شرایط پرورش و نگهداری گیاه بگونیا

بگونیا یکی از پرطرفدارترین گیاهان زینتی در بین گلکاران است. اگر شما هم به دنبال گیاه آپارتمانی زیبا و پر گل می گردید که زینت بخش خانه ی شما باشد، اگر تصمیم دارید یک گیاه بسیار زیبا با گل های رنگارنگ را به دوستان خود هدیه دهید بگونیا بهترین انتخاب برای شما خواهد بود.

معرفی گیاه بگونیا

بگونیا دارای بیش از ۲۰۰۰ گونه است نام علمی “Begonia” از گیاهان چند ساله است همیشه سبز علفی و گیاهان خزان کننده است که برای برگها و گلهای زیبایشان پرورش داده میشود .بیش از هزار گونه بگونیا در مکان های گرمسیری و نیمه گرمسیری سراسر جهان وجود دارد با این حال تنها بخش کوچکی از آن زیر کشت است . تنوع تعداد گونه های بگونیا شناسایی آن ها را مشکل کرده است . بگونیا ها به سه دسته ی غده دار ، ریزوم دار و ریشه فیبری تقسیم می شوند که در این میان تنها بگونیای غده دار خزان دارد و بقیه ی بگونیا ها همیشه سبز می باشند .انواع مختلفی دارد که می توان از آن ها به بگونیا ی رکس ، تکمه ای ، عروس یا واکسی ، هلندی یا هلیمالس و ببری اشاره نمود . اغلب گونه های بگونیا را به عنوان گیاهی گلدانی یا آویزی در آپارتمان به جهت بهرهمندی از زیبایی آن پرورش می دهند.

با توجه به کثرت گونه های این گیاه انتظار می رود که زیستگاه های متعددی داشته باشد برای نمونه بگونیای ببری زیستگاهش برزیل و رکس امریکای جنوبی است . دسته بندی دیگر آن ها براساس طبیعی و مصنوعی بودن آنها نیز می باشد ؛ منظور از مصنوعی بودن از آن است که بگونیاهایی در آزمایشگاه به دست بشر ساخته شده است .

ویژگی های برگ بگونیا

• بگونیا رکس برگ هایی به شکل قلب و چروکیده دارد.
• برگ بگونیای ببری دارای لکه های سبز بر روی زمینه ای قهوه ای رنگ است.
• بگونیای تکمه ای دارای برگ های گوشت آلود و شاداب است.
• برگ های بگونیای همیشه گل ، سبز و گاهی ارغوانی است .
• بگونیای پشت برگ قرمز که در آن سطح رویی برگ ها حالت مخملی دارد.
• بگونیای دورگه برگ های رنگین با فلس های کرکدار دارد
• برگ بگونیا های پیازی درشت است .
• برگ بگونیا های ANGEL WING دارای لبه های دندانه دار است .
• بعضی از بگونیا ها درای برگ های مومی یا پشمی هستند .
• علت نام بگونیای واکسی به دلیل برگ های ضخیم و براقش است .

ویژگی های گل بگونیا

• بگونیا گیاهی است تک پایه (گل های نر و ماده بر روی یک گیاه )که گل های نر معمولا زیبا و شامل پرچم های متعدد است که دارای چهار گلبرگ می باشد و اندازه ی دو گلبرگ از بقیه کوچک تر است . گل های ماده دارای تخمدان تحتانی بزرگ و دو تا چهار کلاله هستند . گلبرگ های گل ماده چهار تا پنج تا هستند که همگی هم اندازه می باشند.
• گل های بگونیا ی تکمه ای به صورت خوشه های سه تایی بر روی شاخه می رویند و لازم به ذکر است که گل های کناری ماده می باشند
• گل های بگونیای هلندی (هیمالیس ) پرپر و به رنگ های قرمز ، صورتی و زرد وحتی سفید است .
• بگونیا رکس گل هایی به رنگ ارغوانی و به قطر یک سانتی متر دارد .

