اکثر گیتاریستها آرزو دارند سرعت و دقتشان در نواختن گیتار بیشتر شود. با اینکه لازم نیست خیلی سریع بنوازید و آهنگسازان معروفی مثل اریک کلپتون و بی بی کینگ هم سرعت بالایی ندارند، اما قطعا داشتن یک ابزار خوب مثل لازم است! در این مقاله چند تمرین و ایده را بررسی خواهیم کرد تا به شما در افزایش سرعت و دقتتان کمکی کرده باشیم.
افزایش سرعت در نواختن گیتار
گیتاریست های حرفه ای به لطف حافظه عضلانی به این سطح از مهارت رسیده اند. "حافظه عضلانی" همان اتفاقی است که وقتی مرتباً یک حرکت را تکرار می کنید، اتفاق می افتد. هنگامی که شما یک حرکت را بارها و بارها تمرین می کنید، مغز شما اساساً آن را در حافظه تان ذخیره می کند.
در نهایت، شما می توانید آن حرکت را مثل خلبان خودکار اجرا کنید و دیگر نیازی به فکر کردن درمورد آن ندارید. به این ترتیب است که گیتاریست های حرفه ای می توانند بر تکنوازی های طولانی و پیچیده تسلط پیدا کنند.این تمرینات انگشتی گیتار، همه برای کمک به شما در ایجاد حافظه عضلانی طراحی شده اند. برخی از تمرینات باعث مهارت و استقلال انگشتانتان می شوند. برخی به شما کمک می کند تا در تکنیک هایی مانند خم، ضربه زدن یا لگاتو تبحر پیداکنید پس هر یک از این تمرینات را راهی برای رشد حافظه عضلانی برای مهارت ها و تکنیک های مختلف بدانید.این تمرینات می توانند اجراهای شما را کاملاً به سطح بالاتری منتقل کنند. هنگامی که شروع به یادگیری آهنگ جدید می کنید، تمریناتی که انجام داده اید به شما در تسلط بر آن آهنگ کمک می کنند.تکرار منظم این تمرینات باعث یادگیری سریع تر آهنگ ها، تسلط بر ریف یا تکنوازی های پیچیده و همچنین افزایش اعتماد به نفس شما هنگام نواختن گیتار می شود.
چرا تمرینات تکنیکی روزانه؟
- برای گرم کردن قبل از تمرینات اصلی. همانند یک ورزشکار که قبل از انجام تمرینات سخت ابتدا بدن خود را گرم میکند. و بعد شروع به انجام تمرینات سنگین میکند، یک نوازنده نیز باید قبل از نواختن قطعات سنگین ابتدا دستان خود را گرم کند. تا از نظر فیزیکی و ذهنی آماده انجام تمرینات سختتر شود. و راحتتر بتواند فرت های دسته گیتار را بگیرد و آکوردهای سختتری را بنوازد. و همچنین از آسیب دیدگی های احتمالی جلوگیری کند!
- تقویت تکنیک نوازندگی. به دلیل ساده بودن تمرینات تکنیکی روزانه، شما میتوانید تمرکز بیشتری روی افزایش سرعت دست در نوازندگی گیتار داشته باشید. و با انجام منظم و مکرر این تمرینات میتوانید دستان خودتان تقویت کنید. انجام این تمرینات ساده به صورت روزانه به شما کمک میکند تا کم کم بتوانید قطعات و آهنگهای مورد نظر خودتان را با سرعتی مطلوب و همچنین زیباتر بنوازید.
چگونه می توان در تمرینات افزایش سرعت تبحر پیدا کرد
هر یک از این تمرینات را بعنوان یک دمبل درنظر بگیرید. تصور کنید که به باشگاه می روید، یک دمبل بر می دارید و تمرین می کنید. انتظار ندارید که بعد از آن تمرین رقت انگیز، رشد عضلانی ناگهانی در ناحیه عضله دو سر خود داشته باشید! این تمرینات هم همین طور است. اگر فقط یک یا دو بار این تمرینات را انجام دهید، مثل این است که فقط یک بار با دمبل تمرین کرده اید پس با این وضع هیچ پیشرفتی نخواهید داشت.
