاییه معرفی شدند؛ این افراد تولیدکننده نبودند و حتی یک دلار هم بازنگردانده بودند و بارها به مدیران بانکی تاکید کرده ام که برای وام های خرد سخت گیری نکنند. »
خبر خوش بازگشت ارزهای صادراتی
در این میان، بازگشت ۲.۵ میلیاد دلار ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما، خبری بود که رییس جمهوری هشتم مرداد اعلام کرد. حسن روحانی در جلسه دو هفته قبل هیات دولت خبر داد: «براساس گزارشی که بانک مرکزی به من داده، در ۱۰ روز گذشته صادرکنندگان خوب ما و شرکت های بسیار مقید که عمدتا فولاد و پتروشیمی هستند، ۲و نیم میلیارد دلار ارز را در طول ۱۰ روز گذشته عرضه کردند. پس می بینیم که بسیاری از شرکت ها خوشبختانه ارز را به درستی به سامانه نیما برمی گردانند و در عرضه نیاز کشور قرار می دهند. »
اهمیت این عدد زمانی بیشتر می شود که بدانیم که پس از پایان ضرب الاجل بانک مرکزی برای صادرکنندگان متخلف، این آمار، امید بازگشت تعادل و آرامش به بازار ارز را بیش از پیش تقویت می کند.
پیش بینی کارشناسان از نرخ آتی ارز
بر همین اساس، برخی کارشناسان در توضیح وضعیت احتمالی بازار ارز در روزهای آینده معتقدند از هیجان بازار ارز کم خواهد شد. شهروز شریعتی، فعال اقتصادی دیشب در یادداشتی اینستاگرامی نوشت: «از امشب نرخ دلار تا ۲۰هزار تومان نزولی خواهد بود. »
باور بهاءالدین حسینی هاشمی، کارشناس اقتصادی نیز این است؛ «سال گذشته نرخ ارز ما ۱۲ هزارتومان بود و اکنون با در نظر گرفتن تورم ۴۰ درصدی، قیمت ۲۰ هزار تومان برای آن طبیعی است؛ ۲۰ هزار تومان برمبنای نرخ تورم پول داخلی و خارجی عدد تعادلی است. »
وی تاکید کرد: «احتمالا از هیجان بازار ارز کم خواهد شد و قیمت آن می تواند به زیر ۲۰هزار تومان برسد؛ البته منوط به افزایش سود سپرده های بانکی تا حدود ۲۰ یا حتی ۲۵ درصد است تا بتواند در کوتاه مدت مانع خروج سپرده و ورود آن به بازار ارز شود. »
مرتضی عزتی، کارشناس اقتصادی نیز اعتقاد دارد؛ «احتمالا بانک مرکزی اقدامات لازم را برای جلوگیری از رشد قیمت دلار انجام داده و خواهد داد و به نظر می رسد در یک سطح قیمت مشخصی، افزایش قیمت دلار متوقف شود و روند کاهش شود، بانک مرکزی این ظرفیت را دارد که با اجرای سیاست درست قیمت دلار را کاهش دهد. »
به گفته وی، «فشارهای خارجی به ویژه از سوی آمریکا، در جهت این است که قیمت دلار افزایش پیدا کند، اما از سوی دیگر بانک مرکزی نیز این ظرفیت را دارد که اعمال قدرت کند و همراه با نهادهای دیگر حتی نهادهای خارج از دستگاه اجرایی، بتواند جلوی افزایش قیمت دلار را بگیرند. »