بگونیا چند گونه دارد؟

بگونیا یا بیش از ۱۸۳۰ نوع مختلف، یکی از پرجمعیت ترین خانواده ها را دارد. بیشتر آنها در فرم برگ ها به یکدیگر شبیه هستند اما رنگ ها، الگوها و شیوه پراکندگی متفاوتی دارند. مثلا گونه ای از بگونیا همیشه گلدار است و گونه ای دیگر بیشتر با رنگ جذاب برگ هایش دلتان را خواهد برد. نگهداری از هر گونه با دیگری تفاوت هایی دارد و هر کدام زیبایی منحصر به فرد خود را دارند. اگر دوست دارید گیاهی خاص داشته باشید، می توانید چند گلدان بگونیا را در کنار هم نگه دارید و از طراوت و زیبایی گیاهان خود لذت ببرید. در ادامه از چند واریته این گیاه آپارتمانی بیشتر بخوانید.

بگونیا همیشه گلدار یا عروس

دلتان یک سبد گل همیشگی می خواهد؟ گل هایی که در تمام فصل های سال به زیبایی می درخشند و طراوت را برایتان به ارمغان می آورند. این گیاه، بگونیای همیشه گلدار است که به آن بگونیای عروس هم می گویند و با گل های رنگارنگش دل تان را حسابی خواهد برد. این گونه برگ های چرمی و براق دارد و برای نگهداری از آن به نور زیادی هم نیاز ندارید.

بگونیای رکس

بگونیای رکس با برگ های زیبا و خیره کننده اش یکی دیگر از واریته های بگونیا است. این گیاه برگ هایی قلبی شکل دارد و پیچ و تاب خیره کننده آنها، واریته رکس را تبدیل به گیاهی محبوب کرده است. این واریته به هوای مرطوبی نیاز دارد و اگر محیط اطرافش خیلی خنک باشد، کم کم از بین می رود. این گونه گل هایی زیبا می دهد که معمولا زیر برگ ها پنهان می شوند.

بگونیای خال دار

این واریته دارای برگ هایی کشیده است که نقاط سفیدی روی آنها نقش بسته است. به دلیل همین خال ها به این گیاه آپارتمانی، بگونیا اژدها هم می گویند. گل های این گونه به صورت خوشه ای بر روی گیاه ظاهر می شوند و ممکن است صورتی، سفید، قرمز و نارنجی باشند. این گونه یکی از بهترین گزینه ها برای زیباتر کردن خانه و محیط کار است.

بگونیای ببری

گونه ای دیگر از این گیاه، بگونیای ببری است. در این واریته، زمینه برگ ها تیره است و خال هایی روشن تر روی آن شکل بسته است. به همین دلیل به آن بگونیای ببری می گویند. این گیاه گزینه ای عالی برای نگهداری بر روی میز کار است و می توانید شاهد رشد و پربار شدن آن باشید.

بگونیا هیمالیس

یکی دیگر از انواع بگونیا، گیاه بگونیای هیمالیس است. هیمالیس تقریبا ۶ ماه از سال را با ظاهری پر گل سپری می کند. گل هایی که عمدتا صورتی، قرمز و یا گلبهی هستند. این گیاه آپارتمانی بین ۴۰ تا ۵۰ سانتی متر قد می کشد و در تمام طول سال با گل های زیبایش، طراوت و زندگی را به خانه و محل کارتان می آورد. جالب است بدانید، هیمالیس برای نگهداری در آزمایشگاه تغییراتی پیدا کرده تا بتوان از آن در خانه و محیط های بسته نگهداری کرد.

بگونیا مخملی

بگونیای مخملی با طرح و رنگ جذاب، رگ برگ های برجسته و فرم برگ هایش یک گیاه آپارتمانی خاص است. اگرچه نامش مخملی است اما پرز هایی تیز دارد و بهتر است از لمس و دست زدن به برگ های این گیاه خودداری کنید. بگونیای مخملی نسبت به دیگر نمونه ها به آبیاری بیشتری نیاز دارد و نور مناسبی هم باید داشته باشد.