برای اینکه واقعاً بیشترین استفاده را از این تمرینات ببرید، باید آنها را بارها و بارها تکرار کنید، سپس حداقل چند هفته روزانه آنها را تکرار کنید. هرچه بیشتر این تمرینات را انجام دهید، حافظه عضلانی شما تقویت می شود.
بسیاری از گیتاریست های حرفه ای هر بار که اجرای گیتار انجام می دهند، ۵-۱۰ مورد از این تمرینات را قبل از اجرا انجام می دهند. سایر نوازندگان گیتارهم درهر جلسه تمرین حداقل ۱۰ -۱۵ دقیقه را صرفاً به این تمرینات اختصاص می دهند.
هر کاری انجام می دهید، اطمینان حاصل کنید که این تمرینات را مرتباً انجام دهید و آنها را بارها و بارها تکرار کنید. هر تمرین را فقط یک بار انجام ندهید، این کار مانند انجام یک تکرار با هر دستگاه در سالن بدن سازی است؛ که در واقع وقت خود را تلف کرده اید. حتی اگر اولین باری که یک تمرین را انجام می دهید برایتان ساده بنظر می رسد بازهم برای هر تمرین وقت بگذارید تا به آن مسلط شوید.
مترونوم
تمام تمرینهایی که در این پست به آنها می پردازیم، نیازمند استفاده از مترونوم هستند. در واقع وقتی تمرین می کنید باید خودتان را به استفاده از یک مترونوم عادت دهید چرا که این ابزار به شما در بهتر و سریعتر نواختن کمک می کند. مترونوم به دو طریق به شما کمک می کند تقریباً به هر هنر آموز موسیقی تمرین با مترونوم توصیه می شود. مسلماً تمرین با مترونوم موثرترین راه برای بهبود مهارت های شماست و دانستن اینکه چگونه مترونوم را به طور مؤثر در تمرینات خود بگنجانید به شما کمک می کند تا مهارت های ریتمیک و فنی خود را به سریعترین و کارآمدترین روش ممکن ارتقا دهید.مترونوم نه تنها به شما نحوه حفظِ ریتم، مطابق با وزنِ ثابتِ یک قطعه یا درس نواختن را می آموزد بلکه می تواند کارکردهایی از قبیل طولانی و در عین حال با برنامه و منظم پیش رفتنِ طولِ زمانِ تمرین، کمک به رسیدنِ تدریجی به سرعتِ استاندارد قطعه یا سرعتی که آهنگساز تعیین کرده نیز داشته باشد.می توانید از این دستگاه برای بررسی سطح پیشرفت خود نیز استفاده کنید. برای مثال اگر سرعت فعلی نواختن شما ۶۰ bpm است و بتوانید آن را به ۱۲۰ bpm برسانید درواقع شما موفق به افزایش سرعت نواختن خود شده اید. این اتفاق همچنین شما را ترغیب به تمرین بیشتر می کند. پس سعی کنید هر چه بیشتر از این دستگاه استفاده کنید.با افزایش سرعت تمرینات، برای کنترل شرایط به نصف کردن سرعت مترونوم تمایل خواهید داشت. مثلاً وقتی با سرعت ۱۸۰ bpm بنوازید، ضرب زدن یکنواخت مترونوم ممکن است کمی خسته کننده باشد. برای خلاصی از این شرایط بهتر است کسری از نت ها را با سرعت ۱۸۰ و مابقی را با سرعت نصف، یعنی ۹۰ bpm بنوازید.
افزایش سرعت نواختن با این روش ساده!
نکته حائز اهمیت در افزایش سرعت نواختن از طریق این تکنیک، انجام بدون زحمت آن است. ممکن است منطقی جلوه نکند اما آنچه مهم است آرام بودن شما در هنگام انجام این تمرین می باشد.
می توانید این تمرین را با وزنه برداری مقایسه کنید. گاهی اوقات سعی می کنید وزنه های سنگین را بلند کنید، کمی سنگین تر از آنچه که عادت کرده اید و این کار را برای جابه جا کردن رکورد خود انجام می دهید. در این شرایط اگر کمی استراحت کرده و وزنه سبک تری بر دارید.
