ساعدنیوز
ساعدنیوز

شورش حاشیه بر علیه متن؛ نگاهی متفاوت به اعتراضات خیابانی در فرانسه

  دوشنبه، 19 تیر 1402 ID  کد خبر 347690
شورش حاشیه بر علیه متن؛ نگاهی متفاوت به اعتراضات خیابانی در فرانسه
دکتر سید نادر نوربخش متخصص جغرافیای سیاسی در این یادداشت به تحلیل شورش های اخیر در فرانسه از منظر مفهومی به نام بانلیو میپردازد و پردازشی بدیع از ماجرا در اختیار ما قرار می دهد.

تحلیل رخداد‌های اخیر فرانسه بدون شناخت از مفهوم حومه و بانلیو banlieue در این کشور دقیق نیست، مفهومی که اغلب با بحث حضور مهاجران پیوند خورده است و در واقع به معنای حومه است ولی مفهوم آن با آنچه در کشورهای دیگر مانند امریکای شمالی یا بریتانیا به حومه گفته می‌شود، متفاوت است. در شهر‌های فرانسه محله‌های کارگری و مهاجرنشین معمولا در اطراف شهر‌ها (حاشیه) واقع شده‌اند، اما در کشورهای آنگلوساکسون عموما محله‌های مرکزی شهر چنین ویژگی‌هایی را دارا هستند لذا مفهوم بانلیو فرانسوی از نظر برخی شرایط اجتماعی مشابه نواحی مرکز شهر در امریکا محسوب می‌شود.

مناطق حاشیه ای فرانسه

در حالی که در فرانسه هم می‌توان از محل‌هایی سراغ گرفت که خارج از پاریس قرار دارند و افراد ثروتمند در آن زندگی می‌کنند، اما به‌طور کلی تصویری که واژه بانلیو به عنوان حومه ارایه می‌دهد غالبا خانه‌های انبوه‌سازی شده با تصویری از جوانان بیکار و در کنار اتومبیل‌های سوخته شده است. این در حالی است که در ایالات متحده برای مثال مفهوم حومه (suburb) اغلب نشان‌دهنده محله‌های ثروتمندنشینی است که خانه‌های ویلایی بزرگ و مجلل در آنها واقع شده‌اند. واژه بانلیو از دو قسمت تشکیل شده است: Ban به معنای محدودیت و ممنوعیت و lieue به معنای لیگ (حدود 5 کیلومتر) که مفهومی اجرایی - اداری محسوب می‌شد و در گذشته دارای بار ارزشی لزوما منفی نبوده است.

تبعیض در فرانسه

بانلیو اما امروزه نشان‌دهنده مناطق حاشیه‌ای با رشد روزافزون و انبوه ساختمان‌ها و مشکلات عدیده است و بیشتر از آنکه اصطلاحی جغرافیایی باشد، مفهومی اجتماعی دربرگیرنده محرومیت و نبود امنیت است و به عنوان تهدید برای امنیت جامعه و صلح نگاه می‌شود. بسیاری ایجاد بانلیو را محصول 30 سال رشد اقتصادی فرانسه از جنگ جهانی دوم تا بحران اقتصادی دهه 1970 می‌دانند. این محله‌ها اغلب در دهه 1960 و با صرف هزینه‌های ساخت پایین و با سرعت زیاد برای حل مشکل مسکن ساخته شدند.

سیاهان حاشیه نشین فرانسه

با این حال نباید این نکته را نادیده گرفت که این محله‌ها امکاناتی مانند سیستم گرمایش و حمام را برای بسیاری خانواده‌ها فراهم کرد، اما پس از مدتی مشکلاتی از قبیل نبود حمل و نقل عمومی، فروشگاه و مراکز فرهنگی نمود پیدا کردند. در سال‌های اخیر و به موازات افزایش مهاجرت‌های بی رویه از یک سو و ایزوله کردن مهاجران در فضای حاشیه شهر‌ها باعث ایجاد حس هویت‌خواهی و ایجاد قلمرو برای این اقلیت‌های اغلب مسلمان در فرانسه شده است. در این محلات چند ویژگی به چشم می‌خورند: وجود تبعیض، بیکاری بالا به خصوص میان جوانان و افراد سیاهپوست، محرومیت، در امد پایین، عدم اعتماد به پلیس و وجود انزوای سیاسی.

