به گزارش سایت خبری ساعد نیوز به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، تقریبا یک سال بعد از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات واشنگتن، آمریکا در اقدامی یکجانبه تصمیم به خروج از برجام گرفت و با شعار رسیدن به توافقی بهتر تلاش زیادی کرد که فشار های هرچه بیشتری به جمهوری اسلامی ایران وارد کند تا کشور ما را وادار به نشستن مجدد پای میز مذاکره کنند، اما ایران بار ها به این خواسته غیر عقلانی آمریکایی ها پاسخ مثبت نداد.
«تونی بلینکن» مشاور سیاست خارجی جو بایدن، نامزد حزب دموکرات در انتخابات ریاست جمهوری ماه نوامبر آمریکا، اخیرا در مصاحبه ای گفت که اگر آقای بایدن به قدرت برسد و ایران به اجرای کامل تعهداتش بازگردد، آمریکا هم به برجام بازخواهد گشت.
این موضوعات با واکنش ایران مواجه شده است. محمد جواد ظریف پیشتر در این خصوص گفته بود که ایران تمایلی برای مذاکرات مستقیم با دولت آمریکا ندارد و از دیگر دولت ها نظیر سوئیس استفاده می کند تا «نقشی مثبت را در این مسئله ایفا» کنند.
شروط ایران برای بازگشت احتمالی آمریکا به برجام
حجت الاسلام و المسلمین حسن روحانی رئیس جمهور در جلسه هیئت دولت ۱۷ اردیبهشت امسال گفت که آمریکایی ها یکی، دو ماهی است از خواب غفلت بیدار شدند و فهمیدند اشتباه بزرگی کردند از برجام خارج شدند و چه خطای بزرگی کردند برجام را به هم زدند و الان نه راه پس دارند و نه راه پیش و اگر همینطور ادامه دهند تحریم تسلیحاتی برداشته می شود.
روحانی همچنین گفت که همان اسرائیل، عربستان و تندرو های آمریکا به ترامپ خواهند گفت ما همه اشتباه کردیم. اگر بخواهند کار دیگری انجام دهند و بگویند می خواهیم به برجام برگردیم و از «اسنپ بک» استفاده کنیم، دیگر برجامی وجود دارد. برای آمریکا برجام تمام شد مگر اینکه دوباره درخواست کند و دوباره ما بپذیریم و تمام خطاهایش را جبران کند و تحریم ها را کنار بگذارد.
«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه ایران در مصاحبه با شبکه روسی «راشاتودی» در ۶ مهر در مورد تمایل بایدن برای بازگشت به برجام و این که آیا ایران خواهان دوام این توافق است، توضیح داد که ایران می خواهد این توافق پابرجا بماند و تنها خواستار منافع تعهد شده در قبال ایران در این توافق است که پیش از این بر سر آن مذاکره شده است و دیگر قابل مذاکره نیست.
ظریف با اشاره به خروج آمریکا از توافق هسته ای گفت که آمریکا نه تنها اتاق مذاکره را ترک کرد، بلکه آن را منفجر کرد. اکنون باید یک جایگاه برای خودش پیدا کند. این کار خود به خود انجام نمی شود. من پیش شرطی نمی گذارم. منظورم این است که شما نمی خواهید در وضعیتی در عرصه بین المللی به سر ببرید که به خواست خود از توافقی خارج شود و به خواست خود به آن بازگردد. این کارآمد نخواهد بود.
مجید تخت روانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در گفت وگویی گفت که در صورت پیروزی جو بایدن در انتخابات ریاست جمهوری و تمایل این کشور برای بازگشت به برجام، جمهوری اسلامی شرایط خاصی را برای اجرای کامل تعهداتش خواهد داشت؛ اولین شرط ایران این است که دولت جدید آمریکا تعهد کند نقض برجام - توافق اتمی ایران و قدرت ها - تکرار نخواهد شد و شرط دوم رسیدگی به خساراتی است که ایران از نظر مالی و رنج انسانی به دلیل تحریم ها متحمل شده است.
تخت روانچی همچنین گفت اگر آمریکا با محقق کردن این شروط قول بازگشت به اجرای کامل برجام را بدهد ایران هم مجددا آماده اجرای کامل توافق هسته ای خواهد بود.