مشاهده خواهید کرد که کنترل وزنه سبک تر، آسان تر از قبل شده است. همین اصل را می توان در تمرین سرعت نیز به کار برد. بعضی اوقات برای اینکه از حد مجاز خود عبور کنید، باید BPM (ضربان در دقیقه) را در مترونوم خود افزایش دهید و کمی سریعتر و طولانی تر از آنچه که عادت کرده اید بنوازید.
لازم به ذکر است اگر تمایل به بالا بردن سرعت مترونوم در تمریناتان را دارید ولی در سرعت های بالا بدنتان منقبض می شود (حتی اگر نتها را با دقت و طبق ریتم می نوازید)، احتمالاً برای نواختن با این سرعت هنوز آماده نیستید. اگر نمی توانید هماهنگ با سرعتی که مترونوم را تنظیم کرده اید بنوازید پیشنهاد می شود برای سرعت های پایین تر وقت بگذارید و به تدریج سرعت خود را افزایش دهید. اجرای درست تکنیکتان بهتر از تمارین بی دقت و ایجاد عادات غلط است.
تمرین کروماتیک
این تمرین برای همه آشناست. با چهار فرت اول انجام می شود. به این ترتیب که هر انگشت به یک فرت اختصاص می یابد یعنی انگشت اشاره برای اولی، وسط برای دومی، حلقه برای سومی و کوچک برای چهارمین فرت. شما ضمن اینکه با دست راستتان روی سیم ها می زنید، نتها را روی فرت های یک، دو، سه و چهار اجرا می کنید. انگشتان راستتان را روی شش سیم بکشید و در صورت پیشرفت سرعت مترونوم را افزایش دهید.
گام های افزایش سرعت دست هنگام نواختن گیتار
بعد از یادگیری نحوه گام نوازی، همانند تمرین کروماتیک ولی باتوجه گام هایشان بنوازید. با انجام این کار دو دستاورد بسیار مهم خواهید داشت. اول اینکه این کار به شما کمک می کند تا با یک تیر دو نشان بزنید، یعنی هم روی تکنیک تندنوازی کار می کنید و هم اَشکال گام هایتان را به خاطر می سپارید.
ورزش انگشتان
یکی از تمرینهای مورد علاقه من برای تکنیک ساخت، این تمرین است چرا که به نظر می رسد فقط روی تکنیکهای هَمِر آن و پول آف کار می کند در صورتیکه مزایایی بسیاری دارد. بیایید ابتدا به نحوه انجام این تمرین نگاهی بیندازیم.
این تمرین نیازمند آن است که شما نحوه اجرای تکنیکهای همر آن و پول آف را بدانید، در نتیجه اگر از نحوه انجامشان مطمئن نیستید، قید این تمرین را بزنید.
با روشن کردن مترونوم روی سرعت پایین شروع کنید. بین 60 تا 80 bpm خوب است. نکته اصلی این تمرین اینست که روی سرعت کند بمانید. مشابه تمرین کروماتیک، با فرتهای اول تا چهارم با اختصاص چهار انگشت به هر فرت به کارمان ادامه خواهیم داد.
با استفاده از روش همر آن در کنار ترکیبات ممکن دو انگشت شروع می کنیم. تمام ترکیبات ممکن عبارتند از:
- اشاره و وسط
- وسط و حلقه
- وسط و کوچک
- اشاره و کوچک
یک چهارم نتها (یک نت در ضرب) را حین انجام این تمرین بنوازید.
*h مخفف واژه لاتین همر آن و p مخفف لاتین پول آف است.
این تمرین بین انگشت وسط و حلقه خواهد بود. این تمرین را با هر کدام از ترکیبهای دو انگشت انجام دهید، سپس همین کار را با تکنیک پول آف انجام دهید. این تمرین به صورت پول آف انگشت وسط با اشاره است.
این تمرین به صورت پول آف انگشت حلقه با وسط است.
اولین چیزی که این تمرین روی آن کار می کند، زمانبندی شما برای تکنیکهای همر آن و پول آف است. زمانبندی برای این دو تکنیک مخصوصا همر آن، به خاطر وقفه کوتاهی که هنگام اجرای این تکنیک و تولید صدا ایجاد می شود، دشوار است. از این تمرین برای یادگیری طول آن تاخیر استفاده کنید تا تکنیکهای همر آن و پول آف دقیقا با مترونوم به موقع اجرا می شوند.
