اسپانیا، یونان و ایتالیا با بهبودهای چشمگیر اقتصادی در صدر کشورهای موفق قرار گرفتند، در حالی که کشورهای شمال اروپا و برخی از اقتصادهای بزرگ با مشکلاتی نظیر تورم بالا و نرخ بیکاری بالا دست و پنجه نرم کردند.
به گزارش رویداد 360 به نقل از اکوایران، در سال 2024، با وجود بالا بودن نرخ بهره که به بالاترین سطح در دهههای اخیر رسیده است، جنگها در اروپا و خاورمیانه، و انتخابات مهم در کشورهای بزرگی چون آمریکا و هند، اقتصاد جهانی همچنان عملکرد قابلتوجهی را نشان داده است.
طبق گزارش صندوق بینالمللی پول (IMF)، تولید ناخالص داخلی جهانی (GDP) در پایان سال 2024 با رشد 3٫2 درصدی مواجه خواهد شد. تورم کاهش یافته و رشد اشتغال همچنان ادامه دارد. علاوه بر این، بازارهای سهام برای دومین سال متوالی بیش از 20 درصد رشد کردهاند.
با این حال، همانطور که همواره رخ میدهد، این تصویر کلی و مثبت از اقتصاد جهانی، تفاوتهای معناداری بین کشورهای مختلف را پنهان میکند. برای بررسی این تفاوتها، نشریه اکونومیست دادههای مربوط به پنج شاخص اقتصادی و مالی – رشد تولید ناخالص داخلی، بازدهی بازار سهام، تورم هسته، نرخ بیکاری و کسری بودجه دولت – را در 37 کشور، عمدتاً کشورهای ثروتمند، جمعآوری کرده است. سپس هر کشور بر اساس عملکرد خود در این شاخصها رتبهبندی شد و امتیاز ترکیبی بهدست آمد. حالا این سوال مطرح است که کدام کشور در سال 2024 مقام اول اقتصادی را به خود اختصاص خواهد داد؟
در منطقه مدیترانه، رونق اقتصادی برای سومین سال متوالی ادامه دارد و اسپانیا در صدر فهرست امسال قرار گرفته است. یونان و ایتالیا، که پیشتر نماد بحرانهای اقتصادی منطقه یورو بودند، شاهد بهبودهای قابلتوجهی بودهاند. ایرلند، که به دلیل جذب شرکتهای فناوری شهرت دارد، و دانمارک، که خانه شرکت معروف نوو نوردیسک است، پنج کشور برتر را تکمیل میکنند. در همین حال، کشورهای شمال اروپا مانند بریتانیا و آلمان عملکرد ضعیفتری داشتهاند و کشورهای حوزه بالتیک مانند لتونی و استونی در انتهای فهرست قرار دارند.
اولین شاخص بررسی شده، رشد واقعی تولید ناخالص داخلی است که بهعنوان معتبرترین معیار برای سنجش سلامت اقتصاد شناخته میشود. در سال جاری، تولید ناخالص داخلی جهانی به لطف مقاومت اقتصاد آمریکا و مصرف بالای مردم آن تقویت شده است. اسرائیل نیز بهعنوان یک عملکرد برجسته ظاهر شد، اگرچه این رشد عمدتاً ناشی از بازگشت اقتصادی پس از رکود شدید در سهماهه پایانی 2023 بود که با جنگ این کشور با حماس آغاز شد. در اسپانیا، رشد سالانه تولید ناخالص داخلی احتمالاً به بیش از 3 درصد خواهد رسید که عمدتاً به دلیل بازار کار قوی و مهاجرت بالاست.
در کشورهای دیگر، رشد اقتصادی ناامیدکننده بوده است. آلمان و ایتالیا بهدلیل قیمتهای بالای انرژی و مشکلات صنایع تولیدی با چالش مواجه شدهاند. ژاپن نیز احتمالاً تنها 0٫2 درصد رشد خواهد داشت که ناشی از ضعف گردشگری و مشکلات صنعت خودرو است. همچنین مجارستان و لتونی وارد رکود اقتصادی شدهاند.