پشت پرده خبر مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه در نشست هفتگی خود درباره خبر منتشر شده مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در عمان و اظهارات ترامپ درباره اینکه ایران خواهان توافق با آمریکاست، ولی بعد از انتخابات شرایط برای توافق سخت تر می شود، گفت که چند وقت پیش این سوال را فرد دیگری از من پرسید که ترامپ گفته من نصفه روزه بعد از انتخابات به توافق با ایران می رسم باید ذهنش را جمع و جور کند که نصفه روزه به نتیجه با ایران خواهد رسید یا اساسا سخت خواهد شد.
او همچنین گفت که آقای ترامپ هیچ فهم درستی از ماهیت روابط بین الملل و روابط آمریکا و ایران ندارد. مشاورین او هم از قرار معلوم قرار نیست بفهمند که چه اتفاقی افتاده است. نه مذاکره ای بوده و نه هست و نه انجام خواهد شد، این ها همه مصرف داخلی دارد شاید به درد ترامپ بخورد، ولی به درد روابط ایران و آمریکا نمی خورد، لذا راه روشن است. ایالات متحده اول از همه باید خطای بزرگ خود را بپذیرد و به مقررات و قوانین بین المللی و تعهداتش احترام بگذارد و این جنگ غیربشری و همه جانبه و تحریم های ظالمانه را بر ضد ملت ایران متوقف کند، همچنین تمام خسارت هایی که به ملت ایران از مسیر این جنگ وارد کرده، جبران کند.
خطیب زاده همچنین تاکید کرد که شاید وقتی آمریکا همه این مراحل را انجام داد در گوشه ای از اتاق برجام جایی برای خودش پیدا کند، بنابراین موضع ما ثابت و روشن است و اگر هزار بار این سؤال مطرح شود، جواب ما همان است که بود.
بعد از پیروزی بایدن در انتخابات واشنگتن، مشکلات ایران و آمریکا حل می شود؟
حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل در گفت وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، گفت که اگر قرار باشد بار دیگر موضوع مذاکره با آمریکا پیرامون برجام انجام شود، باید در این حوزه یک کمیته داوری بین المللی زیر نظر سازمان ملل پیرامون نقض احتمالی و مجدد برجام از سوی هریک از کشور های تضمین کننده و امضا کننده برجام شکل بگیرد.
او همچنین گفت: با توجه به اینکه ترامپ در سال ۲۰۱۸ بدون هیچ گونه دلیلی از برجام خارج شد و تحریم های ظالمانه ای بر ملت ایران اعمال کرد، لذا در صورت مذاکره و بازگشت آمریکا به برجام و پیروزی ترامپ به عنوان رئیس جمهور و یا در صورت پیروزی جو بایدن از حزب دموکرات، باید فکر و اقدام اساسی در مورد برجام صورت بگیرد.
این کارشناس مسائل بین الملل تاکید کرد که آمریکا باید برای خروج از برجام و اعمال تحریم های ظالمانه علیه ایران، به صورت رسمی از کشور ما عذرخواهی کند، همچنین تمام خسارت های ناشی از تحریم های اخیر خود در قبال ایران به ما پرداخت کند و در آن صورت آمریکا می تواند به برجام برگردد، لذا اگر قرار باشد مذاکراتی در برجام صورت بگیرد باید در چارچوب همان مذاکره باشد و هیچگونه مذاکره ای پیرامون مسائل دیگر از جمله مسئله توان دفاعی ایران، تولیدات تسلیحاتی و موشک های بالستیکی ایران قابل قبول نیست.
موضع سفت و سخت مقامات کشورمان در مقابل مذاکره با آمریکا، نشان می دهد که حتی پیروزی «جو بایدن» در انتخابات آبان ماه ایالات متحده، تضمینی برایحل شدن همه مسائل بین تهران و واشنگتن نخواهد بود، بنابراین آمریکایی ها تنها می توانند با محقق کردن شروط قول بازگشت به اجرای کامل برجام را بدهند. در این صورت ایران هم مجددا آماده اجرای کامل توافق هسته ای خواهد بود و حتی اگر بایدن پیروز انتخابات آینده آمریکا شود، نباید انتظار داشت که اوضاع بین ایران و آمریکا به همین راحتی رو به راه شود.