این تمرین همچنین روی استقلال انگشتان هم کار می کند. احتمالا اول کار یعنی وقتی تکنیک همر آن و پول آف را بین انگشتان حلقه و کوچک انجام می دهید، در انگشتانتان احساس سفتی می کنید. علت آن اینست که اکثر افراد قادر به حرکت دادن انگشت کوچکشان به طور مستقل از سایر انگشتان نیستند.
در نهایت این تمرین روی دقتتان هم کار می کند. به این دلیل که شما برای اینکه بتوانید صدای خوبی از طریق تکنیک همر آن تولید کنید، باید انگشتتان را به صورت چکشی روی نقطه درست فرود بیاورید. یادگیری نحوه وارد کردن چکشی انگشت در نقطه صحیح حائز اهمیت است.
تمرین عنکبوتی
این تمرین در ابتدا ممکن است مغزتان را به چالش بکشد اما اگر ناامید نشوید شاهد پیشرفت بسیار خوبی در هماهنگی بین دست چپ و راستتان خواهید بود. در این تمرین به صورت مورب بین سیم حرکت می کنید. مشابه تمرینهای دیگر هر انگشت به یک فرت اختصاص می یابد.
یادتان باشد که با دست راست به طور متناوب ضربه بزنید (تکنیک آلترنیت پیکینگ). وقتی در این الگو مهات کافی به دست آوردید، حین انجام این تمرین حرکت بالا به پایین و پایین به بالای فرت بورد را هم امتحان کنید.
تمرینات افزایش سرعت در گام پنتاتونیک
در ادامه پنج تمرین مفید قرار داده شده است. این تمرینات همگی در گام پنتاتونیک هستند و علاوه بر افزایش سرعت می توان از آنها به عنوان تمرین گام نیز استفاده کرد.
هر تمرین را ابتدا با سرعت پایین مترونوم شروع کنید و هنگامی که یک سرعت خاص را درست و تمیز اجرا کردید سرعت را افزایش دهید.
سعی کنید با دست راست و چپ سیم های که نت روی آنها اجرا نمی شود را خفه کنید.
نحوه ی اجرا تمرینات :
- از آلترنیت پیکینگ برای اجرای گام ها استفاده کنید. نت اول با ضربه ی رو به پایین پیک، نت دوم با ضربه ی رو به بالای پیک، نت سوم با ضربه ی رو به پایین و الی آخر
- الگوی انگشت گذاری گام A minor pentatonic را اجرا کنید. انکشت اول برای فرت ۵، انگشت سوم برای فرت ۷ و انگشت چهارم برای فرت ۸ تمام سیم ها
- سرعت را به صورتی که در مطلب چکونه گام تمرین کنیم بیان شد تنظیم کنید.
شما می توانید با استفاده از معنی پوزیسیون این نتها را به قسمت های دیگر گیتار منتقل و در آنجا نیز این تمرینات را انجام دهید.
از آلترنیت پیکینگ استفاده کنید
رایج ترین نوع پیک زنی که در سرعت های بالا از آن استفاده می شود آلترنیت پیکینگ است. این تکنیک صدایی متفاوت با تکنیک های دیگر ایجاد می کند.تکنیک های دیگری نیز برای پیکینگ وجود دارد مانند : سویپ یا اکونومی پیکینگ که کاربرد کمتری دارند.
به دستان خود فشار نیاورید
هنگامی که سرعت را بالا می برید فشار وارده به انگشتان شما نیز بیشتر می شود. این فشار و انقباض عضلات باعث کاهش سرعت و کیفیت نوازندگی خواهد شد. پس سعی کنید عضلات خود را رها کنید و به آنها استراحت دهید.
حتی در پیچیده ترین قطعات هم قسمت هایی وجود دارد که شما می توانید به بعضی از انگشتان خود استراحت داده و آنها را از انقباض خارج کنید.
همچنین از انقباض قسمت های دیگر بدن مانند شانه ها نیز جلوگیری کنید. فشار بر این قسمت ها نیز بر نوازندگی شما تاثیر خواهند گذاشت.
