از سال ۱۹۸۱ میلادی تا به امروز، تمامی خودروهای تولید شده در سراسر دنیا، دارای شماره شناسایی است که به «Vin کد» یا «وین کد» نیز شناخته می شود. اما شماره Vin خودرو چیست؟
کد VIN، رشته ای ۱۷ حرفی از اعداد و حروف است که بیشتر افراد اصلا از وجود آن خبر ندارند. VIN به معنی شماره شناسایی خودرو است و همان طور که از نامش پیدا است، از مهم ترین اطلاعات یک خودرو محسوب می شود. حداقل اهمیت آن زمانی آشکار می شود که خودرو برای اعمال تغییراتی از سوی سازنده به کارخانه فراخوانی شده یا حتی دزدیده می شود. پس اهمیت دارد که همیشه این کد را جایی برای خود یادداشت کنید. اگر می خواهید این کد را به طور کامل بشناسید، باما همراه باشید.
محل قرار گیری شماره شناسایی خودرو (VIN number)
شماره شناسایی معمولا در 2 قسمت بدنه حک می شود و با نگاهی به آن می توانید بفهمید VIN number خودرو چند است. یکی از این 2 قسمت داخل خودرو بوده و برای مشاهده آن باید وارد خودرو شوید. یکی دیگر نیز بیرون خودرو است و بدون وارد شدن به خودرو هم می توان به آن دسترسی داشت.محل هایی که می توان به کد VIN دست یافت:
- زیر شیشه جلوی خودرو ( Windshield ) سمت راننده که بهترین محل قرارگیری برای مشاهده آسان است
- در زیر کاپوت خودرو و در قسمتی از بدنه که پشت موتور قرار دارد. در برخی از خودرو ها مانند پژو ۲۰۶ این شماره در کنار چراغ جلو سمت شاگرد قرار دارد.
- در قسمتی از بدنه خودرو که در سمت راننده قرار دارد و با بسته شدن در، آن بخش توسط در پوشش داده می شود.
- در زیر تایر زاپاس ( البته در تعداد کمی از خودرو ها شماره شناسایی زیر تایر زاپاس قرار داده می شود)
علاوه بر این قسمت ها که شماره شناسایی یا VIN number روی آن ها حک می شود، این شماره روی مدارک و مستندات خودرو نیز درج می شود.
استعلام سوابق خودرو از طریق شماره شناسایی
منحصر به فرد بودن شماره شناسایی یا کد vin باعث می شود بتوانید اطلاعات مهمی در مورد خودرو از آن دریافت کنید.شماره شناسایی یا VIN number خودرو هنگام مراجعه به نمایندگی به کار می آید. پرسنل و تعمیرکاران نمایندگی شرکت سازنده خودرو با وارد کردن کد VIN در دستگاه های خود، اطلاعاتی مانند صاحبان قبلی خودرو، قطعات تعویض شده در خودرو، محل تولید خودرو، سال تولید خودرو، آپشن های رسمی و اصلی خودرو و این که خودرو پس از تولید چه تعداد آپشن فعال داشته است را بدست می آورند و با توجه به آن ها وضعیت خودرو را می سنجند.پس هنگام خرید خودرو می توانید با استعلام شماره شناسایی خودرو از نمایندگی، به اطلاعاتی اینچنینی دست پیدا کنید و شناخت بیشتری نسبت به خودرو مورد نظرتان داشته باشید.
استعلام اصالت آپشن های خودرو با شماره شناسایی
حتما تا به حال شنیده اید که یک خودرو سفارش آمریکا، یک خودرو سفارش اروپا یا یک خودرو سفارش امارات است. خودروسازها محصولات خود را با توجه به سفارشاتی که از بازارهای مختلف دریافت می کنند سفارشی سازی و تجهیز می کنند. این سفارش ها معمولا به شرایط آب و هوایی، شرایط محیطی و سلیقه مصرف کنندگان بستگی دارد.این ویژگی خودروهای وارداتی دست افراد سودجو را داخل کشورمان باز گذاشته است. بعضی خودروها بنا به سفارششان به صورت low option و در تیپ پایه وارد ایران می شوند و قیمت پایین تری نسبت به نمونه های فول آپشن دارند. چرا که قیمت بعضی از آپشن های شرکتی بسیار بالاست و بعضی وقت تفاوت قیمت 2 تیپ تجهیزاتی یک خودرو وارداتی هم قیمت یک خودرو می شود!
