بیشتر مردم از نگهداری گیاه یشم در خانه و محل کار خود لذت می برند و آن را نماد خوش شانسی می دانند. برای یادگیری نحوه مراقبت و نگهداری مناسب از گیاه یشم نیازی به خوش شانس بودن ندارید بلکه باید نحوه مراقبت و نیازهای این گیاه را بشناسید و برای آن شرایط مناسب را فراهم آورید. نام اصلی این گیاه کراسولا اواتا می باشد. یشم در واقع یک ساکولنت است و باید رفتاری مشابه یک ساکولنت با آن داشته باشیم البته این ساکولنت جذاب و آبدار نسبت به سایر ساکولنت ها مقاوم تر است و در صورت نگهداری گیاه یشم در شرایط ایدئال سال ها عمر خواهد کرد. در ادامه شرایط مورد نیاز این گیاه را بررسی می کنیم.
انواع گیاه یشم (Crassula)
چندین گونه کراسولا در گلخانه ها به عنوان گیاه یشم شناخته می شوند. نام علمی گیاه یشم معمولی C. Ovata است که با نام های C. Argentea و C. Portulaca نیز شناخته می شود. گونه های رنگی این گیاه مانند C. ovata 'Tricolor' نیز وجود دارند. گیاهان یشم رنگی برای ایجاد رنگ کامل خود به نور آفتاب احتیاج دارند. گونه های دیگری که گاهی به عنوان گیاه یشم به فروش می رسند شامل C. Arborescens می باشند.
نحوه رشد و نگهداری از گیاه یشم
گرچه از بین رفتن گیاه یشم دشوار است، اما با نگهداری مناسب به خوبی رشد کرده و ماندگاری بالایی خواهد داشت. در اینجا به روش های نگهداری از این گیاه اشاره می کنیم تا سلامت و مقاومت آن افزایش یابد.
نور مناسب برای نگهداری از گیاه یشم
گیاه یشم یکی از بهترین گیاهان برای نگهداری در قسمتی از خانه با نور مستقیم است. زیرا برای سالم ماندن و پیشگیری از آسیب و رشد نکردن، به نور خورشید نیاز دارند. به طور کلی گیاه یشم باید روزانه چهار ساعت نور خورشید دریافت کرده یا کل روز را در یک نقطه آفتابی باشد.
آبدهی گیاه یشم
آبدهی این گیاه در روزهای تابستانی برخلاف زمستان است. در زمستان گیاه تنها هر دو سه هفته یک بار به آبیاری نیاز دارد. در تابستان هفته ای یک بار آبیاری کافی است. هرگز نباید این گیاه را بیش از حد آبیاری کنید، در صورتی که چنین کاری انجام دادید باید به آن زمان دهید تا آب اضافی را جذب کند. بهتر است برای اطمینان از نیاز به آبیاری خاک را بررسی کنید. زمانی که خاک خشک شد، به آن آب بدهید.
دمای مناسب برای گیاه یشم
گیاهان بشم در دماهایی مانند 65 تا 75 درجه فارنهایت رشد کرده و نور مستقیم خورشید را ترجیح می دهند. از آنجایی که این گیاه تحمل سرما را ندارد در برابر سرما و انجماد مقاوم نیست. زمانی که دما به کمتر از 50 درجه فارنهایت برسد، بهتر است گیاه را در مکان گرم قرار دارد. همچنین می توانید برای مدت کوتاه آن را در دمای بالاتر از 75 درجه فارنهایت قرار دهید.
مسمومیت با گیاه یشم
گیاه یشم می تواند هر خانه ای را زیبا کند، اما برای کودکان و حیوانات خانگی سمی است. لمس یا خوردن این گیاه می تواند عوارض بیماری زا داشته باشد. عوارضی چون تهوع، خستگی و خارش و سوزش.
تعویض گلدان گیاه یشم
سرعت رشد گل یشم آهسته است، به همین خاطر شما هر 2 الی 3 سال یکبار باید گلدان را تعویض نمایید. هر زمان که بیرون زدگی ریشه از انتها گلدان را مشاهده کردید، آن زمان باید نسبت به تعویض گلدان یشم اقدام نمایید. گلدان جدید را تنها یک سایز بزرگتر انتخاب کنید، زیرا اندازه گلدان با سرعت رشد گیاه نسبت عکس دارد، به این معنی که در گلدان های بزرگ، سرعت رشد گیاهان کمتر می باشد.
هرس گیاه یشم
این فاکتور جهت حفظ ظاهر گیاه یشم توصیه می شود، وگرنه هیچ انجام ندادن آن هیچ آسیبی به گیاه یشم وارد نمی کند. پس برای حفظ ظاهر زیبای آن شاخ و برگ های آسیب دیده را به دلخواه هرس کنید و با سرزنی تعدادی از شاخه ها باعث متراکم تر شدن شاخ و برگ ها شوید. دقت داشته باشید که بهترین زمان برای هرس گیاه یشم اواخر زمستان تا اوایل بهار است.
تکثیر گیاه یشم
این گیاه به راحتی از طریق گرفتن قلمه برگ و قلمه ساقه تکثیر می شود. قلمه ساقه موفقیت آمیزتر است تنها کافی است یک ساقه سالم را انتخاب کرده که حداقل 8 سانتی متر یا بیشتر طول داشته باشد. ساقه را با یک کاتر تیز یا چاقو تمیز جدا کنید و بگذارید قلمه یک روز بماند تا محل برش کمی بسته شود و سپس در خاک بکارید و کمی آن را مرطوب کنید. گلدان را در محلی با نور زیاد اما غیرمستقیم نگه دارید تا ریشه زده و رشد را آغاز کند. بعد از طی این مراحل می توانید گیاه جوان را به محیطی مشابه با محیط نگهداری گیاه مادری انتقال دهید.