بگونیای تکمه ای

از مهم تریت و زیباترین انواع بگونیا، بگونیای تکمه ای است. این گیاه پایه ای برای ایجاد واریته های دیگر است و گل های زیبا و خوش رنگ آن که معمولا سفید، قرمز و نارنجی هستند، می توانند کاملا جذاب و خواستنی باشند. پرورش این گیاه آپارتمانی در محیط های گوناگون ساده است و به رطوبت زیاد برای رشد و تکثیر، نیاز دارد. نور مناسب برای این گلدان، غیر مستقیم است و پس از ظاهر شدن گل ها، ماهی یک بار باید کود مخصوص گل های زینتی را به خاک گلدان اضافه کنید.

بگونیا کورالینا

آخرین واریته بگونیا که در این مطلب به بررسی آن پرداخته ایم، بگونیا کورالینا است. این گیاه آپارتمانی که می تواند به خوبی رشد کند و تبدیل به یک گلدان بزرگ شود، دارای برگ های جذاب و گل های خوشه ای خوش رنگ است. خاک این گلدان، بهتر است همیشه مرطوب باشد و در زمستان به نور بیشتری در مقایسه با فصل های دیگر نیاز دارد. این گیاه بگونیا بسیار دوست داشتنی است و می تواند طراوت و زندگی را در سرتاسر خانه و محل کارتان جاری کند.

شرایط نگهداری گیاه بگونیا

این گیاهان در اشکال ، اندازه ها و رنگ های مختلف از قبیل سفید، صورتی ، قرمز، زرد ، نارنجی و بسیاری از رنگ های دیگر هستند . در حالی که بسیاری از گونه های این گیاه در سایه بهتر رشد می کنند، برخی دیگر در نور مستقیم آفتاب رشد بهتری دارند و می توانید آن ها را در گلدان ها و یا درون باغ خود پرورش دهید . در این قسمت به نکاتی در مورد رشد گیاه بگونیا خواهیم پرداخت .

آب و هوای مناسب برای گیاه بگونیا

اکثر انواع این گیاه در دمای 15 تا 26 درجه سانتی گراد به خوبی رشد می کنند؛ اگرچه برخی از انواع آن در هوای خنک تر رشد بهتری دارند . این گیاهان نیازمند رطوبت و گرما هستند اما در گرمای شدید، خشکی و یخ زدگی آسیب می بینند .

خاک مناسب برای گیاه بگونیا

این گیاهان به خاک غنی از مواد آلی و داری قابلیت جریان یافتن هوا نیازمند هستند و استفاده از خاک رس برای این گیاهان به دلیل سنگین شدن آن هنگام آبیاری و عدم امکان ورود هوا به آن مناسب نیست زیرا ممکن است سبب پوسیدگی ریشه و ساقه شود .

نور مناسب برای گیاه بگونیا

این گیاه نیازمند نور نسبتا زیادی است به شرط آن که نور به صورت غیر مستقیم تابیده و همچنین نور مصنوعی نیاز نوری گیاه را برطرف نمی کند . پشت پنجره های جنوبی و پاسیو ها مکان مناسبی برای قرار دادن این گیاه می باشد . یکی از عوامل موثر در گلدهی گیاه میزان نور فراهم شده است . دو تا سه هفته پس از ظهور جوانه گیاه به نور کافی احتیاج دارد. این گیاهان باید در فصل تابستان از نور شدید محافظت شود و در نواحی سرد سیری بگونیا ها فقط در روز های گرم تابستان در سایه نگهداری می شوند .

میزان مناسب آب برای گیاه بگونیا

گیاهان بگونیا دارای ساقه و برگ زخیم هستند که می توانند آب را برای مدت طولانی در خود نگه دارند ، بنابراین نیاز به آبیاری مداوم ندارند . آبیاری بیش از حد این گیاه ممکن است به پوسیده و پلاسیده شدن گیاه منجر شود و بنابراین اجازه دهید گیاه به طور کامل خشک شود و نیاز به آبیاری پیدا کند . برای آبیاری این گیاه بهتر است خاک آن را آبیاری کنید، نه شاخه و برگ آن را زیرا برگ های مرطوب ممکن است کپک بزنند .

