کانی برازان واژه‌ای کردی و به معنای گرازها است. تالاب بین‌المللی کانی برازان با وسعتی افزون بر 907 هکتار در 30 کیلومتری شمال مهاباد واقع شده و از سوی کمیته ملی طبیعت گردی کشور به عنوان نخستین سایت پرنده‌نگری در ایران معرفی شده است. آب این تالاب از رودخانه مهاباد تأمین شده و این رودخانه که از سد مهاباد جاری می‌شود پس از سیراب کردن تالاب کانی برازان راه خود را به دریاچه ارومیه ادامه می‌دهد. تالاب کانی برازان با 907 هکتار وسعت، در فاصله 30 کیلومتری شمال شرقی مهاباد قرار دارد. میانگین عمق تالاب 60 سانتی‌متر است. محققان بالغ بر 75 گونه از پرندگان آبزی و کنار‌آبزی را در این تالاب شناسایی کرده‌اند که با توجه به گونه‌های خشک‌زی، تعداد آن‌ها از 180 گونه نیز فراتر خواهد رفت.
این تالاب همه ساله به خصوص در فصول پاییز و زمستان محلی امن برای پرندگان مهاجر است. تالاب کانی برازان به دلیل اهمیت آن هم کنون به عنوان پناهگاه حیات وحش کانی برازان با وسعت 927 هکتار تحت نظارت سازمان محیط زیست قرار دارد. تالاب که در شمال روستای قره داغ قرار دارد مشرف به ارتفاعات قره داغ نیز می‌باشد و تا تالاب گروس امتداد پیدا کرده است. در ابتدا تنها چشمه‌های قره داغ منبع تامین آب این تالاب زیبا بوده‌اند که با توجه به استفاده کشاورزان از این چشمه‌ها تالاب گاهی در تابستان و پاییز رو به خشکی می‌رفت اما با ایجاد در این تالاب زیبا چهل و پنج گونه گیاهی مختلف شناسایی شده است که بیشتر حجم آن را نی، جگن، بوریا و گز تشکیل داده است.
در این تالاب مهم بیش از هفتاد و پنج گونه پرنده آبزی و غیر آبزی به چشم می‌خورد که برای استراحت، تغذیه و همچنین زاد و ولد به تالاب کانی برازان مهاجرت می‌کنند. فلامینگو، اردک سرسفید، اردک بلوطی، حواصیل، چنگر، آنقوت، اردک مرمری، پرستوی دریایی، باکلان، پلیکان سفید، عروس غاز و کشم بزرگ تنها بخشی از پرندگان این تالاب بزرگ و زیبا را تشکیل می‌دهند که در این بین برخی گونه‌ها در معرض خطر انقراض قرار داشته و از گونه‌های نادر به حساب می‌آیند. نیزارهای انبوه اطراف این تالاب مکان مناسبی برای لانه‌سازی و تخم‌گذاری این پرندگان است. عمق تالاب کانی برازان در حدود شصت سانتی‌متر است که این عمق به احشام روستاهای مجاور تالاب نیز اجازه استفاده از آب و گیاهان تالاب را می‌دهد.
اقلیم منطقه نیمه‌خشک با زمستان‌های سرد و تابستان‌های معتدل است. میانگین حداکثر درجه حرارت ماهانه 6/32 درجه سانتی‌گراد درمرداد ماه ومیانگین حداقل آن 4- درجه سانتی‌گراد دردی ماه است. میانگین بارش سالیانه 410 میلی‌متر است و بیشترین بارش درفاصله زمانی ابتدای پائیز تا اواسط بهار رخ می‌دهد. بارش درماه‌‌های تابستان کمتر از 5% کل بارش سالیانه را تشکیل می‌دهد. درطول ماه‌های سرد زمستان بارش عموماً به شکل برف رخ می‌دهد. میانگین تبخیر اندازه‌گیری شده از تشت تبخیر کلاس A ، 1861 میلی‌متر است که حدود 4 برابر میزان بارش است.