سرعت را افزایش دهید
بعد از اینکه بر یک سرعت خاص مسلط شدید حالا می توانید یک مرحله فراتر رفته و سرعت را افزایش دهید. گاهی اوقات بد نیست اندکی بیشتر از سرعتی که به آن مسلط هستید بنوازید.
این موضوع درست مثل وزنه زدن است. در مواقعی شما وزنه ای که کمی سنگین تر از توان واقعیتان است را بلند می کنید. در این حال اگر کمی استراحت کنید و سپس وزنه ای سبک تر را امتحان کنید خواهید دید که بلند کردن وزنه ی سبک تر از قبل راحت تر است.
افزایش سرعت در نوازندگی نیز به همین صورت است. گاهی اوقات افزایش سرعت مترونوم و بازگشت به سرعت قبلی برای افزایش محدوده ی سرعت دست لازم است.
ساز زدن خود را بررسی کنید
در هر جلسه ی تمرینی کار خود را بررسی کنید و از آن یادداشت بردارید. در چه قسمت هایی ضعف دارید ؟ این قسمت ها را جدا و آنالیز کنید. سپس آنها را به صورت مجزا تمرین کنید تا نتیجه ی دلخواه حاصل شود.
به عنوان مثال اگر در قسمتی از آهنگ اشتباها به سیم های دیگری ضربه می زنید. این قسمت را جدا و به صورت مجزا و با سرعت پایین تر از قسمت های دیگر تمرین کنید.
تمرینات را آرام شروع کنید
این موردی است که تقریبا هر استاد گیتاری بر اهمیت آن تاکید می کند. با این وجود بسیاری از هنرجوها صبور نیستند. آنها فراموش می کنند که برای سریع نواختن ابتدا باید آرام نواخت.تمرینات را آرام شروع کنید و به تدریج سرعت را افزایش دهید.توجه کنید که موقعیت انگشت ها صحیح باشد. هماهنگی دست راست و چپ برقرار باشد و نت ها تمیز ، صحیح و به موقع نواخته می شوند. همچنین راحت می نوازید و فشاری روی دست ها و انگشتان خود حس نمی کنید. اگر همه ی این موارد برقرار است حالا وقت آن رسیده که سرعت را یک مرحله بالا ببرید.شروع تمرینات با سرعت پایین مهمترین نکته است.
منظم تمرین کنید
رسیدن به سرعت بالا در نوازندگی یک شبه حاصل نمی شود و به سال ها تمرین احتیاج دارد. اما اگر منظم تمرین کنید بعد از گذشت چند ماه تغییر را حس خواهید کرد.
مطمئن باشید حتی این تغییرات کوچک نیز بر نوازندگی شما موثر خواهند بود. پس منظم تمرین حتی روزی نیم ساعت.
در واقع تلاش برای افزایش سرعت بسیاری از ضعف ها و مشکلات را آشکار می کند. و شما می توانید برای رفع این ضعف ها اقدام کنید.
داشتن آرامش
برخی گیتاریست ها، کلمه سریع را به معنای چالش برانگیز ترجمه می کنند و آنچه در نتیجه آشکار می شود، تنش جسمی است که به طور کلی نواختن گیتار، چه رسد افزایش سرعت را با مشکل مواجه می کند.
بنابراین در هنگام نواختن گیتار هرچه آرامش بیشتری داشته باشید، در نواختن گیتار با سرعت بالا، عملکرد بهتری خواهید داشت. البته، در نظر داشته باشید که آرامش داشتن به معنای غیر متمرکز بودن نیست. منظور ما این است که شما باید با حرکات کنترل شده سعی در کاهش تنش در شانه ها، بازوها، دست ها و انگشتان خود شوید.
مدت زمان مناسب برای انجام تمرینات تکنیکی روزانه
به طور حتم نمیتوان تعیین کرد که شما به چه میزان تمرین تکنیک در روز نیاز دارید. ضعف های هر کس در نوازندگی متفاوت است. و نمیتوان همه را با یک ترازو سنجید. اما به طور معمول روزانه 30 دقیقه زمان برای انجام این تمرینات قبل از انجام تمرینات سنگین پیشنهاد میشود. راجب این موضوع نیز با مدرس خود مشورت کنید.