حومه پاریس و اطراف

در یک پژوهش که به مقایسه این آشوب‌ها در فرانسه با بریتانیا و امریکا پرداخته، نشان داده شده است آنها را نمی‌توان متعلق به یک قومیت واحد دانست، بلکه هویت آنها بیشتر ناشی از تجربه مشترک زندگی میان ساکنین متنوع آن است. به‌طور تاریخی برخورد‌های خیابانی پاییز 2005 تنش و بحران موجود در محلات حومه شهرهای بزرگ فرانسه را به شکل گسترده‌ای برای نخستین‌بار به نمایش گذاشت، این ناآرامی حدود دو هفته به درازا انجامید و حدود سیصد شهر کوچک را درگیر کرد و به اعلام وضعیت فوق‌العاده انجامید. فیلم‌های سینمایی همچون نفرت La Haine محصول سال 1995 و آتنا Athena محصول 2022 به خوبی به بازنمایی وضعیت حومه در فرانسه و مسائل آن پرداخته‌اند.

فرانسه در آتش

بانلیو با گتو ghetto امریکایی هم تفاوت‌های مهمی دارد، مثلا افراد تشکیل‌دهنده بانلیو‌ها برخلاف گتو‌ها افرادی از یک نژاد واحد و قومیت به خصوص نیستند و دیگر اینکه آنقدر سازماندهی ندارند تا بتوانند به‌طور مستقل از شهر اصلی خودکفا باشند. همچنان وضعیت بانلیو‌ها می‌تواند آبستن حوادث وناآرامی‌های اجتماعی باشد که در صورت وقوع معمولا با سرعت زیادی گسترش پیدا می‌کند.طی روزهای گذشته کشته شدن نوجوان 17 ساله‌ای که اهل نانتر در حومه پاریس بود موجی از ناآرامی‌ها را رقم زد و باعث شعله‌ور شدن شورش‌ های کم سابقه‌ای شد.

