توكسوپلاسموز يكي از مهمترين بيماري هاي انگلي مشترك بين انسان و حيوان است كه طب دامپزشكي با آن سروكار زيادي دارد. عامل ايجادكننده اين بيماري انگلي بسيار ريز و تك سلولي است به نام توكسوپلاسما گوندي. توكسوپلاسما تنها در بدن گربه سانان (اهلي و وحشي) توانايي توليدمثل و تكثير را دارد اما مي تواند هم در خود گربه و هم در بسياري از گونه هاي پستانداران (از جمله انسان) و پرندگان ايجاد بيماري كند. در تحقيقاتي كه انجام شده در آمريكا حدود 40 درصد گربه ها با اين انگل برخورد داشته اند اما تنها 6/6 درصد از خود انگل توكسوپلاسما را دفع كرده اند.
نشانه های توکسوپلاسموز در سگ
- استفراغ (Vomiting)
- اسهال (Diarrhea)
- لرز (Tremors)
- تنگی نفس (Shortness of breath)
- تب (Fever)
- کاهش وزن (Weight loss)
- نخوردن غذا (Refusal of food)
- التهاب چشم ها (Inflammation of the eyes)
- کسالت/ ضعف عضلات (Lethargy/muscle weakness)
انواع و تشخیص توکسوپلاسموز در سگ
- حاد
- مزمن
- جنینی
1. توکسوپلاسموز حاد در سگ
اگر سگ شما گوشت خام یا گوشتی که کاملا نپخته باشد یا از مدفوع گربه بخورد، یا اینکه به محیطی که با مدفوع گربه آلوده شده است نزدیک شود ممکن است به توکسوپلاسموز حاد مبتلا شود.در این شرایط حتما نشانه های بیماری های دستگاه گوارش یا دستگاه عصبی را سریعا به دامپزشک اطلاع دهید.
تاخیر در درمان بیماری ممکن است جان حیوان جوان یا آسیب پذیر را به خطر بیندازد.دامپزشک با انجام چند آزمایش می تواند توکسوپلاسموز حاد را تشخیص دهد.این آزمایش ها شامل آزمایش خون، مدفوع و مایع نخاعی می شود.توجه داشته باشید که: این بیماری را صرفا بر اساس نشانه های بالینی نمی توان تشخیص داد و انجام این آزمایش ها ضروری است.
2. توکسوپلاسموز مزمن در سگ
ممکن است حیوان بزرگسال به توکسوپلاسموز مبتلا شود، ولی بیماری بروز چندانی نداشته باشد.فقط کیسه های عفونت در بدن سگ تشکیل می شود و حیوان چند ماه یا چند سال حامل این بیماری است.همان طور که گفته شد در این شرایط نشانه هایی از بیماری در بدن سگ دیده نمی شود و بیماری هم برای او خطری ندارد،اما اگر این سگ با حیواناتی که ریسک ابتلا به بیماری در آن ها وجود دارد تماس داشته باشد، ممکن است بیماری به آن ها منتقل شود و جان آن ها را به خطر بیندازد.
3. توکسوپلاسموز جنینی در سگ
سگ ماده ای که به توکسوپلاسموز مبتلا باشد، اگر حامله شود، این احتمال وجود دارد که این بیماری را به جنین های خود انتقال دهد.این جنین ها یا مرده به دنیا می آیند یا بعد از تولد خیلی زود می میرند. در انسان ها، توکسوپلاسموز زنان باردار ممکن است منجر به نقائص مادزادی شدید یا سقط جنین شود.
چگونه توکسوپلاسموز را در سگ ها آزمایش می کنند؟
آزمایشات سرولوژیکی معتبرترین آزمایش ها برای تشخیص قطعی است. با اندازه گیری سطح آنتی ژن های توکسوپلاسما در بدن ، دامپزشک شما می تواند نوع عفونت و فعال بودن ، خفته ، اخیر (حاد) یا طولانی مدت (مزمن) را تعیین کند.
داروی درمان توکسوپلاسموز در سگ
توکسوپلاسموز حاد در سگ ممکن است با مصرف کردن سولفادیازین (Sulfadiazine) و پیریمِتامین (Pyrimethamine)، که داروی ضد انگل هستند و جلوی تکثیر انگل را می گیرند،درمان شود. کلیندامایسین (Clindamycin) نیز برای درمان سگ ها زیاد تجویز می شود.این داروها معمولا همۀ عفونت را از بین نمی برند. بنابراین باید از سیستم ایمنی بدن خود سگ هم مراقبت شود تا بقیۀ عفونت را خود بدن بتواند از بین ببرد.اگر درمان سگ جوان بلافاصله بعد از خودن گوشت آلوده شروع شود، می تواند بیماری را به طور کامل درمان کرد.بنابراین زمان مراجعه به دامپزشک برای نجات جان حیوان بسیار اهمیت دارد.متاسفانه، هنوز درمانی برای توکسوپلاسموز مزمن و توکسوپلاسموز جنینی وجود ندارد.