کود مناسب برای گیاه بگونیا

برای پرورش بهتر این گیاه بهتر است هر دو یا سه هفته در طول دوره رشد ، از کود های سبک و مناسب استفاده شود . بعد از پرورش یافتن گل های بگونیا و گذشتن دوره آن ها ، برای شروع چرخه رشد بعدی به چند ماه استراحت نیازمند است .رشد گیاه بگونیا به نوع خاک ، دمای هوا، ریشه ها و جوانه ها بستگی دارد و معمولا پس از گذشت چند هفته از کاشت گیاه ، غنچه ها شکل می گیرند و در صورت زرد شدن برگ ها و ساقه ، آن ها را از گیاه خود جدا کنید .

آفات و مشکلات گیاه بگونیا

• از آفات این گیاه می توان به کنه و تریپس اشاره نمود و همچنین سفیدک پودری و قارچ کپک خاکستری (بوتریتیس ) از بیماری های این گیاه می باشند.
• غبار پاشی گیاه در دمای زیر ۱۰ درجه سبب بیمار شدن گیاه توسط قارچ ها مخصوصا بوتریتیس می شود.
• بیماری موزائیکی ویروس برگ ها را بد شکل و دایره های زرد رنگی را روی آن پدید می آورد و چون این بیماری درمان ندارد از قرار دادن گیاه بیمار در مجاورت با سایر گیاهان بپرهیزید .
• ثابت بودن هوا و دما باعث عدم گلدهی گیاه می شود .
• برگ های این گیاه به مالش حساس می باشد پس برای تمیز نمودن آنان از مالش با پارچه پرهیز شود و از مواد براق کننده نیز به هیچ عنوان استفاده نشود زیرا نمایان شدن لکه های قهوه ای بر روی برگ را به دنبال دارد .
• کنه قرمز ریز باعث کم رنگ شدن پشت برگ ها می شود .
• نور کم مسبب ریزش ورنگ پریدگی برگ ها و دراز و ضعیف شدن ساقه است .
• تعویض بی موقع گلدان می تواند باعث عدم رشد گل شود .
• سردی هوا نیز می تواند سبب ریزش برگ ها در زمستان شود .
• اگر هوای محیط بسیار گرم باشد حاشیه برگ ها چروک خورده و به سمت بالا لوله می شوند .
• مشاهده ی رشد برگ ها ی ریز گویای کمبود موادغذایی است .
• در صورت وجود گاز آشپزخانه یا گاز نفتی در محیط سبب خم شدن برگ ها و یا افتادن گیاه می شود .
• بگونیا هایی که دارای سن زیادی هستند بیش از حد رشد می کنند و در نتیجه تهیه و تامین غذای کافی برای آنها مشکل است
• آب دادن به وسیله ی اسپری گیاهی زمینه کپک زدن گیاه را فراهم می کند زیرا اغلب گونه های بگونیا برگ های پرز دار دارند و آب در بین پرز ها باقی می ماند .

تعویض گلدان بگونیا

این نکته را فراموش نکنید که گیاه بگونیا به عمق خاک علاقه دارد پس هنگامی که قصد تعویض گلدان بگونیا را دارید بایستی از گلدان بزرگ و مناسب سایز گیاهتان استفاده کنید. در قسمت پایین گلدان لایه ای از سفال های ریز شده برای تخلیه ی مناسب و بهتر آب قرار دهید. برای تقویت گیاه به طور منظم خاک گلدان را تعویض و یا از ترکیب حاوی برگ های پوسیده، کود حیوانی و گیاهی استفاده کنید.