شاخص دوم، بازدهی بازار سهام است. در سال جاری، سرمایهگذاران یک ماه آگوست پرنوسان را نادیده گرفتند، زمانی که نگرانیهایی در مورد بحران بهویژه در بازار «ین» مطرح شد. بازدهی تعدیل شده با تورم سهام آمریکا 24 درصد بوده است، زیرا ارزشگذاری شرکتهای فناوری، که پیشتر نیز بالا بود، رشد بیشتری پیدا کرده است. بازار کانادا نیز، که به آمریکا نزدیک است، بهخاطر عملکرد قوی صنایع انرژی و بانکی، رشد قابلتوجهی داشته است. در ژاپن، شاخص نیکی 225 به رکورد جدیدی دست یافته، اما عملکرد سالانه کلی آن متوسط بوده است. برخی بازارها نیز زیانده بودهاند؛ بهعنوان مثال، قیمت سهام در فنلاند بهطور واقعی کاهش یافته است و بازار سهام کره جنوبی پس از وقوع تلاش برای کودتا در 3 دسامبر سقوط کرد.
شاخص سوم، تورم هسته است که با حذف نوسانات شدید قیمتها مانند انرژی و غذا، فشارهای قیمتی پایه را نشان میدهد. در حالی که تورم جهانی بهطور قابلتوجهی کاهش یافته، قیمت خدمات در بسیاری از کشورها همچنان بالا باقی مانده است. در بریتانیا، رشد دستمزدها باعث افزایش هزینه خدمات شده و به همین دلیل تورم هسته همچنان بالا باقی مانده است. آلمان نیز با فشارهای مشابهی روبرو است. در استرالیا، افزایش هزینههای مسکن یکی از عوامل اصلی این روند است. اما در فرانسه و سوئیس، نرخ تورم هسته به راحتی زیر 2 درصد باقی مانده است.
یکی از شاخصهای کلاسیک مشکلات اقتصادی، افزایش بیکاری است؛ موضوعی که بسیاری پیشبینی کرده بودند با افزایش نرخ بهره و پیشرفتهای هوش مصنوعی به وقوع بپیوندد. با این حال، با وجود برخی تضعیفها، بازارهای کار همچنان بهطور شگفتانگیزی قوی باقی مانده و نرخ بیکاری در بسیاری از کشورها نزدیک به پایینترین رکوردهای خود است. کشورهای جنوبی اروپا، که بهطور سنتی از بیکاری بالا رنج میبردند، امسال بهبود قابلتوجهی داشتهاند. نرخ بیکاری در یونان، ایتالیا و اسپانیا به پایینترین سطح خود در بیش از یک دهه گذشته رسیده است. ایتالیا بیشترین پیشرفت را داشته و نرخ بیکاری آن از ابتدای سال 1٫4 درصد کاهش یافته است. در آمریکا و کانادا نیز نرخ بیکاری اندکی افزایش یافته که عمدتاً ناشی از بازگشت افراد به نیروی کار و تأثیر مهاجرت است.
آخرین شاخص به ترازهای مالی دولتها میپردازد، بهویژه کسری بودجه بهاستثنای پرداختهای بهره، که بهعنوان سهمی از تولید ناخالص داخلی در نظر گرفته میشود. پس از سالها هزینههای سنگین، بسیاری از کشورها باید برای مدیریت بدهیهای خود اقدام کنند. دانمارک و پرتغال با دستیابی به مازاد بودجه و انضباط مالی برجسته هستند. نروژ و ایرلند نیز مازاد بودجه دارند، اما به دلایل خاص خود؛ نروژ بهدلیل درآمدهای نفتی و ایرلند بهدلیل مالیاتهای سنگین از شرکتهای بزرگ، از جمله یک پرداخت مالیاتی چند میلیارد دلاری از اپل.
با این حال، بیشتر دولتها همچنان به هزینههای خود ادامه میدهند. کسری اولیه لهستان بیش از 3 درصد تولید ناخالص داخلی است که به دلیل هزینههای دفاعی افزایش یافته ناشی از جنگ روسیه و اوکراین است. در ژاپن، محرکهای مالی سنگین، که برای تقویت اقتصاد و کاهش فشار هزینههای زندگی طراحی شدهاند، ممکن است منجر به افزایش مشکلات بدهی شوند. وضعیت مالی بریتانیا نیز رو به وخامت است و آخرین بودجه نتوانسته امور مالی عمومی را ترمیم کند. فرانسه نیز بهدلیل بحرانهای سیاسی در محدود کردن هزینهها با مشکل مواجه است.