اما بعضی افراد روی خودروهای پایه و کم آپشن تجهیزاتی مشابه تجهیزات کمپانی اما غیر اوریجینال و فاقد اصالت نصب می کنند تا بتوانند خودرو را با قیمت بیشتری به فروش برسانند. مثلا یک خودرو 2 ایربگ بوده، اما با حک کردن لوگوی ایربگ روی ستون ها، آن را به اسم 4 ایربگ و 6 ایربگ به فروش می رسانند. یا بعضی سامانه های الکتریکی خارج از کمپانی و به صورت افتر مارکت روی خودرو نصب می شوند. در بعضی موارد این تغییرات علاوه بر تحمیل ضرر مالی، می تواند تهدیدات جانی را هم در پی داشته باشد.پس خریدار یک خودرو می تواند با ارائه شماره شناسایی یا vin number به نمایندگی، استعلامی دقیق از اصالت آپشن ها و تجهیزات خودرو داشته باشد.
نقش شماره شناسایی در تامین قطعات خودرو
تولید بعضی خودروها چند سال طول می کشد و در این سال ها تعداد زیادی از آن ها در اختیار مشتریان قرار می گیرد. این خودروها که از نظر ظاهری و فنی مشابه یکدیگر هستند، در سال تولید و بعضی جزییات تفاوت هایی دارند.برای مثال ممکن است بعضی از قطعات موتور یک خودرو مدل ۲۰۰۷ با قطعات همان خودرو با مدل 2008 متفاوت باشد، یا به اصطلاح کد فنی آن قطعات با هم فرق داشته باشند. در این وضعیت تعمیرکار باید با استفاده از شماره شناسایی یا VIN خودروی مورد نظر، کد فنی قطعه ای که می خواهد تعویض کند را بدست بیاورد و دقیقا قطعه ای با همان کد فنی را جایگزین قطعه فرسوده کند.
آیا VIN در مسائل امنیتی نیز می تواند کمک کند؟
اما دلیل اصلی تصویب قانون الزام به تعریف کردن شماره شناسایی یا VIN برای هر خودرو در سال ۱۹۵۴ مسائل امنیتی بود. این شناسه برای تشخیص خودروهای سرقتی کمک می کرد و خرید و فروش خودرو دزدی برای سارقان سخت می شد. پس توسط شماره شناسایی خودرو می تواند اصالت و غیر سرقتی بودن یا دزدی بودن آن را هم تشخیص دهید.همچنین شماره شناسایی یا vin number وسیله اصلی برای استعلام خلافی خودرو چه به صورت حضوری، چه به صورت غیر حضوری است. در این این کد پشت کارت ماشین هر خودرو درج می شود.
روش های استعلام خلافی با کد VIN خودرو
برای استعلام خلافی و میزان جریمه خودرویتان با وی آی ان چند روش وجود دارد:
استعلام پیامکی خلافی خودرو با کد VIN
رانندگان وسایل نقلیه می توانند برای دریافت لیست خلافی خودروی خود، شماره وی آی ان (VIN) پشت کارت خودرو را به یکی از سه شماره زیر پیامک نمایند:
- ۱۱۰۱۲۰۲۰۲۰
- ۳۰۰۰۵۱۵۱
- ۱۱۰۰۰۵۱۵۱
شما بعد از ارسال VIN خودرو به شماره های مذکور، پیامک خلافی خودرو شامل شناسه قبض و شناسه پرداخت را دریافت خواهید کرد. می توانید از این اطلاعات برای پرداخت جریمه خودروی خود اقدام نمایید.
استعلام خلافی با موبایل و کد USSD
الف) با گوشی موبایل خود کد *۱۱۰# را شماره گیری نمایید. با این عمل، دو راهکار در دسترس راننده خودرو خواهد بود:
- خدمات قابل ارائه
- خدمات در دست اقدام
اگر می خواهید خلافی ماشین را ببینید، باید عدد یک را انتخاب و ارسال نمایید.
