جگن مانند بیشتر علف ها برگ هایی بلند و نارک دارد و می تواند از طریق بذر و تقسیم ریزوم تکثیر شود. این گیاه در رنگ ها و انداره های مختلفی رشد می کند و گیاهی همیشه سبز است که معمولا در فصل های خنک تر رشد و در فصل های گرم تر به استراحت می رود. سرعت رشد جگن متوسط است و می تواند طی چند سال به نهایت اندازه خود یعنی حدود سی الی 40 سانتی متر برسد. جگن گیاهی است ساده و گندمی مانند، كه درگلخانه و آپارتمان هایی كه درجه حرارت زیادی ندارند به خوبی می روید. در ادامه نحوه نگهداری از این گیاه را بررسی می کنیم.
روش نگهداری از چمن علفی یا گیاه جگن
همان طور که در مقدمه نیز اشاره کردیم جگن گیاهی است که نیاز به مراقبت کمی دارد، پس روش نگهداری آن آسان است و کار چندان سختی پیش روی شما نیست. این گیاه به ندرت کود نیاز دارد، به راحتی قابل جابه جایی است و سرعت رشد زیادی دارد. حتی می توانید این گیاه را به عنوان یک پوشش چمنی در باغچه یا حیاط خود نیز استفاده کنید.جگن ها برخلاف چمن های معمولی نیاز کمتری به مراقبت و تغذیه با نیتروژن دارند، همچنین احتمال تبدیل آن ها به علف هرز بسیار کمتر است. برای مراقبت از چمن علفی لازم است به فاکتورهای زیر توجه داشته باشید تا گیاه شما همیشه زیبا و سرزنده باشد.
نور مورد نیاز چمن علفی
در روش نگهداری از چمن علفی باید به این نکته توجه داشته باشید گیاه جگن می تواند در محیطی نورگیر که گاهی سایه نیز باشد به خوبی رشد کند، اما نور بسیار شدید و مستقیم می تواند باعث بی رنگ شدن برگ های گیاه شود. پس بهتر است این گیاه را در جایی قرار دهید که بخشی از روز را در نور کامل و بخشی دیگر را در سایه باشد.
خاک مناسب برای چمن علفی
هر خاک استاندارد که کمی مرطوب باشد برای این گیاه جگن مناسب است، به شرطی که زهکشی خوبی داشته باشد و آب را به خوبی تخلیه کند. خاک این گیاه می تواند گچی، رسی، لوم یا شنی باشد و وسواس خاصی نسبت به سطح pH خاک ندارد. تنها چیزی که می تواند این گیاه را آزار دهد یک خاک خشک است. پس حتما در نگهداری از چمن علفی به این نکته توجه داشته و از خشک شدن خاک آن جلوگیری کنید.
آب مورد نیاز چمن علفی
چمن علفی زمانی به آبیاری مجدد نیاز دارد که سطح بالایی خاک خشک شده باشد. زمانی که این اتفاق افتاد باید آبیاری مجدد انجام شود و این آبیاری تا حدی باشد که تمام قسمت های خاک خیس شود تا تمام ریشه بتواند آب مورد نیاز را جذب کند. اگر گیاه شما در محیطی گرم با نور زیاد قرار دارد می توانید ماهی سه بار آن را آبیاری کنید و اگر گیاه شما بیشتر در سایه است ماهی یک یا دو بار آبیاری برای آن کافی است.سالم بودن ریشه های این گیاه در گرو رسیدن آب کافی به آن است. آبیاری بیش ازحد یا خشکی بیش از حد خاک هر دو می توانند به این گیاه آسیب برسانند.
دما و رطوبت مورد نیاز چمن علفی
اگر در منطقه ای زندگی می کنید که هوای بسیار سردی وجود دارد بهتر است سطح خاک چمن علفی را با مالچ بپوشانید تا از ریشه های گیاه در برابر باد های بسیار سرد محافظت شود. می توانید برای تامین رطوبت این گیاه از طریق اسپری آب اقدام کرده و با اسپری کردن آب میزان رطوبت را در اطراف گیاه افزایش دهید.
کوددهی چمن علفی
جگن نیاز خاصی به کوددهی ندارد اما اگر احساس کردید منابع غذایی درون خاک گیاه تمام شده است یا دوست دارید گیاه شما سریع تر و قوی تر رشد کند می توانید به آن کود بدهید. برای کوددهی به این گیاه می توانید در اوایل تابستان اقدام کنید و آن را با کودی که نیتروژن بیشتری دارد تغذیه کنید.
هرس کردن چمن علفی
جگن در مجموع نیازی به هرس کردن ندارد و می تواند رشد طبیعی خود را بدون کمک انجام دهد، اما هرس کردن برگ های این گیاه در اواخر زمستان و اوایل بهار باعث می شود که این گیاه بتواند در اواسط بهار برگ های جدید و تازه ای بدهد. این کار برای شکل دادن به گیاه انجام می شود و جز نیازهای اساسی برای مراقبت از آن نیست.
سمی بودن یا نبودن چمن علفی
طبق مطالعات انجام شده چمن علفی یا جگن گیاهی سمی نیست و نمی تواند به حیوانات یا انسان ها آسیب برساند.
گل دهی چمن علفی
جگن گل هایی خوشه ای می دهد. این گل ها بسیار کوچک هستند و به صورت خوشه ای در کنار یکدیگر و روی ساقه قرار می گیرند. گل های جگن معمولا از اواسط بهار تا اواخر بهار شروع به شکفتن و رویش می کنند. اکثر گونه های جگن هرمافرودیت هستند؛ یعنی هر گل هم نر است و هم ماده اما تعداد کمی از آن ها نیز اندام های نرینگی و مادینگی جداگانه دارند.