در سال 2025، اقتصاد جهانی با چالشهای جدیدی مواجه خواهد شد. تقریباً نیمی از جمعیت جهان در کشورهایی زندگی میکنند که امسال انتخابات برگزار کردهاند و بسیاری از این کشورها رهبرانی را انتخاب کردهاند که بهطور خاص غیرقابل پیشبینی بهنظر میرسند. تهدیداتی برای تجارت وجود دارد، بدهی دولتها رو به افزایش است و بازارهای سهام فضا برای اشتباهات کمی دارند. اما در حال حاضر، اسپانیا، یونان و ایتالیا که مدتها بهدلیل مشکلات اقتصادی در سطح بینالمللی زیر سوال بودند، میتوانند از بهبود اقتصادی خود لذت ببرند و شایسته جشن هستند.
1٫ رشد اقتصادی جهانی در سال 2024 چقدر است؟
رشد اقتصادی جهانی در سال 2024 به 3٫2 درصد رسیده است. این رشد با وجود چالشهای جهانی مانند نرخهای بهره بالا، جنگها و انتخابات مهم در کشورهای بزرگ حاصل شده است.
2٫ کدام کشورهای اروپایی در سال 2024 بیشترین رشد اقتصادی را داشتند؟
اسپانیا، یونان و ایتالیا در صدر کشورهای موفق قرار گرفتهاند. این کشورهای مدیترانهای در سال 2024 شاهد بهبودهای قابلتوجه اقتصادی بودهاند.
3٫ چگونه جنگها بر اقتصاد جهانی در سال 2024 تأثیر گذاشتند؟
جنگها در اروپا (جنگ روسیه و اوکراین) و خاورمیانه (جنگ اسرائیل و حماس) تأثیرات منفی بر برخی اقتصادها گذاشتهاند، اما اقتصاد جهانی توانسته است در مجموع با وجود این چالشها رشد کند.
4٫ آیا نرخ بیکاری در سال 2024 کاهش یافته است؟
نرخ بیکاری در بسیاری از کشورهای جهان، از جمله کشورهای جنوبی اروپا مانند اسپانیا، یونان و ایتالیا کاهش یافته است. با این حال، در برخی کشورها مانند آمریکا و کانادا نرخ بیکاری اندکی افزایش یافته است.
5٫ چرا رشد اقتصادی آلمان و بریتانیا در سال 2024 ضعیف بوده است؟
آلمان و بریتانیا با چالشهایی همچون قیمتهای بالای انرژی، مشکلات صنایع تولیدی و تورم بالا مواجه بودهاند که موجب رشد اقتصادی ضعیف در این کشورها شده است.
6٫ آیا بازار سهام در سال 2024 عملکرد خوبی داشت؟
بله، بازدهی بازارهای سهام در سال 2024 برای دومین سال متوالی بیش از 20 درصد رشد کرده است. بهویژه در آمریکا و کانادا، بازدهی بازار سهام بالا بوده است.
7٫ وضعیت کسری بودجه دولتها در سال 2024 چگونه است؟
در سال 2024، بسیاری از کشورهای جهان همچنان با کسری بودجه مواجه هستند. با این حال، کشورهایی مانند دانمارک و ایرلند توانستهاند به مازاد بودجه دست یابند، در حالی که برخی کشورها مانند لهستان و ژاپن به دلیل هزینههای دفاعی و محرکهای مالی با مشکلات کسری بودجه روبهرو هستند.
8٫ آیا تورم در سال 2024 کاهش یافته است؟
تورم جهانی در سال 2024 کاهش یافته است، اما تورم هسته (تورم بدون احتساب قیمتهای نوسانی مانند انرژی و غذا) در برخی کشورها، مانند بریتانیا و آلمان، همچنان بالا باقی مانده است.
9٫ چه چالشهایی برای اقتصاد جهانی در سال 2025 پیشبینی میشود؟
در سال 2025، چالشهایی مانند تهدیدات تجاری، افزایش بدهی دولتها و فشار بر بازارهای سهام پیشبینی میشود. همچنین، بسیاری از کشورها در حال رویارویی با رهبری غیرقابل پیشبینی پس از انتخابات هستند.
10٫ کدام کشورها در سال 2025 میتوانند از بهبود اقتصادی خود بهرهبرداری کنند؟
اسپانیا، یونان و ایتالیا که مدتها با مشکلات اقتصادی مواجه بودند، میتوانند از بهبودهای اقتصادی خود در سال 2025 لذت ببرند و به رشد خود ادامه دهند.