- در مرحله بعدی، گزینه استعلام خلافی خودرو ارائه می شود که برای دریافت خلافی خودرو باید عدد یک را انتخاب و ارسال نمایید.
- با دریافت درخواست درج کدVIN ، شماره ۱۷ رقمی پشت کارت خودروی خود را وارد کنید. در زمان وارد کردن کد، زبان کیبورد گوشی تان باید انگلیسی باشد.
- حالا مبلغ جرایم خودرو استعلام و به شما نشان داده می شود که در مراحل بعد می توانید مفاحساب جریمه را پرداخت و تسویه نمایید.
چگونه اطلاعات شماره شناسایی خودرو (کد VIN) را تفسیر کنیم؟
شماره شناسایی خودرو، رشته ۱۷ رقمی مرکب از اعداد و حروف است. این کد شامل اعداد ۱ تا ۹ و حروف الفبای انگلیسی به جز O و Q است. ترتیب خوانش این اطلاعات از چپ به راست بوده و سازمان استانداردسازی بین المللی این کدها را تعریف می کند. ولی هر شرکت خودرو ساز از الگوی خاصی برای بازخوانی این حروف استفاده می نماید. به همین دلیل برای درک اطلاعات این رشته مثلا نام کارخانه مدنظر باید به الگوی آن شرکت اتومبیل سازی نیز توجه داشت. اما هریک ازعداد و ارقام داخل کد شناسایی خودرو چه معنی دهد؟
اولین سری ارقام: سه رقم از سمت چپ VIN
این سه رقم معرف کارخانه سازنده خودرو است. این ارقام تعریف جهانی دارند. هر شرکت خودروساز، کد سه رقمی ویژه ای دارد که با آن شناخته می شود. اولین رقم نشان می دهد که خودرو در چه منطقه جغرافیایی تولید شده است. مثلا عدد یک مربوط به خودروهای ساخت کانادا، ۳ معرف مکزیک، عدد یک تا ۵ معرف کشورهای منطقه آمریکای شمالی است.
جایگاه دوم: کدهای 2 رقمی
این دو کد به ترتیب شرکت اتومبیل سازی اصلی و حرف بعدی، برند خودرو را نشان می دهد. مثلا اگر شما خودرویی متعلق به شرکت کرایسلر داشته باشید، طبیعی است که در این جایگاه حرف C را مشاهده نمایید. البته همیشه هم شناسایی کارخانه تولیدکننده خودرو مثل آب خوردن نیست؛ چون هر خودروساز کد خاصی را برای شناسایی خود تخصیص می دهد.
جایگاه ۴ تا ۸ کد VIN
این جایگاه با توضیحات خودرو همراه است. این کدها معرف مدل خودرو، نوع و کد موتور، نوع بدنه و حتی گاهی سیستم ایمنی خودرو هستند.
جایگاه نهم شماره شناسایی خودرو : کد امنیتی
این جایگاه به کد امنیتی خودرو مربوط است. به این کد امنیتی، ” رقم چک” نیز اطلاق می گردد. این رقم نشان دهنده درستی و صحت VIN است. صحت شماره شناسایی خودرو با الگوریتم های خاص تولید ” رقم چک” منحصر به فرد هر اتومبیل قابل شناساسایی است.
جایگاه ده تا ۱۷ کد وی آی ان
این بخش به قسمت شناسایی خودرو مربوط است. در این بخش، جزییات خودرو نظیر کارخانه سازنده، آپشن ها و مدل خاص خودروی تولیدی دیده می شوند.
شش رقم انتهایی VIN نشانگر خودرو
این ارقام نشان دهنده اتومبیلی خاص هستند. بقیه اعداد و حروف پیش از این VIN می توانند نشان دهنده همه اتومبیل های ساخته شده در یک سال خاص در یک خودروسازی خاص و از یک مدل خاص است ولی شش رقم انتهایی در واقع هر خودرو را منحصر به فرد می سازد. زیرا کارخانه اتومبیل سازی سالانه خودروهای متعددی تولید می کند و به هر خودرو به ترتیب شماره خاصی را اختصاص می دهد و به این ترتیب، این کد شناسایی خودرو همانند IME موبایل تان منحصر به فرد خواهد شد.