دیدگاه ها

  دیدگاه ها
پربحث های هفته   
رهبر معظم انقلاب: از وقتی که رهبر شده‌ام آجیل نخوردم؛ چون رهبر باید مثل فقرا زندگی کند! (505 نظر) 10 اقدامِ منجر به گرانی در 100 روز (254 نظر) 10 ایده تبلیغات مؤثر برای کسب‌وکارهای کوچک (246 نظر) (تصاویر) سفر به عصر قاجار؛ منظره‌های «کلاردشت»، 158 سال قبل (244 نظر) داریوش ارجمند: زنی که وزنه برداری می کند نه رَحِم دارد و نه تخمدان ریش درآورده نه می‌تواند شوهر کند و نه می‌تواند بچه داشته باشد! (243 نظر) مهران مدیری: من رفتم مسافرت و بهترین هتل اون شهر رو پیدا کردم ولی من رو نشناخت و گفت اتاقامون پُره، من هنوزم که هنوزه فکر میکنم دارم خواب میبینم+ویدیو (201 نظر) آخرین جشن تولد ساده و خلوت بهاره سرگل زایی، یکی از استعدادهای برتر کشورمان/ روحت شاد بانوی کرمانی+عکس (99 نظر) مهراب قاسم خانی: معرفی میکنم عضو جدید خانواده/ چه پشمالو و گوگولی هم هست+عکس (77 نظر) شهرام قائدی: دنیا دیگه نمیزاد مادرهای مارو، مادر من هیچوقت کرم به دستش نزد، نفهمید مو رنگ کردن چیه لباس خونه با مهمونی چه فرقی داره...+ویدیو (65 نظر) بهاره رهنما: من کاهل نماز بودم که بعد از شرط گذاشتن همسر دومم درباره نماز خواندن الان نمازم را میخوانم و دیگه کاهل نماز نیستم (64 نظر) الهام چرخنده: من برای همه کسانی که کتکم زدند، باعث بیماری قلبی شدند نفرین ندارم اما الهی که به درد من دچار بشید+ویدیو (63 نظر) رونالدو: برای اولین بار جورجینا را برای شام دعوت کردم متعجب بود چون باورش نمی شد که به جای اتوبوس با بوگاتی به خانه برمی گردد+فیلم (58 نظر) مازیار لرستانی: ای کاش به جای روز زن و روز مرد، روز شرف و انسانیت داشتیم+عکس (51 نظر) شعرخوانی زیبا و دلنشین رهبر معظم انقلاب: ای تکیه گاه و پناه زیباترین لحظه های پرعصمت و پر شکوه تنهایی و خلوت من+ویدیو (44 نظر) خلاقیت خنده دار پدر ایرانی با طراحی سینما در توالت خانه اش حماسه آفرید+عکس/ هنر نزد ایرانیان است و بس😂 (41 نظر)
پربازدیدترین ویدئوهای روز   
تیتر امروز   
تذکر جدی علی دایی به اعجوبه طنز ایران: دفعه آخرت باشد که ادای من را درآوردی!
فال قهوه با نشان روز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال انبیاء روزانه شنبه 3 آذر 1403
فال روزانه امروز شنبه 3 آذر ماه 1403
فال شمع روزانه امروز شنبه 3 آذر 1403
فال حافظ با تفسیر امروز شنبه 3 آذر 1403+فیلم
فال ابجد روزانه شنبه 3 آذر 1403
رونمایی از سند ازدواج در زمان قاجار؛ آداب عجیب خواستگاری رفتن بدون خبر دادن به صاحبخانه+ عکس
یک فیلم ایرانی نداریم که مردها در آن نرقصند!
بشار اسد و نبیه بری به پیام رهبر انقلاب چه جوابی دادند؟
واکنش ایران به قطعنامه ضد ایرانی شورای حکام چیست؟
تصویب قطعنامه ضدایرانی کشورهای غربی در آژانس اتمی
ابلاغیۀ رئیس جمهور مبنی بر اصلاح مصوبۀ ماده واحدۀ تأسیس سازمان ملی هوش مصنوعی
ویدیو | فلسفۀ زندگی از نگاه حسین پناهی: عشق یک جفت النگو، عدالت نیم کیلو سیب‌زمینی!
معنا و مفهوم ضرب المثل «هر چی سنگه، مال پای لنگه» در ادبیات فارسی / ضرب المثل در حقیقت یک باور هست، و هر باور یک ماتریکس!
منتخب روز   
دورهمی پارسا پیروزفر و پریناز ایزدیار در یک کافه شیک و دلباز/ دو بازیگر خوش استایل و دوست‌داشتنی در یک قاب هدیه‌ دست‌ساز مادران سرزمین آفتاب، سیستان و بلوچستان به مسعود پزشکیان+ویدیو استفاده از ویروس کووید 19 برای مبارزه با سرطان! تب دنگی خطرناک شد؛ شیوع در جنوب شرقی ایران! سردار آزمون: وقتی دو تا گل میزنیم فکر میکنیم بازی رو بردیم و این ایراد بزرگ ماست/ناراحتی سردار آزمون بعد از بازی با قرقیزستان جزئیات پرونده آزار و اذیت دختر 16 ساله مشهدی از طرف 2 برادر ناتنی و پناه بردن او به کلانتری / از چند سال قبل که 2 برادر ناتنی ام به مصرف شیشه اعتیاد پیدا کردند مدام مرا کتک می زدند... مرگ پسر جوان بعد از خوردن الکل ضدعفونی اولین تمرین تیم ملی در استادیوم شهر بیشکک/ماشالله به این انرژی گروگانگیری افغان‌ها در تهران توسط 3 پاکستانی اخاذ اندروید 15 برای شیائومی و سامسونگ کی میاد؟ /لیست کامل تبلت‌هایی که اندروید15 سامسونگ را دریافت می‌کنند سلیقه‌ی خاص همسر پوریا پورسرخ برای سوپرایز تولد شوهر خوش‌تیپش با دیزاین شیک و کیک روکش طلا/ چه تیپ خفنی زده شادوماد! تصاویری از اولین تمرین ستاره های همیشه درخشان تیم ملی ایران، از طارمی گرفته تا بیرانوند و... در بیشکک قبل از بازی با قرقیزستان/به امید پیروزی✌