تکثیر گیاه جگن یا چمن علفی
گیاه جگن از طریق کشت بذر و قلمه گیری تکثیر می شود که در ادامه به توضیح هردو روش می پردازیم:
روش تکثیر جگن از طریق کشت بذر
یکی از بهترین روش ها برای تکثیر گیاه جگن کاشت بذر است.
- بذر های تازه، سالم و عاری از آلودگی تهیه کنید.
- بذرها را در عمث چهار تا پنج سانتی متری بستر کشت قرار دهید.
- روی بذرها را حدود سه سانتی متر خاک قرار دهید.
- بستر کشت را در محیطی با دمای متعادل و پر نور قرار دهید.
- تا جوانه زنی بذرها سطح بستر را مرطوب نگهدارید.
تکثیر گیاه جگن از طریق قلمه ساقه
بهترین روش قلمه گیری، قلمه های ساقه است.
- قلمه های 10 تا 15 سانتی متری انتخاب کنید.
- قلمه ها را با یک وسیله ضدعفونی شده جداکنید. (بهتره قلمه هایی انتخاب کنید که دو تا چهار جوانه داشته باشد)
- قلمه های جدا شده را در بستر کشت مناسب قرار دهید.
- برای تسریع در ریشه زایی قلمه ها می توانید قبل از قرار دادن در بستر کشت قلمه ها را آغشته به هورمون ریشه زایی کنید، سپس در بستر کشت قرار دهید.
- بستر کشت سبک مانند کوکوپیت، پرلیت انتخاب کنید و از باز بودن زهکش گلدان اطمینان حاصل کنید.
- حدود سه هفته تا یکماه زمان نیاز است تا قلمه ها به این روش ریشه دار بشوند.
- تا زمان ریشه دار شدن بستر کشت را دور از نور مستقیم آفتاب و در دمای متعادل قرار دهید.
تکثیر گیاه جگن از طریق قلمه های برگ
جگن از طریق قلمه های برگی هم تکثیر می شود.
- برای این روش باید برگ همراه دمبرگ انتخاب شود.
- با یک قیچی یا کارد ضدعفونی شده برگ همراه دمبرگ را جدا کنید و در بستر کشت قرار دهید.
- برای این روش باید زیر پهنک برگ در روی بستر کشت باشد.
- بستر کشت را در محیطی با دمای متعادل و دور از تابش نور مستقیم آفتاب قرار دهید.
- سطح بستر کشت را مرطوب نگهدارید.
آفات و بیماری های گیاه چمن علفی
چمن علفی گیاهی است که معمولا دچار بیماری یا آفت خاصی نمی شود، اما در صورت خشک بودن یا خیس بودن بیش از حد خاک، ریشه های آن آسیب می بیند و ممکن است دچار بیماری های قارچی یا پوسیدگی شود.
پوسیدگی ریشه و بی حال شدن برگ های چمن علفی
در صورت آبیاری بیش از حد یا بسته بودن سوراخ های زهکش زیر گلدان و خاک بدون تخلل گیاه دچار پوسیدگی ریشه میشود که در نهایت منجر به از دست دادن گیاه می شود.برای جلوگیری از این مشکل بین دو آبیاری اجازه دهید یک سوم خاک گلدان خشک شود و از باز بودن سوراخ های زهکش زیر گلدان اطمینان حاصل کنید.برای بالا بردن زهکش گلدان می توانید در لایه زیرین گلدان سنگریزه قرار دهید.
لکه های سوخته روی برگ های چمن علفی
قرار گرفتن در معرض تابش مستقیم آفتاب می تواند باعث ایجاد لکه های سوخته روی برگ ها بشود.همچنین غبار پاشی زیر نور آفتاب هم باعث ایجاد سوختگی می شود.برای رفع این مشکل غبار پاشی در سایه انجام شود و گیاه را در محلی پر نور با تابش غیر مستقیم آفتاب قرار دهید.
کاهش و توقف رشد گیاه چمن علفی
گیاه جگن رشد سریعی دارد به همین دلیل هر یک سال و نیم تا دوسال یکبار نیاز به تعویض گلدان به گلدانی با یک سایز بزرگتر دارد.در صورت رشد بیش از حد ریشه و عدم تعویض گلدان رشد گیاه متوقف می شود.هم چنین بهتر است هر شش ماه یکبار خاک گلدان را تعویض کنید.خاک فقیر و بدون عناصر غذایی نیز یکی از علت های کاهش رشد گیاه می باشد.
خشک شدن و پژمرده شدن چمن علفی
جگن گیاهی است که برای رشد نیاز به دمای متعادل و خنک دارد.در صورت قرار گیری در محیطی با دمای بالا یا قرار گیری در مجاورت وسایل گرمایشی برگ ها خشک و پژمرده می شوند.برای رفع این مشکل گیاه را به مکان خنک تر منتقل کنید.
رشد طولی و علفی گیاه چمن علفی
در صورتی که گیاه جگن در محیطی بدون نور و سایه قرار گیرد فاصله مین برگ ها زیاد شده و رشد علفی پیدا می کند.هم چنین تغذیه گیاه با کودهای ازت بالا باعث رشد علفی گیاه می شود.برای رفع این مشکل گیاه را به محل پر نورتر البته با نور غیرمستقیم منتقل کنید.و برای کوددهی از کودهای پتاسیم بالا یافسفر بالا استفاده کنید.