دوران نقاهت توکسوپلاسموز در سگ
ممکن است در دوران نقاهت سگ شما به تزریق وریدی مایعات یا درمان های کمکی دیگر نیاز داشته باشد تا در دوران مبارزه با عفونت سالم و قوی باقی بماند.به طور کلی بهتر است که سگ در این دوران استراحت کند و با حیوانات دیگر ارتباط نداشته باشد.بهترین راه مقابله با توکسوپلاسموز در سگ ها پیشگیری کردن از مبتلا شدنشان است.دور نگه داشتن جعبۀ خاک گربه از دسترس سگ، خارج کردن روزانۀ زباله ها از خانه، شستن محصولات حیاط یا باغ شخصی احتمال مبتلا شدن سگ به عفونت توکسوپلاسموز را کم می کنید.اگر می خواهید به سگتان گوشت شکار یا گوشت خام بدهید، حتما گوشت را حداقل به مدت دو روز در فریزر بگذارید.زنان باردار باید بسیار مراقب خود باشند که با گوشت حیوانات شکارشده یا مدفوع گربه تماس نداشته باشند.
بیماری مشترک و انتقال توکسوپلاسموز از گربه به انسان و حیوانات دیگر
به طور معمول انسان ها توسط غذای آلوده به T. gondii آلوده می شوند. اگر گاو وگوسفندهای که در چمنزارها و یا از غذاهای آلوده به مدفوع گربه مبتلا به توکسوپلاسما گوندی تغذیه کنند.در نهایت اگر گوشت آلوده (به طور معمول گوشت گوسفند و گاو) به اندازه کافی پخته نشده باشد و یا اقدامات بهداشتی مناسب در هنگام دست زدن به گوشت انجام نشود، انسان ها می توانند به T. gondii آلوده شوند.
- در مصرف شیر خام و غیر پاستوریزه (از جمله شیر بز) دیده شده است.
- دست زدن یا مصرف میوه یا سبزی های شسته نشده که ممکن است با خاک حاوی ائوسیست های عفونی آلوده باشد.
- انتقال مستقیم از زن حامله به کودک در دوران بارداری
نشانه های بیماری توکسوپلاسما گوندی در انسان شامل علائم خفیف آنفولانزا مانند تب، درد خفیف و بزرگ شدن غدد لنفاوی برای مدت کوتاهی است و درمان با آنتی بیوتیک به طور کلی ضروری نیست.زنان باردار و افراد مبتلا به کمبود ایمنی در معرض خطر بیشتری برای توکسوپلاسموز هستند. توکسوپلاسموز در این بیماران می تواند با علایم شدید نورولوژیک، تشنج، فلج، کما و مرگ (با وجود درمان مناسب)، همراه باشد.مراقب زنان باردار باشید!. اگر مادر در طول سه ماهه اول بارداری خود به T. gondii آلوده شود، این عفونت می تواند باعث مرگ جنین، بیماری چشم یا بیماری عصبی شود.
آیا سگ من با خوردن مدفوع گربه دچار توکسوپلاسموز می شود؟
هنگامی که حیوان خانگی شما از گوشت خام یا نپخته استفاده می کند ، از راه مدفوع ، مدفوع گربه استفاده می کند یا با هر چیزی که به انگل خاصی آلوده است تماس می گیرد ، سگ شما ممکن است به عفونت توکسوپلاسموز مبتلا شود. توکسوپلاسموز می تواند بر روی هر حیوان خونگرم از جمله سگ ، گربه ، پرندگان تأثیر بگذارد و همچنین می تواند بر انسان تأثیر بگذارد.
آیا توکسوپلاسموز باعث نابینایی در سگ می شود؟
عفونت برخی از عفونت ها که می توانند کل بدن را تحت تأثیر قرار دهند (عفونت های سیستمیک) ، مانند توکسوپلاسموز یا بلاستومیکوز ، می توانند باعث کوری ناگهانی شوند. در این موارد ، حیوان خانگی شما علائم غیر از علائم مستقیم مرتبط با چشم را نشان می دهد.
سگ نژاد بوستون تریر بهترین سگ برای نگهداری در آپارتمان