به منظور تسریع در ریشه دهی قلمه ها نیز می توانید قبل از انتقال آنها به خاک یکی دو سانتی متر از انتهای قلمه ها را به کود هورمون ریشه زایی پودری آغشته کنید. در رابطه با قلمه برگ نیز می توانید پس از جدا کردن چند برگ درشت، آنها را بصورت خوابیده روی خاک قرار دهید و کمی آب اسپری کنید تا سطح خاک و برگ ها خیس شود و هر وقت سطح خاک خشک شد مجدد این کار را تکرار کنید تا کم کم ریشه ها از انتهای برگ ظاهر شوند. برای جدا کردن قلمه برگ، برگ ها را برش ندهید بلکه به سمت پایین خم کنید تا از محل اتصال به ساقه بطور کامل جدا شود در این صورت قلمه ها بهتر ریشه خواهند داد.
مشکلات و آفات رایج یشم
مانند بسیاری دیگر از گیاهان آپارتمانی و ساکولنتها، گیاهان یشم باید با انواع آفات و بیماری ها مقابله کنند. گیاه یشم در صورت آبیاری بیش ازحد و نداشتن زهکش کافی ممکن است دچار بیماری پوسیدگی ریشه شود. شایع ترین آفت در گیاه یشم شپشک آردآلود است که به ویژه در محل اتصال برگ به ساقه قابل مشاهده است. ازآنجاکه گیاهان یشم (و به طورکلی ساکولنتها) به حشره کش ها و روغن ها حساسیت خاصی دارند، باید با پنبه، گوش پاک کن یا دستمال آغشته به الکل به آرامی شپشکها را از روی گیاه جدا کنید. سایر مشکلات ممکن است شامل هجوم کنه یا سپرداران باشد.درحالی که مراقبت از گیاهان یشم بسیار آسان است و گیاهان پرتوقعی نیستند، ممکن است با چند مشکل روبرو شوید که باعث می شود فکر کنید چرا گیاه شما آن طور که باید رشد نمی کند. این مشکلات عبارت اند از:
برگ های چروکیده گیاه یشم
ازآنجاکه گیاهان یشمی آب را در برگ های خود ذخیره می کنند، برگ های چروکیده نشانه خوبی است که نشان می دهد گیاه شما آب کافی دریافت نمی کند. این علائم ممکن است با افتادگی یا “پژمردگی” کلی گیاه همراه باشد، اما این مشکل پس از آبیاری باید سریعاً رفع شود.
از دست دادن برگ یشم
اگر گیاه یشم شما به طور مکرر برگ های خود را از دست می دهد، ممکن است نشانه این باشد که نور کافی دریافت نمی کند. گیاه یشم باید حداقل شش ساعت در روز از نور غیرمستقیم و روشن خورشید برخوردار شود. گیاه را به مکانی با نور مناسب منتقل کنید و ببینید آیا مشکل برطرف می شود یا خیر. اگر بیشتر برگ های در حال ریزش، برگ های قدیمی هستند یا ریزش با رشد ساقه همراه است ممکن است محل نگهداری گیاه شما خیلی گرم باشد و نیاز است که گلدان را به مکانی با دمای کمی سردتر (اما نه سرد) انتقال دهید.
زرد شدن همه جانبه گیاه یشم
یک یا دو برگ زرد روی گیاه یشمی شما پایان عمر گیاه شما نیست، اما اگر متوجه شدید سرتاسر گیاه شما زرد شده است، این نشانه یک مشکل جدی است. به طورکلی، زرد شدن کامل گیاه یشم نشان دهنده آبیاری بیش ازحد است. سایر علائم گویا (مانند ریشه های پوسیده) را بررسی کنید و دفعات آبیاری خود را کاهش دهید.
قرمز شدن برگ های گیاه یشم
قرمز شدن برگ های گیاه یشم، یکی دیگر از مشکلاتی است که ممکن است در این گیاه مشاهده شود.این مشکل معمولا زمانی به وجود می آید که یشم نور آفتاب بیش از حد دریافت کند. همانطور که قبل تر گفتیم، این گیاه به نور آفتاب مستقیم نیاز دارد و برای رشد باید در نور آفتاب قرار بگیرد، اما اگر نور آفتاب خیلی زیاد دریافت کند و مدت زیادی در زیر آن باشد، دچار آفتاب سوختگی می شود و به همین دلیل است که برگ های آن قرمز می شوند.برای حل این مشکل کافی است گیاه یشم خودتان را کمتر در زیر نور آفتاب بگذارید یا در جایی بگذارید که نور ملایم تری دریافت کنید.
قهوه ای شدن ساقه گیاه یشم
یکی از بیماری هایی که ممکن است این گیاه آپارتمانی به آن مبتلا شود، قهوه ای شدن ساقه گیاه است.این مشکل معمولا به این خاطر به وجود می آید که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شده است. وقتی به این گیاه آب بیش از حد داده شود و تخلیه آب و زهکشی خاک درست انجام نشده باشد، قارچ هایی در خاک رشد می کنند که می توانند به ریشه گیاه آسیب بزنند. این مشکل باعث می شود که گیاه آب کافی و مواد مغذی را دریافت نکند و در نهایت ساقه آن قهوه ای رنگ و نرم می شود و کم کم از بین می رود. در این زمان بهتر است خاک گیاه را درست زهکشی کنید و به گیاه تا زمانی که خاک آن کامل خشک نشده است آب ندهید تا بتواند این بیماری را از بین ببرد. همچنین بهتر است خاک آن را تعویض کنید تا قارچ ها از بین بروند.
شرایط نگهداری و پرورش گیاه فستوکا آبی