کپک زدگی بگونیا

یکی از مشکلات دارندگان بگونیا روبرو شدن با کپک زدگی این گیاه است و علت اصلی آن اسپری کردن آب به گیاه است ، اسپری گیاه را بیشتر مستعد کپک زدن می کند. بگونیا هایی که دچار کپک شده اند، باید توسط محصولات خاصی که در فروشگاههای مرتبط وجود دارد درمان شوند.

کود دادن به بگونیا

در طول رشد و گلدهی بگونیا توصیه می شود به طور هفتگی به آن کود بدهید. ترجیحاً از مواد، با دوز کم استفاده کنید تا مواد با دوز بالا.

دوره استراحت بگونیا

پس از زمستان بگونیا های گلدار نیاز به استراحت دارند و برخی این نکته را نمیدانند و به همین دلیل بگونیا های پر از شکوفه را دور میریزند . آن ها در این زمان دارای آب کمتر و دمای حدود 15 درجه سلسیوس هستند. شما می توانید پس از گل دادن، قسمت هایی از گیاه را ببرید و بعد چند هفته که شما گیاه بگونیای خود را داخل گلدان جدید دیگری کاشتید، آن را در مکانی گرم قرار دهید و آب بیشتری به آن بدهید تا جوانه زدن گیاه زیبای خود را شاهد باشید.

نحوه تکثیر بگونیا

زیبایی های این گیاه به اندازه ای است که بسیاری از گیاه دوستان را به تکثیر و پرورش آن ترغیب می کند. اگر بگونیایی در منزل دارید، حتما با علاقه بسیاری از دوستان خود به این گیاه روبه رو شده اید. در این صورت با تکثیر این گیاه هدیه ای فوق العاده به آن ها بدهید. اما چگونه باید این گیاه زیبا را تکثیر کرد و از یک گل زیبا چند گلدان دیگر تولید کرد؟

روش کشت بذر

بهترین بذر بذری است که از نظر ژنتیکی خالص باشد . والدین خالص بهترین محصول را می دهند زیرا محضصولات همگی یکسان و ژنتیکشان همواره پایدار خواهد بود . بذر در اواخر زمستان کشت شود . روی بذر را با خاک نپوشانید و با وسیله ای مثل تخته دانه ها را فشار داده تا دانه ها به خاک بچسبند .

روش قلمه زدن

اگر روش قلمه زدن را برای تکثیر بگونیا انتخاب کرده اید، مراحل زیر را گام به گام پیش ببرید. با انجام مراحل زیر به صورت دقیق در کاشت این گیاه موفق خواهید بود.

• ابتدا برگ هایی از این گیاه با اندازه های متوسط را انتخاب کنید. توجه داشته باشید که برگ های جوان و سالم را در گزینه های انتخابی خود قرار دهید؛
• برگ ها را به همراه ساقه ای به اندازه 2.5 الی 5 سانتی متر با استفاده از قیچی از گیاه اصلی جدا کنید؛
• به منظور افزایش احتمال ریشه زایی انتهای ساقه ها را در پودر یا محلول هورمون ریشه زایی قرار دهید؛
• سپس قلمه را در ترکیبی از پیت ماس، ورمی کولیت و پرلیت با نسبت های مساوی بکارید؛
• روی گلدان را با نایلونی بپوشانید که رطوبت مورد نیاز این گیاه تامین شود.

با گذشت 3 الی 4 هفته این قلمه ها ریشه می زنند. پس از این مدت گیاه جدید شروع به رشد می کند.

هرس کردن بگونیا

یکی از اصلی ترین مسائل در نگهداری بگونیا هرس کردن این گیاه است. با هرس کردن ساقه های دراز و باریک این گیاه گیاهی پرشاخ و برگ خواهید داشت. زمانی که این گیاه را هرس می کنید، گلدان آن را هر چند وقت یک بار بچرخانید. این چرخش منجر می شود که شاخ و برگ های این گیاه متعادل رشد کنند.

شرایط نگهداری و مراقبت از گیاه افوربیا تریگونا